รหัสอาชีพ 6112 : ผู้ปลูกไม้ยืนต้นและไม้ผล (ISCO, 2008)

1) มีทักษะในการสืบค้นข้อมูล

2) มีความรู้เกี่ยวกับการประยุกต์ใช้ข้อมูลทางภูมิศาสตร์ (ทิศทางลม/ทิศทางแสง/อุณหภูมิ/สถานที่ตั้ง/ฯลฯ)

3) มีความรู้หรือประสบการณ์พื้นฐานเพื่อการเลือกใช้วัสดุหรือโครงสร้างสิ่งปลูกสร้างเพื่อใช้ในการวางแผน

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

1. มีทักษะเกี่ยวกับการเก็บตัวอย่างดินและน้ำ


2. มีทักษะเกี่ยวกับการบริหารจัดการธาตุอาหารพืช ทั้งด้านเคมีและกายภาพ


3. มีทักษะในการออกแบบ


4. ทักษะการจดบันทึก

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1. มีความรู้ เรื่อง ธาตุอาหารพืช ทั้งด้านเคมีและกายภาพ


2. มีความรู้ เรื่อง ไฟฟ้า


3. มีความรู้ เรื่อง การออกแบบพื้นที่ วางผังพื้นที่

หลักฐานที่ต้องการจะกำหนดข้อแนะนำเกี่ยวกับการประเมิน และควรที่จะใช้ประกอบร่วมกันกับเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Performance Criteria) ทักษะและความรู้ที่ต้องการ

(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)

1)  หลักฐาน/หนังสือรับรองการทำงาน หรือการผ่านงานที่ออกโดยหน่วยงานที่เชื่อถือได้

2)  แฟ้มสะสมงาน (Portfolio)

(ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

1)  หลักฐานคุณวุฒิการศึกษา

2)  หลักฐานการผ่านการอบรม หรือการประชุมเชิงปฏิบัติการ

3)  การทดสอบสัมภาษณ์/ปฏิบัติ

(ค) คำแนะนำในการประเมิน

1)  ผู้ประเมินจะดำเนินการตรวจประเมินจากหลักฐาน เช่น แผนการสำรวจ ภาพถ่ายการปฏิบัติงานสำรวจๆ ภายในแปลงปลูก เป็นต้น พร้อมทั้งคำอธิบายหลักการหรือเหตุผลประกอบ

2) หลักฐานที่ต้องการเพื่อแสดงถึงหน่วยสมรรถนะนี้ ต้องมีความสัมพันธ์กับข้อกำหนดของหน่วยสมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงานในหน่วยสมรรถนะนี้ โดยหลักฐานในที่นี้ต้องแสดงถึง

• 
  
  
  
  • 
    
    
    
    • ความรู้และทักษะที่เกี่ยวข้อง
    
    
    • วิธีการปฏิบัติงานในแปลง กฎหมาย กฎเกณฑ์ และระเบียบต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง
    
    
    • ขอบเขตด้านอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง
    
    
    
    
  
  
  
  

(ง) วิธีการประเมิน

- การสอบสัมภาษณ์

- การสอบข้อเขียน

- แฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio)

1. สำรวจพื้นที่ ความอุดมสมบูรณ์ของดินสมบัติทางเคมีและกายภาพ สำรวจแหล่งน้ำและประเมินความเพียงพอของแหล่งน้ำและสถานที่กักเก็บน้ำ สำรวจสิ่งอำนวยความสะดวก ไฟฟ้า สภาพถนน การคมนาคม และแหล่งจำหน่ายผลผลิตเพื่อช่วยในการจัดการที่ดินและการเลือกใช้พันธุ์พืชที่เหมาะสมกับสภาพแวดล้อม

2. การประเมินศักยภาพของพื้นที่

1. 
   
   
   
   1. น้ำ: การประเมินสภาพน้ำประกอบด้วยการตรวจสอบปริมาณน้ำที่มีอยู่ในพื้นที่ (แหล่งน้ำที่ใช้ในการเกษตร เช่น แม่น้ำ ลำธาร บ่อน้ำใต้ดิน) และคุณภาพของน้ำ (เช่น ความสะอาด ความเค็มของน้ำ) ซึ่งจะมีผลต่อการใช้น้ำในสวนทุเรียน และชีวิตประจำวันของคนงานในสวน
   
   
   2. ดิน: การวิเคราะห์และประเมินลักษณะของดิน เช่น เนื้อของดิน การระบายน้ำ ความอุดมสมบูรณ์ ฯลฯ จะช่วยในการกำหนดว่าชนิดและพันธุ์พืชใดที่เหมาะสมกับพื้นที่นั้น และวิธีการจัดการที่ดินที่เหมาะสม ความอุดมสมบูรณ์และโครงสร้างดินมีผลต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตของทุเรียน ดินที่มีการระบายน้ำดีและมีสารอาหารที่เพียงพอจะช่วยให้ทุเรียนเจริญเติบโตได้ดีขึ้น
   
   
   3. สภาพอากาศ: การประเมินสภาพอากาศเกี่ยวข้องกับการวิเคราะห์ปริมาณและการกระจาย
      
      ของฝน อุณหภูมิ ความชื้น และปัจจัยอื่นๆ สภาพอากาศมีผลต่อการเจริญเติบโตและผลิตผลของทุเรียน ความชื้นและอุณหภูมิที่เหมาะสมเป็นปัจจัยสำคัญที่ควรพิจารณา เนื่องจากทุเรียนเป็นพืชที่ต้องการความชื้นสูง และต้องการอุณหภูมิที่เหมาะสมในการเจริญเติบโต
   
   
   4. ไฟฟ้า: การสำรวจและประเมินระบบไฟฟ้าในพื้นที่ เพื่อให้มีการเข้าถึงแหล่งพลังงานไฟฟ้าอย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญในการพัฒนาและดำเนินกิจกรรมในสวนทุเรียน หากสวนทุเรียนมีระบบไฟฟ้าที่เสถียรและมีประสิทธิภาพ จะส่งผลต่อการทำงานในสวนทุเรียนที่ดี เช่น การใช้ระบบการให้น้ำ
      
      จะเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ
   
   
   5. สิ่งอำนวยความสะดวก ไฟฟ้า สภาพถนน การคมนาคม และแหล่งจำหน่ายผลผลิต: เส้นทางเข้าออกพื้นที่สวน เส้นทางคมนาคมระหว่างสวนกับแหล่งจำหน่ายผลผลิต ประเมินระยะทางและเวลาในการขนส่ง การประเมินศักยภาพเหล่านี้จะช่วยให้เรารู้จักพื้นที่มากขึ้น และสามารถวางแผนการใช้ประโยชน์ทรัพยากรให้เหมาะสมและมีประสิทธิภาพสูงสุดในการใช้ประโยชน์ต่อไป
   
   
   
   

3. การประเมินต้นทุนการทำสวนทุเรียน ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น ขนาดของสวนทุเรียน สภาพแวดล้อม เพื่อให้การประเมินเป็นไปอย่างถูกต้องและครอบคลุม ต้องพิจารณาต้นทุนต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง ได้แก่:

3.1 ต้นทุนการปรับพื้นที่: รวมถึงการทำพื้นที่ใหม่หรือปรับปรุงพื้นที่ในสวนทุเรียน เช่น

การทำทางเดิน ร่องน้ำ หรือการปรับปรุงโครงสร้างพื้นที่ เพื่อให้เหมาะสมกับทุเรียน

3.2 ต้นทุนการให้น้ำ: อัตราการให้น้ำในแต่ละระยะการเจริญเติบโต รวมถึงต้นทุนในการดูแลระบบน้ำ เช่น การใช้ปั๊มน้ำหรือระบบน้ำหยด เครื่องมือหรืออุปกรณ์ที่ใช้ในการสูบน้ำ เป็นต้น

3.3 ต้นทุนการให้ปุ๋ย: ชนิดของปุ๋ย วิธีการ อัตราการใส่ ในแต่ละระยะการเจริญเติบโต

3.4 ต้นทุนการกำจัดวัชพืชและศัตรูพืช

3.5 ต้นทุนการใช้ไฟฟ้า: รวมถึงการใช้ไฟฟ้าในการเครื่องมือหรือระบบต่างๆ เช่น ปั๊มน้ำ ระบบน้ำอัตโนมัติ และระบบให้ปุ๋ยอัตโนมัติ เป็นต้น

3.6 ต้นทุนการใช้น้ำมัน: นอกจากนี้ยังมีค่าใช้จ่ายในการใช้น้ำมันสำหรับเครื่องจักรกลการเกษตรต่างๆ เช่น รถไถ รถบรรทุก เป็นต้น

3.7 ต้นทุนด้านแรงงาน: เช่น ค่าแรงในขั้นตอนการเตรียมดินและปลูกต้นทุเรียน ค่าแรงการดูแลรักษาต้นทุเรียน ค่าแรงการเก็บเกี่ยวผลผลิต ค่าแรงการบำรุงรักษาและซ่อมแซมอุปกรณ์ รวมทั้งค่าแรงงานประจำ เป็นต้น

4. การออกแบบสวนทุเรียน

4.1 การเลือกที่ตั้ง: เลือกที่ตั้งที่มีสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมสำหรับการปลูกทุเรียน เช่น ดินที่อุดมสมบูรณ์ การได้รับแสงแดดเพียงพอ และการสาธารณูปโภคที่ครอบคลุม เพื่อให้ต้นทุเรียนมีโอกาสในการเจริญเติบโตและผลิตผลอย่างเต็มศักยภาพ

4.2 การวางแผนโครงสร้างพื้นที่: วางแผนโครงสร้างพื้นที่ในสวนทุเรียนอย่างเหมาะสม เช่น

การจัดทำเส้นทางเดิน เพื่อให้สามารถเข้าถึงพื้นที่ได้สะดวกและประสานงานกับการดูแลรักษาต้นทุเรียน

4.3 การเลือกพันธุ์ทุเรียน: เลือกพันธุ์ทุเรียนที่เหมาะสมกับสภาพอากาศและดินของพื้นที่ เพื่อให้สามารถเจริญเติบโต และผลิตผลอย่างเต็มศักยภาพ

4.4 การจัดการน้ำและปุ๋ย: วางแผนการให้น้ำและปุ๋ยให้เหมาะสมกับความต้องการของทุเรียน

ตามระยะการเจริญเติบโตและระบบการผลิต

4.5 การจัดการโรคและแมลง: วางแผนการควบคุมแมลงและโรคที่เป็นอันตรายต่อทุเรียน เช่น

การใช้วิธีการควบคุมแมลงและโรคที่มีความปลอดภัยและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

4.6 การออกแบบระบบระบายน้ำ: วางแผนระบบระบายน้ำให้เหมาะสมเพื่อป้องกันปัญหาน้ำขังและเกิดโรครากเน่าโคนเน่าของทุเรียน

4.7 การใช้เทคโนโลยี: ใช้เทคโนโลยีที่มีอยู่ในปัจจุบันเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการบริหารจัดการสวน เช่น ระบบให้น้ำอัตโนมัติ และการใช้เซ็นเซอร์ในการตรวจวัดสภาพแวดล้อม

4.8 การวางแผนการดูแลรักษา: วางแผนการดูแลรักษาที่เหมาะสมเพื่อความสมบูรณ์ของต้นทุเรียนและป้องกันปัญหาที่อาจเกิดขึ้น

1. ประเมินโดยการสัมภาษณ์


2. ประเมินจากแบบสอบข้อเขียน


3. ประเมินจากแฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio)


4. ประเมินจากหลักฐานอื่นๆ เช่น หนังสือรับรอง เอกสารรับรองการผ่านการอบรม หนังสือรับรองการทำงาน/ผ่านงาน โดยต้องดำเนินการควบคู่กับการสัมภาษณ์