หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

เตรียมอุปกรณ์ เครื่องมือเก็บตัวอย่างอากาศ

สาขาวิชาชีพสิ่งแวดล้อมและสารอันตราย


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ EVM-SVJR-218A

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ เตรียมอุปกรณ์ เครื่องมือเก็บตัวอย่างอากาศ

3. ทบทวนครั้งที่ /

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

ISCO 1349    -หัวหน้าแผนกติดตามตรวจสอบผลกระทบสิ่งแวดล้อม

ISCO 2133    -เจ้าหน้าที่สิ่งแวดล้อม 

                   -นักวิชาการสิ่งแวดล้อม ปฏิบัติการ/ชำนาญการ/ชำนาญการพิเศษ/เชี่ยวชาญ

                   -นักวิทยาศาสตร์ด้านวิจัยสิ่งแวดล้อม

                   -ผู้เชี่ยวชาญ/ที่ปรึกษาด้านสิ่งแวดล้อม

ISCO 2143    -นักวิเคราะห์สิ่งแวดล้อม

                   -ผู้เชี่ยวชาญ/ที่ปรึกษาด้านฟื้นฟูสิ่งแวดล้อม



6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)
ผู้ที่ผ่านหน่วยสมรรถนะนี้จะสามารถเตรียมอุปกรณ์ เครื่องมือเก็บตัวอย่างอากาศ และเตรียมพื้นที่เก็บตัวอย่างอากาศได้อย่างถูกต้องสามารถเลือกใช้อุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคลได้อย่างเหมาะสมตามคู่มือสามารถตรวจสอบพื้นที่เก็บตัวอย่างให้มีความปลอดภัยตามมาตรการด้านความปลอดภัยของเจ้าของพื้นที่

7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)
กลุ่มอาชีพผู้ตรวจติดตามคุณภาพสิ่งแวดล้อมด้านอากาศ

9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
N/A

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)
1)    พระราชบัญญัติส่งเสริมวิชาชีพวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี พ.ศ. 2551 2)    ข้อบังคับสภาวิชาชีพวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีว่าด้วยการประกอบวิชาชีพวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีควบคุม สาขาการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมด้านวิทยาศาสตร์และการควบคุมมลพิษ พ.ศ. 25573)    ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ (ประกาศ ณ วันที่ 21 สิงหาคม พ.ศ. 2560) กำหนดมาตรฐานก๊าซคาร์บอนไดซัลไฟด์ในบรรยากาศ4)    ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 36 (พ.ศ. 2553) กำหนดมาตรฐานฝุ่นละออกขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน ในบรรยากาศทั่วไป5)    ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 33 (พ.ศ. 2552) กำหนดค่ามาตรฐานค่าก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์ในบรรยากาศทั่วไป6)    ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 30 (พ.ศ. 2550) กำหนดมาตรฐานค่าสารอินทรีย์ระเหยง่ายในบรรยากาศทั่วไปในเวลา 1 ปี7)    ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 10 (พ.ศ. 2538) กำหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศทั่วไป8)    ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 24 (พ.ศ. 2547) กำหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศทั่วไป9)    ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 28 (พ.ศ. 2550) กำหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยาการทั่วไป10)    ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 21 (พ.ศ. 2554) กำหนดมาตรฐานค่าซัลเฟอร์ไดออกไซด์ในบรรยากาศทั่วไปในเวลา 1 ชั่วโมง11)    ประกาศกรมควบคุมมลพิษ (ประกาศ ณ วันที่ 18 ธันวาคม  พ.ศ. 2551) กำหนดค่าเฝ้าระวังสำหรับสารอินทรีย์ระเหยง่ายในบรรยากาศโดยทั่วไปในเวลา 24 ชั่วโมง12)    ประกาศกรมควบคุมมลพิษ (ประกาศในราชกิจจานุเบกษาฉบับทั่วไป เล่มที่ 119 ตอนพิเศษ 106ง วันที่ 30 ตุลาคม 2545) กำหนดปริมาณสารเจือปนในอากาศที่ระบายจากปล่องเตาเผาสิ่งปฏิกูลหรือวัสดุที่ไม่ใช้แล้วที่เป็นอันตรายจากอุตสาหกรรม พ.ศ. 254513)    ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา ฉบับประกาศทั่วไป 119 ตอนที่ 7 ง วันที่ 22 มกราคม 2545) กำหนดให้โรงงานประเภทต่างๆ ต้องติดตั้งเครื่องมือหรืออุปกรณ์พิเศษเพื่อตรวจสอบคุณภาพอากาศจากปล่องแบบอัตโนมัติ พ.ศ. 254414)    ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา ฉบับประกาศทั่วไป เล่ม 121 ตอนพิเศษ 113 ง วันที่ 7 ตุลาคม 2547) กำหนดค่าปริมาณสารเจือปนในอากาศที่ระบายออกจากโรงงานผลิต ส่ง หรือจำหน่ายพลังงานไฟฟ้า พ.ศ. 254715)    ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 122 ตอนพิเศษ 52 ง วันที่ 14 กรกฎาคม 2548) กำหนดค่าปริมาณสารเจือปนในอากาศที่ระบายออกจากโรงงานกรณีการใช้น้ำมันใช้แล้วผ่านกระบวนการปรับคุณภาพและเชื้อเพลิงสังเคราะห์เป็นเชื้อเพลิงในเตาอุตสาหกรรม พ.ศ. 254816)    ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 123 ตอนพิเศษ 125 ง วันที่ 4 ธันวาคม 2549) กำหนดค่าปริมาณของสารเจือปนในอากาศที่ระบายออกจากโรงงาน พ.ศ. 254917)    ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 123 ตอนพิเศษ 125 ง วันที่ 4 ธันวาคม 2549) กำหนดค่าปริมาณของสารเจือปนในอากาศที่ระบายออกจากโรงงาน พ.ศ. 254918)    ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 123 ตอนพิเศษ 125 ง วันที่ 4 ธันวาคม 2549) กำหนดค่าปริมาณของสารเจือปนในอากาศที่ระบายออกจากโรงงานปูนซีเมนต์ พ.ศ. 2549)19)    ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 123 ตอนพิเศษ 125 ง วันที่ 4 ธันวาคม 2549) กำหนดค่าปริมาณเขม่าที่เจือปนในอากาศที่ระบายออกจากปล่องของหม้อน้ำโรงสีข้าวที่ใช้แกลบเป็นเชื้อเพลิง พ.ศ. 254920)    ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 123 ตอนพิเศษ 125 ง วันที่ 4 ธันวาคม 2549) กำหนดค่าปริมาณเขม่าควันที่เจือปนในอากาศที่ระบายออกจากปล่องของหม้อน้ำของโรงงาน พ.ศ. 254921)    ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 123 ตอนพิเศษ 125 ง วันที่ 4 ธันวาคม 2549) กำหนดค่าปริมาณของสารเจือปนในอากาศที่ระบายออกจากโรงงานปูนซีเมนต์ พ.ศ.  2549) 22)    ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 123 ตอนพิเศษ 125 ง วันที่4 ธันวาคม 2549) กำหนดค่าปริมาณของสารเจือปนในอากาศที่ระบายออกจากโรงงาน23)    ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 123 ตอนพิเศษ 125 ง วันที่ 4 ธันวาคม 2549) กำหนดค่าปริมาณเขม่าควันที่เจือปนในอากาศที่ระบายออกจากปล่องควันของหม้อน้ำโรงสีข้าวที่ใช้แกลบเป็นเชื้อเพลิง พ.ศ. 254924)    ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษาเล่ม 123 ตอนพิเศษ 125 ง วันที่ 4 ธันวาคม 2549) กำหนดค่าปริมาณเขม่าควันที่เจือปนในอากาศที่ระบายออกจากปล่องของหม้อน้ำของโรงงาน พ.ศ. 254925)    ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 124 ตอนพิเศษ 115 ง วันที่ 17 กันยายน 2550) การจัดทำรายงานชนิดและปริมาณสารมลพิษที่ระบายออกจากโรงงาน พ.ศ.  255026)    ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 127 ตอนพิเศษ 146 ง วันที่ 20 ธันวาคม 2553) กำหนดค่าปริมาณสารเจือปนในอากาศที่ระบายออกจากโรงกลั่นน้ำมันปิโตรเลียม พ.ศ. 255327)    ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา  เล่ม 129 ตอนพิเศษ 88 ง วันที่ 1 มิถุนายน 2555) กำหนดหลักเกณฑ์ และวิธีการปฏิบัติในการตรวจสอบและควบคุมการรั่วซึมของสารอินทรีย์ระเหยจากอุปกรณ์ในโรงงานอุตสาหกรรม พ.ศ.  255528)    ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 129 ตอนพิเศษ 102 ง วันที่ 28 มิถุนายน 2555) กำหนดค่าปริมาณของสารเจือปนในอากาศที่ระบายออกจากโรงงานผลิตแก้วและกระจก พ.ศ. 255529)    ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 132 ตอนพิเศษ 139 ง วันที่ 21 สิงหาคม 2558) การจัดทำรายงานชนิดและปริมาณสารมลพิษที่ระบายออกจากโรงงาน พ.ศ.  255830)    ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 134 ตอนพิเศษ 38 ง วันที่ 6 กุมภาพันธ์ 2560) กำหนดค่าปริมาณของสารเจือปนในอากาศที่ระบายออกจากโรงแยกก๊าซธรรมชาติ พ.ศ.  255931)    ประกาศกรมโรงงานอุตสาหกรรม (ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 127 ตอนพิเศษ 96 ง วันที่ 10 สิงหาคม 2553) กำหนดประเภทหรือชนิดของโรงงานที่ต้องจัดทำรายงานชนิดและปริมาณสารมลพิษที่ระบายออกจากโรงงาน พ.ศ. 2555 

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รหัส PC
(ตามเล่มมาตรฐาน)
รหัส PC
(จากระบบ)
EM111.01 เตรียมอุปกรณ์สำหรับการเก็บตัวอย่างอากาศตามวิธีที่กำหนด

1. เตรียมอุปกรณ์เก็บตัวอย่างได้อย่างถูกต้องที่ทำให้ได้ตัวอย่างที่เป็นตัวแทน

198865
EM111.01 เตรียมอุปกรณ์สำหรับการเก็บตัวอย่างอากาศตามวิธีที่กำหนด

2. จัดเตรียมสารเคมีที่ใช้ในการเก็บตัวอย่างในภาคสนาม

198866
EM111.01 เตรียมอุปกรณ์สำหรับการเก็บตัวอย่างอากาศตามวิธีที่กำหนด

3. เตรียมอุปกรณ์เก็บข้อมูลสภาพแวดล้อมขณะเก็บตัวอย่าง

198867
EM111.02 เตรียมอุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคลและตรวจสอบความปลอดภัยของพื้นที่เก็บตัวอย่าง

1. เตรียมอุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคลและเลือกใช้ได้อย่างเหมาะสมตามคู่มือ

198868
EM111.02 เตรียมอุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคลและตรวจสอบความปลอดภัยของพื้นที่เก็บตัวอย่าง

2. ตรวจสอบพื้นที่เก็บตัวอย่างให้มีความปลอดภัยตามมาตรการด้านความปลอดภัยของเจ้าของพื้นที่

198869

12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)
N/A

13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

1.    การใช้อุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคล

2.    มีทักษะในการอ่านคู่มือหรือมาตรฐานที่ต้องดำเนินการและปฏิบัติตามคู่มือได้อย่างถูกต้อง

3.    มีทักษะการสื่อสารภาษาเชิงวิทยาศาสตร์ สามารถแจ้งชื่ออุปกรณ์ สารเคมีที่ใช้ได้ถูกต้อง

4.    มีทักษะในการติดต่อประสานงาน ระหว่างฝ่ายหรือแผนกที่ทำงานหรือต้องรับทราบข้อมูลเกี่ยวข้องกัน 

 

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1.    การจำแนกชนิดของอุปกรณ์ เครื่องมือ และสารเคมี พร้อมการเลือกใช้อย่างถูกต้อง

2.    หลักการทำงานขั้นพื้นฐานและการใช้ประโยชน์ของอุปกรณ์ เครื่องมือ

3.    มาตรการด้านความปลอดภัยของการจัดเก็บอุปกรณ์ เครื่องมือ สารเคมี และการเข้าพื้นที่

4.    มีความรู้ความสามารถด้านการใช้คอมพิวเตอร์ด้วยโปรแกรมดำเนินการ เช่น .doc .xlsx และ .pptx และโปรแกรมเฉพาะด้าน เป็นต้น

 


14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

   (ก)    หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)

1.    หนังสือรับรองประสบการณ์ทำงาน (ถ้ามี)

2.    เอกสารรับรองการผ่านการสอบสัมภาษณ์เชิงเทคนิค

3.    เอกสารรับรองการผ่านการสอบสาธิตการปฏิบัติงาน

   (ข)    หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

1.    เอกสารรับรองการผ่านการสอบข้อเขียน

2.    หลักฐานจากใบรับรอง ใบผ่านการอบรม 

   (ค)    คำแนะนำในการประเมิน

ผู้ประเมินตรวจประเมินเกี่ยวกับการเตรียมอุปกรณ์ เครื่องมือเก็บตัวอย่างอากาศ และเตรียมพื้นที่เก็บตัวอย่าง โดยพิจารณาจากหลักฐานที่เกี่ยวข้อง ทั้งหลักฐานการปฏิบัติงาน และหลักฐานด้านความรู้

   (ง)    วิธีการประเมิน

1.    พิจารณาตามหลักฐานการปฏิบัติงาน

2.    พิจารณาตามหลักฐานความรู้


15. ขอบเขต (Range Statement)

    การเตรียมอุปกรณ์ เครื่องมือเก็บตัวอย่างอากาศ และเตรียมพื้นที่เก็บตัวอย่างในระดับคุณวุฒิที่ 3 เป็นการจัดเตรียมสิ่งสนับสนุนให้ผู้ที่รับผิดชอบดำเนินการเก็บตัวอย่างและรักษาตัวอย่างอากาศต่อไปได้ ดังนั้น ต้องจัดเตรียมอุปกรณ์ เครื่องมือเก็บตัวอย่างอากาศ และเตรียมพื้นที่เก็บตัวอย่างตามแผนการเก็บตัวอย่างหรือคู่มือการปฏิบัติงาน

    (ก)    คำแนะนำ

1.    ผู้เข้ารับการประเมินต้องให้ความสำคัญกับการเตรียมอุปกรณ์เก็บตัวอย่างที่ทำให้ได้ตัวอย่างที่เป็นตัวแทน การเตรียมสารเคมีที่ใช้ในการเก็บตัวอย่างในภาคสนาม ทั้งนี้การเตรียมอุปกรณ์เก็บข้อมูสภาพแวดล้อมขณะเก็บตัวอย่างต้องสอดคล้องตามวิธีที่กำหนดและเพียงพอต่อการใช้งาน

2.    ผู้เข้ารับการประเมินต้องให้ความสำคัญกับการเตรียมอุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคลและเลือกใช้ได้อย่างถูกต้องตามคู่มือ พร้อมทั้งตรวจสอบพื้นที่เก็บตัวอย่างให้มีความปลอดภัยตามมาตรการด้านความปลอดภัยของเจ้าของพื้นที่

    (ข)    คำอธิบายรายละเอียด

1.    อุปกรณ์เก็บตัวอย่าง เช่น อุปกรณ์เก็บตัวอย่างอากาศที่เป็นก๊าซ ฝุ่นละออง และสารอินทรีย์ระเหยง่าย 

2.    สารเคมีที่ใช้ในการเก็บตัวอย่าง เช่น สารละลายดูดซึมที่ใช้ในการเก็บตัวอย่างก๊าช น้ำกลั่น 

3.    อุปกรณ์เก็บข้อมูลสภาพแวดล้อม เช่น เครื่องตรวจวัดสภาพอากาศ (อุณหภูมิ ความดัน ความชื้น) คอมพิวเตอร์ชนิดพกพา เอกสารจดบันทึกรายละเอียดสภาพแวดล้อมระหว่างการเก็บตัวอย่าง 

4.    อุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคล เช่น อุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคลตามมาตรฐานความปลอดภัยในการปฏิบัติงานและเป็นไปตามข้อกำหนดของเจ้าของพื้นที่ 

5.    การเก็บตัวอย่างอากาศ หมายถึง การเก็บตัวอย่างอากาศที่เป็นฝุ่นละออง ก๊าซ สารอินทรีย์ระเหย ณ จุดที่สนใจติดตามประเมินผลคุณภาพด้านอากาศ


16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
N/A

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
N/A

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

   18.1      เครื่องมือประเมินหน่วยสมรรถนะย่อย เตรียมอุปกรณ์สำหรับการเก็บตัวอย่างอากาศตามวิธีที่กำหนด

1.    ข้อสอบสัมภาษณ์เชิงเทคนิค

2.    ข้อสอบปรนัย (สี่ตัวเลือก)

3.    ข้อสอบสาธิตการปฏิบัติงาน

ดูรายละเอียดเพิ่มเติมจากคู่มือประเมิน

   18.2      เครื่องมือประเมินหน่วยสมรรถนะย่อย เตรียมอุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคลและตรวจสอบความปลอดภัยของพื้นที่เก็บตัวอย่าง

1.    ข้อสอบสัมภาษณ์เชิงเทคนิค

2.    ข้อสอบปรนัย (สี่ตัวเลือก)

3.    ข้อสอบสาธิตการปฏิบัติงาน

ดูรายละเอียดเพิ่มเติมจากคู่มือประเมิน



ยินดีต้อนรับ