หน่วยสมรรถนะ
ซ่อมบำรุงหมอนรองราง (Sleeper)
สาขาวิชาชีพรถไฟความเร็วสูงและระบบราง
รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ
| 1. รหัสหน่วยสมรรถนะ | RAI-MAI-3-043ZA |
| 2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ | ซ่อมบำรุงหมอนรองราง (Sleeper) |
| 3. ทบทวนครั้งที่ | - / - |
| 4. สร้างใหม่ |
|
ปรับปรุง |
|
| 5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification) | |
|
3112 ช่างเทคนิคซ่อมบำรุงทางรถไฟ ชั้น 3 (Track Maintenance Technician III) |
|
| 6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency) | |
| หน่วยสมรรถนะนี้เกี่ยวข้องกับความรู้และทักษะที่ต้องการในการซ่อมบำรุงหมอนรองรางรถไฟ (Sleeper) ตามขั้นตอนการปฏิบัติงานได้อย่างถูกต้องและปลอดภัยภายใต้นโยบายและข้อกำหนดของสถานที่ปฏิบัติงาน รวมทั้งสามารถจัดเตรียมเครื่องมือและวัสดุอุปกรณ์ที่ต้องใช้ในการปฏิบัติงาน แก้ไข/ปรับตั้งระยะความกว้างของรางรถไฟหรือขนาดทาง (Track Gauge) ติดตั้งหรือเปลี่ยนหมอน (Sleeper) และจัดทำเอกสารเกี่ยวข้องกับงานได้อย่างเสร็จสมบูรณ์ | |
| 7. สำหรับระดับคุณวุฒิ |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 8. กลุ่มอาชีพ (Sector) | |
| 3112 ช่างเทคนิคด้านวิศวกรรมโยธา | |
| 9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี) | |
| N/A | |
| 10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี) | |
| N/A | |
| 11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria) |
| หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) | เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) | รหัส PC (ตามเล่มมาตรฐาน) |
รหัส PC (จากระบบ) |
|---|---|---|---|
| 20903.1 เตรียมเครื่องมือ และวัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ในการซ่อมบำรุงหมอนรองราง | 1) เลือกวิธีการที่จะใช้ในการซ่อมบำรุงหมอนให้สอดคล้องกับขั้นตอนและมาตรฐานของสถานที่ที่ต้องปฏิบัติงาน | 20903.1.01 | 66588 |
| 20903.1 เตรียมเครื่องมือ และวัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ในการซ่อมบำรุงหมอนรองราง | 2) เตรียมความพร้อมของสถานที่ปฏิบัติงานและวัสดุอุปกรณ์ที่ต้องใช้ในการซ่อมบำรุงหมอนรองราง | 20903.1.02 | 66589 |
| 20903.2 เปลี่ยนและติดตั้งหมอนรองราง | 1) เปลี่ยนหมอนที่ชำรุดออกจากรางโดยวิธีการที่เหมาะสม | 20903.2.01 | 66590 |
| 20903.2 เปลี่ยนและติดตั้งหมอนรองราง | 2) จัดระยะห่าง การเรียงตัวและความสูงของหมอนให้เป็นไปตามค่ามาตรฐานที่ยอมรับได้ | 20903.2.02 | 66591 |
| 20903.2 เปลี่ยนและติดตั้งหมอนรองราง | 3) เปลี่ยนเครื่องยึดเหนี่ยวรางที่ชำรุดหรือเสื่อมคุณภาพได้ตามมาตรฐานที่กำหนด | 20903.2.03 | 66592 |
| 20903.2 เปลี่ยนและติดตั้งหมอนรองราง | 4) จัดใส่เครื่องยึดเหนี่ยวรางได้ถูกต้องครบถ้วนตามมาตรฐานที่กำหนด | 20903.2.04 | 66593 |
| 20903.3 แก้ไข/ปรับตั้งขนาดทาง (Track Gauge) | 1) แยกรางได้ตามขั้นตอนที่ระบุคู่มือการปฏิบัติงาน | 20903.3.01 | 66594 |
| 20903.3 แก้ไข/ปรับตั้งขนาดทาง (Track Gauge) | 2) แก้ไข/ปรับตั้งขนาดทาง (Track Gauge) ให้เป็นไปตามค่าพิกัดหรือมาตรฐานของขนาดทาง | 20903.3.02 | 66595 |
| 20903.3 แก้ไข/ปรับตั้งขนาดทาง (Track Gauge) | 3) ยกรางปรับระดับให้ได้ค่าพิกัด/มาตรฐานที่กำหนดในคู่มือการปฏิบัติงาน | 20903.3.03 | 66596 |
| 20903.4 ตรวจสอบความเรียบร้อยของงานหลังการซ่อมบำรุง | 1) ตรวจสอบระยะห่างการเรียงตัว และความสูงของหมอนให้เป็นไปตามมาตรฐานที่ยอมรับได้ | 20903.4.01 | 66597 |
| 20903.4 ตรวจสอบความเรียบร้อยของงานหลังการซ่อมบำรุง | 2) ตรวจสอบความเรียบร้อยของพื้นที่ปฏิบัติงานก่อนเปิดใช้ทาง | 20903.4.02 | 66598 |
| 20903.4 ตรวจสอบความเรียบร้อยของงานหลังการซ่อมบำรุง | 3) บันทึกผลการซ่อมบำรุงหมอนลงในแบบฟอร์มที่กำหนด | 20903.4.03 | 66599 |
| 12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge) | |
|
00000 ความปลอดภัยในการทำงานขั้นพื้นฐาน 00001 ปฏิบัติงานกับไฟฟ้าแรงสูงบนทางวิ่งรถไฟฟ้าตามหลักความปลอดภัย 00002 ปฏิบัติงานในที่สูงตามหลักความปลอดภัย 00003 ปฏิบัติงานในที่อับอากาศตามหลักความปลอดภัย |
|
| 13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge) | |
|
(ก) ความต้องการด้านทักษะ (ก1) ทักษะการสื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพในระหว่างการปฏิบัติงาน (ก2) ทักษะการปฏิบัติงานตามคู่มือ/แผนการปฏิบัติงานซ่อมบำรุงหมอนรองราง (ก3) ทักษะการทำงานร่วมกับผู้อื่นในระหว่างการปฏิบัติงานอย่างมีประสิทธิภาพ (ก4) ทักษะการแก้ไขปัญหา/เหตุการเฉพาะหน้าในการปฏิบัติงานซ่อมบำรุงหมอนรองราง (ก5) ทักษะการอ่านค่าพิกัด/ค่ามาตรฐานต่างๆ ของวัสดุและงานที่เกี่ยวข้อง (ก6) ทักษะการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ในการติดตั้ง/เปลี่ยนหมอนรองราง (ก7) ทักษะการทำงานอย่างเป็นระบบโดยปราศจากการบาดเจ็บของตนเองและผู้อื่นหรือเกิดความเสียหายของเครื่องมือและอุปกรณ์ (ก8) ทักษะการติดตั้ง/เปลี่ยนหมอนรองราง (ก9) ทักษะการปรับตั้งระยะความกว้างของรางรถไฟหรือขนาดทาง (Track Gauge) (ก10) ทักษะการเลือกและใช้อุปกรณ์ป้องกันภัยส่วนบุคคล (ก11) ทักษะการบำรุงรักษาเครื่องมือและอุปกรณ์ในการซ่อมบำรุงทาง (ก12) ทักษะการเขียนรายงาน (ข) ความต้องการด้านความรู้ (ข1) ความปลอดภัยในการปฏิบัติงานซ่อมบำรุงทางรถไฟ (ข2) ขั้นตอนการติดตั้ง/เปลี่ยนหมอนรองราง (ข3) ปัญหาที่อาจเกิดขึ้นในระหว่างการติดตั้ง/เปลี่ยนหมอนรองราง (ข4) ข้อกำหนด/มาตรฐานในการจัดระยะหมอน (ข5) เครื่องมือเครื่องจักรที่ต้องใช้ในการติดตั้ง/เปลี่ยนหมอนรองราง (ข6) การรวบรวมข้อมูลและเขียนรายงาน |
|
| 14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide) | |
|
(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence) (ก1) หนังสือรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ หรือ (ก2) แบบฟอร์มบันทึกภาระงานที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะนี้ หรือ (ก3) แฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio) หรือ (ก4) หนังสือรับรองการผ่านงานที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะนี้จากสถานประกอบการ (ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence) (ข1) ใบรับรองผลการศึกษา หรือ (ข2) ใบรับรองผ่านการอบรมในหลักสูตรด้านการซ่อมบำรุงทางรถไฟ หรือ (ข3) ประกาศนียบัตร/วุฒิบัตรผ่านการอบรมในหลักสูตรที่เกี่ยวข้องกับงานก่อสร้าง/ซ่อมบำรุงทางรถไฟ (ค) คำแนะนำในการประเมิน ผู้ที่เข้ารับการประเมินในหน่วยสมรรถนะนี้ จะต้องแสดงหลักฐานการปฏิบัติงานและหลักฐานความรู้ ที่มีประเด็นและจุดสังเกตของหลักฐานสอดคล้องกับรายละเอียดที่ระบุไว้ในหน่วยสมรรถนะนี้ วิธีการประเมิน - การประเมินความรู้และทักษะปฏิบัติในหน่วยสมรรถนะนี้ จะต้องดำเนินการโดยองค์กรที่มีหน้าที่รับการรับรองสมรรถนะของบุคคลตามมาตรฐานอาชีพที่ขึ้นทะเบียนเท่านั้น - การประเมินความรู้ในหน่วยสมรรถนะนี้ กำหนดให้ทำการสอบข้อเขียนแบบปรนัย 4 ตัวเลือก ส่วนการประเมินทักษะการปฏิบัติงานนั้น กำหนดให้ทำการสัมภาษณ์ ก่อนสาธิตการปฏิบัติงานภายใต้การจำลองสถานการณ์ที่เหมาะสมกับการประเมิน หรืออาจจะพิจารณาจากแฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio) |
|
| 15. ขอบเขต (Range Statement) | |
|
(ก) คำแนะนำ (ก1) สำหรับผู้เข้ารับการประเมินในหน่วยสมรรถนะนี้ ต้องสามารถปฏิบัติงานซ่อมบำรุงหมอนไม้ (Timber Sleeper) แก้ไข/ปรับตั้งระยะความกว้างของรางรถไฟหรือขนาดทาง (Track Gauge) ได้อย่างถูกต้องตามขั้นตอนและมาตรฐานที่กำหนดในคู่มือการปฏิบัติงาน รวมทั้งเลือกใช้เครื่องมือ เครื่องจักร และวัสดุอุปกรณ์ที่เกี่ยวข้องกับงานได้อย่างเหมาะสม นอกจากนี้ ผู้เข้ารับการประเมินควรเตรียมหลักฐานที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะนี้ ทั้งหลักฐานการปฏิบัติงาน และหลักฐานความรู้ มาเพื่อประกอบการพิจารณาด้วย (ก2) สำหรับเจ้าหน้าที่สอบจะต้องพิจารณาหลักฐานการปฏิบัติงานและหลักฐานความรู้ให้ตรงตามที่ระบุไว้ในหน่วยสมรรถนะนี้ (ข) คำอธิบายรายละเอียด (ข1) การติดตั้ง/เปลี่ยนหมอนอาจรวมถึง: - การวางรางใหม่ - การเปลี่ยนหมอนบางส่วนในทางเดิม - การเปลี่ยนหมอนทั้งหมดในทางเดิม - การเปลี่ยนหมอนทั้งหมดจากชนิดหนึ่งไปเป็นอีกชนิดหนึ่งในทางเดิม - การเปลี่ยนหมอนบางส่วนจากชนิดหนึ่งไปเป็นอีกชนิดหนึ่งในทางเดิม (ข2) การซ่อมแซมหมอนอาจรวมถึง: - การเจาะรูใหม่ในหมอนไม้ - การเปลี่ยนแผ่นหมอนรองรางใหม่ - การเปลี่ยนวัสดุ Insulator - การเปลี่ยนหมอนที่แตกหักหรือชำรุดเสียหาย (ข3) ชนิดของหมอนรองราง: - หมอนไม้ - หมอนคอนกรีต - หมอนเหล็ก (ข4) ระยะห่างของหมอนอาจจะแตกต่างกันเนื่องจาก: - มิติของราง - ชนิดของรอยต่อ - ชนิดของหมอนรองราง - ปริมาณการใช้จราจรและประเภทชั้นทาง (ข5) การถอดและใส่หมอน: - ด้วยเครื่องจักรกล - ด้วยแรงคน (ข6) ขอบเขตการปฏิบัติงานซ่อมบำรุงหมอน: - เปลี่ยนหมอนที่ชำรุด - จัดหมอนให้ได้ระยะที่ถูกต้อง - จัดหมอนที่เฉให้ได้ฉาก - เปลี่ยนเครื่องยึดเหนี่ยวรางที่ชำรุดหรือเสื่อมคุณภาพ - หยอดน้ำมันสลักเกลียวยึดคลิ๊ป - แยกรางให้ถูกต้อง - จัดแผ่นยางรองรางและแท่นยางรองคลิ๊ปให้อยู่ในลักษณะที่ถูกต้อง - จัดคลิ๊ปให้อยู่ในลักษณะที่ถูกต้อง - ดัดแนวรางให้ถูกต้องทั้งทางตรงและทางโค้ง (ข7) เครื่องมือที่ต้องใช้ในการซ่อมบำรุงหมอน: - ฆ้อนตีตะปูราง / ฆ้อนใหญ่ / ฆ้อนไม้ - คีมหามหมอน - คราดยาว / คราดสั้น - โซ่ขึ้นหมอน / โซ่ล่ามรถ - ชะแลงดัดราง / ชะแลงกีบหมู - เหล็กกะรางธรรมดา / เหล็กกระทุ้งหิน - บิเตอร์มือ - ประแจเลื่อน / ประแจปากตาย / ประแจกระบอก / ประแจบ๊อกซ์ขนาดต่างๆ - แม่แรงยกราง - พลั่ว, เสียม, จอบ - เครื่องจัดระยะหมอน (ข8) วิธีการสื่อสารอาจรวมถึง: - การใช้วิทยุสื่อสาร / โทรศัพท์มือถือ - การให้สัญญานมือ (ข9) การแจ้งข้อมูล: - ผ่านระบบอิเล็คทรอนิกส์ - เขียนลงในแบบฟอร์ม/เอกสาร/แผนงาน - สื่อสารด้วยปากเปล่าแบบ Face-to-face (ข10) เครื่องมือและอุปกรณ์ป้องกันภัยส่วนบุคคลที่ต้องใช้ในระหว่างการปฏิบัติงาน: - เสื้อกั๊กความปลอดภัยสะท้อนแสง - อุปกรณ์ป้องกันเสียง - อุปกรณ์ป้องกันใบหน้าและดวงตา เช่น แว่นกันแดด, แว่นตานิรภัย, หน้ากากกันฝุ่น - หมวกนิรภัย - ถุงมือ - รองเท้านิรภัย - วิทยุสื่อสาร / โทรศัพท์มือถือ - ไฟฉาย - ป้ายสัญญานต่างๆ - ธงสัญญาน: สีเขียว สีแดง (ข11) ข้อมูล/เอกสารต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง: - คู่มือการปฏิบัติงาน นโยบาย และกระบวนการปฏิบัติงานขององค์กร/สถานประกอบการ - สมุดบันทึก/เก็บข้อมูล - ขั้นตอนการปฏิบัติงานในภาคสนาม - คำแนะนำด้านเทคนิค - คู่มือการผลิต หรือคำแนะนำการใช้อุปกรณ์ในการปฏิบัติงาน และคู่มือการใช้งาน - คู่มือความปลอดภัยในการทำงาน - แผน QA /การควบคุมข้อมูลและเอกสาร - เงื่อนไข/สัญญา/ข้อตกลงในการปฏิบัติงาน |
|
| 16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี) | |
| N/A | |
| 17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี) | |
| N/A | |
| 18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure) | |
|
1 เครื่องมือประเมินการเตรียมเครื่องมือและวัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ในการซ่อมบำรุง 1) ข้อสอบข้อเขียน แบบปรนัย 4 ตัวเลือก 2) สัมภาษณ์ 2 เครื่องมือประเมินการเปลี่ยนและติดตั้งหมอนรองราง 1) ข้อสอบข้อเขียน แบบปรนัย 4 ตัวเลือก 2) สาธิตการปฏิบัติงานในสถานการณ์จำลอง 3) พิจารณาจากแฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio) 3 เครื่องมือประเมินการแก้ไข/ปรับตั้งขนาดทาง (Track Gauge) 1) ข้อสอบข้อเขียน แบบปรนัย 4 ตัวเลือก 2) สาธิตการปฏิบัติงานในสถานการณ์จำลอง 4 เครื่องมือประเมินการตรวจสอบความเรียบร้อยของงานหลังการซ่อมบำรุง 1) ข้อสอบข้อเขียน แบบปรนัย 4 ตัวเลือก 2) สาธิตการปฏิบัติงานในสถานการณ์จำลอง
|
|
