หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

ซ่อมบํารุงระบบไฟแสงสว่าง (Lighting)

สาขาวิชาชีพระบบขนส่งทางราง


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ RAI-CJAV-137B

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ ซ่อมบํารุงระบบไฟแสงสว่าง (Lighting)

3. ทบทวนครั้งที่ - / -

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

206 ช่างเทคนิคซ่อมบำรุงระบบรถไฟฟ้าด้านระบบไฟฟ้า

6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)

        หน่วยสมรรถนะนี้เกี่ยวข้องกับความรู้และทักษะที่ต้องใช้ในการควบคุมการปฏิบัติงานซ่อมบำรุงระบบไฟแสงสว่าง (Lighting) และอุปกรณ์ที่เกี่ยวข้อง ได้อย่างถูกต้อง ปลอดภัย และสามารถปรับปรุงคุณภาพได้อย่างต่อเนื่องภายใต้นโยบายและข้อกำหนดของสถานที่ปฏิบัติงาน รวมทั้งสามารถจัดเตรียมเครื่องมือและวัสดุอุปกรณ์ที่ต้องใช้ในการปฏิบัติงานซ่อมบำรุงระบบไฟแสงสว่าง และอุปกรณ์ที่เกี่ยวข้อง และจัดทำเอกสารเกี่ยวข้องกับงานได้อย่างเสร็จสมบูรณ์

7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)

อุตสาหกรรมระบบราง

9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)

N/A

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)

N/A

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria)
20601.1

ตรวจสอบความผิดปกติของอุปกรณ์ต่างๆ ที่ประกอบในระบบไฟแสงสว่าง (Lighting)

1) อ่านใบแจ้งซ่อมงานตามคู่มือการปฏิบัติงาน ได้อย่างถูกต้อง

2) ตรวจสอบและสังเกตความผิดปกติตามระยะเวลาได้อย่างถูกต้องตามคู่มือการปฏิบัติงาน

3) ประเมินความผิดปกติของอุปกรณ์ได้อย่างถูกต้องตามคู่มือการปฏิบัติงาน
20601.2

แก้ไขหรือเปลี่ยนอุปกรณ์ในระบบแสงสว่างที่ชํารุด

1) เตรียมและใช้งานเครื่องมือและอุปกรณ์ที่ใช้ในการถอด/ประกอบชิ้นส่วนหรืออะไหล่ตามคู่มือการปฏิบัติงานได้อย่างถูกต้อง

2) ถอด/แก้ไข/ประกอบอุปกรณ์ตามขั้นตอนในคู่มือซ่อมบำรุงได้อย่างถูกต้องและปลอดภัย
20601.3

ทดสอบระบบไฟแสงสว่างให้ทํางานได้อย่างปกติ

1) เปิดระบบจ่ายไฟฟ้าให้กับตัวรถ

2) ทดสอบโดยการเปิดระบบไฟแสงสว่างและสังเกตไฟทุกดวงติดสว่างตามคู่มือการปฏิบัติงานได้อย่างถูกต้อง

3) ใช้เครื่องมือวัดทดสอบระบบไฟฟ้าแสงสว่างและแปลผลการวัดเป็นไปตามคู่มือการปฏิบัติงานได้อย่างถูกต้อง 

12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)

00000 ความปลอดภัยในการทำงานขั้นพื้นฐาน

13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

  1. ทักษะการสื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพในระหว่างการปฏิบัติงาน
  2. ทักษะการประสานงานในระหว่างการปฏิบัติงานอย่างมีประสิทธิภาพ
  3. ทักษะการแก้ไขปัญหา/เหตุการณ์เฉพาะหน้าในการปฏิบัติงาน
  4. ทักษะการจัดทำรายงาน
  5. ทักษะการทำงานเป็นหัวหน้า
  6. ทักษะด้านปลอดภัยในการปฏิบัติงาน
  7. ทักษะการเลือกและใช้อุปกรณ์ป้องกันภัยส่วนบุคคล .
  8. ทักษะการอ่านแบบและวงจรไฟฟ้า
  9. ทักษะการปฏิบัติงานตามคู่มือการตรวจสอบความผิดปกติของระบบไฟแสงสว่าง
  10. ทักษะการตรวจสอบความผิดปกติของระบบไฟแสงสว่างด้วยประสาทสัมผัส
  11. ทักษะการตรวจสอบความผิดปกติของระบบไฟแสงสว่างโดยใช้เครื่องมือ
  12. ทักษะการประเมินความผิดปกติของระบบไฟแสงสว่าง
  13. ทักษะการซ่อมบำรุงระบบไฟแสงสว่าง
  14. ทักษะการบำรุงรักษาเครื่องมือและอุปกรณ์ในการซ่อมระบบไฟแสงสว่าง

(ข) ความต้องการด้านความรู้

  1. หลักความปลอดภัยในการปฏิบัติงานซ่อมบำรุงระบบไฟแสงสว่าง
  2. เครื่องมือซ่อมบำรุงระบบไฟแสงสว่าง
  3. ส่วนประกอบของระบบไฟแสงสว่าง
  4. ชนิดของระบบไฟแสงสว่าง
  5. เครื่องมือวัดและอุปกรณ์ที่ใช้ในการซ่อมบำรุงระบบไฟแสงสว่าง
  6. ข้อกำหนดและค่ามาตรฐานเกี่ยวกับระบบไฟแสงสว่าง
  7. การจัดทำเอกสารและการเขียนรายงาน

14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)

  1. หนังสือรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ หรือ
  2. แบบฟอร์มบันทึกภาระงานที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะนี้ หรือ
  3. แฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio) หรือ
  4. หนังสือรับรองการผ่านงานที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะนี้จากสถานประกอบการ

(ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

  1. ใบรับรองผลการศึกษา หรือ
  2. ใบรับรองผ่านการอบรมในหลักสูตรด้านการซ่อมบำรุงระบบไฟแสงสว่าง หรือ
  3. ใบรับรองผ่านการอบรมในหลักสูตรด้านการบำรุงรักษาระบบไฟแสงสว่าง หรือ
  4. ประกาศนียบัตร/วุฒิบัตรผ่านการอบรมในหลักสูตรที่เกี่ยวข้องกับงานซ่อมบำรุงระบบไฟแสงสว่าง
  5. ใบอนุญาตประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุม (ก.ว.) (ถ้ามี)

(ค) คำแนะนำในการประเมิน
      ผู้ที่เข้ารับการประเมินในหน่วยสมรรถนะนี้ จะต้องแสดงหลักฐานการปฏิบัติงานและหลักฐานความรู้ ที่มีประเด็นและจุดสังเกตของหลักฐานสอดคล้องกับรายละเอียดที่ระบุไว้ในหน่วยสมรรถนะนี้

วิธีการประเมิน

  1. การประเมินความรู้และทักษะปฏิบัติในหน่วยสมรรถนะนี้ จะต้องดำเนินการโดยองค์กรที่มีหน้าที่รับการรับรองสมรรถนะของบุคคลตามมาตรฐานอาชีพที่ขึ้นทะเบียนเท่านั้น
  2. การประเมินความรู้ในหน่วยสมรรถนะนี้ กำหนดให้ทำการสอบข้อเขียนแบบปรนัย 4 ตัวเลือก ส่วนการประเมินทักษะการปฏิบัติงานนั้น กำหนดให้ทำการสัมภาษณ์ ก่อนสาธิตการปฏิบัติงานภายใต้การจำลองสถานการณ์ที่เหมาะสมกับการประเมิน และพิจารณาจาก แฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio)

15. ขอบเขต (Range Statement)

(ก) คำแนะนำ

  1. สำหรับผู้เข้ารับการประเมินในหน่วยสมรรถนะนี้ ต้องสามารถประเมินความผิดปกติของระบบไฟแสงสว่างด้วยประสาทสัมผัส และโดยใช้เครื่องมือวัด และมีทักษะในการ ซ่อมบำรุงระบบไฟแสงสว่าง สามารถควบคุมการปฏิบัติงานและแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าได้เป็นอย่างดี รวมทั้งตรวจสอบความเรียบร้อยของการซ่อมบำรุงระบบไฟแสงสว่างหลังการปฏิบัติงานได้ตามคู่มือการปฏิบัติงาน และจัดทำรายงานผลการซ่อมบำรุงระบบไฟแสงสว่างได้ตามแบบฟอร์มของสถานประกอบการ นอกจากนี้ ผู้เข้ารับการประเมินควรเตรียมหลักฐานที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะนี้ ทั้งหลักฐานการปฏิบัติงาน และหลักฐานความรู้ มาเพื่อประกอบการพิจารณาด้วย
  2. สำหรับเจ้าหน้าที่สอบจะต้องพิจารณาหลักฐานการปฏิบัติงานและหลักฐานความรู้ให้ตรงตามที่ระบุไว้ในหน่วยสมรรถนะนี้

(ข) คำอธิบายรายละเอียด
1. การบำรุงรักษาระบบไฟ แสงสว่าง:

  • การตรวจสภาพระบบไฟแสงสว่างตามปกติ
  • การตรวจสภาพระบบไฟแสงสว่างเพื่อวางแผนซ่อม
  • การตรวจสภาพระบบไฟแสงสว่างเพื่อการซ่อมบำรุงและการส่งมอบงาน

2. ส่วนประกอบของระบบไฟ แสงสว่าง:

  • หลอดไฟ (Lamps)
  • โคมไฟ (Electrical Luminaires)
  • สวิตช์ (Switches)
  • สายไฟ (Wire) และอุปกรณ์ประกอบ (Accessaries)

3. ชนิดของระบบไฟแสงสว่าง:

  • ชนิดติดตั้งภายในตัวรถ
  • ชนิดติดตั้งภายนอกตัวรถ

4. เครื่องมือที่ต้องใช้:

  • Manual Tools
  • Small Power Tools
  • Instrument Measurements

5. วิธีการสื่อสารอาจรวมถึง:

  • การใช้วิทยุสื่อสาร/โทรศัพท์มือถือ
  • การให้สัญญานมือ

6. การแจ้งข้อมูล:

  • ผ่านระบบอิเล็คทรอนิกส์
  • เขียนลงในแบบฟอร์ม/เอกสาร/แผนงาน
  • สื่อสารด้วยปากเปล่าแบบ Face-to-face

7. ขอบเขตของงานซ่อมบำรุงระบบไฟแสงสว่าง:

  • เปลี่ยนชิ้นส่วนของระบบไฟแสงสว่างที่ชำรุด
  • เปลี่ยนหรือซ่อมระบบไฟแสงสว่างให้อยู่ในลักษณะที่ถูกต้อง ครบถ้วนตามมาตรฐาน
  • ซ่อมบำรุงระบบไฟแสงสว่างให้มั่นคงแข็งแรง
  • ปรับตั้งค่าต่างๆ ของระบบไฟแสงสว่างให้ถูกต้องและอยู่ในเกณฑ์มาตรฐานที่กำหนด
  • ส่งมอบงานภายในเวลาที่กำหนด

8. เครื่องมือและอุปกรณ์ป้องกันภัยส่วนบุคคลที่ต้องใช้ในระหว่างการปฏิบัติงาน:

  • เสื้อกั๊กความปลอดภัยสะท้อนแสง
  • อุปกรณ์ป้องกันเสียง
  • อุปกรณ์ป้องกันใบหน้าและดวงตา เช่น แว่นกันแดด, แว่นตานิรภัย, หน้ากากกันฝุ่น
  • หมวกนิรภัย
  • ถุงมือ
  • รองเท้านิรภัย
  • วิทยุสื่อสาร/โทรศัพท์มือถือ
  • ไฟฉาย
  • ป้ายสัญญานต่างๆ
  • ธงสัญญาน: สีเขียว สีแดง

9. ข้อมูล/เอกสารต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง:

  • คู่มือการปฏิบัติงาน นโยบาย และกระบวนการปฏิบัติงานขององค์กร/สถานประกอบการ
  • สมุดบันทึก/เก็บข้อมูล
  • ขั้นตอนการปฏิบัติงานในภาคสนาม
  • ข้อกำหนดทางเทคนิค/คำแนะนำด้านเทคนิค
  • มาตรฐานการติดตั้งไฟฟ้าและระบบแสงสว่างที่เกี่ยวข้อง
  • คู่มือการผลิต หรือคำแนะนำการใช้อุปกรณ์ในการปฏิบัติงาน และคู่มือการใช้งาน
  • คู่มือความปลอดภัยในการทำงาน
  • แผน QA /การควบคุมข้อมูลและเอกสาร
  • เงื่อนไข/สัญญา/ข้อตกลงในการปฏิบัติงาน

16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)

N/A

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)

N/A

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

การประเมินในหน่วยสมรรถนะนี้ กำหนดให้เลือกใช้การประเมินจากวิธีดังต่อไปนี้

1. เครื่องมือประเมินการตรวจสอบความผิดปกติของอุปกรณ์ต่างๆ ที่ประกอบในระบบไฟแสงสว่าง

  • ข้อสอบข้อเขียน แบบปรนัย 4 ตัวเลือก
  • สัมภาษณ์

2. เครื่องมือประเมินการแก้ไขหรือเปลี่ยนอุปกรณ์ในระบบแสงสว่างที่ชำรุด

  • ข้อสอบข้อเขียน แบบปรนัย 4 ตัวเลือก
  • สาธิตการปฏิบัติงานในสถานการณ์จำลอง

3. เครื่องมือประเมินการทดสอบระบบไฟแสงสว่างให้ทำงานได้อย่างปกติ

  • ข้อสอบข้อเขียน แบบปรนัย 4 ตัวเลือก
  • สัมภาษณ์ หรือ
  • สาธิตการปฏิบัติงานในสถานการณ์จำลอง หรือ
  • พิจารณาจากแฟ้มสะสมงาน (Portfolio)
กลับ

ยินดีต้อนรับ