หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

จัดการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ

สาขาวิชาชีพเกษตรกรรม


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ ARC-WWYQ-204A

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ จัดการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ

3. ทบทวนครั้งที่ N/A / 2564

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

          อาชีพเกษตรกรตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง ด้านสัตว์น้ำ


6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)

          หน่วยนี้เกี่ยวข้องกับการจัดการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ ตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง ซึ่งประกอบด้วยการวางแผน การดำเนินการ และการจัดการผลผลิตสัตว์น้ำ

          ผู้ปฏิบัติงานจะต้องมีความรู้ความเข้าใจและทักษะในการสำรวจรวบรวมข้อมูล วางแผน ดำเนินการเพาะเลี้ยง จับสัตว์น้ำและแปรรูปผลผลิต สอดคล้องกับแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง โดยมีการจดบันทึกข้อมูลการดำเนินงาน ผลการดำเนินงาน ปัญหาอุปสรรคและการแก้ไข รวมทั้งรายรับ-รายจ่าย สามารถปฏิบัติงานอย่างถูกต้องตามกฎหมาย/ข้อบังคับ และมีจรรยาบรรณในวิชาชีพ


7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)

          เกษตรกรตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง


9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
N/A

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)
N/A

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria)
A331 จัดทำแผนเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง

1.1 รวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ

1.2 กำหนดวิธีการระยะเวลาและปัจจัยในการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำได้ถูกต้องตามหลักวิชาการจากข้อมูลการสำรวจและสอดคล้องกับแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง

A332 ดำเนินการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง

2.1 เพาะเลี้ยงสัตว์น้ำได้ตามที่กำหนด โดยสอดคล้องกับแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง

2.2 จดบันทึกข้อมูลการดำเนินงาน ผลการดำเนินงานปัญหาอุปสรรคและการแก้ไข รวมทั้งรายรับ-รายจ่าย

2.3 ปฏิบัติงานได้อย่างถูกต้องตามกฎเกณฑ์/ข้อบังคับ และมีจรรยาบรรณในวิชาชีพ

A333 จัดการผลผลิตสัตว์น้ำตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง

3.1 เก็บเกี่ยวผลผลิตด้วยวิธีการและเทคโนโลยีที่เหมาะสมตามได้แผนที่กำหนดและสอดคล้องกับแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง

3.2 ดำเนินการสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับผลผลิต


12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)
N/A

13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

1. การเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง

2. การจดบันทึกข้อมูลการดำเนินงาน รวมทั้งรายรับ-รายจ่าย ในการผลิตสัตว์น้ำ

3. การจัดการผลผลิตสัตว์น้ำตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1. ชนิดและพันธุ์สัตว์น้ำที่เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมและท้องถิ่น

2. วิธีการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำและรักษาสุขอนามัยในฟาร์ม

3. วิธีการจับสัตว์น้ำและรักษาคุณภาพ

4. วิธีการแปรรูปสัตว์น้ำ

5.       เทคโนโลยีที่ใช้ในการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำนั้น


14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

          หลักฐานที่ต้องการจะกำหนดข้อแนะนำเกี่ยวกับการประเมิน และควรที่จะใช้ประกอบร่วมกันกับเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Performance Criteria) และ ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

          (ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)

                    หลักฐานแสดงประสบการณ์การเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง

          (ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

                    ผลการสอบจากแบบประเมินสมรรถนะด้านความรู้ หรือหลักฐานจากหนังสือรับรองการเข้ารับการฝึกอบรม หรือร่วมกิจกรรมเกษตรตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง ที่ออกโดยหน่วยงานที่เชื่อถือได้

          (ค) คำแนะนำในการประเมิน

                    การประเมินจะใช้แบบประเมินสมรรถนะด้านความรู้  

          (ง) วิธีการประเมิน

                    พิจารณาหลักฐานความรู้: แบบประเมินสมรรถนะด้านความรู้


15. ขอบเขต (Range Statement)

          (ก) คำแนะนำ

                    N/A

          (ข) คำอธิบายรายละเอียด

                    1. การจัดทำแผนเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ จะพิจารณาชนิด พันธุ์สัตว์ สภาพแวดล้อมและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการเจริญเติบโตของสัตว์น้ำ อายุเลี้ยงดู การดูแลสัตว์น้ำและบ่อเลี้ยง การจัดการสุขภาพสัตว์น้ำ การลดความเสี่ยง การใช้ประโยชน์และความต้องการของตลาด

                    2. การจัดทำแผนเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง ได้แก่

                              การตัดสินใจลงทุนเลี้ยงสัตว์น้ำด้วยความพอประมาณ ภายใต้เหตุผลและสถานการณ์ มีการวิเคราะห์ความต้องการของตลาดก่อนการลงทุน และใช้ต้นทุนที่เหมาะสม

                              การวางแผนลดความเสี่ยงในการผลิตและจำหน่ายด้วยวิธีการต่าง ๆ

                              การวางแผนการดูแลสุขภาพสัตว์น้ำ

                    3. การเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง ได้แก่

                              การเตรียมความพร้อมของอาหารสัตว์น้ำ

                              การเลือกใช้ปัจจัยการผลิตตามความจำเป็นและเงินทุนที่มี

                              การเลือกใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสมในการผลิตอย่างมีเหตุมีผล

                              การใช้ปัจจัยการผลิตและพลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ

                              การประยุกต์ความรู้ในการเลี้ยงสัตว์น้ำอย่างเมีเหตุมีผล

                              การควบคุมสภาวะแวดล้อมในบ่อระหว่างการเลี้ยงอย่างเหมาะสม

                              การผลิตผลผลิตสัตว์น้ำที่มีคุณภาพได้มาตรฐาน เพื่อเป็นภูมิคุ้มกันในตัวที่ดี

                              การกำหนดชนิด พันธุ์ และจำนวนสัตว์น้ำที่เลี้ยงให้เหมาะสมกับสภาพพื้นที่ ตามกำลังความสามารถและทรัพยากรที่มี

                              การดำเนินการภายใต้กฎหมาย/ข้อบังคับที่เกี่ยวกับสัตว์น้ำ ตัวอย่างเช่น พระราชบัญญัติการประมง พ.ศ. 2490 มาตรฐานผลผลิตสัตว์น้ำโดยกรมประมง มาตรฐาน GAP โดยกรมประมง เป็นต้น

                    4. การจัดการผลผลิตสัตว์น้ำตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง ได้แก่

                              การเก็บเกี่ยวผลผลิตให้คงความสด สะอาด และปลอดภัยต่อการบริโภค

                              การสร้างคุณลักษณะเฉพาะของผลผลิต

                              การแปรรูปผลผลิตเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่ม

                              การจัดช่องทางจำหน่ายที่หลากหลาย

                              การสร้างเครื่องหมายการค้า/ตราสินค้า และออกแบบบรรจุภัณฑ์

                              การใช้กลยุทธ์ทางการตลาดเพื่อจัดจำหน่าย

                    5. การเก็บเกี่ยว หมายถึงจับสัตว์น้ำเมื่อถึงอายุจำหน่าย ด้วยเครื่องมือ-อุปกรณ์เก็บเกี่ยวตามภูมิปัญญาท้องถิ่นไทย หรือใช้เครื่องมือเครื่องจักร/เทคโนโลยี อาจมีการจัดการหลังการเก็บเกี่ยว ซึ่งอาจจะเป็นการทำความสะอาด การคัดขนาด การตัดแต่ง การบรรจุหีบห่อ ทั้งนี้ขึ้นกับชนิดของสัตว์น้ำและความต้องการของตลาด

                    6. การสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับผลผลิต เป็นการผลิตที่ควบคุมผลผลิตให้มีความปลอดภัยต่อผู้บริโภค สิ่งแวดล้อม และสุขภาพของผู้ปฏิบัติงาน ผลผลิตมีคุณภาพได้มาตรฐาน หรือเป็นการสร้างผลผลิตให้มีคุณลักษณะเฉพาะ สร้างเครื่องหมายการค้า หรือตราสินค้า ออกแบบให้เป็นที่น่าสนใจ หรือแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ เพื่อให้ผลผลิตมีมูลค่าสูงขึ้น หรือจำหน่ายได้มากขึ้น


16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
N/A

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
N/A

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

          1. ประเมินจากแบบประเมินสมรรถนะด้านความรู้ ซึ่งเป็นแบบปรนัย ชนิด 4 ตัวเลือก

          2. รายละเอียดเครื่องมือและเกณฑ์การประเมินอยู่ใน คู่มือมาตรฐานการประเมินสมรรถนะของบุคคลตามมาตรฐานอาชีพ