อาชีพผู้ปฏิบัติงานเดินเครื่องและบำรุงรักษาโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ คุณวุฒิวิชาชีพระดับ 5

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

ทักษะในการทำงานด้านเทคนิค (Technical Skills)

1.    ทักษะด้านงานบำรุงรักษาอุปกรณ์โรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์

2.    ทักษะการวิเคราะห์สาเหตุและกำหนดแนวทางการป้องกัน แก้ปัญหาที่เกิดขึ้นจากอุปกรณ์เครื่องกล

3.    การเตรียมวัสดุอุปกรณ์และเครื่องมือสำหรับงานบำรุงรักษาได้ถูกต้องเหมาะสม 

4.    การบริหารจัดการ และวางแผนการทำงาน (ระยะเวลา กำลังคน อะไหล่ ฯลฯ) สำหรับงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์เชิงป้องกัน 

5.    ทักษะการใช้งานระบบการจัดการงานบำรุงรักษาด้วยคอมพิวเตอร์ (CMMS) 

6.    ทักษะการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลในการปฏิบัติงานบำรุงรักษา



ทักษะในการทำงาน (Soft Skills)

7.    ทักษะในการทำงานร่วมกับผู้อื่น (Team Working)

8.    ทักษะความเป็นผู้นำ (Leadership)

9.    ทักษะในการเข้าใจ เห็นอกเห็นใจผู้อื่น

10.  ทักษะการควบคุมงาน 

11.  ทักษะการติดต่อประสานงาน 

12.  ทักษะการสอนงานเบื้องต้น 

13.  ทักษะการเจรจาต่อรอง (Negotiation) 

14.  ทักษะการใช้ภาษาอังกฤษในการปฏิบัติงาน

 

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1.    ความรู้ในการเลือกใช้เครื่องมือในงานบำรุงรักษา 

2.    วิธีการใช้เครื่องมือในงานบำรุงรักษา 

3.    ความรู้เกี่ยวกับความปลอดภัยในการใช้เครื่องมือในงานบำรุงรักษาระหว่างปฏิบัติงาน 

4.    วิธีการใช้งานระบบการจัดการงานบำรุงรักษาด้วยคอมพิวเตอร์ (CMMS) 

5.    การใช้เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ในการบริหารงานซ่อมบำรุงและควบคุมอุปกรณ์คลังอะไหล่ 

6.    ระบบการจัดการอะไหล่เพื่อการซ่อมบำรุง/การบำรุงรักษาอะไหล่ที่เก็บรักษา 

7.    ปัญหาและอุปสรรคการบำรุงรักษาอะไหล่ในองค์กร 

8.    คำศัพท์ภาษาอังกฤษทางเทคนิคในการปฏิบัติงาน

9.    ความรู้ด้านการวางแผนงานบำรุงรักษาแบบหยุดตามวาระ (Planned Outage) โรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ 

10.  ความรู้ด้านบริหารบำรุงรักษาแบบหยุดตามวาระ (Planned Outage) โรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ 

11.  ความรู้ด้านการทดสอบ และ ตรวจรับระบบและอุปกรณ์ ภายหลังงานบำรุงรักษาแบบหยุดตามวาระ (Planned Outage) โรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์

 

        หลักฐานที่ต้องการในหน่วยสมรรถนะนี้จะใช้ในการพิจารณาประกอบร่วมกันกับการประเมินตามเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รวมทั้งทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge) ซึ่งหลักฐานที่ต้องการสามารถใช้ทดแทนความรู้และทักษะในหน่วยสมรรถนะนั้นได้ โดยเจ้าหน้าที่สอบจะพิจารณารายละเอียดตามความรู้และทักษะในหน่วยสมรรถนะนั้น ๆ และยกเว้นการสอบใน หน่วยสมรรถนะนั้นได้

 (ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence) หรือ

1.    ใบรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ (ถ้ามี)

2.    ใบอนุญาตการประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมที่เกี่ยวข้อง (ถ้ามี)

3.    แบบบันทึกผลการสังเกตการปฏิบัติงาน (ถ้ามี)

4.    แบบรวบรวม/แฟ้มสะสมผลงานการปฏิบัติงาน (ถ้ามี)

5.    หลักฐานการอบรมด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสิ่งแวดล้อม (ถ้ามี) โดยไม่ต้องประเมินในหน่วยสมรรถนะ ด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสิ่งแวดล้อม



 (ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence) หรือ

1.    หลักฐานการศึกษา

2.    ใบรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ (ถ้ามี)

3.    แบบบันทึกผลการสัมภาษณ์ (ถ้ามี)

4.    แบบบันทึกผลการสอบข้อเขียน (ถ้ามี)  

5.    แบบรวบรวม/แฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio) การปฏิบัติงาน (ถ้ามี)



 (ค) คำแนะนำในการประเมิน

ประเมินเข้ารับการประเมินสามารถนำหลักฐานการปฏิบัติงานและหลักฐานความรู้มาประกอบในการประเมิน โดยรวบรวมข้อมูลตามรายละเอียดที่แสดงใน Checklist รายการ



 (ง) วิธีการประเมิน

1. พิจารณาหลักฐานความรู้ ที่ผู้เข้ารับการประเมินนำมาแสดง เช่น ใบรับรองฯ

2. พิจารณาหลักฐานการปฏิบัติงาน แสดงหลักฐานการผ่านการอบรม/ใบรับรองจากสถานประกอบการ (ถ้ามี)

 

         ขอบเขตของการประเมินสมรรถนะในหน่วยสมรรถนะนี้ ผู้เข้ารับการประเมินจะถูกประเมินทักษะในการควบคุมงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ไฟฟ้า ระบบควบคุม เครื่องมือวัดและอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์แบบหยุดตามวาระ (Planned Outage) รวมถึงควบคุมการปฏิบัติงานให้เป็นไปตามสัญญาการให้บริการงานบำรุงรักษาและสัญญาประกันภัย (Insurance Agreement) ของอุปกรณ์ไฟฟ้า ระบบควบคุม เครื่องมือวัด และอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์

(ก)    คำแนะนำ 

ผู้เข้ารับการประเมินจะต้องทราบถึงหลักการของการควบคุมงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ของโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์แบบหยุดตามวาระ (Planned Outage) ตามสัญญาการให้บริการงานบำรุงรักษา และสัญญาประกันภัย (Insurance Agreement) โดยสามารถตรวจสอบแผนงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ของโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์จากระบบการจัดการงานบำรุงรักษาด้วยคอมพิวเตอร์ (CMMS) ได้อย่างรอบคอบ รัดกุม เพื่อให้งานบำรุงรักษาแบบหยุดตามวาระดำเนินการได้อย่างถูกต้อง รวดเร็ว และมีประสิทธิภาพ สามารถเตรียมวัสดุ อะไหล่ ไว้ล่วงหน้า และแก้ไขปัญหางานที่เกิดขึ้นระหว่างงานบำรุงรักษาแบบหยุดตามวาระได้อย่างทันต่อสถานการณ์ ดำเนินการบำรุงรักษา ทดสอบ ตรวจรับ และ ตรวจสอบรายงานการบำรุงรักษาได้อย่างเป็นระบบ ด้วยเทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อเก็บข้อมูลเป็นประวัติในการวางแผนบำรุงรักษาในวาระต่อไปในอนาคต

(ข) คำอธิบายรายละเอียด

1.    อุปกรณไฟฟ้า (อุปกรณ์หลัก*) ประกอบด้วย

        • Switchgear

          - High Voltage Circuit Breaker

          - Disconnecting Switch

          - Potential Transformer

          - Current Transformer

          - Lightning Arrester

        • PV Array System

          - PV Modules

          - M/F Connector

          - PV Combiner Box

          - Monitor Unit

          - Load Switch (Breaker)

          - Surge Protective Device

          - Communication RS 485 Port

     - Fuse Box

        • PV Inverter System

          - Inverter Circuit

          - Circuit Breaker

          - Load Break Switch

          - AC/DC Input Protection

          - Overvoltage Protection

          - Insulation Resistance Detector

          - Overheat Protection

         • PV Transformer System

          - Tap Changer

          - Oil Tank

          - HV Bushing

          - LV Bushing

          - Surge Arrester

          - 87T Protection Relay

          - 67/67N Protection Relay

          - 50/51 Protection Relay

     - 50N Protection relay

          - 86 Protection Relay

          - 74 Protection Relay

          - Rapid Pressure Rise Relay

          • Medium Voltage Ring Main Unit System (RMU)

          - Transformer Feeder 

          - Circuit Breaker Feeder

          - Cable Feeder

          - Protection device (เช่น COMMUNICATION MODULE UNIT (CMU))

          - Uninterruptible Power Supply (UPS) Battery

• Cable

          - PV DC Cable

          - Low Voltage Power Cable

          - Medium Voltage Power Cable

          - Overhead Transmission Line

          - Underwater Cable

          • Power Cable Link Box System

          - Power Cable Link Box for RMU 

          - Fiber Optic Panel

* อุปกรณ์หลัก คือ อุปกรณ์ไฟฟ้าโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ที่หากเกิดปัญหาจะส่งผลกระทบต่อกำลังการผลิตของโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์หรือความพร้อมจ่ายไฟฟ้าของโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ (Reliability) โดยตรง

2.    อุปกรณไฟฟ้า (อุปกรณ์สนับสนุน**) ประกอบด้วย

          • Sway Detection System

          - Sway Detection Panel

          - Sway System Panel

          - Distribution Box for PV Floating

          • Executive Information System (EIS) System Panel

          - EIS Server

          - EIS Firewall

          • Power Generation Forecast System

          - Power Forecast System for Control Room

          - Power Forecast System Panel for SWITCHGEAR (SWGR) ROOM

          - Weather Station of Power Forecast System at Float Boat

          - Weather Station of Power Forecast System at PV Floating

          • CCTV System (Closed Circuit Television System)

          - CCTV Panel for Control Room

          - CCTV for SWGR Area

          - CCTV Cabinet in CMU on Float Boat

          • Fire Alarm and Fire Protection

          - Fire Alarm and Fire Protection main Control Room

          - Fire Alarm and Fire Protection for switchgear building

          - Fire Alarm and Fire Protection for Floating boat

• Grounding System

** อุปกรณ์สนับสนุน คือ อุปกรณ์ไฟฟ้าโรงไฟฟ้าที่หากเกิดปัญหาจะไม่ส่งผลกระทบต่อกำลังการผลิตของโรงไฟฟ้าหรือความพร้อมจ่ายไฟฟ้าของโรงไฟฟ้า (Reliability) โดยตรง

3.    ระบบควบคุม 

          - Plant control system (เช่น Distributed Control System (DCS), Supervisory Control And Data Acquisition (SCADA))

          - Human Machine Interface (HMI) 

          - Web server & Data Exchange server

4.    เครื่องมือวัด  

          - Pyranomter

          - PV Reference Cell

          - PV Panel Temperature Cell

          - Wind Speed 

          - Ambient Temperature Sensor

          - Relative Humidity Sensor

5.    ส่วนรองรับแผงโซลาร์เซลล์ หมายถึง โครงสร้างที่รองรับและยึดจับแผงโซลาร์เซลล์ที่ติดตั้งบนพื้นดินหรือพื้นน้ำ (รวมถึงทุ่นลอยและระบบยึดโยงเหนือพื้นน้ำ) ซึ่งมีส่วนประกอบต่าง ๆ  เช่น Anchoring Truss, Module Bracket, Back Support, PV Clamp, Bolt & Nut, Beam & Beam connector Cover Floating, Cable Floating Device, Float (เช่น Float ชนิด HDPE), ขาตั้งโครงสร้างรองรับ, รั้ว (Fence), แผ่นปูพื้น (Floor Plate) และอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง

6.    ระบบยึดโยง ประกอบด้วย

          1.    Wire Rope

          2.    Stainless Capel

          3.    Stainless U Shackle

          4.    Stainless Bow Shackle

          5.    Truss

          6.    Anchoring Block (ลูกปูน)

          7.    Ring 

          8.    อื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง

5.    ตรวจสอบแผนงานบำรุงรักษาอุปกรณ์โรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์แบบหยุดตามวาระ (Planned Outage) โดยการทำงานร่วมกันกับหน่วยงานวางแผนและประสิทธิภาพ ประกอบไปด้วยการเตรียมข้อมูลที่จำเป็นต่าง ๆ เพื่อไปวางแผนงาน จัดอัตรากำลัง และซื้ออะไหล่ที่จำเป็นต้องใช้ได้ภายในระยะเวลาที่เหมาะสม 

6.    เตรียมเอกสาร ชิ้นส่วนอะไหล่ เครื่องมือพิเศษ สำหรับประกอบการทำงานบำรุงรักษาอุปกรณ์โรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์แบบหยุดตามวาระ (Planned Outage) โดยสำรวจและจัดทำเป็นบัญชีหรือฐานข้อมูลเพื่อดำเนินการจัดหาหรือเตรียมอะไหล่และเครื่องมือให้พร้อมทันงานบำรุงรักษาที่กำลังจะเกิดขึ้น 

7.    แก้ไขปัญหาระหว่างงานบำรุงรักษาอุปกรณ์โรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์แบบหยุดตามวาระ (Planned Outage) โดยใช้ความรู้ ความสามารถ และประสบการณ์ที่ผ่านมา หรือสอบถามจากผู้รู้ หรือข้อมูลการบำรุงรักษาที่ผ่านมา เพื่อนำมาปรับใช้กับงานที่เกิดขึ้นในขณะนั้นได้อย่างเหมาะสม 

8.    สนับสนุนการทดสอบอุปกรณ์หลังการบำรุงรักษาอุปกรณ์โรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์แบบหยุดตามวาระ (Planned Outage) โดยจัดเตรียมข้อมูลที่จำเป็นในการทดสอบ เครื่องมือวัด รวมถึงสภาพแวดล้อมต่าง ๆ ให้ปลอดภัยตลอดระยะเวลาการทดสอบระบบ 

9.    ประเมินผลการทดสอบอุปกรณ์หลังงานบำรุงรักษาอุปกรณ์โรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์แบบหยุดตามวาระ (Planned Outage) โดยเปรียบเทียบการทดสอบกับผลการทดสอบก่อนงานบำรุงรักษาตามวาระว่าผลที่ได้ดีขึ้นอย่างไร พบข้อสังเกตอะไรบ้าง และแนวทางการวางแผนการบำรุงรักษาในอนาคต 

10.    อธิบายขอบเขตและเงื่อนไขของสัญญาบำรุงรักษา (MMA) เพื่อช่วยให้แบ่งความรับผิดชอบและหน้าที่ได้อย่างถูกต้อง 

11.    ควบคุมการปฏิบัติงานให้เป็นไปตามสัญญา โดยติดตามการปฏิบัติงานทุกวันตามตารางการปฏิบัติงานของผู้ให้บริการ 

12.    ตรวจรับงานบำรุงรักษาภายใต้สัญญางาน โดยตรวจสอบความถูกต้องจากหน้างานจริงและรายงานผลการปฏิบัติงาน

13.    แผนงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ไฟฟ้า ระบบควบคุม เครื่องมือวัดและอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์แบบหยุดตามวาระ (Planned Outage) หมายถึง ข้อมูลที่ระบุหัวข้องาน ระยะเวลาการทำงาน ของโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ โดยอ้างอิงจากคู่มือการใช้งานของบริษัทผู้ผลิต นำมากำหนดให้โรงไฟฟ้าหยุดการผลิต เพื่อทำการบำรุงรักษาอุปกรณ์ให้สามารถใช้งานได้ตามปกติ และมีอายุการใช้งานยาวนานตามที่ออกแบบไว้

14.    เอกสารและเครื่องมือพิเศษ หมายถึง คู่มือการปฏิบัติงาน (Work Instruction) แบบฟอร์มบันทึกข้อมูลที่ใช้ในงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ แบบบันทึกผลการทดสอบ ตรวจรับอุปกรณ์โรงไฟฟ้า รวมถึง เครื่องมือพิเศษ ที่จำเป็นสำหรับงานบำรุงรักษาอุปกรณ์โรงไฟฟ้า ที่จำเป็นต้องจัดหา จัดเตรียมไว้ก่อนงานบำรุงรักษาตามวาระจะเริ่มขึ้น

15.    สัญญาประกันภัยโรงไฟฟ้า หมายถึง เงื่อนไขข้อตกลงระหว่างโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ กับบริษัทรับประกันภัยที่ประกอบด้วย ข้อมูลโรงไฟฟ้า ขอบเขตการประกันภัย การรับผิดชอบความเสียหาย และการเรียกร้องค่าประกันภัย เป็นต้น ซึ่งผู้เข้ารับการทดสอบควรมีความรู้เกี่ยวกับการประกันภัย เพื่อบริหารงานบำรุงรักษาอุปกรณ์โรงไฟฟ้าให้สอดคล้องกับข้อตกลงดังกล่าว

18.1 เครื่องมือประเมิน ควบคุมงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ไฟฟ้า ระบบควบคุม เครื่องมือวัด และอุปกรณ์ทางกลของโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์แบบหยุดตามวาระ

   (1)    ข้อสอบข้อเขียนแบบปรนัย เช่น ทดสอบความรู้เกี่ยวกับการควบคุมงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ไฟฟ้า ระบบควบคุม เครื่องมือวัด และอุปกรณ์ทางกลของโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์แบบหยุดตามวาระ

   (2)    ข้อสอบข้อเขียนแบบอัตนัย เช่น ทดสอบความรู้เกี่ยวกับการควบคุมงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ไฟฟ้า ระบบควบคุม เครื่องมือวัด และอุปกรณ์ทางกลของโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์แบบหยุดตามวาระ

   (3)    การสัมภาษณ์ เช่น การสอบสัมภาษณ์เชิงเทคนิคหรือความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการควบคุมงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ไฟฟ้า ระบบควบคุม เครื่องมือวัด และอุปกรณ์ทางกลของโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์แบบหยุดตามวาระ

18.2 เครื่องมือประเมิน ควบคุมการปฏิบัติงานให้เป็นไปตามสัญญาการให้บริการงานบำรุงรักษาและสัญญาประกันภัยของอุปกรณ์ไฟฟ้า ระบบควบคุม เครื่องมือวัด และอุปกรณ์ทางกลของโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์

   (1)    ข้อสอบข้อเขียนแบบปรนัย เช่น ทดสอบความรู้เกี่ยวกับการควบคุมการปฏิบัติงานให้เป็นไปตามสัญญาการให้บริการงานบำรุงรักษาและสัญญาประกันภัยของอุปกรณ์ไฟฟ้า ระบบควบคุม เครื่องมือวัด และอุปกรณ์ทางกลของโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์

   (2)    ข้อสอบข้อเขียนแบบอัตนัย เช่น ทดสอบความรู้เกี่ยวกับการควบคุมการปฏิบัติงานให้เป็นไปตามสัญญาการให้บริการงานบำรุงรักษาและสัญญาประกันภัยของอุปกรณ์ไฟฟ้า ระบบควบคุม เครื่องมือวัด และอุปกรณ์ทางกลของโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์

   (3)    การสัมภาษณ์ เช่น การสอบสัมภาษณ์เชิงเทคนิคหรือความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการควบคุมการปฏิบัติงานให้เป็นไปตามสัญญาการให้บริการงานบำรุงรักษาและสัญญาประกันภัยของอุปกรณ์ไฟฟ้า ระบบควบคุม เครื่องมือวัด และอุปกรณ์ทางกลของโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์