ผู้ปฏิบัติงานด้านเก็บเกี่ยวผลผลิตยางพารา

โรค อาการของโรคของหน้ากรีดยาง

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

1)  มีทักษะในการกำจัดวัชพืชและตัดแต่งกิ่งในสวนยางเพื่อลดความชื้นในสวนยางเพื่อลดความเสี่ยงการเกิดโรคเกี่ยวกับหน้ากรีด

2)  มีทักษะในการใช้สารเคมีทาหน้ากรีดยางเพื่อป้องกันโรคเส้นดำ 

3)  มีทักษะในการป้องกันอาการเปลือกแห้งและอาการเปลือกแตกของหน้ากรีดยางที่เกิดจากสาเหตุอื่น

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1)  มีความรู้เกี่ยวกับลักษณะของหน้ากรีดยางที่เกิดโรคเส้นดำและโรคเปลือกเน่า อาการเปลือกแห้งและอาการเปลือกแตกที่เกิดจากสาเหตุอื่น และผลกระทบ

2)  มีความรู้เกี่ยวกับหลักการกรีดยางและลดความชื้นในสวนยางเพื่อป้องกันโรคเกี่ยวกับหน้ากรีดยาง

3)  มีความรู้เกี่ยวกับการใช้สารเคมีทาหน้ากรีดยางเพื่อป้องกันโรคเส้นดำ

4)  มีความรู้เกี่ยวกับการป้องกันอาการผิดปกติของหน้ากรีดยางที่เกิดจากสาเหตุอื่น

หลักฐานที่ต้องการจะกำหนดข้อแนะนำเกี่ยวกับการประเมิน และควรที่จะใช้ประกอบร่วมกันกับเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Performance Criteria) ทักษะและความรู้ที่ต้องการ 

       (ก)  หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)

              1)  หลักฐาน/หนังสือรับรองการทำงาน หรือการผ่านงานที่ออกโดยหน่วยงานที่เชื่อถือได้

              2)  แฟ้มสะสมงาน

       (ข)  หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

              1)  หลักฐานคุณวุฒิการศึกษา

              2)  หลักฐานการผ่านการอบรม หรือการประชุมเชิงปฏิบัติการ

              3)  ผลการสอบข้อเขียน

              4)  ผลการทดสอบสัมภาษณ์/ปฏิบัติ

       (ค)  คำแนะนำในการประเมิน

              1)  ผู้ประเมินจะดำเนินการตรวจประเมินความรู้เกี่ยวกับโรคเส้นดำ โรคเปลือกเน่า ที่เกิดกับหน้ากรีดยาง อาการเปลือกแห้ง อาการเปลือกแตก และผลกระทบ หลักการในการกรีดยางและลดความชื้นในสวนยางเพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดโรคเกี่ยวกับหน้ากรีด การใช้สารเคมีทาหน้ากรีดได้อย่างถูกต้องเพื่อป้องกันโรคเส้นดำ การป้องกันอาการเปลือกแห้ง อาการเปลือกแตก โดยพิจารณาจากหลักฐานด้านความรู้

              2)  หลักฐานที่ต้องการเพื่อแสดงถึงหน่วยสมรรถนะนี้ ต้องมีความสัมพันธ์กับข้อกำหนดของหน่วยสมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงานในหน่วยสมรรถนะนี้ โดยหลักฐานในที่นี้ต้องแสดงถึง 

                     •  ความรู้และทักษะที่เกี่ยวข้อง

                     •  วิธีการปฏิบัติงานในแปลง กฎหมาย กฎเกณฑ์ และระเบียบต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง

                     •  ขอบเขตด้านอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง

       (ง)  วิธีการประเมิน

              1)  การสอบข้อเขียน

              2)  การสอบสัมภาษณ์

              3)  การสอบปฏิบัติ

ขอบเขต (Range Statement) อธิบายถึงการปฏิบัติงานที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะนี้ระบุองค์ประกอบ ในการดำเนินงานด้านการบริหารจัดการทั่วไปให้มีความเหมาะสม โดยต้องดำเนินงานเป็นไปตามกฎหมาย กฎระเบียบ ข้อบังคับ มาตรฐาน แผนการดำเนินงาน และนโยบายของเจ้าของสวนยางและผู้ประกอบการสวนยาง ซึ่งต้องดำเนินไปอย่างต่อเนื่อง

       (ก)  คำแนะนำ

              N/A

       (ข)  คำอธิบายรายละเอียด

              1)  ลักษณะหน้ากรีดยางที่เกิดโรคเส้นดำ คือ ระยะแรกของการทำลาย บริเวณเหนือรอยกรีดจะมีรอยซ้ำ ต่อมายุบตัวกลายเป็นรอยบุ๋มสีดำหรือน้ำตาลดำและขยายตัวขึ้นไปในแนวดิ่งของลำต้น และอาจลุกลามลงใต้รอยกรีด เมื่อเฉือนเปลือกบริเวณรอยบุ๋มจะเห็นลายเส้นดำบนเนื้อไม้ ต่อมาเส้นสีดำขยายกว้างขึ้นและเชื่อมต่อกันเป็นแผลกว้างตามหน้ากรีด ถ้าอาการรุนแรงเปลือกบริเวณที่เป็นโรคจะปริ มีน้ำยางไหล เปลือกเน่า ในบางครั้งอาจพบเปลือกแตก มีน้ำยางจับตัวเป็นก้อนอยู่ใต้เปลือก มีกลิ่นเหม็น โรคนี้มักเกิดในพื้นที่ที่เกิดโรคใบร่วงและฝักเน่าเป็นประจำโดยเฉพาะช่วงฤดูฝน เชื้อราจะถูกชะล้างโดยน้ำฝนลงมาที่หน้ากรีด หากกรีดยางช่วงต้นเปียกจะเสี่ยงต่อการเกิดโรค

              2)  ลักษณะหน้ากรีดยางที่เกิดโรคเปลือกเน่า คือ เปลือกงอกใหม่เหนือรอยกรีดเป็นรอยช้ำ ต่อมาเปลือกเน่ายุบตัวลง ถ้าอากาศชื้นเชื้อราเจริญปกคลุม แผลจะขยายขนาดเป็นแถบขนานกับรอยกรีดอย่างรวดเร็ว ทำให้เปลือกที่หน้ากรีดยางเน่ายุบ เห็นแต่เนื้อไม้ เมื่อเฉือนเปลือกบริเวณรอยยุบและบริเวณข้างเคียงรอยแผล จะไม่พบอาการเน่าลุกลาม และไม่พบรอยสีดำที่เนื้อไม้ใต้แผลซึ่งแตกต่างจากโรคเส้นดำ

              3)  อาการผิดปกติของหน้ากรีดยางที่เกิดจากสาเหตุอื่น หมายถึง อาการเปลือกแห้ง ต้นยางมักแสดงอาการบางอย่างให้เห็นก่อน เช่น น้ำยางไหลออกมามากหรือน้อยผิดปกติ น้ำยางหยุดไหลช้า ความเข้มข้นของน้ำยางเพิ่มขึ้นหรือลดลงจากปกติ ต่อมาเมื่อกรีดยางที่ระดับความลึกปกติ น้ำยางจะไม่ไหลเป็นบางส่วนหรือตลอดรอยกรีด รอยกรีดส่วนที่แห้งอาจเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล เปลือกใต้รอยกรีดแตก ขยายบริเวณลงไปจนถึงโคนต้น และล่อนหลุดง่าย เมื่อขูดเปลือกนอกออกอาจพบรอยสีน้ำตาลซึ่งเกิดจากการตายของเซลล์บางส่วน โดยเฉพาะที่บริเวณเท้าช้าง สาเหตุเกิดจากขาดการบำรุงรักษา กรีดถี่เกินไป เกิดการผิดปกติภายในท่อน้ำยาง และ อาการเปลือกแตก อาจเกิดเฉพาะที่ผิว เป็นแนวสั้นบ้างยาวบ้าง หรือแตกลึกถึงเนื้อไม้ จนกระทั่งมีน้ำยางไหลออกมาตามรอยแตก โดยปกติเปลือกแตกไม่ทำให้เกิดความเสียหายรุนแรง แต่อาจเป็นช่องทางให้เชื้อโรคหรือแมลงเข้าทำลายได้ สาเหตุเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิอย่างฉับพลันในสวนยางเขตแห้งแล้ง โดยเฉพาะในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

              4)  ผลกระทบที่เกิดจากโรคและอาการผิดปกติจากสาเหตุอื่นที่เกิดกับหน้ากรีดยาง หมายถึง ปริมาณผลผลิตยางลดลง การสูญเสียหน้ากรีด และ ระยะเวลาการให้ผลผลิตสั้นลง

              5)  หลักการกรีดยางและลดความชื้นในสวนยางเพื่อป้องกันโรคเกี่ยวกับหน้ากรีดยาง หมายถึง เลือกกรีดต้นยางที่ได้มาตรฐานเปิดกรีด ควรกรีดวันเว้นวัน ครึ่งต้น(ครึ่งเส้นรอบวงต้น) ใช้มีดกรีดยางที่คม ไม่กรีดในช่วงฝนตกติดต่อกันหลายวัน และพักการกรีดในฤดูผลัดใบ ไม่กรีดยางต้นที่เป็นโรคเปลือกเน่าเพื่อลดการระบาดผ่านทางมีดกรีดยาง กำจัดวัชพืชและตัดแต่งกิ่งในสวนยางให้อากาศถ่ายเทได้สะดวกเพื่อลดความชื้นในสวนยาง

              6)  ใช้สารเคมีทาหน้ากรีดยางเพื่อป้องกันโรคเส้นดำ หมายถึง ในฤดูฝนใช้ เมทาแลกซิล 25% WP อัตราการใช้ 7-10 กรัม ต่อน้ำ 1 ลิตร หรือ ฟอสเอทธิลอลูมิเนี่ยม 80% WP อัตราส่วน 8-10 กรัมต่อน้ำ 1 ลิตร ทาบริเวณหน้ากรีด ภายใน 12 ชั่วโมงหลังการกรีดยางทุกสัปดาห์ และหลีกเลี่ยงการกรีดยางขณะต้นเปียกในช่วงที่มีโรคใบร่วงและฝักเน่าระบาด

              7)  วิธีการป้องกันอาการผิดปกติของหน้ากรีดยางที่เกิดจากสาเหตุอื่น ได้แก่ ยางเปลือกแห้ง (1) ไม่กรีดถี่ติดต่อกันเป็นเวลานาน โดยเฉพาะพันธุ์ยางที่ให้ผลผลิตสูง (2) ไม่แนะนำให้ใช้สารเคมีเร่งน้ำยางในเปลือกแรก สารเคมีเร่งน้ำยางควรใช้กับระบบกรีดที่มีวันหยุด ไม่ควรใช้กับพันธุ์ยางที่มีการตอบสนองต่อสารเคมีเร่งน้ำยางน้อย และควรหลีกเลี่ยงการใช้สารทาหน้ากรีดที่ไม่ทราบชนิดสาร (3) ไม่ควรเปิดกรีดต้นยางที่ไม่ได้ขนาดเปิดกรีด และควรหยุดกรีดยางในระยะที่ต้นยางมีการผลิใบใหม่ (4) ใส่ปุ๋ยบำรุงต้นยางตามคำแนะนำของสถาบันวิจัยยาง ควรใช้ปุ๋ยอินทรีย์ร่วมกับปุ๋ยเคมี เพื่อช่วยปรับปรุงโครงสร้างดินให้ดีขึ้น (5) หลีกเลี่ยงการใช้เครื่องกลหนักในสวนยาง เพราะเป็นการเพิ่มการอัดตัวของดิน ซึ่งมีผลทำให้ต้นยางแสดงอาการเปลือกแห้งมากขึ้น ยางเปลือกแตก (1) ดูแลรักษาสวนยางตามคำแนะนำของสถาบันวิจัยยาง โดยเฉพาะการใส่ปุ๋ย และการตัดแต่งกิ่ง เพื่อให้ต้นยางสมบูรณ์แข็งแรง (2) การทาลำต้นด้วยสีขาว จะช่วยลดความเสียหายจากรอยแตก ถ้าเกิดรอยแตกลึกบริเวณลำต้น ควรขูดเปลือกที่เสียหายออกแล้วทารอยแผลด้วยสารเคมีป้องกันกำจัดเชื้อรา

1)  ประเมินจากแบบสอบข้อเขียน

2)  ประเมินโดยการสัมภาษณ์ตามแบบทดสอบที่กำหนดไว้

3)  ประเมินโดยการสอบปฏิบัติ

4)  ประเมินจากหลักฐานอื่นๆ เช่น หนังสือรับรอง เอกสารรับรองการผ่านการอบรม หนังสือรับรองการทำงาน/ผ่านงาน โดยต้องดำเนินการควบคู่กับการสัมภาษณ์