หน่วยสมรรถนะ
ควบคุมงานซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์
สาขาวิชาชีพรถไฟความเร็วสูงและระบบราง
รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ
1. รหัสหน่วยสมรรถนะ | RAI-MAI-4-057ZA |
2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ | ควบคุมงานซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ |
3. ทบทวนครั้งที่ | - / - |
4. สร้างใหม่ |
![]() |
ปรับปรุง |
![]() |
5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification) | |
3123 ช่างเทคนิคซ่อมบำรุงโครงสร้างรองรับทางรถไฟ ชั้น 4 (Track Supporting Structure Maintenance Skilled Technician IV) 1 3123 หัวหน้าคุมงานด้านการก่อสร้าง |
6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency) | |
หน่วยสมรรถนะนี้เกี่ยวข้องกับความรู้และทักษะที่ต้องการในการควบคุมการปฏิบัติงานและตรวจสอบหลังการซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ให้เป็นไปตามแผนงานที่วางไว้ และได้มาตรฐานความปลอดภัยขององค์กร รวมทั้งสามารถประสานงานกับฝ่ายที่เกี่ยวข้อง และสื่อสาร สั่งการ กำกับดูแลผู้ใต้บังคับบัญชาให้ปฏิบัติงานตามแผนที่กำหนดไว้ได้ |
7. สำหรับระดับคุณวุฒิ |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
8. กลุ่มอาชีพ (Sector) | |
3123 หัวหน้าคุมงานด้านการก่อสร้าง |
9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี) | |
N/A |
10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี) | |
N/A |
11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria) |
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) | เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) | รหัส PC (ตามเล่มมาตรฐาน) |
รหัส PC (จากระบบ) |
---|---|---|---|
21008.1 ประสานงานและกำกับดูแลการจัดเตรียมสภาพพื้นที่ปฏิบัติงานซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ | 1) ประสานการปิดพื้นที่เพื่อเข้าปฏิบัติงานซ่อมบำรุงซ่อมช่องน้ำและอุโมงค์ได้ตามกระบวนการขององค์กร | 21008.1.01 | 66771 |
21008.1 ประสานงานและกำกับดูแลการจัดเตรียมสภาพพื้นที่ปฏิบัติงานซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ | 2) ระบุพิกัดตำแหน่ง/สถานที่ที่จะเข้าดำเนินการซ่อมบำรุงได้ถูกต้องตามใบสั่งงาน | 21008.1.02 | 66772 |
21008.1 ประสานงานและกำกับดูแลการจัดเตรียมสภาพพื้นที่ปฏิบัติงานซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ | 3) ควบคุมการติดตั้งป้ายเตือนและสิ่งป้องกันอันตราย | 21008.1.03 | 66773 |
21008.2 ตรวจสอบคุณภาพวัสดุ เครื่องมือและอุปกรณ์ที่ใช้ในการซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ | 1) บอกข้อกำหนดของเครื่องมือและวัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ในงานซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ได้ | 21008.2.01 | 66774 |
21008.2 ตรวจสอบคุณภาพวัสดุ เครื่องมือและอุปกรณ์ที่ใช้ในการซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ | 2) อ่านผลการทดสอบ (Test Result)/คุณสมบัติจำเพาะ(Specification) ของเครื่องมือและวัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ในงานซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์หน้างานได้ | 21008.2.02 | 66775 |
21008.3 ควบคุมการซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ | 1) ควบคุมการปฏิบัติงานซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ให้เป็นไปตามแผนงานที่วางไว้และได้มาตรฐานความปลอดภัย | 21008.3.01 | 66776 |
21008.3 ควบคุมการซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ | 2) ตัดสินใจ สั่งการและแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าระหว่างปฏิบัติงานซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ได้อย่างทันท่วงที | 21008.3.02 | 66777 |
21008.3 ควบคุมการซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ | 3) ควบคุมการปฏิบัติงานซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ในสภาวะฉุกเฉินได้ | 21008.3.03 | 66778 |
21008.3 ควบคุมการซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ | 4) ตรวจสอบคุณภาพของงานซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ให้เป็นไปตามมาตรฐานการซ่อมบำรุง | 21008.3.04 | 66779 |
21008.4 ตรวจติดตาม ประเมินผล และรายงานความก้าวหน้าต่อผู้บังคับบัญชา | 1) ประเมินความก้าวหน้าเชิงปริมาณของงานซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ได้ | 21008.4.01 | 66780 |
21008.4 ตรวจติดตาม ประเมินผล และรายงานความก้าวหน้าต่อผู้บังคับบัญชา | 2) วิเคราะห์ข้อมูลจากบันทึกผลการซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ได้ | 21008.4.02 | 66781 |
21008.4 ตรวจติดตาม ประเมินผล และรายงานความก้าวหน้าต่อผู้บังคับบัญชา | 3) จัดทำรายงานผลการซ่อมบำรุงได้ตามรูปแบบขององค์กร | 21008.4.03 | 66782 |
21008.4 ตรวจติดตาม ประเมินผล และรายงานความก้าวหน้าต่อผู้บังคับบัญชา | 4) นำเสนอผลการซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ต่อผู้บังคับบัญชา | 21008.4.04 | 66783 |
12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge) | |
00000 ความปลอดภัยในการทำงานขั้นพื้นฐาน 00001 ปฏิบัติงานกับไฟฟ้าแรงสูงบนทางวิ่งรถไฟฟ้าตามหลักความปลอดภัย 00002 ปฏิบัติงานในที่สูงตามหลักความปลอดภัย 00003 ปฏิบัติงานในที่อับอากาศตามหลักความปลอดภัย |
13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge) | |
(ก) ความต้องการด้านทักษะ (ก1) ทักษะการสื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพ (ก2) ทักษะการปฏิบัติงานตามคู่มือควบคุมการปฏิบัติงานซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ (ก3) ทักษะการประสานงานในระหว่างการปฏิบัติงานอย่างมีประสิทธิภาพ (ก4) ทักษะการทำงานอย่างเป็นระบบ (ก5) ทักษะการแก้ไขปัญหา/เหตุการณ์เฉพาะหน้า (ก6) ทักษะการควบคุมงาน (ก7) ทักษะการสอนงาน (ก8) ทักษะการประเมินปริมาณงาน (ก9) ทักษะการประเมินความผิดปกติของช่องน้ำและอุโมงค์ (ก10) ทักษะการเลือกและใช้อุปกรณ์ป้องกันภัยส่วนบุคคล (ก11) ทักษะการการใช้เครื่องมือตรวจวัดในงานซ่อมบำรุงอุโมงค์ (ก12) ทักษะการบำรุงรักษาเครื่องมือและอุปกรณ์ในการซ่อมบำรุงทาง (ก13) ทักษะการใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์เพื่อจัดทำรายงานและเอกสารนำเสนอ (ก14) ทักษะการนำเสนองาน (ข) ความต้องการด้านความรู้ (ข1) ความปลอดภัยในการปฏิบัติงานซ่อมบำรุงทางรถไฟ (ข2) เครื่องมือและเครื่องจักรกลซ่อมบำรุงทางรถไฟ (ข3) การควบคุมงานซ่อมบำรุงโครงสร้างทางรถไฟ (ข4) มาตรการความปลอดภัยในการทำงานในที่อับอากาศ/อุโมงค์ (ข5) ข้อกำหนดด้านมาตรฐานคุณภาพวัสดุงานซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ (ข6) เทคนิคการซ่อมบำรุงช่องน้ำ (ข7) เทคนิคการซ่อมบำรุงอุโมงค์ (ข8) การวางแผนการซ่อมบำรุงตามวาระ (ข9) การใช้อุปกรณ์ป้องกันความปลอดภัยส่วนบุคคลในการปฏิบัติงานในที่อับอากาศ/อุโมงค์ (ข10) แบบและข้อกำหนดเกี่ยวกับอุโมงค์ |
14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide) | |
(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence) (ก1) หนังสือรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ หรือ (ก2) แบบฟอร์มบันทึกภาระงานที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะนี้ หรือ (ก3) แฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio) หรือ (ก4) หนังสือรับรองการผ่านงานที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะนี้จากสถานประกอบการ (ก5) รูปถ่ายผลงานก่อนและหลังการปฏิบัติงานซ่อมบำรุง (ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence) (ข1) ใบรับรองผลการศึกษา หรือ (ข2) ใบรับรองการผ่านการฝึกอบรมด้านเทคนิคการซ่อมบำรุงทางรถไฟ หรือ (ข3) ใบรับรองการผ่านการฝึกอบรมด้านเทคนิคการซ่อมบำรุงช่องน้ำ/อุโมงค์ หรือ (ข4) ประกาศนียบัตร/วุฒิบัตรผ่านการอบรมในหลักสูตรที่เกี่ยวข้องกับการควบคุมงานก่อสร้าง/ซ่อมบำรุงทางรถไฟ (ค) คำแนะนำในการประเมิน ผู้ที่เข้ารับการประเมินในหน่วยสมรรถนะนี้ จะต้องแสดงหลักฐานการปฏิบัติงานและหลักฐานความรู้ ที่มีประเด็นและจุดสังเกตของหลักฐานสอดคล้องกับรายละเอียดที่ระบุไว้ในหน่วยสมรรถนะนี้ วิธีการประเมิน - การประเมินความรู้และทักษะปฏิบัติในหน่วยสมรรถนะนี้ จะต้องดำเนินการโดยองค์กรที่มีหน้าที่รับการรับรองสมรรถนะของบุคคลตามมาตรฐานอาชีพที่ขึ้นทะเบียนเท่านั้น - การประเมินความรู้ในหน่วยสมรรถนะนี้ กำหนดให้ทำการสอบข้อเขียนแบบปรนัย 4 ตัวเลือก ส่วนการประเมินทักษะการปฏิบัติงานนั้น กำหนดให้ทำการสัมภาษณ์เกี่ยวกับวิธีการและขั้นตอนในการปฏิบัติงาน ควบคู่ไปกับการพิจารณาแฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio) |
15. ขอบเขต (Range Statement) | |
(ก) คำแนะนำ (ก1) สำหรับผู้เข้ารับการประเมินในหน่วยสมรรถนะนี้ ต้องมีทักษะในการควบคุมการปฏิบัติงานซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ โดยต้องสามารถควบคุมและสั่งการในเบื้องต้นให้เป็นไปตามขั้นตอนการปฏิบัติงานได้อย่างถูกต้อง สามารถแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าในการปฏิบัติงาน สอนงานช่างเทคนิคและช่างฝีมือได้ และตรวจสอบความเรียบร้อยในการปฏิบัติงาน รวมทั้งจัดทำรายงานผลการซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ เพื่อเสนอต่อผู้บังคับบัญชาได้ นอกจากนี้ ผู้เข้ารับการประเมินควรเตรียมหลักฐานที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะนี้ ทั้งหลักฐานการปฏิบัติงานและหลักฐานความรู้ มาเพื่อประกอบการพิจารณาด้วย (ก2) สำหรับเจ้าหน้าที่สอบจะต้องพิจารณาหลักฐานการปฏิบัติงานและหลักฐานความรู้ให้ตรงตามที่ระบุไว้ในหน่วยสมรรถนะนี้ (ข) คำอธิบายรายละเอียด (ข1) รายการความผิดปกติของช่องน้ำ: - การอุดตันจากตะกอนดินและวัชพืช - การแตกร้าว - การทรุดตัว (ข2) รายการตรวจสอบอุโมงค์รถไฟ: - ตรวจดูรอยแตกร้าวที่กำแพงกันดินปากอุโมงค์ ตรวจดูร่องดักน้ำฝนหลังอุโมงค์ - ตรวจการเคลื่อนตัว การแตกร้าวของชั้นหิน/ดิน หลังอุโมงค์ว่ามีแนวโน้มที่จะเกิดการเลื่อนไถล ทำให้เกิดการแตกร้าวพังถล่มปิดปากอุโมงค์ หรือทำให้ภายในอุโมงค์ชำรุดหรือไม่ - ตรวจรอยร้าวและการแตกร้าวในที่ต่างๆ ตลอดผนังภายในอุโมงค์ - วัดสอบมิติของอุโมงค์เป็นประจำทุกปี เพื่อ เปรียบเทียบการเคลื่อนตัวภายในอุโมงค์ - ตรวจดูร่องระบายน้ำไม่ให้มีวัชพืช/สิ่งสกปรกกีดขวางทางน้ำไหล - ตรวจสอบความสูงจากระดับสันรางถึงเพดานอุโมงค์ และศูนย์กลางทางรถไฟกับศูนย์กลางอุโมงค์ ว่ามีความคาดเคลื่อนหรือไม่ (ข3) ขอบเขตการควบคุมงานซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์: - ประสานงานและกำกับดูแลการเตรียมสภาพพื้นที่ปฏิบัติงาน - ควบคุมการปฏิบัติงานซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ ทั้งในวาระปกติและวาระฉุกเฉิน - ตัดสินใจ สั่งการ และแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้าในการปฏิบัติงานซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ - ประเมินคุณภาพของงานซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ - วิเคราะห์ข้อมูล จัดทำรายงาน และนำเสนอผลการปฏิบัติงานต่อผู้บังคับบัญชา (ข4) เครื่องมือที่ต้องใช้: - Manual Tools - Small Power Tools (ข5) วิธีการสื่อสารอาจรวมถึง: - การใช้วิทยุสื่อสาร/โทรศัพท์มือถือ - การให้สัญญาณมือ (ข6) การแจ้งข้อมูล: - ผ่านระบบอิเล็คทรอนิกส์ - เขียนลงในแบบฟอร์ม/เอกสาร/แผนงาน - สื่อสารด้วยปากเปล่าแบบ Face-to-face (ข7) อุปกรณ์คุ้มครองความปลอดภัยส่วนบุคคลที่ใช้ในที่อับอากาศ: - เสื้อกั๊กความปลอดภัยสะท้อนแสง - อุปกรณ์ป้องกันเสียง - อุปกรณ์ป้องกันระบบทางเดินหายใจ ประกอบด้วย อุปกรณ์ช่วยให้อากาศบริสุทธิ์ (Purifying) หรือ ตลับกรองอากาศ (Filtering) และชุดช่วยหายใจแบบส่งผ่านอากาศ (Air Supplied) - อุปกรณ์ป้องกันลำตัว - อุปกรณ์ป้องกันใบหน้าและดวงตา เช่น แว่นตานิรภัย, หน้ากากนิรภัย - หมวกนิรภัย - ถุงมือ - รองเท้านิรภัย - วิทยุสื่อสาร/โทรศัพท์มือถือ - ไฟฉาย - ป้ายสัญญานต่างๆ - ธงสัญญาณ (สีเขียว, สีแดง) (ข8) ข้อมูล/เอกสารต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง: - คู่มือการปฏิบัติงาน นโยบาย และกระบวนการปฏิบัติงานขององค์กร/สถานประกอบการ - คู่มือนายตรวจทาง - สมุดบันทึก/เก็บข้อมูล - ขั้นตอนการปฏิบัติงานในภาคสนาม - คำแนะนำด้านเทคนิค - กฎกระทรวงกําหนดมาตรฐานในการบริหารและการจัดการด้านความปลอดภัยอาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางานในที่อับอากาศ พ.ศ. 2547 - คู่มือการผลิต/คำแนะนำการใช้อุปกรณ์ในการปฏิบัติงาน/คู่มือการใช้งาน - คู่มือความปลอดภัยในการทำงาน - แผน QA /การควบคุมข้อมูลและเอกสาร - เงื่อนไข/สัญญา/ข้อตกลงในการปฏิบัติงาน |
16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี) | |
N/A |
17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี) | |
N/A |
18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure) | |
1. เครื่องมือประเมินการประสานงานและกำกับดูแลการเตรียมพื้นที่ปฏิบัติงานซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ 1) ข้อสอบข้อเขียน แบบปรนัย 4 ตัวเลือก 2) สัมภาษณ์ 2. เครื่องมือประเมินการตรวจสอบคุณภาพวัสดุ อุปกรณ์ และเครื่องมือที่ใช้ในการซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ 1) ข้อสอบข้อเขียน แบบปรนัย 4 ตัวเลือก 2) สัมภาษณ์ 3. เครื่องมือประเมินการควบคุมการปฏิบัติงานซ่อมบำรุงช่องน้ำและอุโมงค์ 1) ข้อสอบข้อเขียน แบบปรนัย 4 ตัวเลือก 2) สัมภาษณ์ 3) พิจารณาจากแฟ้มสะสมงาน (Portfolio) 4. เครื่องมือประเมินการตรวจติดตาม ประเมินผล และรายงานผลการปฏิบัติงานต่อผู้บังคับบัญชา 1) ข้อสอบข้อเขียน แบบปรนัย 4 ตัวเลือก 2) สัมภาษณ์ 3) พิจารณาจากแฟ้มสะสมงาน (Portfolio)
|