หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

ทำความสะอาดร่างกายของผู้สูงอายุที่ช่วยเหลือตัวเองไม่ได้อย่างถูกสุขลักษณะ

สาขาวิชาชีพบริการสุขภาพ


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ HLT-NTYC-550A

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ ทำความสะอาดร่างกายของผู้สูงอายุที่ช่วยเหลือตัวเองไม่ได้อย่างถูกสุขลักษณะ

3. ทบทวนครั้งที่ 2 / 2566

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

5322 ผู้ดูแลส่วนบุคคลตามบ้าน

6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)

ผู้มีความรู้และทักษะในการทำความสะอาดร่างกายโดยการอาบน้ำและการช่วยเหลือในด้านการขับถ่าย และการทำความสะอาดร่างกายของผู้สูงอายุที่ช่วยเหลือตัวเองไม่ได้

7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)

ผู้ดูแลผู้สูงอายุ

9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
N/A

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)
N/A

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria)
20103.01 ทำความสะอาดร่างกายผู้สูงอายุขณะอยู่บนเตียงได้อย่างถูกสุขลักษณะอนามัย

1. ทำความสะอาดร่างกายผู้สูงอายุขณะอยู่บนเตียงอย่างถูกวิธีและปลอดภัย

2. สังเกตและป้องกันความผิดปกติบริเวณผิวหนังส่วนต่างๆของผู้สูงอายุและรายงานผลให้หัวหน้างานรับทราบได้

3. ทำความสะอาดร่างกายของผู้สูงอายุขณะอยู่บนเตียงด้วยอุปกรณ์ที่เหมาะสม

4. สนับสนุนให้ผู้สูงอายุใช้อุปกรณ์ทำความสะอาดร่างกายตนเองได้อย่างสะดวกและปลอดภัย

5. ผู้ดูแลผู้สูงอายุสามารถส่งเสริมผู้สูงอายุที่ช่วยเหลือตัวเองได้บ้างให้ทำความสะอาดร่างกายบนเตียง

20103.02 ทำความสะอาดช่องปากของผู้สูงอายุได้อย่างถูกสุขลักษณะอนามัย และไม่เกิดการบาดเจ็บในช่องปาก

1. จัดท่าที่เหมาะสมและสะดวกให้กับผู้สูงอายุในการทำความสะอาดช่องปาก

2. ทำความสะอาดฟันปลอมของผู้สูงอายุได้อย่างถูกสุขลักษณะอนามัย

3. ทำความสะอาดช่องปากของผู้สูงอายุและปลอดภัย โดยไม่ก่อให้เกิดการบาดเจ็บในช่องปาก

4.สังเกตสิ่งผิดปกติในช่องปากของผู้สูงอายุและสามารถรายงานสิ่งผิดปกติให้หัวหน้างานรับทราบอย่างครบถ้วนถูกต้อง

20103.03 ทำความสะอาดศีรษะของผู้สูงอายุให้ถูกสุขลักษณะอนามัย

1. พยุงผู้สูงอายุอย่างถูกวิธีและปลอดภัยเพื่อเคลื่อนย้ายไปทำความสะอาดศีรษะ

2. ทำความสะอาดศีรษะของผู้สูงอายุบนเตียง

3. ทำความสะอาดศีรษะของผู้สูงอายุตามระยะเวลาที่เหมาะสม

4. เลือกแชมพูที่ใช้สระผมของผู้สูงอายุที่เหมาะสมกับสภาพศีรษะและไม่ก่อให้เกิดการระคายเคือง

20103.04
ทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์ เพศหญิงเพศชาย อย่างถูกสุขลักษณะอนามัย

1. จัดเตรียมอุปกรณ์ทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์ได้

2. จัดท่าผู้สูงอายุในการขับถ่ายบนเตียงได้

3. ทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์ได้

4. ทำความสะอาดอุปกรณ์ที่ผ่านการใช้งานอย่างถูกสุขลักษณะอนามัย

20103.05 ดูแลผู้สูงอายุที่ใช้ผ้าอ้อมให้ได้รับความสุขสบาย

1. จัดท่าของผู้สูงอายุได้ถูกวิธีในการเปลี่ยนผ้าอ้อม

2. เปลี่ยนผ้าอ้อมให้ผู้สูงอายุอย่างถูกวิธี


12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)
N/A

13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

N/A

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1. ความรู้เกี่ยวกับการทำความสะอาดผม
2. ความรู้เกี่ยวกับการทำความสะอาดช่องปาก
3. ความรู้เกี่ยวกับการทำความสะอากอวัยวะสืบพันธุ์
4. ความรู้เกี่ยวกับการพาไปอาบน้ำ 
5. ความรู้เกี่ยวกับการอาบน้ำบนเตียง
6. ความรู้เกี่ยวกับการเปลี่ยนผ้าอ้อมผู้ใหญ่
7. ความรู้เกี่ยวกับการเปลี่ยนแผ่นรองซับปัสสาวะ
8. ความรู้เกี่ยวกับการขับถ่ายโดยใช้อุปกรณ์

14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

หลักฐานที่ต้องการจะกำหนดข้อแนะนำเกี่ยวกับการประเมินและควรที่จะใช้ประกอบร่วมกันกับเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Performance Criteria) และความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)
    (ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)
        ไม่มี
    (ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)
        1. ผลการสัมภาษณ์และ/หรือ ผลสังเกตการณ์ปฏิบัติงานจริง
        2. ผลการทดสอบความรู้
        3. แฟ้มสะสมผลงาน (portfolio) และ/หรือ
        4. เอกสาร/หลักฐานที่เกี่ยวข้อง
    (ค) คำแนะนำในการประเมิน
        ผู้เข้ารับการประเมินจะต้องประเมินในทุกหน่วยสมรรถนะที่ครอบคลุมสมรรถนะย่อย และเกณ์การปฏิบัติงานตามขอบเขตความรู้และทักษะที่กำหนด
    (ง) วิธีการประเมิน
        1.ผู้ประเมินทำการประเมินการปฏิบัติงานจริงที่ต้องการของผู้เข้าทดสอบโดยใช้แบบบันทึกรายการจากการสังเกตและเอกสารหลักฐานที่จำเป็นในการปฏิบัติงานต่างๆ
        2.ผู้ประเมินทำการประเมินความรู้ผู้เข้าทดสอบโดยใช้แบบสัมภาษณ์และ/หรือแบบทดสอบความรู้แฟ้มสะสมผลงานและ/หรือเอกสาร/หลักฐานที่เกี่ยวข้อง

15. ขอบเขต (Range Statement)

ขอบเขตอธิบายถึงขอบเขตของการปฏิบัติงานและสภาพแวดล้อมอื่นๆหรือสถานการณ์อื่นๆที่มีผลกระทบต่อการทำงานรวมถึงเครื่องมืออุปกรณ์เทคโนโลยีทรัพยากรที่ใช้หรือข้อกำหนดอื่นๆที่เกี่ยวข้อง
    (ก) คำแนะนำ
         ไม่มี
    (ข) คำอธิบายรายละเอียด
         1. การทำความสะอาดผม หมายถึง การสระล้างผมเพื่อกำจัดสิ่งสกปรก ไขมัน และเชื้อโรคที่สะสมที่หนังศีรษะ กระตุ้นให้เกิดการไหลเวียนโลหิตบริเวณหนังศีรษะ กระตุ้นต่อมไขมันให้ขับไขมันมาหล่อเลี้ยงเส้นผม นอกจากนี้ ยังส่งเสริมให้ผู้ป่วยรู้สึกผ่อนคลายและสบายตัว
         2. การทำความสะอาดช่องปาก หมายถึง การดูแลทำความสะอาดโดยการแปรงฟัน อย่างน้อย วันละ 2 ครั้ง รวมไปถึงการเข้ารับการตรวจสุขภาพฟันจากทันตแพทย์ทุก 3-6 เดือนอีกด้วย นอกจากการดูแลสุขภาพฟันแล้ว จะต้องดูแลในส่วนของลิ้น กระพุ้งแก้ม และเพดานปาก อีกด้วย
         3.การทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์หมายถึงการจัดการกับความสกปรกซึ่งเป็นสิ่งที่ควรทำเป็นประจำให้แก่ผู้ที่ไม่สามารถทำความสะอาดด้วยตัวเองได้
         4. การอาบน้ำบนเตียง หมายถึง การอาบน้ำที่ผู้สูงอายุไม่สามารถทำเองได้ทั้งหมด ผู้ดูแลต้องเป็นผู้ทำให้ ทั้งหมด  เช่น ในผู้สูงอายุที่ไม่รู้สึกตัวผู้สูงอายุที่อ่อนเพลียไม่มีแรงหรือผู้สูงอายุที่จำกัดการเคลื่อนไหว  เป็นต้น ซึ่งผู้ดูแลผู้สูงอายุต้องเป็นผู้ทำให้ทั้งหมดหรือให้การช่วยเหลือในบางส่วน เช่น การจัดเตรียมอุปกรณ์ที่จำเป็น เพื่อให้ผู้สูงอายุสามารถเช็ดตัวด้วยตนเองได้อย่างสะดวก
         5.การเปลี่ยนผ้าอ้อมผู้ใหญ่ หมายถึง การเปลี่ยนสิ่งที่ใช้รองสิ่งปฏิกูลของผู้สูงอายุ ที่ไม่สามารถกลั้นปัสสาวะ หรืออุจจาระได้
         6. การขับถ่ายโดยใช้อุปกรณ์ หมายถึง การขับถ่ายสำหรับผู้สูงอายุที่มีปัญหาสุขภาพไม่สามารถขับถ่าย ด้วยตัวเองได้ โดยต้องใช้อุปกรณ์เสริม อาทิ หม้อนอนถ่ายอุจจาระ สายสวน ถุงอุจจาระทางหน้าท้อง เป็นต้น

16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
N/A

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
N/A

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

กระบวนการและวิธีการประเมินให้ดูในคู่มือการประเมิน 
กลับ

ยินดีต้อนรับ