หน่วยสมรรถนะ
เก็บตัวอย่างอากาศ
สาขาวิชาชีพสิ่งแวดล้อมและสารอันตราย
รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ
| 1. รหัสหน่วยสมรรถนะ | EVM-GLOI-134A |
| 2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ | เก็บตัวอย่างอากาศ |
| 3. ทบทวนครั้งที่ | - / - |
| 4. สร้างใหม่ |
|
ปรับปรุง |
|
| 5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification) | |
|
ISCO 1349 -หัวหน้าแผนกติดตามตรวจสอบผลกระทบสิ่งแวดล้อม ISCO 2133 -เจ้าหน้าที่สิ่งแวดล้อม -นักวิชาการสิ่งแวดล้อม ปฏิบัติการ/ชำนาญการ/ชำนาญการพิเศษ/เชี่ยวชาญ -นักวิทยาศาสตร์ด้านวิจัยสิ่งแวดล้อม -ผู้เชี่ยวชาญ/ที่ปรึกษาด้านสิ่งแวดล้อม ISCO 2143 -นักวิเคราะห์สิ่งแวดล้อม -ผู้เชี่ยวชาญ/ที่ปรึกษาด้านฟื้นฟูสิ่งแวดล้อม |
|
| 6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency) | |
|
ผู้ที่ผ่านหน่วยสมรรถนะนี้จะสามารถเก็บตัวอย่างอากาศได้อย่างถูกต้องตามวิธีที่กำหนด สามารถระบุลำดับขั้นการเก็บตัวอย่างในภาคสนามตามคู่มือการปฏิบัติงาน และบ่งชี้อันตราย ข้อผิดพลาด ข้อควรระวังที่อาจจะเกิดขึ้นระหว่างเก็บตัวอย่าง ระบุมาตรการด้านความปลอดภัยของสถานที่ที่เก็บตัวอย่าง |
|
| 7. สำหรับระดับคุณวุฒิ |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 8. กลุ่มอาชีพ (Sector) | |
|
กลุ่มอาชีพผู้ตรวจติดตามคุณภาพสิ่งแวดล้อมด้านอากาศ |
|
| 9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี) | |
|
-N/A- |
|
| 10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี) | |
|
1. พระราชบัญญัติส่งเสริมวิชาชีพวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี พ.ศ. 2551 2. ข้อบังคับสภาวิชาชีพวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีว่าด้วยการประกอบวิชาชีพวิทยาศาสตร์และ 3. เทคโนโลยีควบคุม สาขาการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมด้านวิทยาศาสตร์และการควบคุมมลพิษ พ.ศ. 2557 4. ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 28 (พ.ศ. 2550) กำหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศทั่วไป 5. ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม กำหนดค่าปริมาณของสารเจือปนในอากาศที่ระบายออกจากโรงงาน พ.ศ. 2549 6. ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ (ประกาศ ณ วันที่ 21 สิงหาคม พ.ศ. 2560) กำหนดมาตรฐานก๊าซคาร์บอนไดซัลไฟด์ในบรรยากาศ 7. ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 36 (พ.ศ. 2553) กำหนดมาตรฐานฝุ่นละออกขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน ในบรรยากาศทั่วไป 8. ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 33 (พ.ศ. 2552) กำหนดค่ามาตรฐานค่าก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์ในบรรยากาศทั่วไป 9. ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 30 (พ.ศ. 2550) กำหนดมาตรฐานค่าสารอินทรีย์ระเหยง่ายในบรรยากาศทั่วไปในเวลา 1 ปี 10 ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 10 (พ.ศ. 2538) กำหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศทั่วไป 11. ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 24 (พ.ศ. 2547) กำหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศทั่วไป 12. ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 28 (พ.ศ. 2550) กำหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยาการทั่วไป 13. ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 21 (พ.ศ. 2554) กำหนดมาตรฐานค่าซัลเฟอร์ไดออกไซด์ในบรรยากาศทั่วไปในเวลา 1 ชั่วโมง 14. ประกาศกรมควบคุมมลพิษ (ประกาศ ณ วันที่ 18 ธันวาคม พ.ศ. 2551) กำหนดค่าเฝ้าระวังสำหรับสารอินทรีย์ระเหยง่ายในบรรยากาศโดยทั่วไปในเวลา 24 ชั่วโมง 15. ประกาศกรมควบคุมมลพิษ (ประกาศในราชกิจจานุเบกษาฉบับทั่วไป เล่มที่ 119 ตอนพิเศษ 106ง วันที่ 30 ตุลาคม 2545) กำหนดปริมาณสารเจือปนในอากาศที่ระบายจากปล่องเตาเผาสิ่งปฏิกูลหรือวัสดุที่ไม่ใช้แล้วที่เป็นอันตรายจากอุตสาหกรรม พ.ศ. 2545 16. ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา ฉบับประกาศทั่วไป 119 ตอนที่ 7 ง วันที่ 22 มกราคม 2545) กำหนดให้โรงงานประเภทต่างๆ ต้องติดตั้งเครื่องมือหรืออุปกรณ์พิเศษเพื่อตรวจสอบคุณภาพอากาศจากปล่องแบบอัตโนมัติ พ.ศ. 2544 17. ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา ฉบับประกาศทั่วไป เล่ม 121 ตอนพิเศษ 113 ง วันที่ 7 ตุลาคม 2547) กำหนดค่าปริมาณสารเจือปนในอากาศที่ระบายออกจากโรงงานผลิต ส่ง หรือจำหน่ายพลังงานไฟฟ้า พ.ศ. 2547 18. ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 122 ตอนพิเศษ 52 ง วันที่ 14 กรกฎาคม 2548) กำหนดค่าปริมาณสารเจือปนในอากาศที่ระบายออกจากโรงงานกรณีการใช้น้ำมันใช้แล้วผ่านกระบวนการปรับคุณภาพและเชื้อเพลิงสังเคราะห์เป็นเชื้อเพลิงในเตาอุตสาหกรรม พ.ศ. 2548 19. ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 123 ตอนพิเศษ 125 ง วันที่ 4 ธันวาคม 2549) กำหนดค่าปริมาณของสารเจือปนในอากาศที่ระบายออกจากโรงงาน พ.ศ. 2549 20. ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 123 ตอนพิเศษ 125 ง วันที่ 4 ธันวาคม 2549) กำหนดค่าปริมาณของสารเจือปนในอากาศที่ระบายออกจากโรงงาน พ.ศ. 2549 21. ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 123 ตอนพิเศษ 125 ง วันที่ 4 ธันวาคม 2549) กำหนดค่าปริมาณของสารเจือปนในอากาศที่ระบายออกจากโรงงานปูนซีเมนต์ พ.ศ. 2549) 22. ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 123 ตอนพิเศษ 125 ง วันที่ 4 ธันวาคม 2549) กำหนดค่าปริมาณเขม่าที่เจือปนในอากาศที่ระบายออกจากปล่องของหม้อน้ำโรงสีข้าวที่ใช้แกลบเป็นเชื้อเพลิง พ.ศ. 2549 23. ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 123 ตอนพิเศษ 125 ง วันที่ 4 ธันวาคม 2549) กำหนดค่าปริมาณเขม่าควันที่เจือปนในอากาศที่ระบายออกจากปล่องของหม้อน้ำของโรงงาน พ.ศ. 2549 24. ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 123 ตอนพิเศษ 125 ง วันที่ 4 ธันวาคม 2549) กำหนดค่าปริมาณของสารเจือปนในอากาศที่ระบายออกจากโรงงานปูนซีเมนต์ พ.ศ. 2549) 25. ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 123 ตอนพิเศษ 125 ง วันที่4 ธันวาคม 2549) กำหนดค่าปริมาณของสารเจือปนในอากาศที่ระบายออกจากโรงงาน 26. ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 123 ตอนพิเศษ 125 ง วันที่ 4 ธันวาคม 2549) กำหนดค่าปริมาณเขม่าควันที่เจือปนในอากาศที่ระบายออกจากปล่องควันของหม้อน้ำโรงสีข้าวที่ใช้แกลบเป็นเชื้อเพลิง พ.ศ. 2549 27. ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษาเล่ม 123 ตอนพิเศษ 125 ง วันที่ 4 ธันวาคม 2549) กำหนดค่าปริมาณเขม่าควันที่เจือปนในอากาศที่ระบายออกจากปล่องของหม้อน้ำของโรงงาน พ.ศ. 2549 28. ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 124 ตอนพิเศษ 115 ง วันที่ 17 กันยายน 2550) การจัดทำรายงานชนิดและปริมาณสารมลพิษที่ระบายออกจากโรงงาน พ.ศ. 2550 29. ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 127 ตอนพิเศษ 146 ง วันที่ 20 ธันวาคม 2553) กำหนดค่าปริมาณสารเจือปนในอากาศที่ระบายออกจากโรงกลั่นน้ำมันปิโตรเลียม พ.ศ. 2553 30. ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 129 ตอนพิเศษ 88 ง วันที่ 1 มิถุนายน 2555) กำหนดหลักเกณฑ์ และวิธีการปฏิบัติในการตรวจสอบและควบคุมการรั่วซึมของสารอินทรีย์ระเหยจากอุปกรณ์ในโรงงานอุตสาหกรรม พ.ศ. 2555 31. ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 129 ตอนพิเศษ 102 ง วันที่ 28 มิถุนายน 2555) กำหนดค่าปริมาณของสารเจือปนในอากาศที่ระบายออกจากโรงงานผลิตแก้วและกระจก พ.ศ. 2555 32. ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 132 ตอนพิเศษ 139 ง วันที่ 21 สิงหาคม 2558) การจัดทำรายงานชนิดและปริมาณสารมลพิษที่ระบายออกจากโรงงาน พ.ศ. 2558 33. ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 134 ตอนพิเศษ 38 ง วันที่ 6 กุมภาพันธ์ 2560) กำหนดค่าปริมาณของสารเจือปนในอากาศที่ระบายออกจากโรงแยกก๊าซธรรมชาติ พ.ศ. 2559 34. ประกาศกรมโรงงานอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 127 ตอนพิเศษ 96 ง วันที่ 10 สิงหาคม 2553) กำหนดประเภทหรือชนิดของโรงงานที่ต้องจัดทำรายงานชนิดและปริมาณสารมลพิษที่ระบายออกจากโรงงาน พ.ศ. 2555 |
|
| 11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria) |
| หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) | เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) |
|---|---|
| EM112.01 เก็บตัวอย่างก๊าซ ตามวิธีการที่กำหนด |
1.
ระบุลำดับขั้นการเก็บตัวอย่างในภาคสนามตามคู่มือการปฏิบัติงาน
2. บ่งชี้อันตราย ข้อผิดพลาด ข้อควรระวังที่อาจจะเกิดขึ้นระหว่างเก็บตัวอย่าง
3. ระบุมาตรการด้านความปลอดภัยของสถานที่ที่เก็บตัวอย่าง
4. เลือกเวลาและสถานที่เก็บตัวอย่างที่ทำให้ได้ตัวอย่างที่เป็นตัวแทน
5. ใช้แผนที่และค้นหาพิกัดด้วย global positioning systems (GPS)
เพื่อบันทึกพิกัดของจุดเก็บตัวอย่าง
6. ตรวจสอบการทำงานของเครื่องมือ
และปรับเทียบตามวิธีการที่กำหนด
7. ติดตั้งอุปกรณ์เก็บตัวอย่าง ณ ตำแหน่งที่เหมาะสม
บันทึกข้อมูลสภาพแวดล้อมขณะเก็บตัวอย่าง
8. ตรวจสอบอุปกรณ์ในการเก็บตัวอย่าง |
| EM112.02 เก็บตัวอย่างฝุ่นตามวิธีการที่กำหนด |
1.
ระบุลำดับขั้นการเก็บตัวอย่างในภาคสนามตามคู่มือการปฏิบัติงาน
2. บ่งชี้อันตราย ข้อผิดพลาด ข้อควรระวังที่อาจจะเกิดขึ้นระหว่างเก็บตัวอย่าง
ระบุมาตรการด้านความปลอดภัยของสถานที่ที่เก็บตัวอย่าง
3. เลือกเวลาและสถานที่เก็บตัวอย่างที่ทำให้ได้ตัวอย่างที่เป็นตัวแทน
4. ใช้แผนที่และค้นหาพิกัดด้วย global
positioning systems (GPS)
เพื่อบันทึกพิกัดของจุดเก็บตัวอย่าง
5. ตรวจสอบการทำงานของเครื่องมือ
และปรับเทียบตามวิธีการที่กำหนด
6.
ติดตั้งอุปกรณ์เก็บตัวอย่าง ณ ตำแหน่งที่เหมาะสม
บันทึกข้อมูลสภาพแวดล้อมขณะเก็บตัวอย่าง |
| 12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge) | |
|
-N/A- |
|
| 13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge) | |
|
(ก) ความต้องการด้านทักษะ
(ข) ความต้องการด้านความรู้
|
|
| 14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide) | |
|
(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)
(ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)
(ค) คำแนะนำในการประเมิน ผู้ประเมินตรวจประเมินเกี่ยวกับความรู้ ความเข้าใจชนิดของสารมลพิษทางอากาศ หลักการ วิธีการเก็บตัวอย่างก๊าซ สารอินทรีย์ระเหยง่าย และฝุ่นละอองในภาคสนามตามวิธีมาตรฐาน และการใช้เครื่องมือเก็บตัวอย่าง โดยพิจารณาจากหลักฐานที่เกี่ยวข้อง ทั้งหลักฐานการปฏิบัติงาน และหลักฐานด้านความรู้ (ง) วิธีการประเมิน
|
|
| 15. ขอบเขต (Range Statement) | |
|
การเก็บตัวอย่างอากาศในระดับคุณวุฒิที่ 3 เป็นการรวบรวมตัวอย่างอากาศให้ผู้มีหน้าที่รักษาสภาพ ขนส่ง และส่งมอบตัวอย่างให้ห้องปฏิบัติการ ซึ่งเป็นผู้ปฏิบัติงานในระดับคุณวุฒิที่ 3 (ก) คำแนะนำ ผู้เข้ารับการประเมินต้องให้ความสำคัญกับลำดับขั้นการเก็บตัวอย่างอากาศ การเก็บข้อมูลสภาพแวดล้อม อันตราย ข้อผิดพลาด ข้อควรระวังที่อาจจะเกิดขึ้นระหว่างเก็บตัวอย่าง และมาตรการด้านความปลอดภัยของสถานที่ที่เก็บตัวอย่าง (ข) คำอธิบายรายละเอียด ผู้เข้ารับการประเมินต้องให้ความสำคัญกับการเก็บตัวอย่างที่ทำให้ได้ตัวอย่างที่เป็นตัวแทน ความถูกต้องแม่นยำของเครื่องมือที่ใช้ และการปรับเทียบตามวิธีมาตรฐาน การระบุตำแหน่งการเก็บตัวอย่าง
|
|
| 16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี) | |
|
-N/A- |
|
| 17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี) | |
|
-N/A- |
|
| 18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure) | |
|
1. เครื่องมือประเมินหน่วยสมรรถนะย่อย เก็บตัวอย่างก๊าซ ตามวิธีการที่กำหนด 1. ข้อสอบสัมภาษณ์เชิงเทคนิค 2. ข้อสอบปรนัย (สี่ตัวเลือก) 3. ข้อสอบสาธิตการปฏิบัติงาน ดูรายละเอียดเพิ่มเติมจากคู่มือประเมิน 2. เครื่องมือประเมินหน่วยสมรรถนะย่อย เก็บตัวอย่างฝุ่นตามวิธีการที่กำหนด
ดูรายละเอียดเพิ่มเติมจากคู่มือประเมิน |
|
