5321 ผู้ช่วยงานดูแลสุขภาพ

หน่วยสมรรถนะนี้ประกอบไปด้วยความรู้และทักษะที่จำเป็นในการปฐมพยาบาลผู้สูงอายุเบื้องต้น โดยต้องสามารถอธิบายขั้นตอนในการประเมินภาวะฉุกเฉินที่เกิดขึ้นกับผู้สูงอายุ และให้การปฐมพยาบาล

สาขาวิชาชีพบริการสุขภาพ สาขาบริการสุขภาพบุคคล อาชีพเพื่อนผู้สูงวัย

ประเมินภาวะฉุกเฉินที่เกิดขึ้นกับผู้สูงอายุ

1.สังเกตอาการผิดปกติแบบเฉียบพลันของผู้สูงอายุ

2.ประเมินความรุนแรงของอาการผิดปกติของผู้สูงอายุ

ให้การปฐมพยาบาล

1.ดูแลช่วยเหลือผู้สูงอายุเบื้องต้น

2. อธิบายวิธีการปฐมพยาบาลเบื้องต้น

3.ส่งต่อผู้สูงอายุไปยังสถานพยาบาล

ทัศนคติต่อการทำงานกับผู้สูงอายุและครอบครัว

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

(ก1) ทักษะในการสังเกตอาการผิดปกติของผู้สูงอายุ
(ก2) ทักษะในการประเมินภาวะฉุกเฉินเบื้องต้น
(ก3) ทักษะในการส่งต่อ
(ก4) ทักษะในการปฐมพยาบาลเบื้องต้น
(ก5) ทักษะในการช่วยเหลือดูแลในภาวะฉุกเฉิน

(ข) ความต้องการด้านความรู้

(ข1) ความรู้เกี่ยวกับภาวะฉุกเฉินที่เกิดขึ้นกับผู้สูงอายุ
(ข2) ความรู้เกี่ยวกับอาการผิดปกติของผู้สูงอายุ
(ข3) ความรู้เกี่ยวกับการประเมินความรุนแรงของอาการของผู้สูงอายุ
(ข4) ความรู้เกี่ยวกับการส่งต่อ
(ข5) ความรู้เกี่ยวกับภาวะฉุกเฉินที่เกิดขึ้นกับผู้สูงอายุ
(ข6) ความรู้เกี่ยวกับอาการผิดปกติของผู้สูงอายุ
(ข7) ความรู้เกี่ยวกับหลักการปฐมพยาบาลเบื้องต้น

     หลักฐานที่ต้องการจะกำหนดข้อแนะนำเกี่ยวกับการประเมิน และควรใช้ร่วมกันกับเกณฑ์การ ปฏิบัติงาน (Performance Criteria) และ ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)
     (ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)
          (ก1) หนังสือรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ หรือ
          (ก2) แบบฟอร์มบันทึกภาระงานที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะนี้ หรือ
          (ก3) แฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio) หรือ
          (ก4) หนังสือรับรองการผ่านงานที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะนี้จากสถานประกอบการ
     (ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)
          (ข1) ใบรับรองผลการศึกษา (ถ้ามี) หรือ
          (ข2) ประกาศนียบัตร/วุฒิบัตรผ่านการอบรมในหลักสูตรที่เกี่ยวข้อง (ถ้ามี)
     (ค) คำแนะนำในการประเมิน  
          เจ้าหน้าที่สอบประเมินสมรรถนะปฐมพยาบาลผู้สูงอายุเบื้องต้น โดยพิจารณาจากหลักฐานที่เกี่ยวข้องทั้งหลักฐานด้านการปฏิบัติงาน และหลักฐานความรู้ ประกอบการพิจารณาเข้าสู่กระบวนการประเมินสมรรถนะ
     (ง) วิธีการประเมิน
          พิจารณาตามหลักฐานการปฏิบัติงาน ได้แก่ การสอบสัมภาษณ์ และสอบปฏิบัติ

    ขอบเขตการปฏิบัติงานปฐมพยาบาลผู้สูงอายุเบื้องต้น ครอบคลุมตั้งแต่ขั้นตอนการประเมินภาวะฉุกเฉินที่เกิดขึ้นกับผู้สูงอายุ และให้การปฐมพยาบาล
    (ก) คำแนะนำ
        (ก1) สำหรับผู้เข้ารับการประเมินในหน่วยสมรรถนะนี้ ต้องสามารถอธิบายถึงขั้นตอนในการประเมินภาวะฉุกเฉินที่เกิดขึ้นกับผู้สูงอายุ และให้การปฐมพยาบาล
        (ก2) สำหรับเจ้าหน้าที่สอบจะต้องพิจารณาหลักฐานการปฏิบัติงานและหลักฐานความรู้ให้ตรงตามที่ระบุไว้ในหน่วยสมรรถนะนี้
    (ข) คำอธิบายรายละเอียด
        (ข1) อาการผิดปกติเฉียบพลันของผู้สูงอายุ หมายถึง อาการผิดปกติทางกาย ได้แก่ ภาวะฉุกเฉินระบบการรู้สติ ภาวะสมองขาดเลือดไปเลี้ยง  ภาวะฉุกเฉินระบบทางเดินหายใจ  ภาวะฉุกเฉินระบบทางเดินอาหาร  ภาวะฉุกเฉินระบบต่อมไร้ท่อ ภาวะน้ำตาลในเลือดสูง  ภาวะฉุกเฉินทางโรคหัวใจ  ภาวะหกล้ม ภาวะการมีอุบัติเหตุและภัยพิบัติ และอาการผิดปกติทางสมอง หมายถึง ภาวะสับสน(Delirium) เฉียบพลันในผู้สูงอายุ เป็นความผิดปกติทางระบบประสาทที่ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงระดับความรู้สึกตัว ระดับความรู้คิดและความสามารถของสมองโดยรวมอย่างเฉียบพลัน ผู้สูงอายุมักไม่ให้ความสนใจกับการตอบคำถาม ถูกเบี่ยงเบนความสนใจได้ง่าย อาจจะวุ่นวายหรือซึมหลับมากก็ได้ อาการมักเป็น ๆ หาย ๆ มักเป็นช่วงพลบค่ำหรือกลางคืน ภาวะเหล่านี้เป็นภาวะเร่งด่วน
        (ข2) การปฐมพยาบาลเบื้องต้น หมายถึง การให้ความช่วยเหลือแก่บุคคลที่กำลังเจ็บป่วยหรือบาดเจ็บ โดยบริบาลให้เพื่อรักษาชีวิต ป้องกันมิให้สภาวะนั้นเลวลง และ/หรือเพื่อส่งเสริมการฟื้นตัว ปฐมพยาบาล รวมถึงการรักษาเบื้องต้นในภาวะรุนแรงก่อนมีการช่วยเหลือของบุคลากรทางการแพทย์ ได้แก่  การช่วยเหลือผู้ที่หยุดหายใจหรือหัวใจหยุดเต้น ให้มีการหายใจ และการไหลเวียนกลับสู่สภาพเดิม ป้องกันเนื้อเยื่อไม่ให้ได้รับอันตรายจากการขาดออกซิเจนอย่างถาวร ซึ่งสามารถทําได้โดยการช่วยฟื้นคืนชีพขั้นพื้นฐาน (Basic life support) ได้แก่ การผายปอด และการนวดหัวใจ

18.1 สอบสัมภาษณ์
18.2 สอบปฏิบัติ