หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

ตีบทและใช้บทประกอบเพลงร้องโขนนาง

สาขาวิชาชีพอนุรักษ์งานศิลปหัตถกรรมและงานพื้นบ้าน


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ CRA-DOML-430B

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ ตีบทและใช้บทประกอบเพลงร้องโขนนาง

3. ทบทวนครั้งที่ /

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

ISCO - 08 รหัสอาชีพ 2655 นักแสดงโขน/ละครใน/ละครนอก



6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)
หน่วยสมรรถนะนี้ประกอบไปด้วย ความรู้และทักษะในการรำตีบทและใช้บท ประกอบเพลงร้อง โขนนาง โดยสามารถอธิบายความหมายของบทละครและปฏิบัติทักษะการรำใช้บท ตลอดจนองค์ประกอบของการรำตีบทและใช้บทตามที่กำหนดได้ เช่น เพลงสีนวน เพลงชมตลาด เพลงร้องร่าย ในบทบาทตัวละครต่างๆ เช่น บทนางนารายณ์ ตอนนารายณ์ปราบนนทุก เป็นต้น

7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)
นักแสดงโขน

9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
N/A

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)
N/A

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รหัส PC
(ตามเล่มมาตรฐาน)
รหัส PC
(จากระบบ)
01261

อธิบายความหมายในการตีบท และใช้บทประกอบเพลงร้อง โขนนางที่เกี่ยวข้อง 

1. อธิบายความหมายบทประพันธ์ในการรำตีบทและใช้บทประกอบเพลงร้อง โขนนาง

01261.01 216462
01261

อธิบายความหมายในการตีบท และใช้บทประกอบเพลงร้อง โขนนางที่เกี่ยวข้อง 

2. อธิบายความหมายของภาษาท่า ที่เกี่ยวข้องในการรำตีบทและใช้บทประกอบเพลงร้อง โขนนาง

01261.02 216463
01262

รำตีบทและใช้บทประกอบเพลงร้อง โขนนางที่กำหนด 

1. รำตีบทและใช้บทประกอบเพลงร้อง โขนนาง เหมาะสม สอดคล้องกับสถานการณ์ ที่กำหนด

01262.01 216464
01262

รำตีบทและใช้บทประกอบเพลงร้อง โขนนางที่กำหนด 

2. รำตีบทและใช้บท ประกอบเพลงร้อง โขนนาง ตรงตามจังหวะ บทร้อง และทำนองเพลง

01262.02 216465

12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)
N/A

13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

ปฏิบัติการรำตีบทและใช้บท ตามบทร้องและบทพากย์-เจรจา ได้ตามที่กำหนด

(ข) ความต้องการด้านความรู้

รู้นาฏยศัพท์พื้นฐาน ที่เกี่ยวข้องกับลักษณะท่ารำที่ใช้ในการฝึกหัด เพื่อใช้ในการแสดงโขน ซึ่งเป็นคำศัพท์ที่สามารถสื่อความหมายในการแสดงต่าง ๆ ของวงการนาฏศิลป์ไทย 


14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

หลักฐานที่ต้องการจะกำหนดข้อแนะนำเกี่ยวกับการประเมิน และควรที่จะใช้ประกอบร่วมกันกับเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Performance Criteria) และ ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)

    1. ผลงานการแสดงที่นำเสนอผ่านภาพถ่าย VDO หรือสื่อ Social media ในรูปแบบต่าง ๆ

    2. เกียรติบัตร วุฒิบัตรเกี่ยวกับการแสดงโขน และ/หรือ  

    3.  เอกสารรับรองและผลการประเมินจากบุคลากรหรือผู้เชี่ยวชาญที่เกี่ยวข้องกับสาขาอาชีพ

(ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

    1.  ใบผ่านการอบรมในหลักสูตร ที่เกี่ยวกับการแสดงโขน 

(ค) คำแนะนำในการประเมิน

    ประเมินเกี่ยวกับการรำตีบทและใช้บทสำหรับเอกร่วม ตามบทร้องและบทพากย์-เจรจา

(ง) วิธีการประเมิน

    1. สาธิตการปฏิบัติงาน

    2. แฟ้มสะสมผลงาน


15. ขอบเขต (Range Statement)

ขอบเขตอธิบายถึง ขอบเขตของการปฏิบัติงาน และสภาพแวดล้อมอื่นๆ หรือสถานการณ์อื่นๆ ที่มีผลกระทบต่อการทำงาน รวมถึงเครื่องมือ อุปกรณ์ เทคโนโลยี ทรัพยากรที่ใช้ หรือข้อกำหนดอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง

(ก) คำแนะนำ 

    1. ผู้เข้ารับการประเมินจะรู้นาฏยศัพท์ที่เกี่ยวข้องซึ่งมีความสัมพันธ์กับการรำตีบทและใช้บท ตามบทร้องและบทพากย์-เจรจา ที่กำหนดไว้ 

    2. ผู้เข้ารับการประเมินจะต้องปฏิบัติการรำตีบทและใช้บทสำหรับตัวเอกตามบทร้องและบทพากย์-เจรจา ได้ตามที่กำหนด  เช่น บทร้องเพลงสีนวลนอก เพลงชมตลาด เพลงร้องร่าย ในบทบาทตัวละครต่างๆ เช่น บทนางมณโท ตอนขับพิเภก บทนางมณโฑ ตอนหุงข้าวทิพย์ บทนางวานริน ตอนเข้าห้องนางวานริน เป็นต้น

(ข) คำอธิบายรายละเอียด 

ผู้เข้ารับการประเมินต้องเข้าใจขอบเขตความรู้ทั่วไป เกี่ยวกับความหมายและการนำไปใช้ ของการตีบทใช้บทประกอบเพลงร้อง ตลอดจนองค์ประกอบร่วมระหว่างปฏิบัติการตีบทใช้บทประกอบเพลงร้อง ในการแสดงโขนเรื่องรามเกียรติ์ ที่สามารถสื่อความหมายให้ผู้ชม หรือให้ผู้แสดงด้วยกันทราบ ด้วยภาษาท่าทางตามรูปแบบนาฏศิลป์ไทย

    การตีบทและใช้บท มักใช้ต่อเนื่องกันตามสถานการณ์ โดยในแต่ละคำมีความหมายคือ

    ตีบท หมายถึง การตีความบทประพันธ์ที่ใช้ประกอบการแสดงโขน เพื่อนำเสนอเรื่องราว อารมณ์และความรู้สึกของตัวละคร สู่ความมุ่งหมายหลักในการถ่ายทอดเนื้อหาวรรณกรรม และสื่อสารความหมายตามบทพากย์-เจรจา และบทร้อง 

    ใช้บท หมายถึง การแสดงภาษาท่าทางนาฏศิลป์ประกอบอากัปกิริยาอารมณ์และความรู้สึกของตัวละคร ให้สอดคล้องกับสถานการณ์ที่ถูกกำหนดไว้ในเนื้อเรื่อง ประกอบเพลงหน้าพาทย์ รวมถึงการรำทวนบทในเพลงร้องด้วย

    การตีบทและใช้บท คือ การตีความบทประพันธ์ที่ใช้ประกอบในการแสดงโขน เพื่อถ่ายทอดเรื่องราว อารมณ์และความรู้สึก และการเลือกใช้ท่ารำที่เหมาะสมตามบทบาท ฐานะ และลักษณะของตัวละคร

(ค) เครื่องมืออุปกรณ์และวัสดุที่จำเป็น

    1. องค์กรที่มีหน้าที่รับรองสมรรถนะของบุคคลตามมาตรฐานอาชีพ CB จะต้องเตรียมเครื่องเสียง และไฟล์เพลงที่เกี่ยวข้อง พร้อมด้วยอุปกรณ์ประกอบการแสดง 

    2. ผู้เข้ารับการประเมินจะต้องจัดเตรียมชุดแต่งกายสำหรับฝึกนาฎศิลป์ไทย (โจงกระเบน) ที่มีความสุภาพ 


16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
N/A

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
N/A

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

พิจารณาหลักฐานจากแฟ้มสะสมผลงานที่เป็นเอกสารรับรองผลงาน รับรองความรู้ความสามารถที่ผ่านมาก่อนหน้าและให้ประเมินสมรรถนะของผู้เข้ารับการประเมินด้วยเครื่องมือประเมินความรู้และทักษะให้ครอบคลุมเกณฑ์การปฏิบัติงาน ทักษะและความรู้ที่ต้องการของหน่วยสมรรถนะนี้



ยินดีต้อนรับ