หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

ตรวจสอบการทำงานของกังหันไอน้ำและวิเคราะห์ความผิดปกติของระบบผลิตไฟฟ้าเบื้องต้น

สาขาวิชาชีพพลังงานและพลังงานทดแทน


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ GPW-IXSA-657A

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ ตรวจสอบการทำงานของกังหันไอน้ำและวิเคราะห์ความผิดปกติของระบบผลิตไฟฟ้าเบื้องต้น

3. ทบทวนครั้งที่ /

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

อาชีพผู้ปฏิบัติงานระบบผลิตไฟฟ้าโรงไฟฟ้าขยะ ระดับ 4



6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)
ผู้ที่ผ่านหน่วยสมรรถนะนี้สามารถตรวจสอบการทำงานของกังหันไอน้ำ และเครื่องกำเนิดไฟฟ้า และวิเคราะห์ความผิดปกติ ปัญหาที่เกิดจากกังหันไอน้ำและเครื่องกำเนิดไฟฟ้าเบื้องต้น รวมถึงการบันทึกข้อมูลการตรวจสอบและวิเคราะห์ผลการตรวจสอบเครื่องจักร

7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)
N/A

9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
N/A

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)
พระราชบัญญัติความปลอดภัย อาชีวอนามัยและสภาพแวดล้อมในการทำงาน พ.ศ. 2554 กฎกระทรวง เรื่อง กําหนดมาตรฐานในการบริหารและการจัดการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางานเกี่ยวกับเครื่องจักร ปั้นจั่น และหม้อน้ำ พ.ศ. 2564 กฎกระทรวง เรื่อง กําหนดมาตรฐานในการบริหาร จัดการ และดําเนินการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางานเกี่ยวกับไฟฟ้า พ.ศ. 2542

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รหัส PC
(ตามเล่มมาตรฐาน)
รหัส PC
(จากระบบ)
WPG-OP-4-04-01

ตรวจสอบผลการตรวจวัดการทำงานของกังหันไอน้ำ

1. อธิบายองค์ความรู้เกี่ยวกับการทำงานของกังหันไอน้ำ

WPG-OP-4-04-01.01 206208
WPG-OP-4-04-01

ตรวจสอบผลการตรวจวัดการทำงานของกังหันไอน้ำ

2. อธิบายวิธีการตรวจวัดการทำงานของกังหันไอน้ำ

WPG-OP-4-04-01.02 206209
WPG-OP-4-04-01

ตรวจสอบผลการตรวจวัดการทำงานของกังหันไอน้ำ

3. ใช้เครื่องมือวัดในการตรวจวัดการทำงานของกังหันไอน้ำได้ตามคู่มือ

WPG-OP-4-04-01.03 206210
WPG-OP-4-04-01

ตรวจสอบผลการตรวจวัดการทำงานของกังหันไอน้ำ

4. ตรวจวัดและควบคุมการทำงานของกังหันไอน้ำ

WPG-OP-4-04-01.04 206211
WPG-OP-4-04-01

ตรวจสอบผลการตรวจวัดการทำงานของกังหันไอน้ำ

5. บันทึกผลการตรวจวัดและผลการวิเคราะห์การทำงานของกังหันไอน้ำ

WPG-OP-4-04-01.05 206212
WPG-OP-4-04-02

วิเคราะห์ความผิดปกติกังหันไอน้ำ รายงาน และเสนอแนวทางแก้ไขเบื้องต้น

1. รวบรวมและทบทวนข้อมูลการทำงานของกังหันไอน้ำ

WPG-OP-4-04-02.01 206213
WPG-OP-4-04-02

วิเคราะห์ความผิดปกติกังหันไอน้ำ รายงาน และเสนอแนวทางแก้ไขเบื้องต้น

2. รวบรวมปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของกังหันไอน้ำ

WPG-OP-4-04-02.02 206214
WPG-OP-4-04-02

วิเคราะห์ความผิดปกติกังหันไอน้ำ รายงาน และเสนอแนวทางแก้ไขเบื้องต้น

3. วิเคราะห์ความเสี่ยงที่อาจเกิดจากการทำงานของกังหันไอน้ำและผู้ปฏิบัติงาน

WPG-OP-4-04-02.03 206215
WPG-OP-4-04-02

วิเคราะห์ความผิดปกติกังหันไอน้ำ รายงาน และเสนอแนวทางแก้ไขเบื้องต้น

4. บันทึกข้อมูลการวิเคราะห์ปัญหาของการทำงานของกังหันไอน้ำเบื้องต้น

WPG-OP-4-04-02.04 206216
WPG-OP-4-04-03

ตรวจสอบผลการตรวจวัดเครื่องกำเนิดไฟฟ้า

1. อธิบายหลักการทำงานและระบุขั้นตอนการทำงานของเครื่องกำเนิดไฟฟ้าและอุปกรณ์ไฟฟ้า

WPG-OP-4-04-03.01 206217
WPG-OP-4-04-03

ตรวจสอบผลการตรวจวัดเครื่องกำเนิดไฟฟ้า

2. ใช้เครื่องมือวัดในการตรวจวัดการทำงานของเครื่องกำเนิดไฟฟ้าได้ตามคู่มือ

WPG-OP-4-04-03.02 206218
WPG-OP-4-04-03

ตรวจสอบผลการตรวจวัดเครื่องกำเนิดไฟฟ้า

3. ตรวจวัดและควบคุมการทำงานของเครื่องกำเนิดไฟฟ้า

WPG-OP-4-04-03.03 206219
WPG-OP-4-04-03

ตรวจสอบผลการตรวจวัดเครื่องกำเนิดไฟฟ้า

4. บันทึกผลการตรวจวัดและผลการวิเคราะห์การทำงานของเครื่องกำเนิดไฟฟ้า

WPG-OP-4-04-03.04 206220
WPG-OP-4-04-04

วิเคราะห์ปัญหาเครื่องกำเนิดไฟฟ้า รายงาน และเสนอแนวทางแก้ไขเบื้องต้น

1. รวบรวมและทบทวนข้อมูลการทำงานของเครื่องกำเนิดไฟฟ้า

WPG-OP-4-04-04.01 206861
WPG-OP-4-04-04

วิเคราะห์ปัญหาเครื่องกำเนิดไฟฟ้า รายงาน และเสนอแนวทางแก้ไขเบื้องต้น

2. รวบรวมปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของเครื่องกำเนิดไฟฟ้าเบื้องต้น

WPG-OP-4-04-04.02 206862
WPG-OP-4-04-04

วิเคราะห์ปัญหาเครื่องกำเนิดไฟฟ้า รายงาน และเสนอแนวทางแก้ไขเบื้องต้น

3. วิเคราะห์ความเสี่ยงที่อาจเกิดจากการทำงานของเครื่องกำเนิดไฟฟ้าและผู้ปฏิบัติงาน

WPG-OP-4-04-04.03 206863
WPG-OP-4-04-04

วิเคราะห์ปัญหาเครื่องกำเนิดไฟฟ้า รายงาน และเสนอแนวทางแก้ไขเบื้องต้น

4. บันทึกข้อมูลการวิเคราะห์ปัญหาของการทำงานของเครื่องกำเนิดไฟฟ้าเบื้องต้น

WPG-OP-4-04-04.04 206864

12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)
N/A

13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

      ทักษะในการควบคุมระบบกังหันไอน้ำ/เครื่องกำเนิดไฟฟ้า



      1. ทักษะการตรวจสอบการทำงานของกังหันไอน้ำและเครื่องกำเนิดไฟฟ้า

       2. ทักษะการอ่านและการใช้คู่มือปฏิบัติงานทั้งด้านเทคนิคและความปลอดภัยของระบบไฟฟ้า เช่น กังหัน ไอน้ำ เครื่องกำเนิดไฟฟ้า

       3.ทักษะการอ่านแบบไฟฟ้า เช่น ไดอะแกรมทางไฟฟ้า (Single Line Diagram) และแบบเครื่องกล แบบไดอะแกรมท่อ (Piping Diagram) เบื้องต้น

       4. ทักษะการใช้เครื่องมือวัด เครื่องมือช่าง หรืออุปกรณ์อ่านค่าแสดงผลแบบต่าง ๆ เช่น เครื่องวัดอุณหภูมิแบบอินฟราเรด (Infrared Thermometer) มัลติมิเตอร์ (Multimeter)

       5. ทักษะการสังเกตเพื่อรวบรวมปัญหาและหาสาเหตุ ด้วยวิธีสังเกตการทำงานของเครื่องจักรทางกล เช่น การเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิ ความดัน ในเบื้องต้น

       6. ทักษะการสังเกตเพื่อรวบรวมปัญหาและหาสาเหตุ ด้วยวิธีสังเกตการทำงานของเครื่องจักรทางไฟฟ้า เช่น การเปลี่ยนแปลงของแรงดันไฟฟ้า กระแสไฟฟ้า กำลังไฟฟ้า ในเบื้องต้น

       7. ทักษะการใช้คอมพิวเตอร์โปรแกรมพื้นฐาน

(ข) ความต้องการด้านความรู้

      1. ความรู้ระบบไฟฟ้าเบื้องต้น เช่น ระบบไฟฟ้า 1 เฟส, ระบบไฟฟ้า 3 เฟส, ระบบการส่งจ่ายกำลังไฟฟ้า เป็นต้น



      2. ความรู้ทางด้านเทอร์โมไดนามิกส์เบื้องต้น เช่น การเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิ การเปลี่ยนแปลงความดัน การเปลี่ยนสถานะของสสาร เป็นต้น



      3. ความรู้ในวิธีการปฏิบัติงานเครื่องจักรจากคู่มือการปฏิบัติงานเครื่องจักร



      4. ความรู้ในหลักการทำงานและขั้นตอนของอุปกรณ์ในระบบไฟฟ้า



      5. ความรู้ในหลักการขั้นตอนการสลับลำดับการทำงานของอุปกรณ์


14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

(ก)  หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence) หรือ



      1. ใบรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ (ถ้ามี)

      2.แฟ้มสะสมผลงานการปฏิบัติงาน (ถ้ามี)

(ข)  หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)



      1. หลักฐานคุณวุฒิการศึกษา

      2. หลักฐานข้อใดข้อหนึ่งดังต่อไปนี้ (ต้องมี 1 ข้อ)

          2.1 หลักฐานการผ่านการอบรมหลักสูตรเกี่ยวกับระบบกังหันไอน้ำ และเครื่องกำเนิดไฟฟ้า



          2.2 หลักฐานการมีคุณวุฒิได้รับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.) สาขาช่างไฟฟ้า หรือสาขาอื่นที่มีวิชาการเรียนภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติเกี่ยวกับระบบผลิตไฟฟ้า ระบบส่งจ่ายไฟฟ้า



          2.3 กรณีที่ปฏิบัติงานเกิน 2 ปี



          แสดงหลักฐานการผ่านการฝึกอบรมแนวทางการปฏิบัติที่ดีเกี่ยวกับการใช้งานและความปลอดภัยในการทำงานของหม้อไอน้ำ กังหันไอน้ำ และเครื่องกำเนิดไฟฟ้า



      3. ผลการสอบข้อเขียน

      4. ผลการทดสอบสัมภาษณ์

(ค)   วิธีการประเมิน



      1. ข้อสอบปรนัย 4 ตัวเลือก และข้อสอบอัตนัย

      2. สอบสัมภาษณ์


15. ขอบเขต (Range Statement)

(ก) คำแนะนำ



      ผู้เข้ารับการประเมินจะต้องปฏิบัติการเดินเครื่องระบบไฟฟ้า โดยต้องทราบถึงหลักการเดินเครื่องระบบไฟฟ้า



(ข) คำอธิบายรายละเอียด



      1. การสลับลำดับการทำงานของอุปกรณ์ หมายถึง การเดินเครื่องอุปกรณ์ Stand by สลับกับอุปกรณ์ที่ใช้งานอยู่ตามแผนการสลับอุปกรณ์

      2. ตรวจอุปกรณ์ตามรายการตรวจสอบ (Check list/Log Sheet) และสิ่งผิดปกติของระบบไฟฟ้าและอุปกรณ์ไฟฟ้า โดยจะดำเนินการตรวจระบบไฟฟ้าและอุปกรณ์ไฟฟ้าตามรายการตรวจสอบ (Check list/Log Sheet) ที่กำหนด พร้อมทั้งจะระบุสิ่งผิดปกติของระบบไฟฟ้าและอุปกรณ์ไฟฟ้า แล้วจึงดำเนินการแขวนล็อกเอาท์และแท็กเอาท์ (Lock out - Tag out: LOTO) และระบุสถานที่ที่พบสิ่งผิดปกติ

      3. สิ่งผิดปกติของระบบไฟฟ้าและอุปกรณ์ไฟฟ้า หมายถึง สิ่งผิดปกติที่เกิดขึ้นกับระบบไฟฟ้าและอุปกรณ์ไฟฟ้า เช่น Breaker Trip, Relay Protection Alarm เป็นต้น

      4. รายการตรวจสอบ (Check list/Log Sheet) หมายถึง แบบฟอร์มบันทึกข้อมูลการทำงานของอุปกรณ์รายวัน เช่น ค่ากระไฟฟ้าของมอเตอร์, ค่าแรงดันไฟฟ้าของมอเตอร์ เป็นต้น

      5. รายงานผล คือ การรายงานผลการตรวจสอบสถานะของระบบไฟฟ้าและอุปกรณ์ไฟฟ้าให้กับหัวหน้างาน และรวมถึงการรายงานสถานะของระบบที่รับผิดชอบเพื่อส่งมอบกะ

      6. ตรวจสอบสถานะระบบไฟฟ้าและอุปกรณ์ไฟฟ้า สำหรับการ Startup และ Shutdown โดยจะดำเนินการตรวจสอบสถานะระบบไฟฟ้าและอุปกรณ์ไฟฟ้า พร้อมทั้งแจ้งสิ่งผิดปกติของระบบไฟฟ้าและอุปกรณ์ไฟฟ้าที่เกิดขึ้นก่อนและระหว่างการ Startup และ Shutdown

      7. ระบุและแก้ไขปัญหาในการเกิดเหตุฉุกเฉินได้เบื้องต้น โดยจะดำเนินการตรวจสอบสาเหตุและแก้ไขปัญหาหน้างานที่ไม่ซับซ้อน เช่น ในกรณีที่สับเบรคเกอร์ (Breaker) ไม่ได้พนักงานเดินเครื่องระดับ 4 ต้องสามารถตรวจสอบรางใส่เบรคเกอร์ (Breaker) ว่าตรงร่องหรือไม่และทำการแจ้งสถานะเบรคเกอร์ (Breaker) อีกครั้ง





16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
N/A

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
N/A

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

18.1 เครื่องมือประเมิน ตรวจสอบผลการตรวจวัดการทำงานของกังหันไอน้ำ



        1. ข้อสอบปรนัย เช่น อธิบายองค์ความรู้เกี่ยวกับการทำงานของกังหันไอน้ำ อธิบายวิธีการตรวจวัดการทำงานของกังหันไอน้ำ ใช้เครื่องมือวัดในการตรวจวัดการทำงานของกังหันไอน้ำได้ตามคู่มือ ตรวจวัดและควบคุมการทำงานของกังหันไอน้ำ บันทึกผลการตรวจวัดและผลการวิเคราะห์การทำงานของกังหันไอน้ำ

        2. ข้อสอบอัตนัย เช่น อธิบายองค์ความรู้เกี่ยวกับการทำงานของกังหันไอน้ำ

        3. ข้อสอบสัมภาษณ์ เช่น อธิบายองค์ความรู้เกี่ยวกับการทำงานของกังหันไอน้ำ 

18.2 เครื่องมือประเมิน วิเคราะห์ความผิดปกติกังหันไอน้ำ รายงาน และเสนอแนวทางแก้ไขเบื้องต้น  



        1. ข้อสอบปรนัย เช่น รวบรวมและทบทวนข้อมูลการทำงานของกังหันไอน้ำ รวบรวมปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของกังหันไอน้ำ วิเคราะห์ความเสี่ยงที่อาจเกิดจากการทำงานของกังหันไอน้ำและผู้ปฏิบัติงาน บันทึกข้อมูลการวิเคราะห์ปัญหาของการทำงานของกังหันไอน้ำเบื้องต้น 

18.3 เครื่องมือประเมิน ตรวจสอบผลการตรวจวัดเครื่องกำเนิดไฟฟ้า



        1. ข้อสอบปรนัย เช่น อธิบายหลักการทำงานและระบุขั้นตอนการทำงานของเครื่องกำเนิดไฟฟ้าและอุปกรณ์ไฟฟ้า ใช้เครื่องมือวัดในการตรวจวัดการทำงานของเครื่องกำเนิดไฟฟ้าได้ตามคู่มือ ตรวจวัดและควบคุมการทำงานของเครื่องกำเนิดไฟฟ้า บันทึกผลการตรวจวัดและผลการวิเคราะห์การทำงานของเครื่องกำเนิดไฟฟ้า

        2. ข้อสอบอัตนัย เช่น อธิบายหลักการทำงานและระบุขั้นตอนการทำงานของเครื่องกำเนิดไฟฟ้าและอุปกรณ์ไฟฟ้า 

18.4 เครื่องมือประเมิน วิเคราะห์ปัญหาเครื่องกำเนิดไฟฟ้า รายงาน และเสนอแนวทางแก้ไขเบื้องต้น



         1. ข้อสอบปรนัย เช่น รวบรวมและทบทวนข้อมูลการทำงานของเครื่องกำเนิดไฟฟ้า รวบรวมปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของเครื่องกำเนิดไฟฟ้าเบื้องต้น วิเคราะห์ความเสี่ยงที่อาจเกิดจากการทำงานของเครื่องกำเนิดไฟฟ้าและผู้ปฏิบัติงาน บันทึกข้อมูลการวิเคราะห์ปัญหาของการทำงานของเครื่องกำเนิดไฟฟ้าเบื้องต้น



ยินดีต้อนรับ