หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

ทำการประมงด้วยเครื่องมือประเภทอวนล้อมจับ

สาขาวิชาชีพการเดินเรือ


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ MRT-JIAF-211A

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ ทำการประมงด้วยเครื่องมือประเภทอวนล้อมจับ

3. ทบทวนครั้งที่ 1 / 2567

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

  รหัส ISCO  

3152 กัปตันเรือเดินทะเล/เจ้าพนักงานเดินเรือ (ปฏิบัติงาน ชำนาญงาน) นักเดินเรือ (ปฏิบัติการ ชำนาญการ ชำนาญการพิเศษ)/นักเดินเรือ 

6222 ชาวประมงชายฝั่งทะเล/ผู้ปฏิบัติงานด้านการประมงน้ำจืดและประมงชายฝั่งทะเล/ชาวประมงพื้นบ้าน/ประมงขนาดเล็ก 

6223 ไต้ก๋งเรือ/ผู้ปฏิบัติงานด้านการประมงทะเลน้ำลึก/ไต๋เรือ 



6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)
   ผู้ที่ผ่านหน่วยสมรรถนะนี้จะเข้าใจการทำประมงด้วยเครื่องมืออวนล้อมจับ การซ่อมแซม และเก็บรักษา เครื่องมืออวนล้อมจับ รวมทั้งสามารถดัดแปลงและประยุกต์วิธีการทำประมง เครื่องทุ่นแรง และอุปกรณ์ มาช่วยในการทำประมงอวนล้อมจับได้

7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)
กลุ่มผู้ปฏิบัติงานบนเรือประมง เช่น ผู้ควบคุมเรือประมง เป็นต้น 

9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
N/A

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)
-   ใบอนุญาตทำการประมงพาณิชย์ที่ออกโดย กรมประมง ตามพระราชกำหนดการประมง พ.ศ. 2558 และที่แก้ไขเพิ่มเติม

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รหัส PC
(ตามเล่มมาตรฐาน)
รหัส PC
(จากระบบ)
FH60301

ใช้งานเครื่องมือประมงประเภทอวนล้อมจับ

1.1 ระบุจุดเด่นของอวนล้อมจับแต่ละชนิด 

FH60301.01 221763
FH60301

ใช้งานเครื่องมือประมงประเภทอวนล้อมจับ

1.2 บอกชนิดของสัตว์น้ำเป้าหมายจากการทำประมงอวนล้อมจับ

FH60301.02 221764
FH60301

ใช้งานเครื่องมือประมงประเภทอวนล้อมจับ

1.3 ระบุส่วนประกอบอวนล้อมจับได้อย่างถูกต้อง 

FH60301.03 221765
FH60301

ใช้งานเครื่องมือประมงประเภทอวนล้อมจับ

1.4 ระบุขั้นตอนการทำประมงอวนล้อมจับ 

FH60301.04 221766
FH60301

ใช้งานเครื่องมือประมงประเภทอวนล้อมจับ

1.5 ตรวจสอบเครื่องมืออวนล้อมจับก่อนการใช้งาน

FH60301.05 221767
FH60301

ใช้งานเครื่องมือประมงประเภทอวนล้อมจับ

1.6 ปฏิบัติตามมาตรฐานขั้นตอนการปฏิบัติงานการทำประมงอวนล้อมจับด้วยความปลอดภัย 

FH60301.06 221768
FH60302

ซ่อมแซมเครื่องมือประมงประเภทอวนล้อมจับ

2.1 ระบุวัสดุและอุปกรณ์ช่วยซ่อมแซมอวนล้อมจับ

FH60302.01 221769
FH60302

ซ่อมแซมเครื่องมือประมงประเภทอวนล้อมจับ

2.2 ใช้เงื่อนที่สำคัญในการทำประมง 

FH60302.02 221770
FH60302

ซ่อมแซมเครื่องมือประมงประเภทอวนล้อมจับ

2.3 ระบุการผูกเงื่อน ต่อเชือก และสลิง 

FH60302.03 221771
FH60302

ซ่อมแซมเครื่องมือประมงประเภทอวนล้อมจับ

2.4 อ่านแบบแปลนเครื่องมืออวนล้อมจับ

FH60302.04 221772
FH60302

ซ่อมแซมเครื่องมือประมงประเภทอวนล้อมจับ

2.5 การตัดอวน เย็บอวน และซ่อมอวน 

FH60302.05 221773
FH60303

เก็บรักษาเครื่องมือประมงประเภทอวนล้อมจับ 

3.1 ทำความสะอาดผืนอวนและอุปกรณ์ที่เกี่ยวข้อง 

FH60303.01 221774
FH60303

เก็บรักษาเครื่องมือประมงประเภทอวนล้อมจับ 

3.2 ระบุขั้นตอนการถอดและประกอบเครื่องมือ อวนล้อมจับ

FH60303.02 221775
FH60303

เก็บรักษาเครื่องมือประมงประเภทอวนล้อมจับ 

3.3 จัดเก็บเครื่องมืออวนล้อมจับให้พร้อมใช้งาน 

FH60303.03 221776
FH60304

ดัดแปลงและประยุกต์เครื่องมือประมงประเภทอวนล้อมจับ 

4.1 ดัดแปลงและประยุกต์ใช้เครื่องทุ่นแรงและ อุปกรณ์ช่วยในการทำประมงอวนล้อมจับ 

FH60304.01 221777
FH60304

ดัดแปลงและประยุกต์เครื่องมือประมงประเภทอวนล้อมจับ 

4.2 ดัดแปลงและประยุกต์วิธีการล้อมอวน

FH60304.02 221778

12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)

- ผู้ที่ผ่านเกณฑ์การประเมินคุณวุฒิวิชาชีพ อาชีพผู้ควบคุมเรือประมง ระดับ 3 และมีประสบการณ์ในการปฏิบัติงานระดับ 3 อย่างน้อย 6 เดือน

- ผู้ที่ผ่านหลักสูตรฝึกอบรมพื้นฐานของผู้ปฏิบัติการบนเรือตามระเบียบกรมเจ้าท่า


13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

- มีทักษะการปล่อยอวนและกู้อวน 

- ทักษะในการสังเกตลักษณะอาการของอวน 

- ทักษะอ่านแบบแปลนเครื่องมืออวนล้อมจับ 

- ทักษะการซ่อมแซมอวนล้อมจับและอุปกรณ์ที่เกี่ยวข้อง 

- ทักษะการใช้เครื่องมือช่าง 

- ทักษะการบำรุงรักษาเครื่องมืออวนล้อมจับและอุปกรณ์ช่วยทำการประมง

(ข) ความต้องการด้านความรู้

- พื้นฐานการทำประมงด้วยเครื่องมือประมงอวนล้อมจับของไทย

- พฤติกรรมและแหล่งอาศัยของสัตว์น้ำ 

- องค์ประกอบของเรือประมงอวนล้อมจับ 

- คุณสมบัติของเชือก เนื้ออวน และวัสดุที่ใช้ในการทำประมงอวนล้อมจับ 

- การใช้งานและบำรุงรักษาเครื่องมือกว้าน

- ความปลอดภัยในการทำงาน


14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence) 

   -หนังสือคนประจำเรือ (SEAMAN Book) 

   - หนังสือคนประจำเรือ (SEA Book) สำหรับแรงงานต่างด้าว 

   - เอกสารอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการทำงาน 

(ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

   - เอกสารรับรองผลการเรียนหรือผลการอบรมที่เกี่ยวข้อง  

(ค) คำแนะนำในการประเมิน 

   - ผู้ประเมินตรวจประเมินพิจารณาจากหลักฐานที่เกี่ยวข้องทั้งหลักฐานการปฏิบัติงานและด้านความรู้ 

(ง) วิธีการประเมิน 

   - การสัมภาษณ์ 

   - การสาธิตการปฏิบัติงาน 

   - แฟ้มสะสมผลงาน          

   - การสอบข้อเขียน


15. ขอบเขต (Range Statement)

   เครื่องมือประมงประเภทอวนล้อมจับภายใต้หน่วยสมรรถนะนี้ ครอบคลุมอวนล้อมจับ 2 ประเภทคือ อวนล้อมจับแบบไม่มีสายมาน (Lampara Net) และอวนล้อมจับแบบมีสายมาน (Purse seine) 

(ก) คำแนะนำ 

   
- ผู้ปฏิบัติงานควรคำนึงถึงตำแหน่งที่ปลอดภัยบนเรือ รู้หน้าที่ของตนเอง และสวมอุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคลขณะทำการประมง 

   - ศึกษาและปฏิบัติตามคู่มือเพื่อรองรับกฎระเบียบของสหภาพยุโรปว่าด้วยการป้องกันยับยั้งและขจัดการทำประมงที่ผิดกฎหมาย ขาดการรายงานและไร้การควบคุม (การประมงไอยูยู) สำหรับเรือประมงไทย โดยกรมประมง ปี พ.ศ. 2552 

   - ศึกษาและทำความเข้าใจจากคู่มือการใช้เครื่องมือหยั่งความลึกของน้ำบนเรือประมงนั้นๆ 

   - ใช้ทักษะและความรู้ตามข้อ 13 (ก) และ (ข) 

(ข) คำอธิบายรายละเอียด 

   - เครื่องมือประมงประเภทอวนล้อมจับ เป็นเครื่องมือประมงที่มีลักษณะอวนคล้ายรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าจับสัตว์น้ำ โดยการปล่อยผืนอวนล้อมรอบแล้วปิดหัวท้ายอวนเพื่อป้องกันสัตวน้ำหลุดออกไป ขนาดของอ้วนล้อมจับขึ้นอยู่ กับชนิดของสัตว์น้ำเป้าหมายที่จะจับ โดยทั่วไปอวนล้อมจับมี 2 ประเภทคือ  อวนล้อมจับแบบไม่มีสายมาน (Lampara Net) และอวนล้อมจับแบบมีสายมาน (Purse seine)

   - เอคโคซาวเดอร์ (Echo Sounder): ใช้เป็นอุปกรณ์คำนวณระยะทางระหว่างใต้ท้องเรือและพื้นดินใต้ท้องเรือหรือวัตถุ ใต้ท้องเรือ แล้วแสดงผลออกมาทางจอภาพ เอคโคซาวเดอร์จะใช้คลื่นเสียงอุลตร้าโซนิค ซึ่งสามารถเดินทางใต้ น้ำได้ด้วยความเร็ว 1,500 เมตร/วินาที เมื่อคลื่นเสียงเดินทางไปกระทบกับวัตถุใต้น้ำ เช่น ฝูงปลาหรือหน้าดิน คลื่นที่เดินทางไปกระทบกับวัตถุนั้นก็จะเดินทางกลับมายัง Transducer ดังนั้นการคำนวณความแตกต่างระหว่างคลื่นเสียงที่ส่งไป และคลื่นเสียงที่สะท้อนกลับมาการคำนวณหาค่าความลึกและวัตถุใต้น้ำจึงต้องใช้การคำนวณที ่รวดเร็วและถูกต้อง ซึ่งโดยทั่วไปเอคโคซาวเดอร์จะสามารถคำนวณโดยใช้เวลาสั้นกว่า 1 ส่วน 1,000 วินาที 

กระบวนการคำนวณประมวลผลของเอคโคซาวเดอร์ เริ่มต้นด้วยการส่ง สัญญาณไฟฟ้าไปยังหัว Transducer เป็นสัญญาณพัลซ์สั้นๆ สัญญาณพัลซ์นี้จะถูกเปลี่ยนเป็นคลื่นอุลตร้าโซนิคโดยหัว Transducer แล้วส่งไปในน้ำ สัญญาณที่ไปกระทบกับวัตถุแล้วสะท้อนกลับมา (เช่น ฝูงปลา) จะถูกรับกลับโดยหัว Transducer แล้ว Transducer จะเปลี่ยนคลื่นอุลตร้าโซนิคเป็นสัญญาณไฟฟ้าและ

 จะถูกขยายโดยภาคขยายของเครื่องเอคโคซาวเดอร์  และจะแสดงผลออกมาทางจอภาพ

   - โซนาร์ (Sonar) การทำงานของโซนาร์นั้นคล้าย ๆ กับการทำงานของเอคโคซาวเดอร์ แต่ลักษณะการค้นหาฝูงปลาจะสามารถทำได้ในแนวระนาบและแนวเอียง หลักการเบื้องต้นในการทำงานและการใช้งานโซนาร์ เช่น มุมเอียงของ Transducer ในขณะที่ค้นหาฝูงปลาหรือเป้าในระยะไกล, การปรับ AGC (Automatic Gain Control) ให้เหมาะสมกับการหาฝูงปลา หน้าดิน,การแยกภาพหน้าดินปกติและหน้าดินที่มีกองหินและหินโสโครก,การรบกวนจากEcho sounder หรือ Sonarตัวอื่น ,การสังเกตหาฝูงปลาทางจอภาพ


16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
N/A

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
N/A

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

-  การสอบข้อเขียน  

  ดูรายละเอียดจากคู่มือการประเมิน                          

 -  การสัมภาษณ์ 

  ดูรายละเอียดจากคู่มือการประเมิน                            

-  สาธิตการปฏิบัติงาน 

  ดูรายละเอียดจากคู่มือการประเมิน      

-  แฟ้มสะสมผลงาน         

  ดูรายละเอียดจากคู่มือการประเมิน 



ยินดีต้อนรับ