นักจิตวิทยาพัฒนาการเด็ก

หน่วยสมรรถนะนี้ประกอบไปด้วยความรู้และทักษะที่จำเป็นในการจัดโปรแกรมการปรับพฤติกรรม (Behavioral Modification) ในเด็กที่มีความล่าช้า/มีปัญหาทางพัฒนาการหรือปัญหาทางพฤติกรรมและเด็กที่มีความต้องการพิเศษ โดยสามารถออกแบบโปรแกรมการลดพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์และสร้างเสริมพฤติกรรมที่พึงประสงค์ตามพัฒนาการของเด็ก ตั้งแต่การกำหนดวัตถุประสงค์ไปจนการวางแผนโปรแกรมทุกขั้นตอนโดยละเอียด และสามารถปฏิบัติตามโปรแกรมการปรับพฤติกรรมในเด็กได้อย่างมีประสิทธิภาพโดยคำนึงถึงสวัสดิภาพของเด็ก รวมถึงการปรับปรุงโปรแกรมตามความเหมาะสม

ผู้ประกอบวิชาชีพด้านจิตวิทยาพัฒนาการเด็ก

ออกแบบโปรแกรมการลดพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์และสร้างเสริมพฤติกรรมที่พึงประสงค์ในเด็กที่มีความล่าช้า/มีปัญหาทางพัฒนาการหรือปัญหาทางพฤติกรรมและเด็กที่มีความต้องการพิเศษ

1. กำหนดวัตถุประสงค์ของโปรแกรม

2. ค้นคว้าข้อมูลแนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัย

3. เลือกแนวทางปฏิบัติที่ดีสุด (Best practice) ของโปรแกรมที่สอดคล้องตามวัตถุประสงค์ และผลการประเมินพัฒนาการของเด็กที่มีความล่าช้า/มีปัญหาทางพัฒนาการหรือปัญหาทางพฤติกรรมและเด็กที่มีความต้องการพิเศษแต่ละคน

4. วางแผนการดำเนินโปรแกรมเพื่อบูรณาการพัฒนาการครบทุกด้าน

ปฏิบัติตามโปรแกรมการปรับพฤติกรรมในเด็กที่มีความล่าช้า/มีปัญหาทางพัฒนาการหรือปัญหาทางพฤติกรรมและเด็กที่มีความต้องการพิเศษอย่างมีประสิทธิภาพ

1. ดำเนินกิจกรรมปรับพฤติกรรมตามขั้นตอนที่ระบุไว้ในแผนและปรับเปลี่ยนแผนการดำเนินการตามความเหมาะสมเพื่อแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า

2. สังเกตและคำนึงถึงสวัสดิภาพทางร่างกายและจิตใจของเด็กตลอดการดำเนินกิจกรรม

3. ประเมินประสิทธิผลของโปรแกรมและจัดทำข้อเสนอแนะในการพัฒนา

ปฏิบัติงานโดยคำนึงถึงประเด็นทางจริยธรรมและจรรยาบรรณที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาเด็ก

1. บ่งชี้การปฏิบัติงานที่ไม่สอดคล้องกับจริยธรรมและจรรยาบรรณที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาเด็ก

2. ดำเนินการแก้ไข ปรับเปลี่ยนการปฏิบัติหากการปฏิบัติงานไม่สอดคล้องกับจริยธรรมและจรรยาบรรณที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาเด็ก

N/A

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

• ทักษะการดำเนินกิจกรรมการปรับพฤติกรรมเพื่อลดพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์และสร้างเสริมพฤติกรรมที่พึงประสงค์ตามพัฒนาการของเด็กที่มีความล่าช้า/มีปัญหาทางพัฒนาการหรือปัญหาทางพฤติกรรมและเด็กที่มีความต้องการพิเศษ
• ทักษะในการวิจัย โดยเฉพาะงานวิจัยทางจิตวิทยาพัฒนาการ

(ข) ความต้องการด้านความรู้

• ความรู้เกี่ยวกับพัฒนาการเด็กทุกด้าน ทั้งที่เกี่ยวกับเด็กปกติและเด็กที่มีความล่าช้า/มีปัญหาทางพัฒนาการหรือปัญหาทางพฤติกรรมและเด็กที่มีความต้องการพิเศษ
• ความรู้เกี่ยวกับการจัดกิจกรรมเพื่อการปรับพฤติกรรมในเด็กที่มีความล่าช้า/มีปัญหาทางพัฒนาการหรือปัญหาทางพฤติกรรมและเด็กที่มีความต้องการพิเศษ
• ความรู้ด้านการเสริมแรงทางบวก การเสริมแรงทางลบ การให้รางวัล และการลงโทษอย่างเหมาะสมต่อเด็กในแต่ละช่วงพัฒนาการ ทั้งในเด็กปกติและเด็กที่มีความล่าช้า/มีปัญหาทางพัฒนาการหรือปัญหาทางพฤติกรรมและเด็กที่มีความต้องการพิเศษ
• ความรู้เกี่ยวกับระเบียบวิธีวิจัยทางจิตวิทยา
• ความรู้เกี่ยวกับประเด็นทางจริยธรรมและจรรยาบรรณที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาเด็ก ทั้งในเด็กปกติและเด็กที่มีความล่าช้า/มีปัญหาทางพัฒนาการหรือปัญหาทางพฤติกรรมและเด็กที่มีความต้องการพิเศษ

หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)

• เอกสาร/หลักฐานรับรองการปฏิบัติงาน
• แฟ้มสะสมผลงาน
• หลักฐานประกอบที่แสดงถึงประสบการณ์ด้านการจัดโปรแกรมส่งเสริมพัฒนาการ และการประเมินทางจิตวิทยาพัฒนาการ

หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

• หลักฐานคุณวุฒิการศึกษา
• แบบบันทึกผลการอบรม (ถ้ามี)
• แบบบันทึกผลการสอบข้อเขียน
• ประกาศนียบัตรจาก CITI Training

คำแนะนำในการประเมิน
เจ้าหน้าที่สอบประเมินสมรรถนะการจัดโปรแกรมการปรับพฤติกรรมใน เด็กที่มีความล่าช้า/มีปัญหาทางพัฒนาการหรือปัญหาทางพฤติกรรมและเด็กที่มีความต้องการพิเศษ โดยพิจารณาจากหลักฐานที่เกี่ยวข้อง ทั้งหลักฐานด้านการปฏิบัติงาน และหลักฐานความรู้

วิธีการประเมิน

• พิจารณาตามหลักฐานการปฏิบัติงาน ได้แก่ แฟ้มสะสมผลงาน
• พิจารณาตามหลักฐานความรู้ ได้แก่ การสอบข้อเขียน การสัมภาษณ์ แบบบันทึกผลการอบรม และประกาศนียบัตรที่เกี่ยวข้อง 

ขอบเขตของการจัดโปรแกรมการปรับพฤติกรรมในเด็กที่มีความล่าช้า/มีปัญหาทางพัฒนาการหรือปัญหาทางพฤติกรรมและเด็กที่มีความต้องการพิเศษวัยแรกเกิดจนถึงอายุ 9 ปี เริ่มจากออกแบบโปรแกรมการปรับพฤติกรรมเด็กเพื่อการลดพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์และสร้างเสริมพฤติกรรมที่พึงประสงค์ตามพัฒนาการของเด็ก ตั้งแต่การกำหนดวัตถุประสงค์ของโปรแกรม ค้นคว้าข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับโปรแกรม เลือกแนวทางปฏิบัติที่ดีสุด และวางแผนโปรแกรมเพื่อบูรณาการพัฒนาการครบทุกด้าน ปฏิบัติตามโปรแกรมการปรับพฤติกรรม ตั้งแต่การดำเนินกิจกรรมการปรับพฤติกรรมตามแผนที่วางไว้ โดยคำนึงถึงสวัสดิภาพทางร่างกายและจิตใจของเด็ก ปรับเปลี่ยนแผนการดำเนินงานตามความเหมาะสม และเมื่อดำเนินการเสร็จแล้วมีการประเมินประสิทธิผลของโปรแกรม และจัดทำข้อเสนอแนะเพื่อพัฒนาโปรแกรมต่อไป โดยในทุกขั้นตอนของการจัดโปรแกรมต้องปฏิบัติงานโดยคำนึงถึงประเด็นทางจริยธรรมและจรรยาบรรณที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาเด็ก โดยสามารถบ่งชี้การปฏิบัติงานที่ไม่สอดคล้องกับจริยธรรมและจรรยาบรรณที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาเด็ก และหากพบสิ่งไม่สอดคล้องสามารถดำเนินการแก้ไขสามารถปรับเปลี่ยนการปฏิบัติตามความเหมาะสม

คำแนะนำ
ผู้เข้ารับการประเมินต้องจัดปรับพฤติกรรมในเด็กที่มีความล่าช้า/มีปัญหาทางพัฒนาการหรือปัญหาทางพฤติกรรมและเด็กที่มีความต้องการพิเศษ โดยออกแบบโปรแกรมส่งเสริมพัฒนาการให้สอดรับกับวัตถุประสงค์ ดำเนินการตามแผนโดยคำนึงถึงสวัสดิภาพของเด็กเป็นสำคัญ และประเมินผลเพื่อปรับปรุงประสิทธิภาพของโปรแกรม โดยคำนึงถึงประเด็นทางจริยธรรมและจรรยาบรรณที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาเด็ก

คำอธิบายรายละเอียด
N/A

• สอบข้อเขียน
• แฟ้มสะสมผลงาน
• การสัมภาษณ์