หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

รับและเก็บรักษาสินค้า

สาขาวิชาชีพการท่องเที่ยว การโรงแรม ภัตตาคารและร้านอาหาร


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ THR-QNND-122A

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ รับและเก็บรักษาสินค้า

3. ทบทวนครั้งที่ N/A

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

พนักงานบริการส่วนหน้าในโรงแรม - 4222 (ISCO-88 : TH) หรือ 4224 (ISCO-08 : TH)


6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)

หน่วยสมรรถนะนี้เป็นหน่วยที่เกี่ยวกับความรู้และทักษะที่จำเป็นในการรับและเก็บรักษาสินค้า ซึ่งเกี่ยวข้องกับการดำเนินการตรวจรับสินค้า การจัดเก็บสินค้า การดูแลรักษาสินค้าและสถานที่จัดเก็บ รวมถึงการจัดทำเอกสารและบันทึกข้อมูลในระบบงานที่เกี่ยวข้อง


7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)

กลุ่มสาขาวิชาชีพการท่องเที่ยว การโรงแรม และภัตตาคาร


9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)

แม่บ้านในโรงแรม - 5121 (ISCO-88 : TH) หรือ 5151 (ISCO-08 : TH)
พ่อครัว - 5122 (ISCO-88 : TH) หรือ 3434 (ISCO-08 : TH)
พ่อครัวขนมปังอบ - 7412 (ISCO-88 : TH)
ที่ปรึกษาการเดินทางท่องเที่ยว - 3414 (ISCO-88 : TH) 
 


10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)
N/A

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria)
1.06.218.1 ดำเนินการตรวจรับสินค้า

1.1 ตรวจสอบข้อมูลสินค้าที่จะรับเข้า

1.2 จัดเตรียมสถานที่สำหรับการรับสินค้า

1.3 ตรวจสอบว่าการรับสินค้าเป็นของสถานที่ที่ถูกต้อง

1.4 ตรวจสอบคุณสมบัติของสินค้าที่รับเทียบกับเอกสารหลักฐานที่เกี่ยวข้อง

1.5 นับจำนวนสินค้าที่ได้รับเปรียบเทียบกับจำนวนที่สั่ง

1.6 ระบุความแตกต่างระหว่างสินค้าที่ได้รับกับเอกสารหลักฐาน

1.7 ส่งมอบสินค้าส่งคืนให้แก่ผู้ขาย

1.8 ติดตามแก้ไขความแตกต่างระหว่างจำนวนสินค้าที่ได้รับและเอกสารหลักฐาน

1.9 บริหารจัดการสินค้าส่วนเกินขององค์กร

1.10 ป้องกันสินค้าที่ได้รับไม่ให้เสียหายหรือสูญหาย

1.06.218.2 จัดเก็บสินค้า

2.1 เคลื่อนย้ายสินค้าไปยังสถานที่ปฏิบัติงาน/ใช้งาน

2.2 คำนึงถึงข้อกำหนดด้านอาชีวอนามัยและความปลอดภัยอย่างเหมาะสม

2.3 เปิด/แกะหีบห่อสินค้าที่จำเป็น

2.4 เก็บสินค้าในสถานที่จัดเก็บ

2.5 เก็บขยะมูลฝอยออกจากสถานที่จัดเก็บสินค้า

2.6 ติดฉลาก/ป้ายเพื่อระบุตัวสินค้า

1.06.218.3 ดูแลรักษาสินค้าและสถานที่จัดเก็บ

3.1 ดูแลรักษาการจัดเก็บสินค้าตามข้อกำหนดขององค์กรหรือเงื่อนไขการจัดเก็บสินค้า

3.2 ตรวจสอบจำนวน สภาพของสินค้าและสถานที่จัดเก็บ

3.3 ดำเนินการแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับสินค้า

3.4 ทำความสะอาดและจัดระเบียบสถานที่จัดเก็บสินค้า

3.5 ระบุอัตราการใช้สินค้า

1.06.218.4 จัดทำเอกสารและบันทึกข้อมูลในระบบงานที่เกี่ยวข้อง

4.1 ตรวจสอบและยืนยันสินค้ากับเอกสารหลักฐานที่เกี่ยวข้อง

4.2 บันทึกข้อมูลในระบบงานเพื่อปรับปรุงยอดคงเหลือของสินค้า

4.3 ลงนามรับสินค้าในเอกสารของผู้ขายเพื่อดำเนินการจ่ายเงิน


12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)
N/A

13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

-    ทักษะการใช้แนวปฏิบัติการเก็บรักษาอาหารและเครื่องดื่มให้สอดคล้องกับข้อกำหนดตามกฎหมาย
-    ทักษะการใช้ระบบงาน/โปรแกรมการควบคุมสินค้าคงคลัง
-    ทักษะการประยุกต์ใช้ขั้นตอนการยกขนที่ปลอดภัย รวมถึงการใช้เครื่องมือ/เครื่องทุ่นแรงและยานพาหนะขนส่ง
 

(ข) ความต้องการด้านความรู้

-    ความรู้เกี่ยวกับนโยบายและระเบียบวิธีปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับการควบคุมสินค้าและการบริหารจัดการคลังสินค้า
-    ความรู้เกี่ยวกับความสำคัญและบทบาทของงานเอกสารที่เกี่ยวกับสินค้า
-    ความรู้เกี่ยวกับข้อกำหนดตามกฎหมายสำหรับการเก็บรักษาสินค้าที่ผ่านกระบวนการปรุง
-    ความรู้เกี่ยวกับระบบความปลอดภัยของสินค้าและขั้นตอนการดำเนินงาน
 


14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

หลักฐานที่ต้องการจะกำหนดข้อแนะนำเกี่ยวกับการประเมิน และควรที่จะใช้ประกอบร่วมกันกับเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Performance Criteria) และ ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)
(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)
-    แสดงความสามารถในการรับ ตรวจสอบ บันทึกการรับ-จ่ายสินค้าประเภทอาหารและเครื่องดื่ม หรือรายการสินค้าประเภทอื่น
-    แสดงความสามารถในการติดตาม และแก้ไขการส่งมอบสินค้าที่มีปัญหา เช่น สินค้าเสื่อมสภาพ เอกสารผิดพลาด ราคาไม่ถูกต้อง สินค้าที่ส่งไม่ถูกต้องตามรายการที่สั่ง เป็นต้น
-    แสดงความสามารถในการจัดวางสินค้าประเภทอาหาร เครื่องดื่ม หรือรายการสินค้าประเภทอื่น ในพื้นที่จัดเก็บที่เหมาะสม ตามข้อกำหนดของการจัดการอาหารอย่างปลอดภัย ตั้งแต่การบันทึกสินค้า และการเคลื่อนย้ายสินค้า
-    แสดงความสามารถในการปรับปรุงยอดคงเหลือของสินค้าในระบบงานทั้งที่เป็นระบบอิเล็กทรอนิกส์หรือระบบ manual ทั้งการรับสินค้าและการเคลื่อนย้ายสินค้าเสื่อมสภาพ

(ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)
-    แสดงความรู้เกี่ยวกับนโยบายและระเบียบวิธีปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับการควบคุมสินค้าและการบริหารจัดการคลังสินค้า
-    ความรู้เกี่ยวกับความสำคัญและบทบาทของงานเอกสารที่เกี่ยวกับสินค้า
-    ความรู้เกี่ยวกับข้อกำหนดตามกฎหมายสำหรับการเก็บรักษาสินค้าที่ผ่านกระบวนการปรุง
-    ความรู้เกี่ยวกับระบบความปลอดภัยของสินค้าและขั้นตอนการดำเนินงาน

(ค) คำแนะนำในการประเมิน
การประเมินควรให้ความสำคัญกับบริบทเฉพาะของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว การโรงแรม และภัตตาคาร

(ง) วิธีการประเมิน
-    แฟ้มสะสมผลงาน
-    การสัมภาษณ์
-    การสังเกตการณ์ ณ หน้างานจริง  
-    การสาธิตการปฏิบัติงาน
-    ผลงานหรือชิ้นงานที่ทำสำเร็จแล้ว
-    การประเมินด้วยบุคคลที่ 3 
-    การประเมินจากโครงการที่รับผิดชอบ
-    การจำลองสถานการณ์และบทบาทสมมุต
 


15. ขอบเขต (Range Statement)

ขอบเขตอธิบายถึงขอบเขตของการปฏิบัติงาน และสภาพแวดล้อมอื่น ๆ หรือสถานการณ์อื่น ๆ ที่มีผลกระทบต่อการทำงาน รวมถึงเครื่องมือ อุปกรณ์ เทคโนโลยี ทรัพยากรที่ใช้ หรือข้อกำหนดอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง
(ก) คำแนะนำ 
ไม่มี

(ข) คำอธิบายรายละเอียด
เอกสารภายในที่เกี่ยวข้อง หมายรวมถึง
    ใบสั่งซื้อ (Purchase Order)
    คำสั่งซื้อค้างส่ง (Standing Orders)  
    ระบบงานบริหารสินค้าคงคลัง ทั้งที่เป็นอิเล็กทรอนิกส์หรือระบบ manual 

การจัดเตรียมสถานที่รับสินค้า หมายถึง 
    การทำความสะอาดบริเวณรับสินค้า
    เคลื่อนย้ายสิ่งของให้พ้นจากทางสัญจรบริเวณที่รับสินค้า
    ตรวจสอบ/ยืนยันเพื่อให้เชื่อมั่นได้ว่าเงื่อนไขการดำเนินงานพร้อมสำหรับการรับสินค้า เช่น มีเจ้าหน้าที่ตรวจคุณภาพสินค้าประจำการ เครื่องชั่งน้ำหนักพร้อมใช้งาน รายละเอียดสินค้าที่สั่งซื้อพร้อมให้ตรวจสอบ 
    ตรวจสอบ/ยืนยันเพื่อให้เชื่อมั่นได้ว่าข้อกำหนดด้านความปลอดภัยยังคงได้รับการปฏิบัติตามอย่างสม่ำเสมอ และตลอดเวลา

รายการสินค้า หมายถึง
    อาหารและเครื่องดื่ม
    อุปกรณ์ต่าง ๆ
    อุปกรณ์และสารเคมีที่ใช้ในการทำความสะอาด
    เครื่องเขียนและอุปกรณ์สำนักงาน

การตรวจสอบการส่งมอบ หมายถึง
    สินค้าที่ส่งมอบเป็นสินค้าที่ได้สั่งไว้
    สินค้าถูกส่งมอบให้กับหน่วยงานที่ถูกต้อง

การตรวจสอบการรับสินค้าเทียบกับเอกสาร มีวัตถุประสงค์เพื่อ ทำให้เชื่อมั่นในประเด็นต่อไปนี้
    รายการสิ่งของทั้งหมดที่ต้องการถูกสั่งซื้อ
    รายการสิ่งของทั้งหมดที่สั่งซื้อได้ถูกส่งมอบ
    รายการสิ่งของทั้งหมดที่ส่งมอบอยู่ในสภาพดี ที่สามารถรับสินค้าได้
    สิ่งของที่ได้รับเป็นจำนวนที่ถูกต้อง
    สิ่งของที่ได้รับอยู่ในสภาพที่ถูกต้อง
    ราคาสินค้าเป็นราคาที่ถูกต้อง
    การประยุกต์ใช้ข้อกำหนดด้านอาหารปลอดภัยในการตรวจสอบอาหารและเครื่องดื่ม ตั้งแต่การตรวจสอบอุณหภูมิตามความเหมาะสม การตรวจสอบอายุของสินค้า สภาพหีบห่อบรรจุภัณฑ์ และสภาพโดยรวมของสินค้า
    สินค้าที่ไม่ได้คุณภาพถูกส่งคืน 

การตรวจสอบสินค้าที่รับเทียบกับรายการสั่งสินค้า หมายถึง 
    รายการสินค้าทั้งหมดที่สั่งซื้อได้ถูกส่งมอบ
    รายการสินค้าที่รับมอบต้องเป็นรายการที่สั่งซื้อเท่านั้น
    การส่งมอบเป็นไปตามข้อกำหนดการสั่งซื้อ เช่น ยี่ห้อ ประเภท คุณภาพ ปริมาณ ต้นทุน และข้อกำหนดอื่น ๆ ด้านการสั่งซื้อ 

การระบุความแตกต่างของการส่งมอบ ครอบคลุมทั้งข้อมูลในเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ เช่น ขนาดบรรจุ คุณภาพสินค้า เป็นต้น ความแตกต่างของการส่งมอบควรบันทึกไว้ในเอกสารการส่งมอบและระบบการบริหารสินค้าคงคลัง และแจ้งเจ้าหน้าที่จัดส่งสินค้าหากเป็นไปได้

เอกสารที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ 
    ใบส่งสินค้า 
    ใบกำกับภาษี 
    ใบสั่งซื้อ 
    แคตตาล็อกสินค้า 
    ข้อกำหนดคุณภาพของสินค้า 

สินค้าที่ส่งคืน อาจมีสาเหตุมาจาก 
    การระเหย/ระเหิดและทำให้สินค้าได้รับความเสียหาย 
    สินค้าหมดอายุ 
    สินค้าถูกเรียกคืน 
    สินค้าเกินกว่าปริมาณที่สั่ง 
    คุณภาพไม่เป็นที่น่าพอใจ 

การติดตามความแตกต่างของการส่งมอบ หมายถึง
    ร้องขอใบลดหนี้ (Credit Notes) จากผู้ขาย 
    สั่งสินค้าเพิ่มจากผู้ขายรายอื่นเพื่อชดเชยจำนวนสินค้าที่ขาดหาย
    สั่งสินค้าที่ทดแทนกันได้จากผู้ขายรายเดียวกันหรือรายอื่น 
    แจ้งฝ่ายบัญชีการเงิน
    จดบันทึกการดำเนินกิจกรรมบนเอกสารที่เกี่ยวข้องหรือในระบบงานของหน่วยงาน
    แจ้งหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เกี่ยวกับปัญหาที่เกิดขึ้น เช่น การส่งมอบขาดจำนวน การส่งมอบล่าช้า การรับมอบสินค้าทดแทน เป็นต้น

การบริหารสินค้าส่วนเกิน หมายถึง
    ติดตามปริมาณคงเหลือของสินค้าเพื่อให้เชื่อมั่นได้ว่าสินค้ามียอดคงเหลือไม่เกินไปกว่าระดับที่กำหนด
    ลดปริมาณสินค้าประเภทหนึ่งเพื่อชดเชยสินค้าประเภทอื่นที่มียอดคงเหลือสูงเกินไป
    ส่งคืนสินค้าส่วนเกิน
    แนะนำ/สนับสนุนให้การใช้สินค้าส่วนที่เกิน
    ติดตามวันหมดอายุของสินค้าส่วนที่เกิน

การเคลื่อนย้ายสินค้า อาจทำได้หลายวิธี ซึ่งรวมถึง 
    การใช้รถเข็น การยกขน 
    การเคลื่อนย้ายจากยานพาหนะหนึ่งไปอีกยานพาหนะหนึ่ง
    การเคลื่อนย้ายจะต้องทำให้เชื่อมั่นได้ว่าสินค้าที่ขนย้ายมีความปลอดภัย และเป็นไปตามข้อกำหนดที่เกี่ยวข้อง 

สถานที่จัดเก็บสินค้า หมายรวมถึง 
    คลังสินค้าโดยทั่วไป 
    คลังสินค้าที่เป็นของแห้ง 
    คลังสินค้าห้องเย็น 
    คลังสินค้าห้องเยือกแข็ง 
    ห้องผ้า 
    คลังเก็บสารเคมี 
    พื้นที่ปฏิบัติงานใน/นอกองค์กร 

การเปิด/แกะหีบห่อสินค้า หมายถึง 
    การขนย้ายสินค้าแต่ละชิ้นออกจากกล่องบรรจุ ซึ่งรวมถึงการตรวจสอบคุณภาพสินค้าแต่ละชิ้น ในบางกรณีสินค้าอาจจำเป็นต้องบรรจุไว้ในหีบห่อและปกปิดอย่างมิดชิด

ขยะ/ของเสีย/ปฏิกูล อาจหมายถึง 
    หีบห่อ ภาชนะบรรจุ สินค้าที่เสียหาย/เสื่อมสภาพหรือฉลากนิรภัยถูกดึงออก 
    การจัดการของเสียเหล่านี้ต้องคำนึงถึงผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมอย่างเหมาะสม 
    การติดฉลากสินค้าที่ภาชนะบรรจุและจัดเก็บเข้าชั้นวางสินค้าเพื่อระบุชนิดของสินค้าและวันที่รับมอบ ฉลากสินค้าอาจเป็นได้ทั้งฉลากในระบบอิเล็กทรอนิกส์ หรือคู่มือ อย่างไรก็ตาม ต้องเป็นไปตามข้อกำหนดด้านอาหารปลอดภัย

วิธีการจ่ายสินค้า ขึ้นกับประเภทของสินค้า เช่น 
    First In, First Out
    First In, Last Out
    Last In, First Out
    Last In, Last Out

การตรวจสอบสินค้า หมายถึง 
    การตรวจสอบสถานที่จัดเก็บสินค้า 
    การตรวจสอบวันหมดอายุสินค้า 
    การตรวจประเมินสภาพ/คุณภาพของสินค้า วิธีการจัดเก็บสินค้าเป็นไปอย่างถูกต้อง คลังสินค้าอยู่ในสภาพที่สะอาด เป็นระเบียบเรียบร้อย

การแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับสินค้า หมายถึง 
    การแจ้งให้พนักงานที่เกี่ยวข้องรับทราบถึงปัญหา 
    การขนย้ายสินค้าไปยังสถานที่จัดเก็บแห่งใหม่/ชั่วคราว 
    การซ่อมบำรุงคลังสินค้า 
    การทำลายสินค้าเสื่อมสภาพ/ของเสีย 
    การคืนสินค้าให้แก่ผู้ขาย 
    การผลักดันการใช้สินค้ารายการใดรายการหนึ่งเป็นการเฉพาะ 

การระบุอัตราการใช้สินค้า มีวัตถุประสงค์เพื่อระบุ
    สินค้าที่หมุนเวียนเร็วและสินค้าที่หมุนเวียนช้า
    คำแนะนำให้สั่งซื้อเพิ่ม

การบันทึกข้อมูลในระบบงานเพื่อปรับปรุงยอดสินค้าคงเหลือ อาจหมายรวมถึง 
    การปรับปรุงรายละเอียดของสินค้า
    การบันทึกการรับมอบสินค้า
    การบันทึกการตัดจำหน่ายสินค้า หรือสินค้าส่งคืน
    การปรับปรุงราคาต่อหน่วย  
 


16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
N/A

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
N/A

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

กระบวนการและวิธีการประเมินให้ดูในคู่มือการประเมิน


ยินดีต้อนรับ