หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

บำรุงรักษาอุปกรณ์เครื่องกลโรงไฟฟ้าเชิงแก้ไข (Corrective Maintenance: CM)

สาขาวิชาชีพพลังงานและพลังงานทดแทน


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ GPW-AWJK-828A

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ บำรุงรักษาอุปกรณ์เครื่องกลโรงไฟฟ้าเชิงแก้ไข (Corrective Maintenance: CM)

3. ทบทวนครั้งที่ 1 / 2567

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

อาชีพผู้ปฏิบัติงานบำรุงรักษาอุปกรณ์เครื่องกลโรงไฟฟ้าพลังความร้อนร่วม ระดับ 4
ISCO-08     7223 ช่างกลโรงงาน


6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)

ผู้ที่ผ่านหน่วยสมรรถนะนี้ สามารถบำรุงรักษาอุปกรณ์เครื่องกลโรงไฟฟ้าเชิงแก้ไข (Corrective Maintenance: CM) ประกอบด้วย กังหันแก๊สและอุปกรณ์ประกอบ (Gas Turbine & Auxiliary) หม้อไอน้ำและอุปกรณ์ประกอบ (Heat Recovery Steam Generator: HRSG & Auxiliary) กังหันไอน้ำและอุปกรณ์ประกอบ (Steam Turbine & Auxiliary) และ Balance of Plant (BOP) โดยสามารถอ่านแบบ Piping and Instrumentation Diagram (P&ID) แบบเครื่องกล และคู่มือประกอบ เตรียมเครื่องมือและเอกสารที่เกี่ยวข้อง ตรวจสอบพื้นที่และประเมินความปลอดภัยก่อนเริ่มปฏิบัติงาน บำรุงรักษาอุปกรณ์ตามที่ได้รับมอบหมาย สามารถทดสอบอุปกรณ์และประสานงานร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง รวมถึง ตรวจสอบรายละเอียดงานและบันทึกงานในระบบการจัดการงานบำรุงรักษาด้วยคอมพิวเตอร์ (CMMS)


7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)

พลังงานและพลังงานทดแทน สาขางานระบบผลิตไฟฟ้า


9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
N/A

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)

10.1    ประกาศกรมโรงงานอุตสาหกรรม เรื่อง หลักเกณฑ์และวิธีการให้ความเห็นชอบในการตรวจสอบภายในหม้อไอน้ำ ทุกระยะเวลาเกินกว่า 1 ปีแต่ไม่เกิน 5 ปีต่อการตรวจสอบหนึ่งครั้ง พ.ศ. 2555
10.2    ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่อง คุณสมบัติน้ำสําหรับหม้อไอน้ำ พ.ศ. 2549
10.3    ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่อง มาตรการความปลอดภัยเกี่ยวกับหม้อไอน้ำและหม้อต้มที่ใช้ของเหลวเป็นสื่อนําความร้อน พ.ศ. 2549
10.4    กฎกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่อง กําหนดมาตรการความปลอดภัยเกี่ยวกับหม้อไอน้ำ หม้อต้มที่ใช้ของเหลวเป็นสื่อนําความร้อน และภาชนะแรงดันในโรงงาน พ.ศ. 2549
10.5    ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่อง อุปกรณ์ความปลอดภัยสําหรับหม้อไอน้ำและหม้อต้มที่ใช้ของเหลวเป็นสื่อนําความร้อน พ.ศ. 2549
10.6    ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่องหลักเกณฑ์การตรวจทดสอบความปลอดภัยหม้อไอน้ำ หรือหม้อต้มที่ใช้ของเหลวเป็นสื่อนําความร้อนที่มีความดันต่างจากบรรยากาศ พ.ศ. 2548
10.7    ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่องกําหนดค่าปริมาณเขม่าควันที่เจือปนในอากาศที่ระบายออกจากปล่องของหม้อไอน้ำของโรงงาน พ.ศ. 2549
10.8    กฎกระทรวงกําหนดมาตรฐานในการบริหารและการจัดการ ด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัยและสภาพแวดล้อมในการทํางาน เกี่ยวกับเครื่องจักร ปั้นจั่น และหม้อไอน้ำ พ.ศ. 2552


11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria)
PGS-MC02-4-002-01

ปฏิบัติงานบำรุงรักษากังหันก๊าซและอุปกรณ์ประกอบ (Gas Turbine & Auxiliary) เชิงแก้ไข (CM)

1. อ่านแบบ P&ID, แบบเครื่องกล (Mechanical Drawing) และคู่มือประกอบได้อย่างถูกต้อง

2. เตรียมเครื่องมือและเอกสารที่เกี่ยวข้องสำหรับการปฏิบัติงานซ่อมบำรุงรักษาเชิงแก้ไข (CM) ได้อย่างถูกต้องเหมาะสม

3. ตรวจสอบความผิดปกติของอุปกรณ์เบื้องต้นพร้อมทั้งรายงานรายละเอียดงานก่อนการบำรุงรักษาเชิงแก้ไข (CM)

4. ปฏิบัติงานบำรุงรักษาเชิงแก้ไข (CM) ตามที่ได้รับมอบหมาย

5. รายงานผลบำรุงรักษาเชิงแก้ไข (CM) พร้อมทั้งบันทึกในระบบการจัดการงานบำรุงรักษาด้วยคอมพิวเตอร์ (CMMS)

PGS-MC02-4-002-02

ปฏิบัติงานบำรุงรักษาหม้อไอน้ำและอุปกรณ์ประกอบ (Heat Recovery Steam Generator: HRSG & Auxiliary) เชิงแก้ไข (CM)

1. อ่านแบบ P&ID, แบบเครื่องกล (Mechanical Drawing) และคู่มือประกอบได้อย่างถูกต้อง

2. เตรียมเครื่องมือและเอกสารที่เกี่ยวข้องสำหรับการปฏิบัติงานซ่อมบำรุงรักษาเชิงแก้ไข (CM) ได้อย่างถูกต้องเหมาะสม

3. ตรวจสอบความผิดปกติของอุปกรณ์เบื้องต้นพร้อมทั้งรายงานรายละเอียดงานก่อนการบำรุงรักษาเชิงแก้ไข (CM)

4. ปฏิบัติงานบำรุงรักษาเชิงแก้ไข (CM) ตามที่ได้รับมอบหมาย

5. รายงานผลบำรุงรักษาเชิงแก้ไข (CM) พร้อมทั้งบันทึกในระบบการจัดการงานบำรุงรักษาด้วยคอมพิวเตอร์ (CMMS)

PGS-MC02-4-002-03

ปฏิบัติงานบำรุงรักษากังหันไอน้ำและอุปกรณ์ประกอบ (Steam Turbine & Auxiliary) เชิงแก้ไข (CM)

1. อ่านแบบ P&ID, แบบเครื่องกล (Mechanical Drawing) และคู่มือประกอบได้อย่างถูกต้อง

2. เตรียมเครื่องมือและเอกสารที่เกี่ยวข้องสำหรับการปฏิบัติงานซ่อมบำรุงรักษาเชิงแก้ไข (CM) ได้อย่างถูกต้องเหมาะสม

3. ตรวจสอบความผิดปกติของอุปกรณ์เบื้องต้นพร้อมทั้งรายงานรายละเอียดงานก่อนการบำรุงรักษาเชิงแก้ไข (CM)

4. ปฏิบัติงานบำรุงรักษาเชิงแก้ไข (CM) ตามที่ได้รับมอบหมาย

5. รายงานผลบำรุงรักษาเชิงแก้ไข (CM) พร้อมทั้งบันทึกในระบบการจัดการงานบำรุงรักษาด้วยคอมพิวเตอร์ (CMMS)

PGS-MC02-4-002-04

ปฏิบัติงานบำรุงรักษา Balance of Plant (BOP) เชิงแก้ไข (CM)

1. อ่านแบบ P&ID, แบบเครื่องกล (Mechanical Drawing) และคู่มือประกอบได้อย่างถูกต้อง

2. เตรียมเครื่องมือและเอกสารที่เกี่ยวข้องสำหรับการปฏิบัติงานซ่อมบำรุงรักษาเชิงแก้ไข (CM) ได้อย่างถูกต้องเหมาะสม

3. ตรวจสอบความผิดปกติของอุปกรณ์เบื้องต้นพร้อมทั้งรายงานรายละเอียดงานก่อนการบำรุงรักษาเชิงแก้ไข (CM)

4. ปฏิบัติงานบำรุงรักษาเชิงแก้ไข (CM) ตามที่ได้รับมอบหมาย

5. รายงานผลบำรุงรักษาเชิงแก้ไข (CM) พร้อมทั้งบันทึกในระบบการจัดการงานบำรุงรักษาด้วยคอมพิวเตอร์ (CMMS)


12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)

1.   ความรู้พื้นฐานโรงไฟฟ้า
2.   ความรู้พื้นฐานด้านงานบำรุงรักษา
 


13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

ทักษะในการทำงานด้านเทคนิค (Technical Skills)
1.    ทักษะการอ่านแบบ Piping and Instrumentation Diagram (P&ID)
2.    ทักษะการอ่านแบบไฟฟ้าเบื้องต้น
3.    ทักษะการอ่านแบบเครื่องกล
4.    ทักษะด้านงานบำรุงรักษาอุปกรณ์เครื่องกลโรงไฟฟ้า
5.    การเตรียมวัสดุอุปกรณ์และเครื่องมือสำหรับการบำรุงรักษาได้ถูกต้องเหมาะสม
6.    การวิเคราะห์สาเหตุ (กรณีเกิดความผิดปกติ) และกำหนดแนวทางป้องกัน แก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นจาก
   -    อุปกรณ์ไฟฟ้า
   -    อุปกรณ์เครื่องกล
   -    อุปกรณ์ระบบควบคุมและเครื่องมือวัด
   -    อื่นๆ 
7.    ทักษะการใช้งานระบบการจัดการงานบำรุงรักษาด้วยคอมพิวเตอร์ (CMMS)
8.    ทักษะการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลในการปฏิบัติงาน
ทักษะในการทำงาน (Soft Skills)
9.    ทักษะการติดต่อประสานงาน
10.    ทักษะการใช้ภาษาอังกฤษในการปฏิบัติงาน
11.    ทักษะการทำงานร่วมกับผู้อื่น (Team Working)

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1.    หลักการทำงานของกังหันแก๊สและอุปกรณ์ประกอบ (Gas Turbine & Auxiliary) หม้อไอน้ำและอุปกรณ์ประกอบ (Heat Recovery Steam Generator: HRSG & Auxiliary) กังหันไอน้ำและอุปกรณ์ประกอบ (Steam Turbine & Auxiliary) และ Balance of Plant (BOP)
2.    ความรู้เกี่ยวกับการใช้เครื่องมือในงานบำรุงรักษาได้อย่างปลอดภัย
3.    วิธีการใช้เครื่องมือในงานบำรุงรักษา
4.    ความรู้เกี่ยวกับวิธีการใช้งานระบบการจัดการงานบำรุงรักษาด้วยคอมพิวเตอร์ (CMMS)
5.    ความรู้เรื่องการอ่าน KKS CODE
6.    คำศัทพ์ภาษาอังกฤษทางเทคนิคในการปฏิบัติงาน


14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

   (ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence) หรือ
1.    ใบรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ (ถ้ามี)
2.    แบบบันทึกผลการสังเกตการปฏิบัติงาน (ถ้ามี)
3.    แบบรวบรวม/แฟ้มสะสมผลงานการปฏิบัติงาน (ถ้ามี)
4.    หลักฐานการอบรมด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสิ่งแวดล้อม (ถ้ามี) โดยไม่ต้องประเมินในหน่วยสมรรถนะ ด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสิ่งแวดล้อม
5.    หลักฐานการอบรมหลักสูตรความรู้พื้นฐานโรงไฟฟ้า (ถ้ามี) โดยไม่ต้องประเมินในหน่วยสมรรถนะความรู้พื้นฐานโรงไฟฟ้า
   (ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence) หรือ
1.    หลักฐานการศึกษา
2.    ใบรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ (ถ้ามี)
3.    แบบบันทึกผลการสัมภาษณ์ (ถ้ามี)
4.    แบบบันทึกผลการสอบข้อเขียน (ถ้ามี)  
5.    แบบรวบรวม/แฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio) การปฏิบัติงาน (ถ้ามี)
   (ค) คำแนะนำในการประเมิน
ประเมินเข้ารับการประเมินสามารถนำหลักฐานการปฏิบัติงานและหลักฐานความรู้มาประกอบในการประเมิน โดยรวบรวมข้อมูลตามรายละเอียดที่แสดงในรายการตรวจสอบ (Check list)
   (ง) วิธีการประเมิน
1.    พิจารณาหลักฐานความรู้ ที่ผู้เข้ารับการประเมินนำมาแสดง เช่น ใบรับรองฯ
2.    พิจารณาหลักฐานการปฏิบัติงาน แสดงหลักฐานการผ่านการอบรม/ใบรับรองจากสถานประกอบการ (ถ้ามี)


15. ขอบเขต (Range Statement)

ขอบเขตของการประเมินสมรรถนะในหน่วยสมรรถนะนี้ ผู้เข้ารับการประเมินจะถูกประเมินทักษะในการดำเนินการบำรุงรักษากังหันแก๊สและอุปกรณ์ประกอบ (Gas Turbine & Auxiliary) หม้อไอน้ำและอุปกรณ์ประกอบ (Heat Recovery Steam Generator: HRSG & Auxiliary) กังหันไอน้ำและอุปกรณ์ประกอบ (Steam Turbine & Auxiliary) และ Balance of Plant (BOP) เชิงแก้ไข (Corrective Maintenance: CM) 
   (ก) คำแนะนำ
ผู้เข้ารับการประเมินจะต้องปฏิบัติการบำรุงรักษาอุปกรณ์เครื่องกลโรงไฟฟ้าเชิงแก้ไข โดยต้องทราบถึงหลักของการดำเนินการบำรุงรักษาดังกล่าว
   (ข) คำอธิบายรายละเอียด
1.    กังหันแก๊สและอุปกรณ์ประกอบ (Gas Turbine & Auxiliary) ประกอบด้วย
   -    Gas Turbine System 
   -    Air Intake System 
   -    Gas Turbine Package Ventilation 
   -    Fuel Gas and Oil System
   -    Start Motor
   -    Oil System (Lube Oil, Control Oil, Seal Oil, Jacking Oil)
   -    Turbine Cooling Air System
   -    Purge Air System
   -    Gas Turbine Exhaust System
   -    Water Injection System
   -    Fire Protection System for Gas Turbine
   -    Compressor Blade Washing System
   -    Mechanical Instruments and Tools
   -    Pumps, Valves, Gear and Strainer
   -    Cooling System
2.    หม้อไอน้ำและอุปกรณ์ประกอบ (Heat Recovery Steam Generator: HRSG & Auxiliary) ประกอบด้วย
   -    HP/IP/LP Steam System
   -    Drum
   -    Evaporator
   -    Economizer
   -    Superheat / Re-heater
   -    Pre-Heater / Deaerator
   -    Blow down System
   -    HRSG Feed Water Pump 
   -    Fire Protection System
   -    Side Stream System  
   -    HRSG Exhaust Gas System
   -    Pumps / Valves
   -    Gears
   -    Mechanical Instruments and Tools
3.    กังหันไอน้ำและอุปกรณ์ประกอบ (Steam Turbine & Auxiliary) ประกอบด้วย
   -    Steam Turbine System (HP, IP and LP)
   -    Condenser
   -    Oil System (Lube Oil, Control Oil, Seal Oil, Jacking Oil)
   -    Condensate Water System
   -    Circulating Water System
   -    Cooling Tower System
   -    Vacuum Pumps 
   -    Water Quality Control System
   -    Shaft Seal System
   -    Drain System
   -    Pumps
   -    Valves
   -    Gears
   -    Strainer
   -    Mechanical Instruments and Tools
   -    Cooling System
4.    Balance of Plant (BOP) ประกอบด้วย
   -    Raw Water
   -    Service Water
   -    Demineralized Water
   -    Backwash Water Recovery System
   -    Waste Water System
   -    Compressed Air System 
   -    Cooling Water System 
   -    Closed Cooling Water System
   -    Chemical Feed System
   -    Fire Water System
   -    Chilled Water System
   -    Sampling System
5.    เตรียมเครื่องมือและเอกสารที่เกี่ยวข้อง โดยจะดำเนินการเตรียมเครื่องมือและเอกสารที่เกี่ยวข้องกับงานบำรุงรักษาเชิงแก้ไข (CM) 
   เอกสาร เช่น ใบงาน Work Order, Lock Out Tag Out (LOTO), Self-Check, Work Instruction (WI), Inspection Sheet เป็นต้น 
   เครื่องมือ เช่น เครื่องมือวัด, Consumable Part, Spare Part โดยอุปกรณ์ที่เตรียมทั้งหมดจะเป็นการเตรียมตาม WI ของงานบำรุงรักษาเชิงแก้ไข (CM)
6.    ตรวจสอบความผิดปกติของอุปกรณ์เบื้องต้น โดยจะดำเนินความผิดปกติของอุปกรณ์เบื้องต้น เช่น Pumps มีน้ำมันรั่ว เป็นต้น ตรวจสอบพื้นที่และประเมินความปลอดภัยก่อนเริ่มปฏิบัติงาน รวมถึงประสานงานกับหน่วยงานเดินเครื่องโรงไฟฟ้าเพื่อเข้าพื้นที่ปฏิบัติงาน
7.    รายงานรายละเอียดงานก่อนการบำรุงรักษาเชิงแก้ไข (CM) โดยหัวหน้างานจะมอบหมายให้เข้าไปตรวจสอบเบื้องต้นก่อน จากนั้นผู้ปฏิบัติงานจะรายงานผลการตรวจสอบและวิเคราะห์ปัญหาเบื้องต้น แล้วจึงเปิดใบงานและ Work permit 
8.    ปฏิบัติงานบำรุงรักษาเชิงแก้ไข (CM) โดยจะดำเนินปฏิบัติงานบำรุงรักษา ทดสอบอุปกรณ์ และประสานงานกับหน่วยงานเดินเครื่องโรงไฟฟ้าเพื่อคืนพื้นที่ปฏิบัติงาน
9.    รายงานผลงานบำรุงรักษาเชิงแก้ไข (CM) จะรายงานผลงานบำรุงรักษาเชิงแก้ไข (CM) ซึ่งรวมถึงระบุและรายงานปัญหากรณีที่ไม่สามารถปฏิบัติงานบำรุงรักษาเชิงแก้ไข ให้กับหัวหน้างาน 
10.    บันทึกงานในระบบการจัดการงานบำรุงรักษา โดยจะบันทึกผลงานบำรุงรักษาเชิงแก้ไข (CM) ในระบบการจัดการงานบำรุงรักษาด้วยคอมพิวเตอร์ (CMMS) จะต้องได้รับการอนุมัติจากหัวหน้างานชั้นต้นก่อน
11.    ปัญหากรณีที่ไม่สามารถปฏิบัติงานบำรุงรักษาเชิงแก้ไข เช่น 
   -    ไม่มี spare part ต้องสั่งซื้อ
   -    ผู้ปฏิบัติงานเดินเครื่องโรงไฟฟ้าประเมินแล้วไม่ยินยอมให้ทำงานซ่อม
   -    เป็นต้น 
12.    หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น หน่วยงานเดินเครื่องโรงไฟฟ้า หน่วยงานวางแผนการผลิตและบำรุงรักษา และหน่วยงานภายนอก อื่นๆ เป็นต้น


16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
N/A

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
N/A

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

18.1  เครื่องมือประเมิน ปฏิบัติงานบำรุงรักษากังหันแก๊สและอุปกรณ์ประกอบ (Gas Turbine & Auxiliary) เชิงแก้ไข
   (1)   ข้อเขียนแบบปรนัย เช่น การปฏิบัติงานบำรุงรักษากังหันแก๊สและอุปกรณ์ประกอบ (Gas Turbine & Auxiliary) เชิงแก้ไข
   (2)   การสัมภาษณ์ เช่น การสอบสัมภาษณ์เกี่ยวกับการปฏิบัติงานบำรุงรักษากังหันแก๊สและอุปกรณ์ประกอบ (Gas Turbine & Auxiliary) เชิงแก้ไข
18.2  เครื่องมือประเมิน ปฏิบัติงานบำรุงรักษาหม้อไอน้ำและอุปกรณ์ประกอบ (Heat Recovery Steam Generator: HRSG & Auxiliary) เชิงแก้ไข
   (1)   ข้อเขียนแบบปรนัย เช่น การปฏิบัติงานบำรุงรักษาไอน้ำและอุปกรณ์ประกอบ (Heat Recovery Steam Generator: HRSG & Auxiliary) เชิงแก้ไข
   (2)   การสัมภาษณ์ เช่น การสอบสัมภาษณ์เกี่ยวกับการปฏิบัติงานบำรุงรักษาหม้อไอน้ำและอุปกรณ์ประกอบ (Heat Recovery Steam Generator: HRSG & Auxiliary) เชิงแก้ไข
18.3  เครื่องมือประเมิน ปฏิบัติงานบำรุงรักษากังหันไอน้ำและอุปกรณ์ประกอบ (Steam Turbine & Auxiliary) เชิงแก้ไข
   (1)   ข้อเขียนแบบปรนัย เช่น การปฏิบัติงานบำรุงรักษากังหันไอน้ำและอุปกรณ์ประกอบ (Steam Turbine & Auxiliary) เชิงแก้ไข
   (2)   การสัมภาษณ์ เช่น การสอบสัมภาษณ์เกี่ยวกับการปฏิบัติงานบำรุงรักษากังหันไอน้ำและอุปกรณ์ประกอบ (Steam Turbine & Auxiliary) เชิงแก้ไข
18.4  เครื่องมือประเมิน ปฏิบัติงานบำรุงรักษา Balance of Plant (BOP) เชิงแก้ไข
   (1)   ข้อเขียนแบบปรนัย เช่น การปฏิบัติงานบำรุงรักษา Balance of Plant (BOP) เชิงแก้ไข
   (2)   การสัมภาษณ์ เช่น การสอบสัมภาษณ์เกี่ยวกับการปฏิบัติงานบำรุงรักษา Balance of Plant (BOP) เชิงแก้ไข


ยินดีต้อนรับ