หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

ควบคุมระบบผลิตและจ่ายก๊าซชีวภาพ

สาขาวิชาชีพพลังงานและพลังงานทดแทน


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ GPW-AVNA-784

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ ควบคุมระบบผลิตและจ่ายก๊าซชีวภาพ

3. ทบทวนครั้งที่ 2 / 2566

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

ผู้ควบคุมระบบปรับปรุงคุณภาพก๊าซชีวภาพ ระดับ 4

ISCO-08 

 



6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)
หน่วยสมรรถนะนี้ เป็นหน่วยที่อธิบายถึงการควบคุมระบบผลิตและจ่ายก๊าซชีวภาพ โดยต้องมีความรู้และทักษะที่จำเป็นในการดำเนินงานการปรับคุณภาพก๊าซให้ได้มาตรฐานการใช้งาน ดูแลและควบคุมการทำงานของระบบปรับปรุงคุณภาพก๊าซชีวภาพ เช่น กำจัดความชื้น และองค์ประกอบที่ไม่ประสงค์ เป็นต้น ระบบจ่ายและอัดแรงดันก๊าซชีวภาพ รวมถึงระบบควบคุมคุณภาพของก๊าซชีวภาพ

7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)
กลุ่มอาชีพที่เกี่ยวข้องกับสาขาวิชาชีพพลังงานและพลังงานทดแทน สาขาเทคโนโลยีชีวมวลและเทคโนโลยีก๊าซชีวภาพ อุตสาหกรรมผลิตไฟฟ้า หรืออุตสาหกรรมอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง

9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
N/A

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)
1.    คู่มือไบโอแก๊สเซฟตี้ โดยกรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลังงาน (พพ.) กระทรวงพลังงาน 2.    คู่มือการประเมินความเสี่ยงอันตรายจากระบบผลิตก๊าซชีวภาพ3.    คู่มือการระงับอุบัติเหตุที่เกิดจากระบบผลิตก๊าซชีวภาพ4.    คู่มือกำหนดความปลอดภัยของการออกแบบระบบผลิตและใช้ก๊าซชีวภาพ5.    คู่มือการปฏิบัติงาน การบำรุงรักษา และป้องกันอุบัติเหตุจากระบบก๊าซชีวภาพสำหรับฟาร์มปศุสัตว์6.    คู่มือการปฏิบัติงาน การบำรุงรักษา และป้องกันอุบัติเหตุจากระบบก๊าซชีวภาพสำหรับโรงงานอุตสาหกรรมและขยะชุมชน7.    คู่มือการปฏิบัติงานการผลิตและใช้ก๊าซชีวภาพอย่างปลอดภัยสำหรับฟาร์มปศุสัตว์8.    คู่มือการปฏิบัติงานการผลิตและใช้ก๊าซชีวภาพอย่างปลอดภัยสำหรับโรงงานอุตสาหกรรมและขยะชุมชน9.    คู่มือการปฏิบัติงานเกี่ยวกับการออกแบบการผลิต การควบคุมคุณภาพและการใช้ก๊าซชีวภาพ (Biogas) โดยสำหรับโรงงานอุตสาหกรรม สำนักเทคโนโลยีความปลอดภัย กรมโรงงานอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม10.    พระราชบัญญัติจดทะเบียนเครื่องจักร (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2558 กรมโรงงาน11.    กฎกระทรวง เรื่อง กำหนดมาตรฐานในการบริหารและการจัดการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักร ปั้นจั่น และหม้อน้ำ พ.ศ. 256412.    กฎกระทรวง เรื่อง กำหนดมาตรฐานในการบริหาร จัดการ และดำเนินการด้านความปลอดภัยอาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงานเกี่ยวกับที่อับอากาศ พ.ศ. 2562

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รหัส PC
(ตามเล่มมาตรฐาน)
รหัส PC
(จากระบบ)
BMG-RG01-4-0081

ควบคุมระบบปรับปรุงคุณภาพก๊าซชีวภาพ

1. อธิบายเกี่ยวกับวิธีการปรับปรุงคุณภาพและสมบัติของก๊าซชีวภาพเพื่อการใช้งาน

BMG-RG01-4-0081.01 214933
BMG-RG01-4-0081

ควบคุมระบบปรับปรุงคุณภาพก๊าซชีวภาพ

2. อธิบายเกี่ยวกับหลักการทำงานของระบบปรับปรุงคุณภาพก๊าซชีวภาพ

BMG-RG01-4-0081.02 214934
BMG-RG01-4-0081

ควบคุมระบบปรับปรุงคุณภาพก๊าซชีวภาพ

3. อ่านและใช้คู่มือการปฏิบัติงานของระบบปรับปรุงคุณภาพก๊าซชีวภาพ

BMG-RG01-4-0081.03 214935
BMG-RG01-4-0081

ควบคุมระบบปรับปรุงคุณภาพก๊าซชีวภาพ

4. อธิบายวิธีการทำงานกับระบบผลิตก๊าซชีวภาพได้อย่างปลอดภัยและเลือกใช้อุปกรณ์ป้องกันภัยส่วนบุคคลได้อย่างเหมาะสม

BMG-RG01-4-0081.04 214936
BMG-RG01-4-0081

ควบคุมระบบปรับปรุงคุณภาพก๊าซชีวภาพ

5. ควบคุมการทำงานระบบปรับปรุงคุณภาพก๊าซชีวภาพ

BMG-RG01-4-0081.05 214937
BMG-RG01-4-0081

ควบคุมระบบปรับปรุงคุณภาพก๊าซชีวภาพ

6. ตรวจสอบการทำงานและรวบรวมปัญหาของระบบปรับปรุงคุณภาพก๊าซชีวภาพ

BMG-RG01-4-0081.06 214938
BMG-RG01-4-0081

ควบคุมระบบปรับปรุงคุณภาพก๊าซชีวภาพ

7. บันทึกผลการดำเนินงานและปัญหาที่เกิดขึ้น

BMG-RG01-4-0081.07 214939
BMG-RG01-4-0082

ควบคุมคุณภาพก๊าซชีวภาพ

1. อธิยายเกี่ยวกับสมบัติของก๊าซชีวภาพเพื่อการใช้งาน

BMG-RG01-4-0082.01 214940
BMG-RG01-4-0082

ควบคุมคุณภาพก๊าซชีวภาพ

2. อธิบายเกี่ยวกับเครื่องมือวิเคราะห์คุณภาพก๊าซชีวภาพ 

BMG-RG01-4-0082.02 214941
BMG-RG01-4-0082

ควบคุมคุณภาพก๊าซชีวภาพ

3. อ่านและบันทึกผลคุณภาพก๊าซชีวภาพจากการปรับปรุงคุณภาพ

BMG-RG01-4-0082.03 214942
BMG-RG01-4-0082

ควบคุมคุณภาพก๊าซชีวภาพ

4. รายงานผลคุณภาพก๊าซชีวภาพ

BMG-RG01-4-0082.04 214943
BMG-RG01-4-0083

ควบคุมระบบอัดก๊าซชีวภาพเป็นเชื้อเพลิง

1. อธิบายเกี่ยวกับแรงดันและระบบอัดก๊าซชีวภาพ

BMG-RG01-4-0083.01 214944
BMG-RG01-4-0083

ควบคุมระบบอัดก๊าซชีวภาพเป็นเชื้อเพลิง

2. อธิบายเกี่ยวกับวิธีการปรับปรุงคุณภาพเพื่อผลิตก๊าซชีวภาพอัด

BMG-RG01-4-0083.02 214945
BMG-RG01-4-0083

ควบคุมระบบอัดก๊าซชีวภาพเป็นเชื้อเพลิง

3. อ่านและใช้คู่มือการปฏิบัติงานของระบบอัดก๊าซชีวภาพ

BMG-RG01-4-0083.03 214946
BMG-RG01-4-0083

ควบคุมระบบอัดก๊าซชีวภาพเป็นเชื้อเพลิง

4. ควบคุมระบบอัดก๊าซชีวภาพ

BMG-RG01-4-0083.04 214947
BMG-RG01-4-0083

ควบคุมระบบอัดก๊าซชีวภาพเป็นเชื้อเพลิง

5. ตรวจสอบการทำงานของมาตรวัด อัตราการไหล แรงดัน และอุณหภูมิเพื่อให้มั่นใจว่ามีการทำงานปกติ

BMG-RG01-4-0083.05 214948
BMG-RG01-4-0083

ควบคุมระบบอัดก๊าซชีวภาพเป็นเชื้อเพลิง

6. ตรวจสอบและเฝ้าระวังจุดเสี่ยงของระบบอัดก๊าซชีวภาพ

BMG-RG01-4-0083.06 214949
BMG-RG01-4-0083

ควบคุมระบบอัดก๊าซชีวภาพเป็นเชื้อเพลิง

7. บันทึกผลการทำงานและปัญหาของระบบอัดก๊าซชีวภาพ

BMG-RG01-4-0083.07 214950
BMG-RG01-4-0083

ควบคุมระบบอัดก๊าซชีวภาพเป็นเชื้อเพลิง

8. รายงานผลการดำเนินงานและปัญหาระบบอัดก๊าซชีวภาพ

BMG-RG01-4-0083.08 214951
BMG-RG01-4-0084

ควบคุมระบบจ่ายก๊าซชีวภาพ

1. อธิบายการทำงานของระบบจ่ายก๊าซชีวภาพ

BMG-RG01-4-0084.01 214952
BMG-RG01-4-0084

ควบคุมระบบจ่ายก๊าซชีวภาพ

2. วางแผนการจ่ายก๊าซชีวภาพตามความต้องการใช้งานหรือตามแผนการผลิต

BMG-RG01-4-0084.02 214953
BMG-RG01-4-0084

ควบคุมระบบจ่ายก๊าซชีวภาพ

3. อ่านและใช้คู่มือการปฏิบัติงานของระบบจ่ายก๊าซชีวภาพ

BMG-RG01-4-0084.03 214954
BMG-RG01-4-0084

ควบคุมระบบจ่ายก๊าซชีวภาพ

4. ควบคุมระบบจ่ายก๊าซชีวภาพ

BMG-RG01-4-0084.04 214955
BMG-RG01-4-0084

ควบคุมระบบจ่ายก๊าซชีวภาพ

5. ตรวจสอบการทำงานของมาตรวัด อัตราการไหล แรงดัน และอุณหภูมิเพื่อให้แน่ใจว่ามีการทำงานปกติ

BMG-RG01-4-0084.05 214956
BMG-RG01-4-0084

ควบคุมระบบจ่ายก๊าซชีวภาพ

6. ตรวจสอบและเฝ้าระวังจุดเสี่ยงระบบจ่ายก๊าซชีวภาพ

BMG-RG01-4-0084.06 214957
BMG-RG01-4-0084

ควบคุมระบบจ่ายก๊าซชีวภาพ

7. บันทึกผลการทำงานและปัญหาของระบบจ่ายก๊าซชีวภาพ

BMG-RG01-4-0084.07 214958
BMG-RG01-4-0084

ควบคุมระบบจ่ายก๊าซชีวภาพ

8. รายงานผลการดำเนินงานและปัญหาระบบจ่ายก๊าซชีวภาพ

BMG-RG01-4-0084.08 214959

12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)
N/A

13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

1.    ทักษะในคิดวิเคราะห์และการสังเกตเพื่อรวบรวมปัญหาเพื่อหาสาเหตุ

2.    ทักษะในการอ่านและการใช้เอกสารมาตรฐานการควบคุมการทำงานต่าง ๆ ทั้งด้านเทคนิคและความปลอดภัย

3.    ทักษะในการควบคุมเครื่องจักรเชิงกล และการสังเกตปัญหา 

4.    ทักษะในการใช้เครื่องมือวัด หรืออุปกรณ์อ่านค่าแสดงผลแบบต่าง ๆ อย่างถูกต้อง

5.    ทักษะในการใช้เครื่องมือป้องกันส่วนบุคคล และใช้งานอย่างถูกต้องเหมาะสม

6.    ทักษะในการติดต่อประสานงาน ระหว่างฝ่ายหรือแผนกที่ทำงานหรือต้องรับทราบข้อมูลเกี่ยวข้องกัน

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1.    ความรู้ด้านทางเคมีและชีวภาพ และทราบองค์ประกอบของก๊าซชีวภาพ และการใช้งาน

2.    ความรู้ด้านกระบวนการปรับปรุงคุณภาพก๊าซชีวภาพเพื่อให้ได้องค์ประกอบก๊าซตามมาตรฐานกำหนด เพื่อนำไปใช้เพื่อผลิตความร้อน ไฟฟ้า หรือเป็นเชื้อเพลิง

3.    ความรู้เชิงฟิสิกส์ สภาวะการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิ แรงดัน และการเปลี่ยนแปลงสถานะของสสาร

4.    ความรู้ด้านทฤษฎีและการปฏิบัติ ในการควบคุมเครื่องจักรหรือระบบปรับปรุงคุณภาพและอัดแรงดันก๊าซชีวภาพ

5.    ความรู้ด้านการจัดการลำเลียงและระบบท่อส่ง

6.    ความรู้เฉพาะทางด้านความเสี่ยงในการปฏิบัติงานในพื้นที่แรงดันสูง และมีโอกาสรั่วไหลของก๊าซเสีย 

7.    ความรู้ด้านโปรแกรมควบคุมระบบแบบอัตโนมัติและกึ่งอัตโนมัติ

8.    ความรู้ในการทำงานกับระบบผลิตก๊าซชีวภาพได้อย่างปลอดภัยและเลือกใช้อุปกรณ์ป้องกันภัยส่วนบุคคลได้อย่างเหมาะสม

9.    ความรู้ความสามารถด้านการใช้คอมพิวเตอร์ด้วยโปรแกรมดำเนินการ เช่น .docx .xlsx และ .pptx และโปรแกรมเฉพาะทาง เป็นต้น


14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

หลักฐานที่ต้องการจะใช้ในการพิจารณาประกอบร่วมกันกับการประเมินตามเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รวมทั้งทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

   (ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)

1.    หลักฐาน/หนังสือรับรองการทำงาน หรือการผ่านงาน 

2.    หนังสือรับรองคุณวุฒิที่เป็นที่ยอมรับ

3.    แฟ้มสะสมงาน ได้แก่ เอกสารผ่านการฝึกอบรมในเรื่องที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติงาน เอกสารตัวอย่างโครงการ หรือผลงานของผู้ปฏิบัติงานที่เคยดำเนินงานมาแล้ว รวมถึง รางวัลหรือผลงานในการปฏิบัติงานด้านที่เกี่ยวข้อง เป็นต้น

   (ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

1.    หลักฐานคุณวุฒิการศึกษา

2.    หลักฐานการผ่านการอบรม หรือการประชุมเชิงปฏิบัติการในด้านที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะ

3.    ผลการสอบข้อเขียน

4.    ผลการทดสอบสัมภาษณ์/ปฏิบัติ

   (ค) คำแนะนำในการประเมิน

1.    หลักฐานที่ต้องการเพื่อแสดงถึงหน่วยสมรรถนะนี้ ต้องมีความสัมพันธ์และตอบโจทย์ตามข้อกำหนดของหน่วยสมรรถนะย่อย และเกณฑ์การปฏิบัติงานในหน่วยสมรรถนะนี้ โดยหลักฐานในที่นี้ ต้องแสดงถึง 

-    ความรู้และทักษะที่เกี่ยวข้อง

-    วิธีการปฏิบัติงานในสถานที่ทำงาน และกฎหมายหรือเกณฑ์ ระเบียบต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง

-    ขอบเขตด้านอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง

   (ง) วิธีการประเมิน

1.    สอบปรนัย

2.    สอบสัมภาษณ์

3.    สอบสถานการณ์จำลอง

4.    สอบข้อเขียน


15. ขอบเขต (Range Statement)

ขอบเขต (Range Statement) อธิบายถึงการปฏิบัติงานที่เกี่ยวข้องกับสมรรถนะนี้ระบุองค์ประกอบ ในการดำเนินงานด้านการควบคุมระบบผลิตและจ่ายก๊าซชีวภาพให้มีความเหมาะสม โดยต้องดำเนินงานเป็นไปตามกฎหมาย กฎระเบียบ ข้อบังคับ มาตรฐาน แผนการดำเนินงาน และนโยบายของบริษัท ซึ่งต้องดำเนินไปอย่างต่อเนื่อง

   (ก) คำแนะนำ 

-N/A-

   (ข) คำอธิบายรายละเอียด 

1.    ระบบปรับปรุงคุณภาพก๊าซชีวภาพ หมายถึง ระบบปรับปรุงคุณภาพก๊าซชีวภาพดิบ ให้ได้คุณภาพตามความต้องการใช้งาน ได้แก่

-    ระบบกำจัดความชื้น 

-    ระบบกำจัดก๊าซไฮโดรเจนซัลไฟด์ (H2S)

-    ระบบกำจัดคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) 

-    การกำจัดไซลอกเซน (Siloxane) 

โดยมีระบบที่ใช้หลายระบบ เช่น เทคโนโลยีเมมเบรน การดูดซึมด้วยการเปลี่ยนแปลงความดัน การแยกทางเคมี หรือ Scrubber เป็นต้น 

2.    การใช้งานก๊าซชีวภาพ หมายถึง การนำก๊าซชีวภาพที่มีการปรับปรุงคุณภาพไปใช้งานในรูปแบบต่าง ๆ ได้แก่ ผลิตความร้อน ผลิตไฟฟ้า และใช้เป็นเชื้อเพลิง โดยมีการปรับปรุงคุณภาพให้ได้สมบัติตามที่จำนำไปใช้งาน

3.    จุดเสี่ยง หมายถึง พื้นที่ หรือบริเวณที่อาจจะเกิดปัญหา หรืออันตราย หรือควรเฝ้าระวัง

 


16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
N/A

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
N/A

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

1.    ประเมินจากแบบสอบข้อเขียน

2.    ประเมินโดยการสัมภาษณ์ตามแบบทดสอบที่กำหนดไว้ 

3.    การประเมินจากหลักฐานอื่น ๆ เช่น หนังสือรับรอง เอกสารรับรองการผ่านการอบรม หนังสือรับรองการทำงาน/ผ่านงาน จะต้องดำเนินการควบคู่กับการสัมภาษณ์ร่วมด้วย



ยินดีต้อนรับ