หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

ถ่ายทอดเทคโนโลยี และนวัตกรรมทางการเกษตรสำหรับงานส่งเสริมการเกษตร

สาขาวิชาชีพเกษตรกรรม


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ ARC-QMEW-291A

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ ถ่ายทอดเทคโนโลยี และนวัตกรรมทางการเกษตรสำหรับงานส่งเสริมการเกษตร

3. ทบทวนครั้งที่ - / -

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

9999อาชีพนักเทคโนโลยีการเกษตร


6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)

          หน่วยนี้เกี่ยวข้องกับการถ่ายทอดเทคโนโลยี และนวัตกรรมทางการเกษตรเพื่อสนับสนุนงานส่งเสริมการเกษตร โดยการนำเทคโนโลยีที่พัฒนาหรือต่อยอดดัดแปลง ปรับปรุง เผยแพร่สู่เจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตร (Change Agent) หรือบุคคลที่จะนำเทคโนโลยีขยายผลสู่กลุ่มเป้าหมายที่เป็นผู้ใช้เทคโนโลยีในทางปฏิบัติโดยตรง (end user) เพื่อสร้างความรู้ ความเข้าใจและประโยชน์ของเทคโนโลยีที่สร้างขึ้น พัฒนา ปรับปรุงขึ้นโดยวิธีการต่าง ๆ

          ผู้ปฏิบัติงานจะต้องมีความรู้ความเข้าใจ สามารถวิเคราะห์กลุ่มเป้าหมาย เพื่อจัดทำรูปแบบหรือวิธีการเผยแพร่เทคโนโลยี และเลือกใช้สื่อได้เหมาะสม โดยมีทักษะในการสื่อสาร ถ่ายทอด องค์ความรู้ เทคโนโลยี นวัตกรรมทางการเกษตรให้แก่กลุ่มเป้าหมาย และสามารถจัดทำแผนการดำเนินการถ่ายทอดในรูปแบบต่าง ๆ ที่เหมาะสมต่อกลุ่มเป้าหมาย


7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)

นักเทคโนโลยีการผลิตเกษตร


9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)

N/A


10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)

N/A


11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria)
A521 วางแผนการถ่ายทอดเทคโนโลยีและนวัตกรรมทางการเกษตร

1. กำหนดกลุ่มเป้าหมายและ แผนงาน ร่วมกับเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตร และผู้ที่เกี่ยวข้อง

2. จัดทำรูปแบบที่เหมาะสมสำหรับการถ่ายทอดเทคโนโลยี และนวัตกรรมทางการเกษตร

3. จัดทำแผนการดำเนินงานร่วมกับผู้เกี่ยวข้องในการถ่ายทอดเทคโนโลยีและนวัตกรรมทางการเกษตร

A522 ดำเนินการถ่ายทอดเทคโนโลยี และนวัตกรรมทางการเกษตรให้แก่ผู้เกี่ยวข้อง

1. จัดทำข้อมูล เอกสารวัสดุอุปกรณ์เครื่องมือเครื่องจักรที่จำเป็นสำหรับสนับสนุนการถ่ายทอดเทคโนโลยีในงานส่งเสริมการเกษตร

2. จัดกระบวนการถ่ายทอดเทคโนโลยี และนวัตกรรมทางการเกษตร ให้แก่กลุ่มเป้าหมายที่กำหนดไว้

3. ติดตามประเมินผลการถ่ายทอด เทคโนโลยีและนวัตกรรมทาง การเกษตร จากผู้ที่เกี่ยวข้อง

4. สรุปผลงานการถ่ายทอด อย่างเป็นระบบ


12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)

N/A


13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

(ก1) ทักษะและความเชี่ยวชาญทางเนื้อหาวิชาการที่เกี่ยวข้อง

(ก2) ทักษะและความเชี่ยวชาญทางเทคนิคที่เกี่ยวข้องเทคโนโลยี และนวัตกรรมที่พัฒนาขึ้น

(ก3) ทักษะการคิดวิเคราะห์เพื่อการตัดสินใจ

(ก4) ทักษะการสื่อสาร และปฏิสัมพันธ์

(ก5) ทักษะการใช้เทคโนโลยีและคอมพิวเตอร์

(ก6) ทักษะการทำงานร่วมกับผู้อื่น และการทำงานเป็นทีม

(ก7) ทักษะการวางแผนและทำงานอย่างเป็นระบบ

(ก8) ทักษะการนำเสนอผลงานในรูปแบบที่เหมาะสมกับกลุ่มเป้าหมาย

(ก9) ทักษะในการปรับข้อมูลให้อยู่ในรูปแบบที่เหมาะสม

(ก10) ทักษะการเป็นวิทยากร

(ก11) ทักษะการใช้โสตทัศนูปกรณ์ในการนำเสนอผลงาน

(ก12) ทักษะการใช้ภาษา

(ข) ความต้องการด้านความรู้

(ข1) ความรู้เกี่ยวกับหลักการถ่ายทอดเทคโนโลยีกับงานส่งเสริมการเกษตร

(ข2) ความรู้เกี่ยวกับหลักการวิธีการติดต่อสื่อสาร

(ข3) ความรู้เกี่ยวกับหลักการวิเคราะห์กลุ่มเป้าหมาย

(ข4) ความรู้เกี่ยวกับการเลือกใช้รูปแบบและวิธีการถ่ายทอดเทคโนโลยี

(ข5) ความรู้เกี่ยวกับการพัฒนารายงานการวิจัย เป็นบทความทางวิชาการ

(ข6) ความรู้เกี่ยวกับหลักการวางแผนการถ่ายทอดเทคโยโลยี

(ข7) ความรู้เกี่ยวกับการจัดทำเอกสารคู่มือ เอกสารเผยแพร่

(ข8) ความรู้เกี่ยวกับการเลือกใช้รูปแบบหรือสื่อในการนำเสนอผลงาน

(ข9) ความรู้เกี่ยวกับการติดตาม และประเมินผลการถ่ายทอดเทคโนโลยี


14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

          (ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)

               (ก1) หลักฐาน / หนังสือรับรองการทำงาน หรือการผ่านงานที่ออกโดยหน่วยงานที่เชื่อถือได้

               (ก2) แฟ้มสะสมผลงาน

               (ก3) รายงานผลงานการวิจัย สิ่งประดิษฐ์ เครื่องมือ เครื่องจักร เทคโนโลยี

               (ก4) ภาพถ่ายกิจกรรมการเผยแพร่เทคโนโลยี

          (ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

               (ข1) เกียรติบัตร วุฒิบัตร หรือใบรับรองการฝึกอบรมหรือเอกสารรับรองจากหน่วยงานที่ น่าเชื่อถือ

               (ข2) แบบบันทึกผลการสอบข้อเขียน

               (ข3) แบบบันทึกผลการสอบสัมภาษณ์

               (ข4) แบบรวบรวม / แฟ้มสะสมผลการปฏิบัติงาน

          (ค) คำแนะนำในการประเมิน

               (ค1) ผู้ประเมินจะดำเนินการตรวจประเมินความรู้เกี่ยวกับกระบวนการ และวิธีการถ่ายทอดเทคโนโลยีและนวัตกรรมทางการเกษตร

               (ค2) หลักฐานที่ต้องการเพื่อแสดงถึงหน่วยสมรรถนะนี้ ต้องมีความสัมพันธ์กับข้อกำหนดของหน่วยสมรรถนะย่อย และเกณฑ์การปฏิบัติงานในหน่วยสมรรถนะนี้ โดยหลักฐานในที่นี้ ต้องแสดงถึง

                      - ความรู้ และทักษะที่เกี่ยวข้อง

                      - วิธีการปฏิบัติงาน กฎหมาย กฎเกณฑ์ และระเบียบต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง

                      - ขอบเขตด้านอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง

          (ง) วิธีการประเมิน

               - การสอบข้อเขียน

               - การสัมภาษณ์

               - แฟ้มสะสมงาน


15. ขอบเขต (Range Statement)

          (ก) คำแนะนำ

               N/A

          (ข) คำอธิบายรายละเอียด

               การถ่ายทอดเทคโนโลยี และนวัตกรรมทางการเกษตรเพื่อสนับสนุนงานส่งเสริมการเกษตรหมายถึงการนำเทคโนโลยี / นวัตกรรมที่พัฒนา เผยแพร่แก่เจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตร (Change Agent) หรือบุคคลที่จะนำเทคโนโลยีขยายผลสู่กลุ่มเป้าหมายที่เป็นผู้ใช้เทคโนโลยีในทางปฏิบัติโดยตรง (end user) เพื่อสร้างความรู้ ความเข้าใจและประโยชน์ของเทคโนโลยีที่พัฒนา โดยวิธีการต่าง ๆ เช่น เป็นวิทยากร บรรยาย สาธิตหรือฝึกปฏิบัติ

               (ข1) การถ่ายทอดเทคโนโลยี หมายถึงกระบวนการที่นำเอาเทคโนโลยี / นวัตกรรมที่พัฒนาขึ้นในที่หนึ่ง เพื่อวัตถุประสงค์อย่างหนึ่งไปใช้ในที่อื่นเพื่อวัตถุประสงค์เดียวกันหรือเพื่อวัตถุประสงค์ที่แตกต่างกันออกไป โดยครอบคลุมประเด็นต่าง ๆ ดังนี้

                      1) องค์ความรู้ หรือประสบการณ์ความเชี่ยวชาญต่าง ๆ ที่เกิดจากการวิจัยและพัฒนาโดยผู้ที่มีความรู้ ความชำนาญในเรื่องนั้น ๆ โดยตรง

                      2) ข้อมูล คำแนะนำต่าง ๆ ที่ช่วยในการใช้เทคโนโลยี / นวัตกรรมได้แก่ มีเอกสารคู่มือมีการสาธิต ฝึกปฏิบัติ

                      3) การนำองค์ความรู้ที่ได้รับ ไปใช้ให้เกิดประโยชน์

                      4) เทคโนโลยี / นวัตกรรม ที่จะนำไปเผยแพร่ จะต้องมีความพร้อม และสามารถใช้งานได้จริง มีความเหมาะสม และสอดคล้องกับสภาวะแวดล้อมของกลุ่มเป้าหมายที่ได้รับเทคโนโลยี

               (ข2) กลุ่มเป้าหมาย / ผู้ใช้ประโยชน์กำหนดกลุ่มเป้าหมายเป็นการระบุ บุคคล กลุ่มบุคคล
ที่จะได้รับรู้ประโยชน์จากเทคโนโลยี/นวัตกรรมทางการเกษตร ซึ่งสามารถรับรู้ เข้าใจ และเข้าถึงเทคโนโลยีได้โดยโดยกลุ่มผู้รับนวัตกรรม สามารถแบ่งได้เป็น 5 กลุ่ม ตามระดับของการยอมรับนวัตกรรม (Rogers, 1983)

                      1) Innovators - Venturesomeเป็นกลุ่มที่มีระดับการยอมรับนวัตกรรมสูงที่สุดโดยเป็นกลุ่มคนที่มีลักษณะที่กล้าเสี่ยง/กล้าลองสิ่งใหม่ ๆ โดยคนกลุ่มนี้มักเป็นผู้นำในชุมชน และกลุ่มเยาวชน

                      2) Early Adopters - Respectableเป็นกลุ่มที่มีการยอมรับนวัตกรรมในระดับมาก หากแต่การนำนวัตกรรมต่าง ๆ ไปใช้ จะมีการพิจารณาอย่างรอบคอบก่อนตัดสินใจ ส่วนใหญ่มักเป็นกลุ่มนักคิด และผู้นำในสังคมหากมีการสนับสนุนและส่งเสริมคนกลุ่มนี้จะสามารถเป็นผู้นำในการเผยแพร่และถ่ายทอดนวัตกรรมต่อไปได้

                      3) Early Majority - Deliberateเป็นกลุ่มคนมีการยอมรับนวัตกรรมในระดับปานกลาง โดยต้องมีความมั่นใจและได้รับการยืนยันหรือบอกเล่าถึงผลของนวัตกรรมนั้น ๆ ก่อนว่าเป็นสิ่งที่ดีจึงจะเกิดการยอมรับและนำนวัตกรรมนั้นไปใช้ หากได้รับการสนับสนุนจะสามารถนำนวัตกรรมที่ได้เรียนรู้ไปใช้ได้

                      4) Late Majority - Skepticalเป็นกลุ่มคนมีการยอมรับนวัตกรรมในระดับน้อย การยอมรับนวัตกรรมเป็นไปได้ค่อนข้างยาก ไม่ค่อยยอมรับนวัตกรรมหรือสิ่งใหม่ ๆ เท่าใดนัก แต่หากได้รับการสนับสนุนให้มีส่วนร่วมในกระบวนการเรียนรู้ และได้รับการสร้างความรู้และความเข้าใจในนวัตกรรมนั้น ๆ จะมีแนวโน้มที่จะยอมรับนวัตกรรมได้มากขึ้น

                      5) Laggards - Traditional เป็นกลุ่มคนมีการยอมรับนวัตกรรมในระดับน้อยที่สุด โดยเป็นกลุ่มคนที่มักไม่เปิดใจต่อการยอมรับสิ่งใหม่ ๆ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องใดก็ตาม และมักไม่เห็นความจำเป็นที่จะต้องยอมรับสิ่งใหม่หรือความจำเป็นของสิ่งใหม่ ๆ ดังนั้น การเผยแพร่นวัตกรรมให้แก่คนกลุ่มนี้จึงจำเป็นต้องให้คำแนะนำ และการกระตุ้นการเรียนรู้ และให้ได้รับข้อมูลอย่างสม่ำเสมอ

               (ข3) รูปแบบการเผยแพร่เทคโนโลยี / นวัตกรรมสำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ ได้กำหนดรูปแบบการเผยแพร่ผลงานวิจัย ประกอบด้วย 1) ประชุมทางวิชาการ 2) เผยแพร่ในรูปแบบโปสเตอร์ 3) นำเสนอในวารสารวิชาการ ส่วนการการพัฒนาเทคโนโลยี / นวัตกรรม เพื่อใช้ประโยชน์ในอุตสาหกรรม จะเน้นการนำไปใช้ประโยชน์ จะเน้นการสื่อสาร และสื่อการเผยแพร่

                      บทความทางวิชาการ เผยแพร่ในวารสารทางวิชาการ หนังสือประมวลผลการประชุมทางวิชาการ (Proceedings) ของการประชุมทางวิชาการในระดับชาติ หรือระดับนานาชาติ อาจจัดทำเป็นรูปเล่มสิ่งพิมพ์ หรือเป็นสื่ออิเลคทรอนิกส์

               (ข4) วิธีการถ่ายทอดเทคโนโลยีเพื่อให้ผู้รับได้เรียนรู้เทคโนโลยีและนำไปใช้ได้จริง ต้องประกอบด้วย

                      1) การฝึกอบรม ต้องประกอบด้วยการให้ให้ความรู้ ผ่านภาพ เสียง หรือสื่ออื่น ๆ จากเจ้าของเทคโนโลยี การฝึกปฏิบัติให้เกิดความชำนาญในเทคโนโลยีเรื่องนั้น ๆ

                      2) เอกสารต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับเทคโนโลยี เช่น แบบแปลน พิมพ์เขียว การออกแบบและวิธีการประกอบผลิตภัณฑ์ ข้อกำหนดทางเทคนิค รายการวัสดุต่าง ๆ ที่ใช้ทำผลิตภัณฑ์ การควบคุมคุณภาพ สูตร และผังกระบวนการผลิต คู่มือการปฏิบัติงาน คู่มือการเดินเครื่องจักรและบำรุงรักษา ฯลฯ

                      3) การให้คำปรึกษาเพิ่มเติม /ความช่วยเหลือทางเทคนิค ภายหลังการถ่ายทอดเทคโนโลยี เพื่อให้มีความรู้และทักษะเพียงพอที่จะนำไปใช้ประโยชน์ได้จริง

               (ข5) แผนการเผยแพร่เทคโนโลยี และนวัตกรรมการเกษตร เป็นแผนการดำเนินการถ่ายทอดเทคโนโลยี และนวัตกรรมทางการเกษตรที่กำหนดระยะเวลา กลุ่มเป้าหมาย รูปแบบและวิธีการถ่ายทอดที่ชัดเจน

               (ข6) การติดตามประเมินผลการเผยแพร่เป็นการรวบรวมข้อมูลจากกลุ่มเป้าหมายผู้รับเทคโนโลยี ในประเด็นความน่าสนใจความเป็นประโยชน์ของเทคโนโลยี ผลการนำเทคโนโลยีไปใช้งานและสรุปผลการประเมินเป็นเอกสารหรือรายงาน

               (ข7) การส่งเสริมการเกษตร หมายถึง การนำความรู้ วิธีการ และเทคนิคใหม่ ๆ หรือเทคโนโลยีที่เกี่ยวข้องกับการเกษตร ไปแนะนำเผยแพร่ให้ประชาชน โดยเฉพาะเกษตรกร แล้วติดตามให้คำแนะนำ ช่วนเหลือในการปฏิบัติ จนประสบความสำเร็จ


16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)

N/A


17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)

N/A


18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

          18.1 เครื่องมือประเมินการวางแผนการถ่ายทอดเทคโนโลยี และนวัตกรรรมทางการเกษตร

                  1) การสอบข้อเขียน แบบปรนัย 4 ตัวเลือก

                  2) การสัมภาษณ์

                  3) แฟ้มสะสมผลงาน

          18.2 เครื่องมือประเมินการดำเนินการถ่ายทอดเทคโนโลยี และนวัตกรรรมการเกษตรให้แก่ผู้ที่เกี่ยวข้อง

                  1) การสอบข้อเขียน แบบปรนัย 4 ตัวเลือก

                  2) การสัมภาษณ์

                  3) แฟ้มสะสมผลงาน ประกอบด้วยหลักฐานจากผลงานเชิงประจักษ์ ได้แก่

                      - คู่มือ หรือเอกสารการใช้ประโยชน์เทคโนโลยี และนวัตกรรมทางการเกษตร

                      - รายงานผลการถ่ายทอดเทคโนโลยี และนวัตกรรมทางการเกษตร

                      - รายงานผลการติดตาม และประเมินการถ่ายทอดเทคโนโลยีและนวัตกรรมทางการเกษตร

                      - ภาพถ่ายกิจกรรมการถ่ายทอดเทคโนโลยีและนวัตกรรมทางการเกษตร ร่วมกับเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตร หรือผู้ที่เกี่ยวข้อง


ยินดีต้อนรับ