หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

ทำความสะอาดและรักษาเครื่องใช้ในการปรุงอาหารตะวันตก

สาขาวิชาชีพการท่องเที่ยว การโรงแรม ภัตตาคารและร้านอาหาร


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ THR-EBIU-1124A

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ ทำความสะอาดและรักษาเครื่องใช้ในการปรุงอาหารตะวันตก

3. ทบทวนครั้งที่ 2 / 2567

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

5122 (ISCO-88:TH) พ่อครัว 



6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)
หน่วยสมรรถนะนี้เป็นหน่วยที่เกี่ยวกับความรู้และทักษะที่จำเป็นในการทำความสะอาดและรักษาเครื่องใช้ภายในครัว ซึ่งเกี่ยวข้องกับการทำความสะอาดห้องครัว การทำความสะอาดและรักษาเครื่องใช้ภายในครัว การดำเนินการซ่อมบำรุงขั้นพื้นฐานอุปกรณ์ เครื่องใช้และพื้นที่ภายในครัว การกำจัดของเสีย รวมทั้ง จัดการซักรีดผ้าที่ใช้ในการปฏิบัติงาน

7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)
สาขาวิชาชีพการท่องเที่ยว การโรงแรม และภัตตาคาร

9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
5122 (ISCO-88:TH) พ่อครัว 

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)
N/A

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รหัส PC
(ตามเล่มมาตรฐาน)
รหัส PC
(จากระบบ)
4.11.003.01 ทำความสะอาดห้องครัว 1.1 ปฏิบัติงานในพื้นที่สภาพแวดล้อมภายในห้องครัวที่อาจต้องมีการทำความสะอาดและความถี่ในการทำความสะอาดในแต่ละพื้นที่ดังกล่าว 00801.01.01 226805
4.11.003.01 ทำความสะอาดห้องครัว 1.2 เลือกเครื่องมือและสารเคมีที่เหมาะสมในการทำความสะอาด 00801.01.02 226806
4.11.003.01 ทำความสะอาดห้องครัว 1.3 ดำเนินการตามขั้นตอนของการทำความสะอาดโดยให้สอดคล้องข้อกำหนดตามกฎหมายและขององค์กร 00801.01.03 226807
4.11.003.01 ทำความสะอาดห้องครัว 1.4 ระบุยาฆ่าเชื้อที่จะต้องใช้และพื้นที่ที่จำเป็นต้องทำความสะอาดและฆ่าเชื้อเพิ่มเติมจากกำหนดการทำความสะอาดตามปกติ 00801.01.04 226808
4.11.003.01 ทำความสะอาดห้องครัว 1.5 ภายหลังการใช้งาน ทำความสะอาดเครื่องมือ จัดเก็บอุปกรณ์ สารเคมีและน้ำยาฆ่าเชื้อที่ใช้ทำความสะอาดไว้ในที่เหมาะสม 00801.01.05 226809
4.11.003.01 ทำความสะอาดห้องครัว 1.6 ปฏิบัติตามขั้นตอนการปฐมพยาบาล ในกรณีที่มีอุบัติเหตุที่เกี่ยวข้องกับการทำความสะอาดเกิดขึ้น 00801.01.06 226810
4.11.003.02 ทำความสะอาดและรักษาเครื่องใช้ภายในครัว

2.1 ระบุอุปกรณ์และเครื่องมือที่อาจจะต้องในการทำความสะอาดพื้นที่บริเวณห้องครัวพร้อมทั้งความถี่ในการทำความสะอาด

00801.02.01 226817
4.11.003.02 ทำความสะอาดและรักษาเครื่องใช้ภายในครัว

2.2 เลือกเครื่องมือและสารเคมีที่ใช้ทำความสะอาดที่เหมาะสม

00801.02.02 226818
4.11.003.02 ทำความสะอาดและรักษาเครื่องใช้ภายในครัว

2.3 ดำเนินการตามขั้นตอนการทำความสะอาดให้สอดคล้องกับกฎหมายและข้อบังคับขององค์กร

00801.02.03 226819
4.11.003.02 ทำความสะอาดและรักษาเครื่องใช้ภายในครัว

2.4 ภายหลังการทำความสะอาด จัดเก็บและรักษาอุปกรณ์และเครื่องมือให้พร้อมสำหรับการใช้งานในครั้งต่อไป

00801.02.04 226820
4.11.003.02 ทำความสะอาดและรักษาเครื่องใช้ภายในครัว

2.5 ภายหลังการใช้งาน ทำความสะอาดเครื่องมือ จัดเก็บอุปกรณ์ สารเคมีและน้ำยาฆ่าเชื้อที่ใช้ทำความสะอาดไว้ในที่เหมาะสม

00801.02.05 226821
4.11.003.02 ทำความสะอาดและรักษาเครื่องใช้ภายในครัว

2.6 ปฏิบัติตามขั้นตอนการช่วยเหลือฉุกเฉิน ในกรณีที่มีอุบัติเหตุที่เกี่ยวข้องกับการทำความสะอาดเกิดขึ้น

00801.02.06 226822
4.11.003.03 ดำเนินการซ่อมบำรุงขั้นพื้นฐานอุปกรณ์ เครื่องใช้และพื้นที่ภายในครัว

3.1 ดำเนินการบำรุงรักษาพื้นที่ภายในครัวตามความจำเป็นขั้นพื้นฐาน

00801.03.01 226811
4.11.003.03 ดำเนินการซ่อมบำรุงขั้นพื้นฐานอุปกรณ์ เครื่องใช้และพื้นที่ภายในครัว

3.2 ดำเนินการบำรุงรักษาอุปกรณ์และเครื่องใช้ตามความจำเป็นขั้นพื้นฐาน

00801.03.02 226812
4.11.003.03 ดำเนินการซ่อมบำรุงขั้นพื้นฐานอุปกรณ์ เครื่องใช้และพื้นที่ภายในครัว

3.3 รายงานการบำรุงรักษาเครื่องมือเครื่องใช้เมื่อได้รับความเสียหาย

00801.03.03 226813
4.11.003.04 กำจัดของเสีย รวมทั้ง จัดการซักรีดผ้าที่ใช้ในการปฏิบัติงาน

4.1 กำจัดของเสียจากภายในครัวให้สอดคล้องกับกฎหมายและความต้องการขององค์กร

00801.04.01 226814
4.11.003.04 กำจัดของเสีย รวมทั้ง จัดการซักรีดผ้าที่ใช้ในการปฏิบัติงาน

4.2 รักษาพื้นที่การกำจัดของเสียให้อยู่ในสภาพที่สะอาดอยู่ถูกสุขอนามัย

00801.04.02 226815
4.11.003.04 กำจัดของเสีย รวมทั้ง จัดการซักรีดผ้าที่ใช้ในการปฏิบัติงาน

4.3 เก็บรวบรวมผ้าที่สกปรกจากห้องครัวและแผนกอื่น ๆ และจัดการกับผ้าที่สกปรก

00801.04.03 226816

12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)
N/A

13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

-    ความสามารถในการใช้สารเคมีในบริบทของการทำความสะอาดได้อย่างปลอดภัย

-    ความสามารถในการปฏิบัติตามแผน/โปรแกรมความปลอดภัยด้านอาหารที่ใช้โดยองค์กร

-    ความสามารถในการใช้สารเคมี เทคนิค และกฎระเบียบในการทำความสะอาดและฆ่าเชื้อ

-    ความสามารถในการปฏิบัติหน้าที่ซ่อมบำรุงขั้นพื้นฐานในห้องครัว บนชั้นวางอาหาร และกับอุปกรณ์/เครื่องมือเกี่ยวกับอาหาร

 

(ข) ความต้องการด้านความรู้

           


14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

หลักฐานที่ต้องการจะกำหนดข้อแนะนำเกี่ยวกับการประเมิน และควรที่จะใช้ประกอบร่วมกันกับเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Performance Criteria) และ ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)

-    แฟ้มสะสมผลงาน

-    ผลการสัมภาษณ์

-    ผลการสังเกตการณ์ ณ หน้างานจริง  

-    ผลการประเมินด้วยบุคคลที่ 3 

-    ผลการประเมินจากโครงการที่รับผิดชอบ

-    ผลการจำลองสถานการณ์และบทบาทสมมติ



(ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

-    ผลสอบข้อเขียน

-    ผลการสัมภาษณ์

-    ผลการประเมินด้วยบุคคลที่ 3 



(ค) คำแนะนำในการประเมิน

การประเมินควรให้ความสำคัญกับบริบทเฉพาะของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว การโรงแรม และภัตตาคาร

    

(ง) วิธีการประเมิน

-    ข้อสอบข้อเขียน

-    แฟ้มสะสมผลงาน

-    การสัมภาษณ์

-    การสังเกตการณ์ ณ หน้างานจริง  

-    การประเมินด้วยบุคคลที่ 3 

-    การประเมินจากโครงการที่รับผิดชอบ

-    การจำลองสถานการณ์และบทบาทสมมติ


15. ขอบเขต (Range Statement)

ขอบเขตอธิบายถึงขอบเขตของการปฏิบัติงาน และสภาพแวดล้อมอื่นๆหรือสถานการณ์อื่น ๆ ที่มีผลกระทบต่อการทำงาน รวมถึงเครื่องมือ อุปกรณ์ เทคโนโลยี ทรัพยากรที่ใช้ หรือข้อกำหนดอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง

(ก) คำแนะนำ 

ไม่มี



(ข) คำอธิบายรายละเอียด

    พื้นที่ อาจครอบคลุม

-    พื้น กำแพง และเพดาน

-    ประตูและหน้าต่าง

-    ชั้นวางและตู้

-    พื้นที่การเตรียมอาหาร รวมทั้ง โต๊ะเตรียมอาหารที่ติดอยู่กับที่และเคลื่อนที่ได้

-    พัดลมดูดอากาศ ที่ครอบหลอดไฟ ท่อระบายน้ำ อ่างสำหรับล้าง และบริเวณทิ้งเศษอาหาร

-    พื้นที่รับสินค้าห้องเก็บของแห้ง ของแช่เย็นและแช่แข็ง พื้นที่ให้บริการ พื้นที่เตรียมอาหาร และพื้นที่เก็บขยะ

    ความถี่ในการทำความสะอาดอาจครอบคลุม

-    หลังการใช้งานแต่ละครั้ง

-    หลังจากช่วงการให้บริการแต่ละครั้ง

-    ทุกวัน ทุกสัปดาห์ ทุกสองสัปดาห์ ทุกเดือน ทุกสามเดือน และทุกครึ่งปี

-    การแยกชิ้นส่วนและการประกอบชิ้นส่วนของอุปกรณ์และสิ่งของ ให้สอดคล้องกับข้อกำหนดการทำความสะอาด ในแต่ละครั้ง

    เครื่องมือและสารเคมีในการทำความสะอาดอาจครอบคลุม

-    ไม้กวาด ไม้ถูพื้น สายชำระแรงดันสูง ผ้าเช็ดสำหรับทำความสะอาด ไม้ปาดน้ำ ถังน้ำ     แปรงขัดพื้น

-    สารเคมีสำหรับทำความสะอาด รวมทั้งง น้ำยาทำความสะอาด น้ำยาฆ่าเชื้อ น้ำยาดับกลิ่น น้ำยาชำระล้างความมัน สารฆ่าเชื้อ สารดูดความชื้น

-    การพิจารณาถึงเทคนิคในการปฏิบัติงานตามคู่มือการใช้งาน อย่างปลอดภัย เมื่อใช้อุปกรณ์ในการทำความสะอาด เมื่อยก เคลื่อนย้าย หรือทำความสะอาดสิ่งของที่มีน้ำหนัก ร้อน เย็น เปียก ลื่น หรือคุณสมบัติอันตรายอื่น

    ข้อกำหนดตามกฎหมายและขององค์กรอาจครอบคลุม

-    เข้าใจและใช้แผน/โปรแกรมความปลอดภัยด้านอาหารสำหรับพื้นที่ใช้งาน

-    ใช้ใบรายการ ใบแจ้งเกี่ยวกับการทำความสะอาดของสถานที่ทำงาน

-    รายละเอียดของนโยบายและขั้นตอนขององค์กร

-    รายละเอียดข้อกำหนดทางกฎหมายของประเทศ ด้านการรักษาความสะอาดและสุขอนามัยของพื้นที่ใช้งานและสภาพแวดล้อมเกี่ยว ที่เกี่ยวข้องกับการกำจัดขยะ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเศษอาหาร ไขมันและน้ำมัน และสารเคมีต่าง

    ทำความสะอาดและฆ่าเชื้อเพิ่มเติม  อาจครอบคลุม

-    สิ่งของหกและตกหล่นใส่

-    ความจำเป็นเร่งด่วนในการทำความสะอาดสิ่งของ/พื้นที่ ที่ไม่ได้กำหนดในตารางเวลา

-    เหตุการณ์และอุบัติเหตุในสถานที่ทำงานที่ทำให้ต้องทำความสะอาดในพื้นที่หลังบ้านทั้งหมด เช่น พื้นที่รับของห้องเก็บของ พื้นที่เตรียมอาหาร พื้นที่สำหรับวางจานและพื้นที่ให้บริการ

-    การไหลล้นหรือความผิดปกติของเครื่องมือ

    จัดเก็บอุปกรณ์อาจครอบคลุม

-    การทำความสะอาดและฆ่าเชื้ออุปกรณ์

-    การซ่อมแซมและบำรุงรักษาขั้นพื้นฐาน

-    การสั่งหรือขอการเปลี่ยนอุปกรณ์และ/หรือสารเคมี

-    การทดแทนอุปกรณ์ทำความสะอาดและสารเคมีในสถานที่ทำงาน เพื่อความพร้อมในการใช้งานทันที

    ปฏิบัติตามขั้นตอนการปฐมพยาบาล อาจครอบคลุม

-    การแจ้งเจ้าหน้าที่ปฐมพยาบาลภายในองค์กรในกรณีฉุกเฉิน

-    การติดต่อขอความช่วยเหลือจากผู้ให้บริการการพยาบาลฉุกเฉินจากภายนอก

-    การจัดการปฐมพยาบาลขั้นพื้นฐานสำหรับรอยบาดขนาดเล็ก แผลฟกช้ำ รอยขีดข่วน                รอยไหม้ และรอยน้ำร้อนลวก

-    การจัดการปฐมพยาบาลขั้นพื้นฐานให้สอดคล้องกับข้อมูลในฉลากของสารเคมี เมื่อสารเคมีเข้าสู่ร่างกายโดย การสัมผัสทางผิวหนังหรือดวงตา การรับประทาน 

    อุปกรณ์และเครื่องมือที่อาจจะต้องในการทำความสะอาดอาจครอบคลุม

-    ก๊าซ ไฟฟ้า และไอน้ำทุกประเภท ที่ใช้ในการเตรียมอาหาร รวมถึง

    เครื่องครัวขนาดใหญ่ เช่นเครื่องล้างจาน เตาอบ กระทะกระดก (BrattPans)ตู้หมักขนมปัง เครื่องทอดในน้ำมัน เตาย่าง เครื่องผสม อุปกรณ์อุ่นอาหาร เครื่องครัวทั่วไป และเครื่องทำลายขยะ

    เครื่องครัวขนาดกลาง เช่นไม้กวน ตู้อบไมโครเวฟ เครื่องผสม เครื่องย่าง

    เครื่องครัวขนาดเล็ก เช่นเครื่องปิ้งขนมปัง เครื่องหั่น อุปกรณ์ไฟฟ้าขนาดมือจับ

-    กระทะท้องแบน กระทะทอด หม้อ หม้อไอน้ำ จาน เครื่องใช้บนโต๊ะอาหาร เครื่องตีไข่หรือครีม เครื่องกรอง มีด

-    บรรจุภัณฑ์อาหาร เขียง จานตื้นขนาดใหญ่ ชาม ที่ตั้งและอุปกรณ์สำหรับนำเสนออาหาร

-    ถังขยะภายในและภายนอกสถานที่ทำงาน

    จัดเก็บและรักษาอุปกรณ์และเครื่องมืออาจครอบคลุม

-    การทำให้แห้งก่อนจัดเก็บ

-    การตรวจสอบอุปกรณ์และเครื่องมือที่เสียหายและนำสิ่งที่เสียหายที่มีผลต่อความปลอดภัยของอาหารหรือความเสี่ยงอื่นๆออกจากการให้บริการ

-    การป้องกันอุปกรณ์และเครื่องมือที่สะอาดจากการปนเปื้อนอีกครั้ง

-    การสั่งหรือขอเปลี่ยนอุปกรณ์และเครื่องมือใหม่/เพิ่มเติม เมื่อระดับของคลังอุปกรณ์และเครื่องมือต่ำกว่าเกณฑ์ที่วางไว้

-    การดูแลอุปกรณ์และเครื่องมือเพื่อหลีกเลี่ยงความเสียหายและการบาดเจ็บที่อาจเกิดขึ้น

    การบำรุงรักษาพื้นที่ภายในครัวตามความจำเป็นขั้นพื้นฐานครอบคลุม

-    การทำอุปกรณ์ที่หลวม ให้แน่นขึ้น

-    การเปลี่ยนสิ่งของเล็กๆที่ได้รับความเสียหาย และมีผลต่อความปลอดภัยของอาหารและความเสี่ยงอื่นๆ ที่เป็นอุปสรรคต่อประสิทธิภาพการปฏิบัติงาน

-    การเปลี่ยนโคมไฟ หลอดไฟ สตาร์ตเตอร์ และอุปกรณ์หุ้มหลอดไฟ ตามความจำเป็น

-    การเปลี่ยนมุ้งลวดที่ฉีกขาดและเสียหาย

-    การบำรุงรักษาในระยะสั้น เพื่อป้องกันอันตรายหรือสถานการณ์ที่ต่ำกว่ามาตรฐาน

-    การติดต่อกับบุคคล/แผนกที่เกี่ยวข้องในการซ่อมแซมแบบมืออาชีพ ตามความจำเป็น

    บำรุงรักษาอุปกรณ์และเครื่องใช้ตามความจำเป็นขั้นพื้นฐาน ครอบคลุม

-    การชโลมน้ำมันและการขัดมัน

-    การปฏิบัติตามคู่มือคำสั่งของผู้ผลิตที่เกี่ยวข้องกับการบำรุงรักษาขั้นพื้นฐาน ณ หน้างาน

-    การขันตะปูให้แน่น เปลี่ยนส่วนประกอบ เช่น ไส้กรอง แหวนรอง ที่ปิดผนึก แหวนยาง

-    การนำอุปกรณ์ที่ไม่สามารถให้บริการได้ออกจากการให้บริการ

-    การรายงานสิ่งของที่เป็นอันตรายและ/หรือไม่สามารถซ่อมแซม/บำรุงรักษาได้

    ของเสียจากภายในอาจครอบคลุม

-    ขยะจากเศษอาหาร

-    ขยะที่เป็นของเหลว

-    ขยะจากสารเคมี

-    ไขมันและน้ำมัน

-    บรรจุภัณฑ์ รวมทั้ง ภาชนะใส่ของ กล่องกระดาษ พลาสติก ขวด โถและแก้ว กระป๋อง ผลิตภัณฑ์จากอะลูมิเนียม วัสดุที่สามารถรีไซเคิลได้ กระดาษและกระดาษแข็ง

-    สิ่งที่เป็นขยะจากแผนกอื่นๆ ที่ได้รับการบริการจากห้องครัว



    ผ้าที่สกปรกครอบคลุม

-    เครื่องแบบ

-    ผ้าสำหรับการทำความสะอาด ผ้าเช็ดจาน

-    ผ้าที่ใช้บนโต๊ะอาหาร

-    ผ้าจากแผนกอื่นๆที่ได้รับการบริการจากห้องครัว



    จัดการกับผ้าที่สกปรก ครอบคลุม

-    การแบ่งประเภทและกองผ้าที่กำหนดไว้

-    การระบุและทำเครื่องหมายรอยเปื้อน

-    การแจ้งแผนกซักผ้าเกี่ยวกับสิ่งจำเป็นในการซักผ้าตามประเภทและปริมาณ

-    การเคลื่อนย้ายผ้าที่สกปรกไปยังแผนกซักผ้า


16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
N/A

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
N/A

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

กระบวนการและวิธีการประเมินให้ดูในคู่มือการประเมิน



ยินดีต้อนรับ