5123 (ISCO-88:TH) พนักงานบริการอาหารและเครื่องดื่ม

      หน่วยสมรรถนะนี้เป็นหน่วยที่เกี่ยวกับความรู้และทักษะที่จำเป็นในการประเมินระบบการประเมินผล ซึ่งเกี่ยวข้องกับการวางแผนการประเมินผลตามระบบประเมิน การดำเนินการประเมินผลตามระบบประเมิน การจัดทำรายงานการประเมินผล

สาขาวิชาชีพการท่องเที่ยว การโรงแรม และภัตตาคาร

5121 (ISCO-88:TH) แม่บ้านในโรงแรม

4222 (ISCO-88:TH) พนักงานบริการส่วนหน้าของโรงแรม

5122 (ISCO-88:TH) พ่อครัว

7412 (ISCO-88:TH) พ่อครัวขนมปังอบ

1.1 ระบุวัตถุประสงค์และหน้าที่ของการประเมินผล

1.2 กำหนดระบบการประเมิน

1.3 ระบุความต้องการของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย

1.4 ระบุและจัดหารับทรัพยากรที่ต้องใช้ในการประเมินผล

1.5 พัฒนาแผนการประเมินผล

1.6 กำหนดหลักฐานที่จำเป็นต้องใช้ในการประเมินผล

1.7 กำหนดหลักเกณฑ์ สำหรับใช้พิจารณาประสิทธิภาพของระบบการประเมิน

1.8 ระบุวิธีการที่ใช้ในการควบคุมและวิเคราะห์ข้อมูลการประเมินผล

1.9 พัฒนาเครื่องมือสำหรับควบคุมหลักฐานที่เกี่ยวข้องกับประสิทธิภาพของระบบประเมินผล

2.1ทดลองใช้เครื่องมือและเทคนิคในการเก็บรวบรวมข้อมูล

2.2แก้ไขเครื่องมือและเทคนิคการรวบรวมข้อมูลตามการทดลองที่ถูกใช้

2.3 รวบรวมหลักฐานตามแผนการประเมินผลที่ได้รับการรับรอง

2.4 จัดเก็บข้อมูล

2.5 วิเคราะห์ข้อมูล

3.1 จัดทำรายงานการประเมินผลเป็นลายลักษณ์อักษร

3.2 เผยแพร่รายงานไปยังผู้ที่มีส่วนได้ส่วนเสีย สำหรับข้อคิดเห็น

3.3 นำเสนอรายงานด้วยวาจา เพื่อเพิ่มเติมข้อมูลในรายงาน

3.4 รวบรวมข้อมูลย้อนกลับเกี่ยวกับการรายงาน

3.5 ทบทวนข้อเสนอแนะตามข้อมูลย้อนกลับที่ได้รับ

3.6 กำหนดแนวทางการปฏิบัติที่จะต้องดำเนินการอันเป็นสืบเนื่องมาจากผลการประเมิน

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

• ความสามารถในการใช้หลักการประเมินความรู้ความสามารถและการฝึกอบรม
• ความสามารถในการใช้เทคนิคการวิจัยและการวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติที่เหมาะสมกับระดับของการประเมินที่ดำเนินการโดยองค์กร
• ความสามารถในการจัดการวิจัยระบบประเมินผลบุคคล
• ความสามารถในการสื่อสาร เจรจา ตั้งคำถาม วิเคราะห์ และตีความ
• ความสามารถในการประยุกต์ใช้และตรวจสอบกระบวนการประเมินผล
• ความสามารถในการหาคำตอบและคำแนะนำจากหลักฐานและข้อมูลงานวิจัย

(ข) ความต้องการด้านความรู้

• ความรู้เกี่ยวกับนโยบายและขั้นตอนการปฏิบัติขององค์กร การประเมินผลการฝึกอบรม ทั้งภายในและ/หรือภายนอก
• ความรู้เกี่ยวกับการรวบรวม การจัดเก็บ การจำแนก และการปรับเปลี่ยนข้อมูล รวมทั้ง เทคนิคการตีความ

       หลักฐานที่ต้องการจะกำหนดข้อแนะนำเกี่ยวกับการประเมิน และควรที่จะใช้ประกอบร่วมกันกับเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Performance Criteria) และ ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)

• แฟ้มสะสมผลงาน
• ผลการสัมภาษณ์
• ผลการสังเกตการณ์ ณ หน้างานจริง 
• ผลการประเมินด้วยบุคคลที่ 3
• ผลการประเมินจากโครงการที่รับผิดชอบ

(ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

• ผลสอบข้อเขียน
• ผลการสัมภาษณ์
• ผลการประเมินด้วยบุคคลที่ 3

(ค) คำแนะนำในการประเมิน

    การประเมินควรให้ความสำคัญกับบริบทเฉพาะของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว การโรงแรม และภัตตาคาร

(ง) วิธีการประเมิน

• ข้อสอบข้อเขียน
• แฟ้มสะสมผลงาน
• การสัมภาษณ์
• การสังเกตการณ์ ณ หน้างานจริง 
• การประเมินด้วยบุคคลที่ 3
• การประเมินจากโครงการที่รับผิดชอบ

      ขอบเขตอธิบายถึงขอบเขตของการปฏิบัติงาน และสภาพแวดล้อมอื่น ๆ หรือสถานการณ์อื่น ๆ ที่มีผลกระทบต่อการทำงาน รวมถึงเครื่องมือ อุปกรณ์ เทคโนโลยี ทรัพยากรที่ใช้ หรือข้อกำหนดอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง

(ก) คำแนะนำ

    ไม่มี

(ข) คำอธิบายรายละเอียด

ระบุวัตถุประสงค์และหน้าที่ของการประเมินผล อาจเกี่ยวข้องกับ

• ระบุจำนวนพนักงานที่ร่วมในการประเมิน รวมทั้ง แยกประเภทผู้เข้าร่วม “ผ่าน” และ “ไม่ผ่าน”
• อธิบายวัตถุประสงค์ของการประเมิน รวมทั้ง วิเคราะห์ผลการปฏิบัติงาน ประเมินระดับทักษะของพนักงาน ประเมินระดับการศึกษา ระบุความก้าวหน้าของการฝึกอบรม มอบหมายงานเพิ่มเติม ตัดสินระดับของอำนาจและความรับผิดชอบของแต่ละคน
• ระบุหัวข้อการฝึกอบรม หลักสูตร รายการ เนื้อหา ฯลฯ ซึ่งผู้เข้าอบรมจะถูกประเมิน
• ระบุคุณสมบัติและ/หรือประสบการณ์ และความเหมาะสมของผู้ประเมิน ที่เกี่ยวข้องในกระบวนการประเมิน
• กำหนดการนำผลการประเมิน และผลการศึกษาที่จะถูกนำไปใช้
• ทดสอบระดับความพึงพอใจของผู้เข้าฝึกอบรม รวมทั้ง การพิจารณาของปัจจัยอื่น ๆ เช่น ระยะเวลาของการประเมิน รูปแบบและประเภทของการประเมิน เนื้อหาที่ใช้ในการฝึกอบรม เงื่อนไขการประเมิน
• ระบุความถี่ของการประเมินผล รวมทั้ง ความเหมาะสมของความถี่ดังกล่าว
• กำหนดสถานที่สำหรับกิจกรรมการประเมิน รวมทั้ง ระดับความพึงพอใจและความเหมาะสม
• กำหนดต้นทุนที่เกี่ยวข้องกับการประเมิน ทั้งในแง่ของเงินและเวลา รวมทั้ง ผลกระทบต่อการบริการลูกค้า
• จัดหาผู้ประเมินที่เป็นที่ยอมรับ ทั้งภายในและภายนอกองค์กร
• ระบุข้อเสนอแนะจากการผู้ฝึกอบรมและผู้ประเมิน เกี่ยวกับกระบวนการประเมิน
• ระบุระบบการประเมินทางเลือกที่มีศักยภาพ ตามความจำเป็นของขององค์กร
• กำหนดกิจกรรมการประเมินที่ใช้มีความเหมาะสมกับองค์กรหรือไม่
• กำหนดผลการประเมินของผู้เข้ารับการประเมินว่ามีผลต่อการปฏิบัติหน้าที่หรือไม่

กำหนดระบบการประเมิน อาจครอบคลุม

• ระบุกิจกรรมการประเมินที่จะดำเนินการ
• ระบุจำนวนกิจกรรมการประเมินที่ดำเนินการ
• ระบุผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในระบบการประเมิน
• อธิบายตัวแปรในระบบการประเมิน เช่น การเปลี่ยนแปลงที่สามารถทำได้ในระหว่างการประเมิน
• บันทึกนโยบายและกระบวนการที่ใช้ในระบบการประเมิน รวมทั้ง การร้องทุกข์ การอุทธรณ์ ข้อกำหนดในการเข้าประเมิน การทดสอบใหม่ เกณฑ์ในการทดสอบสมรรถนะ
• ระบุสถานที่และผู้ทำการประเมินที่เกี่ยวข้องในกระบวนการประเมิน

ความต้องการของผู้มีส่วนได้เสีย อาจเกี่ยวข้องกับ

• ความซื่อสัตย์และความน่าเชื่อถือของผลการประเมิน
• การปฏิบัติตามกฎระเบียบและหน้าที่ความรับผิดชอบ
• ความคุ้มค่าในการประเมิน
• ความพร้อมและความสะดวกในการเข้าถึงการประเมิน
• ความพร้อมในการประเมินผลเพิ่มเติม เพื่อให้การประเมินบรรลุผลสำเร็จ
• บันทึกข้อกำหนด เช่น รายละเอียดของผู้สมัคร และสมรรถนะที่ผ่านหรือทำการสอบโดยผู้สมัคร
• ข้อเสนอแนะจากผู้ประเมิน ที่เกี่ยวกับผลการปฏิบัติงานของแต่ละบุคคล ทัศนคติ ความสามารถ ศักยภาพ ฯลฯ
• ความต้องการเฉพาะ เช่น กำไรที่ดีขึ้น การผลิตที่ดีขึ้น การเพิ่มความปลอดภัย ทักษะที่หลากหลายของพนักงาน การปรับปรุงผลิตภัณฑ์/บริการ

ผู้ที่มีส่วนได้เสีย อาจครอบคลุม

• ผู้เรียน
• ผู้ฝึกอบรมและผู้ประเมิน
• หัวหน้างาน ผู้จัดการ และเจ้าของธุรกิจ
• ตัวแทนจากหน่วยงานภาครัฐ
• เพื่อนร่วมงาน
• ลูกค้า

ทรัพยากรที่ต้องใช้ในการประเมินผล ควรครอบคลุม

• ทรัพยากรทางการเงิน ได้แก่ เงินที่เกี่ยวข้องในการประเมิน ซื้อวัสดุที่จำเป็น ใช้จ่ายสำหรับการเดินทาง ใช้ในการเก็บข้อมูล วิเคราะห์และตีความ
• ทรัพยากรทางกายภาพ ได้แก่ อุปกรณ์ วัสดุ ยานพาหนะ คอมพิวเตอร์ พื้นที่สำนักงาน
• เวลา ได้แก่ การจัดสรรเวลาสำหรับบุคคลที่เข้ารับการพิจารณา
• ทรัพยากรบุคคล ได้แก่ พนักงานภายในและภายนอกองค์กร

พัฒนาแผนการประเมินผล อาจครอบคลุม

• วางแผนสำหรับดำเนินการประเมิน
• วางแผนที่สามารถดำเนินการภายในข้อจำกัดของทรัพยากร
• กำหนดความรับผิดชอบในการปฏิบัติงาน สำหรับการดำเนินการตามแผน
• ระบุช่วงเวลาที่ใช้ดำเนินการตามแผน ในทุกขั้นตอน
• ระบุความจำเป็นในการฝึกอบรมของพนักงานที่มีส่วนร่วมในระบบการประเมิน
• กำหนดทรัพยากรที่ใช้ในกิจกรรม ที่ระบุตามแผน
• รวบรวมเกณฑ์การประเมินในส่วนที่เกี่ยวข้องของแผน
• กำหนดวิธีการรักษาข้อมูลส่วนบุคคลในการกระบวนการประเมินผล
• กำหนดกิจกรรมที่จะดำเนินการ เพื่อที่ใช้ในกระบวนการรวบรวมข้อมูล
• กำหนดวิธีเก็บรวบรวมข้อมูล
• ยืนยันเงื่อนไขที่จะใช้ในกระบวนการประเมินผล
• ประสานงานกับผู้เกี่ยวข้องเพื่อแนะนำเกี่ยวกับการประเมิน และขอความร่วมมือในกระบวนการรวบรวมหลักฐาน
• กระจายแผนการประเมินฉบับร่าง เพื่อขอคำแนะนำ
• แก้ไขแผนฉบับร่าง ตามคำแนะนำที่ได้

หลักฐานที่จำเป็นต้องใช้ในการประเมินผล อาจเกี่ยวข้องกับ

• แบบฟอร์มบันทึกการเข้าร่วมการประเมิน
• ตัวอย่างหลักฐานการประเมินผล ที่ใช้ในการกำหนดสมรรถนะ
• รายงานการประชุมที่เกี่ยวข้องการประเมิน จัดทำโดย ผู้ฝึกอบรม ผู้ประเมิน และผู้เข้าอบรม/ผู้สมัคร
• ข้อมูลเกี่ยวกับการประเมินที่เตรียมให้กับผู้เข้าอบรม
• ตัวอย่างรายการประเมิน เช่น แบบทดสอบ ข้อกำหนดการสาธิตการปฏิบัติงาน รายงานจากบุคคลที่ 3 รายการสังเกตการณ์ แฟ้มสะสมผลงาน
• เกณฑ์ที่ใช้สำหรับการตัดสินสมรรถนะ
• หลักฐานด้านค่าใช้จ่าย ที่เกี่ยวข้องกับต้นทุนการประเมิน
• หลักฐานของความก้าวหน้าของผู้รับการอบรม

หลักเกณฑ์ สำหรับใช้พิจารณาประสิทธิภาพของระบบการประเมิน อาจครอบคลุม

• อัตราส่วนของจำนวนผู้เรียนที่เข้าร่วมการประเมิน ต่อจำนวนผู้ที่ผ่านการทดสอบสมรรถนะ
• จำนวนผู้สมัครที่ผ่านการทดสอบสมรรถนะ
• อัตราส่วนของผู้สมัครที่ทำการทดสอบซ้ำ ก่อนจะผ่านการทดสอบสมรรถนะ
• การวางแนวทางกิจกรรมการประเมิน ตามหลักสูตร/ความต้องการด้านด้านสมรรถนะ
• ข้อมูลสถิติภายใน ที่เกี่ยวข้องกับความคาดหวังในการบรรลุ ด้านสมรรถนะของพนักงาน
• ค่าใช้จ่าย
• ประโยชน์ขององค์กร อันเป็นผลมาจากการผ่านการทดสอบสมรรถนะ
• จำนวนเวลาทั้งหมดที่ผู้สมัครใช้ในการประเมิน

วิธีการที่ใช้ในการควบคุมและวิเคราะห์ข้อมูลการประเมินผล อาจครอบคลุม

• การกระทำของการจับคู่และรูปแบบที่จะต้องระบุ
• การสัมภาษณ์แบบกลุ่มและ/หรือแบบตัวต่อตัว
• การสำรวจ
• การแจกแบบสอบถาม
• รูปแบบการประเมินของสเตค (Stake Model)
• รูปแบบการประเมินของสตัปเฟลบีม (Stufflebeam Model)
• รูปแบบการประเมินของสคริฟเวน  (Scriven Model)
• แบบจำลองทางชาติพันธุ์วิทยา (Ethnographic Model)
• แม่แบบการวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action Research Model)
• วิธีการวาดภาพ (Portrayal Approach)

รวบรวมหลักฐาน ตามแผนการประเมินผล อาจครอบคลุม

• ใช้เครื่องมือที่รวบรวมข้อมูลและเทคนิคต่าง ๆ ให้เป็นไปตามแผน
• ขนาดตัวอย่างที่สามารถเป็นตัวแทนและเชื่อถือได้ในการประเมิน
• ความเป็นส่วนตัวและความลับของข้อมูลที่บันทึก
• การตรวจสอบความถูกต้องและสมบูณ์ของข้อมูล
• กิจกรรมเพิ่มเติม สำหรับข้อมูลเดิมที่ไม่น่าเชื่อถือหรือไม่เพียงพอ
• พูดคุยกับผู้ที่มีส่วนได้ส่วนเสีย
• ละเว้นข้อมูลที่ไม่เกี่ยวข้อง
• ติดตามประเด็นที่เกี่ยวข้อง ที่ระบุในกระบวนการวิจัย/ประเมินผล

เก็บข้อมูล อาจครอบคลุม

• การเก็บในรูปของเอกสารและจัดเก็บข้อมูลทางอิเล็กทรอนิกส์
• การรักษาความลับของข้อมูล โดยการจำกัดการเข้าถึงและการเผยแพร่
• การสำรองข้อมูลทางอิเล็กทรอนิกส์

วิเคราะห์ข้อมูล อาจครอบคลุม

• การจำแนกข้อมูลเป็นประเภท รวมทั้ง ประเภทเชิงคุณภาพ และเชิงปริมาณ
• การระบุจำนวนข้อมูล
• การทดสอบถูกต้องของข้อมูล
• การจัดการข้อมูลสถิติ
• การตีความข้อมูล
• การร่างบทสรุป
• การหาข้อมูลเพิ่มเติม ในกรณีที่ได้รับข้อมูลไม่เพียงพอ
• การหาคำอธิบายเกี่ยวกับข้อมูล จากผู้จัดทำ
• การสร้างแผนภูมิ ตาราง ฯลฯ
• การเปรียบเทียบการวิเคราะห์และการตีความ กับความคาดหวัง
• การเปรียบเทียบการวิเคราะห์และการตีความ กับการประเมินที่ผ่านมา

รายงานการประเมินผลเป็นลายลักษณ์อักษร อาจครอบคลุม

• คำอธิบายของกระบวนการประเมิน รวมทั้ง ระบุของผู้เกี่ยวข้องในกระบวนการ
• แผนภูมิและตาราง เพื่ออธิบายการประเมิน
• ช่วงเวลาที่ใช้ในการประเมิน
• บทสรุปผู้บริหาร
• ข้อมูลดิบตัวอย่าง
• ตัวอย่างของเครื่องมือวิจัย/ประเมินที่ใช้
• คำแนะนำสำหรับการดำเนินการ ขึ้นอยู่กับผลการศึกษาของการประเมิน

เผยแพร่รายงาน อาจครอบลุม

• เผยแพร่สำเนารายงานไปยังรายผู้ที่มีส่วนได้ส่วนเสีย
• เผยแพร่โดยใช้อิเล็กทรอนิกส์
• การทำเครื่องหมายรายงานเป็น “ความลับทางการค้า” (Commercial-in-confidence)  และ “ไม่ใช่สำหรับข่าวประชาสัมพันธ์” (Not For Public Release)
• การติดตามและการตรวจสอบการเคลื่อนไหวของรายงาน ระหว่างผู้ที่มีส่วนได้ส่วนเสียและภายในองค์การ

นำเสนอรายงานด้วยวาจา เพื่อเพิ่มเติมข้อมูลในรายงาน อาจครอบคลุม

• คำอธิบายรายละเอียดของการผลการศึกษา
• คำชี้แจงเหตุผล ของคำแนะนำที่ระบุในรายงาน
• ประเด็นต่าง ๆ ที่ระบุในรายงาน อาจครอบคลุม ความลับทางการค้า ความอ่อนไหวทางการเมือง การดำเนินการตามกฎหมาย
• ความเห็นเกี่ยวกับผลการวิจัยและข้อเสนอแนะ

ข้อมูลย้อนกลับเกี่ยวกับการรายงาน อาจครอบคลุม

• ข้อมูลย้อนกลับทางวาจา
• ข้อมูลย้อนกลับแบบลายลักษณ์อักษร จากสิ่งพิมพ์หรืออิเล็กทรอนิกส์
• ข้อมูลย้อนกลับแบบมีโครงสร้าง
• การได้รับการอนุมัติการจัดการ เพื่อดำเนินการ

แนวทางการปฏิบัติที่จะต้องดำเนินการ อันเป็นสืบเนื่องมาจากผลการประเมิน อาจครอบคลุม

• การดำเนินการจัดประเมินอย่างต่อเนื่อง
• การปรับเปลี่ยนการจัดประเมิน
• การระงับการจัดประเมิน
• การเปลี่ยนแปลงผู้ให้บริการด้านการประเมินจากภายนอก
• การสื่อสารถึงความพึงพอใจและ/หรือความไม่พอใจให้กับผู้ให้บริการด้านการประเมินทราบ
• การวางข้อกำหนดด้านบริการเพิ่มเติม เกี่ยวกับการให้บริการด้านการประเมิน
• การเปลี่ยนผู้ประเมินภายใน ในกรณีคุณสมบัติไม่เพียงพอต่อการปฏิบัติหน้าที่
• การแทรกระหว่างกิจกรรม เพื่อปรับเปลี่ยนการประเมิน ตามการค้นพบและข้อเสนอแนะ รวมทั้ง วิธีการประเมิน สถานที่ เวลา เครื่องมือประเมิน ฯลฯ

กระบวนการและวิธีการประเมินให้ดูในคู่มือการประเมิน