หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

วิเคราะห์และแก้ไขข้อขัดข้องของรถบำรุงทางขนาดหนัก

สาขาวิชาชีพระบบขนส่งทางราง


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ RAI-FSUO-205B

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ วิเคราะห์และแก้ไขข้อขัดข้องของรถบำรุงทางขนาดหนัก

3. ทบทวนครั้งที่ N/A

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

อาชีพผู้ขับเคลื่อนรถบำรุงทางขนาดหนัก (Track Maintenance Vehicle Operator and Driver)

ISCO-08       8311   พนักงาน/คนขับเคลื่อนหัวรถจักร    

                 8311   ผู้ขับหัวรถจักร

                 8311   พนักงาน/คนขับรถไฟ     

1 8311 ผู้ขับหัวรถจักร

6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)

หน่วยสมรรถนะนี้เกี่ยวข้องกับความรู้และทักษะที่จำเป็นในการวิเคราะห์และแก้ไขข้อขัดข้องของรถบำรุงทางขนาดหนัก ตามเงื่อนไข ข้อกำหนด และขั้นตอนหรือมาตรฐานขององค์กร รวมถึงการจัดทำรายงานการแก้ไขข้อขัดข้องของรถตามแบบฟอร์มที่กำหนดขององค์กร


7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)

กลุ่มอาชีพระบบขนส่งทางราง (Rail Sector)

ISCO-08 หมวดใหญ่ 8 ผู้ควบคุมเครื่องจักรโรงงานและเครื่องจักร และผู้ปฏิบัติงานด้านการประกอบ (หน้าที่ขับเคลื่อนรถไฟและยานพาหนะ)


9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)

N/A


10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)
  • การรถไฟแห่งประเทศไทย ข้อบังคับและระเบียบการเดินรถ พ.ศ.2549 (ขดร.2549)          
  • คู่มือบำรุงทาง พ.ศ.2559 ฝ่ายการช่างโยธา การรถไฟแห่งประเทศไทย
  • คู่มือการใช้รถบำรุงทางหนักว่าด้วยการปฏิบัติงานและความปลอดภัย พ.ศ.2527 ฝ่ายการช่างโยธา การรถไฟแห่งประเทศไทย

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria)
10606.1

ตรวจสอบและวินิจฉัยความผิดปกติ/ข้อขัดข้องของรถบำรุงทางขนาดหนัก

1.1 อธิบายวิธีการตรวจสอบความผิดปกติ/ข้อขัดข้องของรถบำรุงทางขนาดหนักได้

1.2 ตรวจหาความผิดปกติ/ข้อขัดข้องของรถบำรุงทางขนาดหนักโดยใช้เครื่องมือ

1.3 บ่งชี้ความผิดปกติ/ข้อขัดข้องที่อาจเกิดขึ้นกับรถบำรุงทางขนาดหนักได้อย่างถูกต้อง

1.4 วิเคราะห์หาสาเหตุของความผิดปกติ/ข้อขัดข้องของรถบำรุงทางขนาดหนักได้อย่างถูกต้อง

1.5 เสนอแนะวิธีการซ่อมหรือแก้ไขข้อขัดข้องของรถบำรุงทางขนาดหนักได้เหมาะสมกับลักษณะความผิดปกติ

1.6 อธิบายลำดับวิธีขั้นตอนการแก้ไขข้อขัดข้องของรถบำรุงทางขนาดหนักได้

10606.2

ดำเนินการแก้ไขความผิดปกติ/ข้อขัดข้องของรถบำรุงทางขนาดหนัก

2.1 ระบุชื่อ ชนิด รายการ และรหัสอะไหล่ที่ชำรุด ได้อย่างถูกต้อง

2.2 ซ่อม/เปลี่ยนอุปกรณ์ ชิ้นส่วน หรืออะไหล่ที่ชำรุด/เสียหายได้อย่างถูกต้องตามคู่มือผู้ผลิต/คู่มือประจำรถ

2.3 ปรับตั้งอุปกรณ์/อะไหล่/ชิ้นส่วนเพื่อให้การทำงานของรถเป็นปกติ

10606.3

จัดทำรายงานผลการแก้ไขข้อขัดข้องของรถบำรุงทางขนาดหนัก

3.1 ทดสอบการทำงานของรถให้เป็นปกติโดยการทดลองวิ่ง (Run test)

3.2 ตรวจสอบความเรียบร้อยและสมบูรณ์ของรถก่อนอนุญาตให้นำไปใช้งาน

3.3 จัดทำรายงานผลการแก้ไขข้อขัดข้องของรถ ตามแบบฟอร์มที่กำหนดขององค์กร


12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)

N/A


13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

(ก) ความต้องการด้านทักษะ (Skill Requirement)

      (ก1) ทักษะทางเทคนิค (Technical Skills)

  • ทักษะการแก้ไขความผิดปกติ/ข้อขัดข้องของรถบำรุงทางขนาดหนักแต่ละชนิด
  • ทักษะการใช้เครื่องมือวัด เครื่องมือช่าง และอุปกรณ์อ่านค่าแสดงผลต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับงาน
  • ทักษะการอ่านคู่มือการใช้งาน และตีความคำแนะนำ ขั้นตอน และข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับการบำรุงรักษารถบำรุงทางขนาดหนักแต่ละชนิด
  • ทักษะการจัดทำเอกสารที่เกี่ยวข้องกับการบำรุงรักษารถบำรุงทางขนาดหนัก
  • ทักษะการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและโปรแกรมคอมพิวเตอร์เบื้องต้น
  • ทักษะการใช้งานอุปกรณ์สื่อสารอิเล็กทรอนิกส์ตามระเบียบปฏิบัติที่กำหนด
  • ทักษะการเลือกและใช้อุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคลที่จำเป็นในการปฏิบัติงาน

(ก2) ทักษะทางสังคมและการทำงาน (Soft Skills)

  • ทักษะการวิเคราะห์ข้อมูล
  • ทักษะการแก้ไขปัญหา/เหตุการณ์เฉพาะหน้า
  • ทักษะการควบคุมงานและสอนงาน
  • ทักษะการสื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพในระหว่างการปฏิบัติงาน

ภาวะผู้นำและการทำงานเป็นทีม                     

(ข) ความต้องการด้านความรู้

(ข1) ประเภท ชนิด และลักษณะการใช้งานรถบำรุงทางขนาดหนักแต่ละชนิด          

(ข2) การบำรุงรักษารถบำรุงทางขนาดหนัก                 

(ข3)  ขั้นตอนการสื่อสารและระเบียบปฏิบัติ                          

(ข4)  ขั้นตอนการปฏิบัติในกรณีที่เกิดเหตุฉุกเฉิน                                                   

(ข5) กฏความปลอดภัยและอาชีวอนามัยที่เกี่ยวข้อง (OH&S)

(ข6)              แบบฟอร์ม/เอกสารที่เกี่ยวข้องกับการบำรุงรักษารถบำรุงทางขนาดหนัก        


14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

ผู้ที่เข้ารับการประเมินจะต้องศึกษาคำแนะนำเกี่ยวกับการประเมิน ควบคู่ไปกับเกณฑ์การปฏิบัติงาน ความรู้และทักษะที่ต้องการ ขอบเขต และแนวทางการประเมินสำหรับหน่วยสมรรถนะนี้                     

(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)

(ก1) หนังสือรับรองการทำงานจากองค์กร/สถานประกอบการ หรือ                         

(ก2) ใบกำหนดหน้าที่งานที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะนี้ หรือ                    

(ก3) วิดีโอการปฏิบัติงานที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะนี้ หรือ                              

(ก4) ภาพถ่ายผลงานหรือชิ้นงานที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะนี้ หรือ

(ก5)  ผลงานจากการปฏิบัติงานที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะนี้

 (ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

(ข1) ใบรับรองผลการศึกษา หรือ                                                              

(ข2) ประกาศนียบัตร/วุฒิบัตร/ใบรับรองผ่านการอบรมในหลักสูตรที่เกี่ยวข้องกับการใช้งานและขับเคลื่อนรถบำรุงทางขนาดหนัก หรือหลักสูตรอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะนี้

(ค) คำแนะนำในการประเมิน

(ค1)  ประเด็นสำคัญที่ควรพิจารณาในการประเมิน และหลักฐานที่จำเป็น                 

       ผู้ที่เข้ารับการประเมินในหน่วยสมรรถนะนี้ จะต้องแสดงหลักฐานที่จำเป็นที่มีประเด็นและจุดสังเกตของหลักฐานสอดคล้องกับรายละเอียดที่ระบุไว้ในสมรรถนะย่อย และเกณฑ์การปฏิบัติงาน อาทิ:                                                                 

-   หลักฐานการปฏิบัติงานและหลักฐานความรู้                                         

-   ข้อบังคับและระเบียบการเดินรถไฟ กฎหมายที่เกี่ยวข้อง และขั้นตอนการปฏิบัติงาน

-   อื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับขอบเขต          

(ค2)  บริบทและทรัพยากรเฉพาะสำหรับการประเมิน                                        

  • ผู้ที่เข้ารับการประเมินจะต้องแสดงให้เห็นถึงทักษะความสามารถที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะนี้ ภายในช่วงระยะเวลาและบริบทที่เหมาะสม                    
  • ทรัพยากรสำหรับการประเมิน อาทิ แบบฝึกหัดที่เกี่ยวข้อง กรณีศึกษา การสาธิตการปฏิบัติงาน การสอบประเมินความรู้ การประเมินการปฏิบัติงานในสถานที่จริง       

 

(ค3)  วิธีการประเมิน                                                                           

  • การประเมินความรู้และทักษะในหน่วยสมรรถนะนี้ จะต้องดำเนินการโดยองค์กรที่มีหน้าที่รับการรับรองสมรรถนะของบุคคลตามมาตรฐานอาชีพที่ขึ้นทะเบียนเท่านั้น   
  • การประเมินความรู้ กำหนดให้ทำการสอบข้อเขียนแบบปรนัย 4 ตัวเลือกเป็นอย่างน้อย และ/หรือการสอบสัมภาษณ์ หรือพิจารณาจากหลักฐานความรู้ที่ผู้เข้ารับการประเมินนำมาแสดง เช่น ใบรับรองผลการศึกษา ใบรับรองผ่านการอบรม ประกาศนียบัตรผ่านการอบรม เป็นต้น
  • การประเมินการปฏิบัติงาน โดยการสัมภาษณ์เชิงเทคนิค หรืออาจจะพิจารณาหลักฐานการปฏิบัติงานที่ผู้เข้ารับการประเมินนำมาแสดง เช่น หนังสือรับรองการทำงานจากองค์กร/สถานประกอบการ ใบกำหนดหน้าที่งานที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะ วิดีโอการปฏิบัติงาน ภาพถ่ายผลงานที่เกี่ยวข้อง เป็นต้น 

15. ขอบเขต (Range Statement)

(ก) คำแนะนำ

 (ก1)  สำหรับผู้เข้ารับการประเมินในหน่วยสมรรถนะนี้ ต้องสามารถทำการวิเคราะห์และแก้ไขข้อขัดข้องของรถบำรุงทางขนาดหนัก ได้อย่างถูกต้องตามขั้นตอนขององค์กร มาตรฐานการบำรุงรักษา และข้อกำหนดความปลอดภัยและอาชีวอนามัยในการทำงาน รวมทั้งสามารถเลือกใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ที่เกี่ยวข้องกับงานได้อย่างเหมาะสม

        นอกจากนี้ ผู้เข้ารับการประเมินควรเตรียมหลักฐานที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะนี้ ทั้งหลักฐานการปฏิบัติงาน และหลักฐานความรู้ มาเพื่อประกอบการพิจารณาด้วย                             

(ก2)   สำหรับเจ้าหน้าที่สอบจะต้องพิจารณาหลักฐานที่จำเป็น ทั้งหลักฐานการปฏิบัติงานและหลักฐานความรู้ให้ตรงตามที่ระบุไว้ในหน่วยสมรรถนะนี้                                          

(ข) คำอธิบายรายละเอียด

(ข1)

สาเหตุความผิดปกติ/ข้อขัดข้องของ

รถบำรุงทางขนาดหนักที่อาจเกิดขึ้น

อาทิ:

  • กระบอกลมหรือกระบอกไฮดรอลิคไม่ทำงาน
  • กรองน้ำมันเชื้อเพลิงตัน
  • รอบทำงานของเครื่องยนต์ต่ำ
  • สายไฮดรอลิกแตก
  • แรงดันไฮดรอลิกต่ำ
  • แรงดันลมต่ำ
  • ระบบไฟชำรุด

(ข2)

เครื่องมือและอุปกรณ์ป้องกัน

อันตรายส่วนบุคคลที่ต้องใช้

ระหว่างการปฏิบัติงาน:

 

  • เสื้อกั๊กสะท้อนแสง
  • ถุงมือหนัง/ถุงมือไหมพรม/ถุงมือกันลื่น
  • แว่นตากันแดด/แว่นตานิรภัย
  • อุปกรณ์ป้องกันหู
  • หมวกนิรภัย
  • รองเท้านิรภัย
  • ไฟฉาย
  • ธงสัญญาณ (เขียว/แดง)
  • อุปกรณ์ป้องกันอื่นๆ ที่จำเป็น

(ข3)

วิธีการสื่อสาร อาจรวมถึง:

  • การใช้วิทยุสื่อสาร/โทรศัพท์มือถือ
  • การให้สัญญานมือ

(ข4)

การแจ้งข้อมูล:

  • สื่อสารด้วยปากเปล่าแบบ Face-to-face
  • เขียนลงในแบบฟอร์ม/เอกสาร/แผนงาน
  • ผ่านระบบอิเล็คทรอนิกส์

(ข5)

ข้อมูล/เอกสารต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง:

  • คู่มือการปฏิบัติงาน นโยบาย และกระบวนการปฏิบัติงานขององค์กร/สถานประกอบการ
  • คู่มือประจำรถ หรือคู่มือการใช้งานรถบำรุงทางขนาดหนัก
  • สมุดบันทึก/เก็บข้อมูล
  • คำแนะนำด้านเทคนิค
  • คู่มือความปลอดภัยในการทำงาน
  • แผน QA /การควบคุมข้อมูลและเอกสาร
  • เงื่อนไข/สัญญา/ข้อตกลงในการปฏิบัติงาน

16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)

N/A


17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)

N/A


18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

18.1 เครื่องมือประเมินการตรวจสอบและวิเคราะห์ความผิดปกติ/ข้อขัดข้องของรถบำรุงทางขนาดหนัก

  1. ข้อสอบข้อเขียน แบบปรนัย 4 ตัวเลือก
  2. การสัมภาษณ์ หรือ
  3. การพิจารณาจากแฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio)                                              

      18.2 เครื่องมือประเมินการดำเนินการแก้ไขความผิดปกติ/ข้อขัดข้องของรถบำรุงทางขนาดหนัก      

  1. ข้อสอบข้อเขียน แบบปรนัย 4 ตัวเลือก
  2. การสัมภาษณ์ หรือ
  3. การพิจารณาจากแฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio)                                              

      18.3 เครื่องมือประเมินการจัดทำรายงานผลการแก้ไขข้อขัดข้องของรถบำรุงทางขนาดหนัก           

  1. ข้อสอบข้อเขียน แบบปรนัย 4 ตัวเลือก
  2. การสัมภาษณ์ หรือ

การพิจารณาจากแฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio)               


ยินดีต้อนรับ