อาชีพเกษตรกรตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง ด้านพืชเชิงเดี่ยว

          หน่วยนี้เกี่ยวข้องกับการจัดการเพาะปลูกพืชเชิงเดี่ยว ตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียงซึ่งประกอบด้วยการวางแผน การดำเนินการ และการจัดการผลผลิตพืชเชิงเดี่ยว 

          ผู้ปฏิบัติงานจะต้องมีความรู้ความเข้าใจและทักษะในการสำรวจรวบรวมข้อมูล วางแผน ดำเนินการเพาะปลูก เก็บเกี่ยวและแปรรูปผลผลิต สอดคล้องกับแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง โดยมีการจดบันทึกข้อมูลการดำเนินงาน ผลการดำเนินงาน ปัญหาอุปสรรคและการแก้ไข รวมทั้งรายรับ-รายจ่าย สามารถปฏิบัติงานอย่างถูกต้องตามกฎหมาย/ข้อบังคับ และมีจรรยาบรรณในวิชาชีพ

          เกษตรกรตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง

1.1 รวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับการเพาะปลูกพืชเชิงเดี่ยว

1.2 กำหนดวิธีการ ระยะเวลา และปัจจัยการเพาะปลูกพืชเชิงเดี่ยวได้ถูกต้องตามหลักวิชาการ จากข้อมูลการสำรวจและสอดคล้องกับแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง

2.1 เพาะปลูกพืชเชิงเดี่ยวตามที่กำหนดได้สอดคล้องกับแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง

2.2 จดบันทึกข้อมูลการดำเนินงาน ผลการดำเนินงานปัญหาอุปสรรคและการแก้ไข รวมทั้งรายรับ-รายจ่าย

2.3 ปฏิบัติงานได้ถูกต้องตามกฎเกณฑ์/ข้อบังคับ และมีจรรยาบรรณในวิชาชีพ

3.1 เก็บเกี่ยวผลผลิตพืชด้วยวิธีการและเทคโนโลยีที่เหมาะสมตามที่กำหนดและสอดคล้องกับแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง

3.2 ดำเนินการสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับผลผลิต

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

1. การเพาะปลูกพืชเชิงเดี่ยวตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง

2. การจดบันทึกข้อมูลการดำเนินงาน รวมทั้งรายรับ-รายจ่าย ในการผลิตพืชเชิงเดี่ยว

3. การจัดการผลผลิตพืชตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1. ชนิดและพันธุ์พืชที่เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมและท้องถิ่นพืช

2. วิธีการเตรียมดิน ปลูก บำรุงรักษา และเก็บเกี่ยวผลผลิต

3. วิธีการปฏิบัติหลังการเก็บเกี่ยวผลผลิต การรักษาคุณภาพ การขนส่ง หรือการแปรรูปผลผลิต

4. เทคโนโลยีที่ใช้ในการเพาะปลูกพืชนั้น

          หลักฐานที่ต้องการจะกำหนดข้อแนะนำเกี่ยวกับการประเมิน และควรที่จะใช้ประกอบร่วมกันกับเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Performance Criteria) และ ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

          (ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)

                    หลักฐานแสดงประสบการณ์การเพาะปลูกพืชชิงเดี่ยวตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง

          (ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

                    ผลการสอบจากแบบประเมินสมรรถนะด้านความรู้ หรือหลักฐานจากหนังสือรับรองการเข้ารับการฝึกอบรม หรือร่วมกิจกรรมเกษตรตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง ที่ออกโดยหน่วยงานที่เชื่อถือได้

          (ค) คำแนะนำในการประเมิน

                    การประเมินจะใช้แบบประเมินสมรรถนะด้านความรู้  

          (ง) วิธีการประเมิน

                    พิจารณาหลักฐานความรู้: แบบประเมินสมรรถนะด้านความรู้

          (ก) คำแนะนำ

                    N/A

          (ข) คำอธิบายรายละเอียด

                    1. การจัดทำแผนเพาะปลูกพืชเชิงเดี่ยว จะพิจารณาถึงชนิด พันธุ์พืช สภาพแวดล้อมและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการเจริญเติบโตของพืช อายุเก็บเกี่ยว การปลูกและการดูแลรักษา การใช้ประโยชน์และความต้องการของตลาด การลดความเสี่ยง

                    2. การจัดทำแผนเพาะปลูกพืชตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง ได้แก่

                              การวางแผนใช้ต้นทุนในการผลิตที่เหมาะสม สอดคล้องกับการผลิต/ปัจจัยการผลิต

                              การวางแผนลดความเสี่ยงในการผลิตและจำหน่ายด้วยวิธีการต่าง ๆ

                              การตรวจสอบคุณภาพดิน น้ำและอากาศ เพื่อปรับปรุงคุณภาพก่อนการเพาะปลูก

                    3. การดำเนินการเพาะปลูกพืชเชิงเดี่ยวตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง ได้แก่

                              การเลือกใช้ปัจจัยการผลิตตามความจำเป็นและเงินทุนที่มี

                              การเลือกใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสมในการผลิตอย่างมีเหตุมีผล

                              การใช้ปัจจัยการผลิตและพลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ

                              การตัดสินใจลงทุนเพาะปลูกพืชด้วยความพอประมาณภายใต้เหตุผลและสถานการณ์

                              การประยุกต์ความรู้ในการเพาะปลูกพืชอย่างเมีเหตุมีผล

                              การปฏิบัติการปลูกและดูแลรักษาถูกต้อง มีเหตุผลเหมาะสมกับชนิดพืชและเงินทุน

                              การผลิตพืชที่มีคุณภาพได้มาตรฐาน เพื่อเป็นภูมิคุ้มกันในตัวที่ดี

                              การกำหนดชนิด พันธุ์ และจำนวนพืชที่ปลูกเหมาะสมกับสภาพพื้นที่ ตามกำลังความสามารถและทรัพยากรที่มี สอดคล้องกับความต้องการตลาด

                              การดำเนินการภายใต้กฎหมาย/ข้อบังคับที่เกี่ยวกับพืชที่ปลูก ยกตัวอย่างเช่น พระราชบัญญัติคุ้มครองพันธุ์พืช พ.ศ. 2542 พระราชบัญญัติวัตถุอันตราย พ.ศ. 2535 มาตรฐานสินค้าเกษตรโดยกรมวิชาการเกษตร มาตรฐานกระบวนการผลิตมาตรฐาน GAP โดยกรมวิชาการเกษตร เป็นต้น

                    4. การเก็บเกี่ยว หมายถึงการเก็บผลผลิตพืชด้วยมือ ด้วยเครื่องมือ-อุปกรณ์เก็บเกี่ยวตามภูมิปัญญาท้องถิ่นไทย หรือใช้เครื่องมือเครื่องจักร/เทคโนโลยี พืชผลหลายชนิดต้องมีการจัดการหลังการเก็บเกี่ยวด้วย ซึ่งอาจจะเป็นการทำความสะอาด การบ่ม การคัดขนาด การตัดแต่ง การเคลือบผิว การบรรจุหีบห่อ ทั้งนี้ขึ้นกับชนิดของพืชและความต้องการของตลาด

                    5. การสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับผลผลิต เป็นการผลิตที่ควบคุมผลผลิตให้มีความปลอดภัยต่อผู้บริโภค สิ่งแวดล้อม และสุขภาพของผู้ปฏิบัติงาน ผลผลิตมีคุณภาพได้มาตรฐาน หรือเป็นการสร้างคุณลักษณะเฉพาะของผลผลิต สร้างเครื่องหมายการค้าหรือตราสินค้า ออกแบบให้เป็นที่น่าสนใจ หรือแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ เพื่อให้ผลผลิตมีมูลค่าสูงขึ้น หรือจำหน่ายได้มากขึ้น

                    6. การจัดการผลผลิตพืชตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง ได้แก่

                              การเก็บเกี่ยวผลผลิตที่อายุและวิธีการที่เหมาระสม

                              การสร้างคุณลักษณะเฉพาะของผลผลิต

                              การรักษาคุณภาพผลผลิตหลังการเก็บเกี่ยว

                              การแปรรูปผลผลิตเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่ม

                              การจัดช่องทางจำหน่ายที่หลากหลาย

                              การสร้างเครื่องหมายการค้า/ตราสินค้า และออกแบบบรรจุภัณฑ์

                              การใช้กลยุทธ์ทางการตลาดเพื่อจัดจำหน่าย

                              การใช้กลยุทธ์ทางการตลาดเพื่อจัดจำหน่าย

          1. ประเมินจากแบบประเมินสมรรถนะด้านความรู้ ซึ่งเป็นแบบปรนัย ชนิด 4 ตัวเลือก

          2. รายละเอียดเครื่องมือและเกณฑ์การประเมินอยู่ใน คู่มือมาตรฐานการประเมินสมรรถนะของบุคคลตามมาตรฐานอาชีพ