หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

เตรียมพื้นที่ (Land preparation)

สาขาวิชาชีพเกษตรกรรม


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ ARC-SOHM-1009A

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ เตรียมพื้นที่ (Land preparation)

3. ทบทวนครั้งที่ 1 / 2566

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)
N/A
1 6111 ผู้ปฏิบัติงานด้านการปลูกพืชไร่และพืชผัก

6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)
        ผู้ที่เข้ารับการประเมินจะต้องมีความรู้ความเข้าใจในเรื่องของการเตรียมแปลงปลูกโดยมีการประเมินพื้นที่แปลงปลูกตั้งแต่การปรับพื้นที่ให้มีความเหมาะสมต่อการเพาะปลูกข้าว การไถเตรียมดินที่ต้องพิจารณาให้เหมาะสมกับสภาพพื้นที่และรูปแบบการทำนาที่ตัดสินใจเลือก การปรับแต่งคันนาให้มีความแข็งแรงสามารถเก็บน้ำได้ดีและสามารถรองรับการเข้าปฏิบัติงานของเครื่องจักรกลได้ดี

7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)
       ผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว (Rice seed producer)

9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
N/A

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)
       มาตรฐานสินค้าเกษตร มกษ. 4406-2560 การปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีสำหรับเมล็ดพันธุ์ข้าว (Good Agricultural Practices for Rice Seed)

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รหัส PC
(ตามเล่มมาตรฐาน)
รหัส PC
(จากระบบ)
A821

เตรียมแปลงปลูก 

1. เลือกพื้นที่ที่มีความเหมาะสมในการปลูกข้าวและไม่มีการปนเปื้อนของวัตถุอันตราย 

A821.01 197685

2. พิจารณาทางคมนาคมที่สามารถเข้าออกและทำงานได้สะดวก 

A821.02 197686

3. พิจารณาทางน้ำเข้าออกแปลงได้สะดวก 

A821.03 197687
A822

ไถเตรียมดิน 

1. ไถเตรียมดินพื้นที่นาสภาพดินแห้ง 

A822.01 197688

2. ไถเตรียมดินพื้นที่นาสภาพดินเปียก 

A822.02 197689
A823

ปรับแต่งคันนา 

1. ปรับความกว้างและความสูงคันนาให้เหมาะสม

A823.01 197690

2. สร้างคันนาด้วยเครื่องจักรที่เหมาะสม 

A823.02 197691

3. ปรับแต่งคันนาให้มีความแข็งแรงสามารถเก็บกักน้ำได้ดี

A823.03 197692

12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)

  • ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับการเตรียมดิน การตรวจสอบความเหมาะสมของพื้นที่ การปรับสภาพแวดล้อมของพื้นที่แปลงเพาะปลูก การไถพลิกดิน

  • ความรู้และทักษะด้านคอมพิวเตอร์และเทคโนโลยี

  • ความรู้และทักษะทางด้านความปลอดภัยระหว่างการปฏิบัติงาน

  • ทักษะการอ่าน การบันทึก และการสื่อสาร


13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ


  • มีทักษะในการใช้เทคโนโลยีการปฏิบัติงาน

  • มีทักษะในการคิด สื่อสาร สามารถแก้ไขปัญหาพื้นฐานที่พบประจำ

  • มีทักษะในการเลือกพื้นที่ปลูก

  • มีทักษะในการนำน้ำเข้าออกแปลงเพาะปลูก

  • มีทักษะในการตัดสินใจเลือกรูปแบบการเพาะปลูก

  • มีทักษะในการดำเนินการไถเตรียมดินสำหรับปลูกข้าว

  • มีทักษะในการสร้างคันนา

(ข) ความต้องการด้านความรู้


  • มีความรู้ในการอ่าน เขียน พูด ภาษาไทยขั้นพื้นฐานได้

  • มีความรู้ความเข้าใจในวิชาชีพพื้นฐานและภาษาที่ใช้ในการสื่อสารเบื้องต้น

  • มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับพันธุ์ข้าวที่เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมและเงื่อนไขการปลูกของพื้นที่

  • มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับคุณสมบัติของดิน

  • มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับเครื่องจักรกลหรือเครื่องจักรเกี่ยวในการไถเตรียมดิน

  • มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับระบบระบายน้ำ

  • มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการตรวจสอบและปรับปรุงคุณภาพดิน


14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence) อาทิ



     ผลจากการสอบสัมภาษณ์



     ผลจากการประเมินแฟ้มสะสมผลงาน



(ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)



     ผลการสอบจากแบบข้อสอบข้อเขียน



(ค) คำแนะนำในการประเมิน



     N/A                               



(ง) วิธีการประเมิน          



     สอบข้อเขียน



     สอบสัมภาษณ์



     แฟ้มสะสมผลงาน


15. ขอบเขต (Range Statement)

(ก) คำแนะนำ



    กระบวนการปฏิบัติและกระบวนการคิด รวมถึงการวัดผลความสำเร็จจะคำนึงอยู่บนขอบเขตของแปลงเพาะปลูกข้าวจำนวน 1 ไร่



(ข) คำอธิบายรายละเอียด



             1) เตรียมแปลงปลูกตามมาตรฐานของ GAP แปลงปลูกจะต้องไม่อยู่ในแหล่งที่อาจจะมีการปนเปื้อนของวัตถุอันตราย มีการคำนึงถึงเส้นทางคมนาคมเข้าออกได้สะดวกและเส้นทางการนำน้ำเข้าออกแปลงทั้งจากระบบชลประทานและแหล่งน้ำตามธรรมชาติ



2) ไถเตรียมดิน การเตรียมดินที่แตกต่างกันของการเพาะปลูกข้าวทั้ง 4 รูปแบบได้แก่ 1.นาดำ2.นาหว่านน้ำตม 3.นาโยน 4.นาหยอด เพื่อให้การตัดสินใจเพาะปลูกในแต่ละรอบมีการคำนึงถึงทรัพยากรที่จำเป็นอย่างน้ำ หรือแม้แต่สถานการณ์การระบาดของโรคแมลงและวัชพืชเข้ามาช่วยในการตัดสินใจของการเลือกรูปแบบเพาะปลูก อันนำไปสู่การมีองค์ความรู้ในเรื่องของการเตรียมดินทั้ง 4 รูปแบบของการเพาะปลูก ซึ่งการเตรียมแปลงจะมีการไถดินดังต่อไปนี้



- การไถดะ เป็นการไถครั้งแรกตามแนวยาวของพื้นที่ การไถดะจะช่วยพลิกดินเพื่อให้ดินชั้นล่างได้ขึ้นมาสัมผัสอากาศ และเป็นการตากดินเพื่อทำลายวัชพืช โรคพืชบางชนิด การไถดะในบางพื้นที่จะไถหลังฝนตกเมื่อดินเกิดความชุ่มชื้น บางพื้นที่ใช้การวิดน้ำเข้านาแทน หลังจากไถดะจะตากดินเอาไว้ประมาณ 1 - 2 สัปดาห์ เพื่อกระตุ้นให้วัชพืชที่ติดค้างอยู่ในดินนาเกิดการงอก แล้วจึงไถทำลายในกระบวนการถัดไป



- การไถแปร (ใช้ขลุบหมุน) เป็นการไถครั้งที่สอง ทำหลังจากทำการไถดะ และตากดินไว้ประมาณ 1 - 2 สัปดาห์ แล้วจึงทำการไถแปร โดยการไถในครั้งนี้จะช่วยพลิกเอาดินที่กลบไว้ขึ้นมาอีกครั้ง เพื่อทำลายวัชพืชที่ขึ้นใหม่และเป็นการย่อยดินให้มีขนาดเล็กลง จำนวนครั้งในการไถแปรขึ้นอยู่กับชนิดและปริมาณของวัชพืช ลักษณะดิน และระดับน้ำ



- การไถคราดเป็นการกำจัดวัชพืช และเป็นการลูบเทือกให้พร้อมสำหรับการปลูกข้าว



3) ปรับแต่งคันนาการสร้างคันนาที่เหมาะสมต่อการกักขังน้ำไว้ในแปลงเพาะปลูกและมีความกว้างเหมาะสมให้เครื่องจักรกลเข้าทำงานได้สะดวก


16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
N/A

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
N/A

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

1. ประเมินจากการสอบข้อเขียน



2. ประเมินความสามารถในการทำงานจากการสัมภาษณ์



3. ประเมินจากแฟ้มสะสมผลงาน และหลักฐานเพิ่มเติมที่ใช้ในการพิจารณา เช่น ใบรับรองผลการศึกษา ใบคุณวุฒิ ใบประกาศนียบัตร วุฒิบัตร และหนังสือรับรองประสบการณ์การทำงาน หรือหลักฐานอื่นๆ ที่ตรงตามสมรรถนะที่สอบ เช่น หนังสือรับรองการทำงาน หนังสือรับรองการฝึกอบรมที่ออกโดยหน่วยงานที่เชื่อถือได้ หรือหลักฐานจากการเป็นวิทยากร การจัดทำผลรายงานการทำงาน การจัดทำคู่มือ การเขียนบทความนำมาใช้เป็นส่วนหนึ่งของการเข้ารับการประเมิน (ถ้ามี)



          4. รายละเอียดเครื่องมือและเกณฑ์การประเมินอยู่ในคู่มือการประเมินสมรรถนะ