หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

ค้นหาและซ่อมแซมความผิดพลาดของเครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับกลางและระบบสนับสนุนทางการแพทย์

สาขาวิชาชีพวิศวกรรมชีวการแพทย์


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ MET-SRAN-456A

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ ค้นหาและซ่อมแซมความผิดพลาดของเครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับกลางและระบบสนับสนุนทางการแพทย์

3. ทบทวนครั้งที่ 1 / 2567

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

รหัสและอาชีพตาม ISCO-08 ได้แก่
      2149 วิศวกร (ยกเว้นวิศวกรเทคโนโลยีไฟฟ้า) ซึ่งมิได้จัดประเภทไว้ในที่อื่น 
               -  วิศวกรชีวการแพทย์
 


6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)

หน่วยนี้ครอบคลุมความรู้ ทักษะและทัศนคติที่จำเป็นในการดำเนินการค้นหาและซ่อมแซมความผิดพลาดของเครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับกลางและระบบสนับสนุนทางการแพทย์โดยจะทำการทดสอบสมรรถนะย่อย ได้แก่ เตรียมกระบวนการ (Process) ในการตอบสนองต่อการร้องขอจากผู้รับบริการและผู้เกี่ยวข้อง เตรียมความพร้อมของเครื่องมือช่างและเครื่องมือทดสอบเพื่อค้นหาและซ่อมแซมความผิดพลาด วิเคราะห์หาสาเหตุของ การชำรุด ซ่อมแซม/กำกับการซ่อมแซมเครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับสูง ดำเนินการทดสอบประสิทธิภาพการทำงาน ดำเนินการทดสอบความปลอดภัย พิจารณาความจำเป็นในการ ตรวจสอบประสิทธิภาพ ทวนสอบ สอบเทียบและปรับแต่งเครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับกลางและระบบสนับสนุนทางการแพทย์ และจัดทำเอกสารบันทึกข้อมูลการตรวจพบความผิดพลาดและการซ่อมแซมกิจกรรมการซ่อมแซมเครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับกลางและระบบสนับสนุนทางการแพทย์ที่เกี่ยวข้อง


7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)

วิศวกรชีวการแพทย์
นักอุปกรณ์การแพทย์
 


9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
N/A

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)
N/A

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria)
2010201

เตรียมกระบวนการ (Process) ในการตอบสนองต่อการร้องขอจากผู้รับบริการและผู้เกี่ยวข้อง

1.1 ออกแบบกระบวนการรับงานเพื่อรองรับการตอบสนองการร้องขอตามที่กำหนด

1.2 สร้างแบบฟอร์มคำขอที่เหมาะสมสอดคล้องกับกระบวนการ

1.3 ระบุเครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับสูงและอุปกรณ์เสริมที่เกี่ยวข้องกับอาการเสียที่ได้รับการแจ้งซ่อ

1.4 ยืนยันประวัติซ่อมและการใช้อุปกรณ์ได้สอดคล้องกับขั้นตอนการซ่อม

2010202

เตรียมความพร้อมของเครื่องมือช่างและเครื่องมือทดสอบ เพื่อค้นหาและซ่อมแซมความผิดพลาด

2.1 เตรียมเครื่องมือช่างและเครื่องมือทดสอบได้ถูกต้อง สำหรับดำเนินการแก้ไขความชำรุดของเครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับกลาง

2.2 ใช้งานเครื่องมือช่างและเครื่องมือทดสอบได้ถูกต้อง

2010203

วิเคราะห์หาสาเหตุของการชำรุด

3.1 ระบุสาเหตุของการชำรุดได้โดยใช้เครื่องมือช่างและเครื่องมือทดสอบที่เหมาะสมสอดคล้องกับกระบวนการปฏิบัติงานหรือคู่มือการซ่อม (Service manual)

3.2 วิเคราะห์สาเหตุของการชำรุดได้ถูกต้องและสอดคล้องกับอาการชำรุดที่เกิดขึ้น

3.3 มีการบันทึกผลการวิเคราะห์อาการชำรุดของเครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับสูงหรือปัญหาทางเทคนิคอย่างครบถ้วน และถูกต้อง

2010204

ซ่อมแซม/กำกับการซ่อมแซมเครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับกลาง

4.1 ใช้อุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล (Personal Protective Equipment, PPE) เพื่อความปลอดภัยในการปฏิบัติงาน

4.2 กำหนดวิธีการในการแก้ไขปัญหาของอาการชำรุดได้อย่างถูกต้อง

4.3 ระบุอะไหล่ ชิ้นส่วนที่ชำรุดและระบุอะไหล่ ชิ้นส่วนที่เทียบเท่าหรือดีกว่าเพื่อการทดแทนที่เป็นไปตามข้อกำหนดของผู้ผลิตหรือเทียบเท่า

4.4 ดำเนินการซ่อมแซมปรับเปลี่ยนชิ้นส่วน อะไหล่ ทดแทน และ ซ่อมได้อย่างสมบูรณ์

4.5 บันทึกผลการการซ่อมของเครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับกลางอย่างครบถ้วน และถูกต้อง

2010205

ดำเนินการทดสอบประสิทธิภาพการทำงาน

5.1 จัดเตรียมเครื่องมือวัดและเครื่องมือทดสอบที่จะใช้ในการทดสอบประสิทธิภาพการทำงานของเครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับกลาง (ถ้าต้องใช้)

5.2 ตรวจสอบความพร้อมของเครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับกลางและอุปกรณ์เสริม/ต่อพ่วงก่อนการทดสอบประสิทธิภาพการทำงาน

5.3 ทดสอบการทำงานของเครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับกลางเพื่อทดสอบประสิทธิภาพการทำงานตามมาตรฐานการใช้งานของผู้ผลิตหรือตามลักษณะการใช้งาน

5.4 วัดและวิเคราะห์ผลการทดสอบประสิทธิภาพการทำงาน

5.5 บันทึกผลการทดสอบประสิทธิภาพการทำงานของเครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับกลางอย่างครบถ้วน และถูกต้อง

5.6 ปรับตั้ง/แก้ไขเครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับกลางหากผลการทดสอบไม่เป็นไปตามเกณฑ์มาตรฐาน และทำการทดสอบซ้ำ/บันทึกผลการทดสอบอีกครั้ง

5.7 ปฏิบัติตามมาตรฐานความปลอดภัยในการทำงาน

2010206

ดำเนินการทดสอบความปลอดภัย

6.1 จัดเตรียมเครื่องมือวัดและเครื่องมือทดสอบที่จะใช้ในการทดสอบความปลอดภัย(ถ้าต้องใช้)

6.2 ตรวจสอบความพร้อมของเครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับกลางและอุปกรณ์เสริม/ต่อพ่วงก่อนการทดสอบความปลอดภัย

6.3 ทดสอบการทำงานของเครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับกลางเพื่อทดสอบความปลอดภัยตามมาตรฐานการใช้งานของผู้ผลิตหรือตามมาตรฐานความปลอดภัยต่าง ๆ เช่น ไฟฟ้า  รังสี  อากาศ

6.4 วัดและวิเคราะห์ผลการทดสอบความปลอดภัย

6.5 บันทึกผลการทดสอบความปลอดภัยของเครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับกลางอย่างครบถ้วน และถูกต้อง

6.6 ปรับตั้ง/แก้ไขเครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับกลางหากผลการทดสอบไม่เป็นไปตามเกณฑ์มาตรฐาน และทำการทดสอบซ้ำ/บันทึกผลการทดสอบอีกครั้ง

6.7 ปฏิบัติตามมาตรฐานความปลอดภัยในการทำงาน

2010207

พิจารณาความจำเป็นในการ ตรวจสอบประสิทธิภาพทวนสอบ สอบเทียบและปรับแต่งเครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับกลางและระบบสนับสนุน

7.1 ประเมินข้อมูลจากการซ่อมว่าส่งผลกระทบต่อค่าการวัด  ค่าต่าง ๆ ที่จ่ายออกมาจากเครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับกลางและระบบสนับสนุนทางการแพทย์ขั้นตอนการสอบเทียบและพารามิเตอร์ที่เหมาะสมถูกกำหนดสอดคล้องกับมาตรฐานการผลิตอุปกรณ์

7.2  หากส่งผลกระทบให้ดำเนินการตามสมรรถนะหลัก 30103 ในการบำรุงรักษาเครื่องมือแพทย์และระบบสนับสนุนทางการแพทย์ เสร็จแล้วดำเนินการตามข้อ 7.4 ต่อไป

7.3  หากไม่ส่งผลกระทบให้ดำเนินการตามข้อ 7.4

7.4  บันทึกผลในการประเมิน และดำเนินการทั้งหมดเพื่อเป็นข้อมูลในการสอบกลับ

2010208

จัดทำเอกสารบันทึกข้อมูลการตรวจพบความผิดพลาดและการซ่อมแซมกิจกรรมการซ่อมแซมเครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับกลางและระบบสนับสนุนทางการแพทย์ที่เกี่ยวข้อง

8.1 จัดทำเอกสารบันทึกข้อมูลการซ่อมเครื่องมือแพทย์ได้อย่างถูกต้อง

8.2 จัดเก็บเอกสารบันทึกข้อมูลการซ่อมเครื่องมือแพทย์ได้อย่างถูกต้อง


12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)

-    ความรู้เกี่ยวกับหลักการทำงานและทักษะการติดตั้ง ซ่อม บำรุงรักษา เครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับสูงพื้นฐาน (ตามรายการเครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับสูงในอาชีพช่างอุปกรณ์การแพทย์ ระดับ 3)


13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

-    ทักษะการตีความคำแนะนำการทำงาน ไดอะแกรม 
-    ทักษะการตีความ กำหนด และอธิบายขั้นตอนการทำงาน
-    ทักษะการแก้ปัญหาในสถานการณ์ฉุกเฉิน
-    ทักษะการแก้ไขปัญหาการทำงานของเครื่อง
-    ทักษะการใช้เครื่องคอมพิวเตอร์
-    ทักษะทางช่าง
 

(ข) ความต้องการด้านความรู้

-    ความรู้เรื่องข้อมูลจำเพาะของเครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับสูงและการใช้งานที่เหมาะสม
-    แนวคิดและหลักการทั่วไปด้านเทคโนโลยีการฉายรังสี (Radiation technology)
-    ความรู้เบื้องต้นเรื่องสรีระวิทยาและกายวิภาค
-    แนวคิดและหลักการทั่วไปด้านไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์
-    การใช้งานเครื่องมือช่าง และ/หรือ เครื่องมือทดสอบ
-    การประยุกต์ใช้ทางคลินิกของเครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับสูง/อุปกรณ์การแพทย์
-    การอ่านแบบวงจรไฟฟ้า
-    การประยุกต์ใช้งานคอมพิวเตอร์
-    ความรู้ทางวิศวกรรมสาขาอื่นที่เกี่ยวข้อง อาทิเช่น นิวเมติกส์ ระบบท่อ เป็นต้น
 


14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

      หลักฐานที่ต้องการจะกำหนดข้อแนะนำเกี่ยวกับการประเมิน และควรที่จะใช้ประกอบร่วมกันกับเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Performance Criteria) และทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)
      (ก)    หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)
               -   มีหลักฐานการผ่านงานที่เกี่ยวข้อง
      (ข)    หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)
              -   มีหลักฐานการอบรมในหลักสูตรที่เกี่ยวข้อง
      (ค)    คำแนะนำในการประเมิน 
              -   หลักฐานการปฏิบัติงานและหลักฐานความรู้ที่นำมาแสดงจะต้องออกให้หรือรับรองโดย หน่วยงานภาครัฐหรือเอกชน ซึ่งเป็นที่ยอมรับสายงานวิศวกรรมชีวการแพทย์ไทย
      (ง)    วิธีการประเมิน
              -   ยื่นหลักฐานการปฏิบัติงานและหลักฐานความรู้
 


15. ขอบเขต (Range Statement)

      ขอบเขตอธิบายถึงขอบเขตของการปฏิบัติงาน และสภาพแวดล้อมอื่น ๆ หรือสถานการณ์อื่น ๆ ที่มีผลกระทบต่อการทำงาน รวมถึงเครื่องมือ อุปกรณ์ เทคโนโลยี ทรัพยากรที่ใช้ หรือข้อกำหนดอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง
      (ก)  คําแนะนํา
            N/A
      (ข)  คำอธิบายรายละเอียด 
            คำขอ (Request)  แบบฟอร์มคำขอรับบริการ
            -    คำขอรับบริการแบบเป็นทางการ ได้แก่ จดหมาย
            -    คำขอรับบริการด้วยวาจา เช่น ทางโทรศัพท์ หรือ ทางอุปกรณ์สื่อสารอิเล็กทรอนิกส์
           เครื่องมือช่าง (Tools)   
            -    เครื่องมือกล (ตัด ไส เจาะ) (Mechine tools) 
            -    เครื่องมือรื้อ และ เครื่องมือประกอบ (Accessories mechine)
            -    คีมช่าง (Pliers) ไขควง (Screwdriver) ประแจ (Wrench)
            -    อุปกรณ์บัดกรี (Soldering device) สว่านไฟฟ้า (Electric drill)
           เครื่องมือทดสอบ (Test equipment)     
            -    มัลติมิเตอร์ (Multi-meter)         
            -    ออสซิโลสโคป (Oscilloscope)
            -    คาลิเบเตอร์ (Calibrators)         
            -    มาตรวัด (Gauges) 
            -    เครื่องกำเนิดสัญญาณ (Signal generator)
            -    ตัวตรวจจับรังสี (Radiation detectors)
           วัสดุ (Materials)    
            -    ตะกั่วบัดกรี (Soldering Lead)     
            -    สายไฟฟ้า (Wires) 
            -    ดอกสว่าน (Drill bits)
            -    ใบเลื่อย (Saw blades)
           เครื่องมือแพทย์ที่มีความซับซ้อนทางเทคนิคระดับกลาง ได้แก่
            -    เครื่องวัดความอิ่มตัวของออกซิเจนในเลือด (Pulse oximeter)
            -    เครื่องวัดอัตราการไหลของสารละลาย (Infusion pump)
            -    เครื่องให้สารละลายทางหลอดเลือด (Syringe pump)
            -    เครื่องให้ความอบอุ่นแก่เด็กแรกคลอด (Infant warmer)
            -    ตู้เย็นเก็บเลือด (Blood bank)
            -    ตู้เพาะเชื้อ (Incubator)
            -    อ่างน้ำควบคุมอุณหภูมิ (Water bath)
            -    เครื่องปั่นเหวี่ยง (Centrifuge)
            -    เครื่องดูดช่วยคลอดสุญญากาศ (Vacuum)
            -    เครื่องดูดของเหลวในกระเพาะอาหาร (Aspirator)
            -    เครื่องปั่นผสมสารอุดฟัน (Amalgamator)    
            -    ยูนิตทันตกรรม (Dental unit)
            -    เครื่องขูดหินปูนไฟฟ้า (Electric scaler)
            -    โคมไฟผ่าตัด/หัตถการ (Surgical lighting)
           คู่มือการซ่อมบำรุง (Service manuals) 
            -    คู่มือการใช้งาน     
            -    ใบรายงานการทำงาน
            -    คู่มือการซ่อมบำรุง/คู่มือทางเทคนิค    
            -    ใบสั่ง/ใบคำขอการทำงาน
            -    คู่มือการติดตั้ง
            -    ฐานข้อมูลประวัติเครื่อง
            -    คู่มือรายการชิ้นส่วน
            -    ฐานข้อมูลผู้แทนจำหน่าย
           สถานที่ปฏิบัติงาน (Worksite)   
            -    แผนกซ่อมบํารุง (Maintenance department)
            -    ห้องรักษา วินิจฉัยที่มีเครื่องมือแพทย์ (Medical diagnosis room)
           คู่มือ 
            -    คู่มือการทำงานของเครื่อง (Operation manual)
            -    คู่มือการซ่อมบำรุงรักษาเครื่อง (Service manual)
 


16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
N/A

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
N/A

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

สมรรถนะอาจจะได้รับการประเมินผ่าน
      -    การสัมภาษณ์/การตอบคำถามปากเปล่า/ข้อสอบข้อเขียน
      -    การสังเกตการณ์ ณ สถานที่ปฏิบัติงาน/การสาธิต
โดยสมรรถนะอาจจะได้รับการประเมินในที่ทำงานหรือในสถานที่ทำงานจำลองที่มีการจัดตั้งขึ้น
 


ยินดีต้อนรับ