ผู้ปฏิบัติงานด้านจัดทำแปลงต้นยางพาราพันธุ์ดี

1) พันธุ์ยางพารา

2) การคัดเลือกเมล็ดพันธุ์ยางพารา

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

1)  มีทักษะในการใช้อุปกรณ์คัดเลือกเมล็ดพันธุ์ยางเพื่อผลิตต้นกิ่งตายางพันธุ์ดี

2)  มีทักษะในการใช้อุปกรณ์การยกร่องและเพาะเมล็ดงอกในแปลงเพาะเมล็ดงอก

3)  มีทักษะในการคัดเลือกเมล็ดงอกเพื่อนำไปปลูกเป็นต้นกิ่งตายางพันธุ์ดี

4)  มีทักษะในการใช้อุปกรณ์วางแนวปลูกเมล็ดสดและเมล็ดงอกในแปลงผลิตกิ่งตายางพันธุ์ดี

5)  มีทักษะในการเตรียมหลุมและปลูกเมล็ดสดและเมล็ดงอกในแปลงผลิตกิ่งตายางพันธุ์ดี

6)  มีทักษะในการติดตาต้นตอที่ปลูกจากเมล็ดสดและเมล็ดงอกในแปลงผลิตกิ่งตายางพันธุ์ดี

7)  มีทักษะในการเตรียมหลุมและปลูกต้นตอตายางพันธุ์ดีและต้นยางชำถุงในหลุม

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1)  มีความรู้ในการคัดเลือกเมล็ดยางสดมาปลูกและเพาะเมล็ดงอก

2)  มีความรู้ในการเพาะเมล็ดงอกเพื่อใช้ผลิตเป็นต้นตอสำหรับติดตาในแปลงผลิตกิ่งตายางพันธุ์ดี

3)  มีความรู้ในการวางแนวปลูกและกำหนดระยะปลูกในแปลงกิ่งตายางพันธุ์ดี

4)  มีความรู้ในการปลูกเมล็ดสดและเมล็ดงอกในหลุมแล้วติดตาในแปลงกิ่งตายางพันธุ์ดี

5)  มีความรู้ในการปลูกด้วยต้นตอตายางพันธุ์ดีในแปลงกิ่งตายางพันธุ์ดี

6)  มีความรู้ในการปลูกด้วยต้นยางเพาะชำถุงในแปลงกิ่งตายางพันธุ์ดี

หลักฐานที่ต้องการจะกำหนดข้อแนะนำเกี่ยวกับการประเมิน และควรที่จะใช้ประกอบร่วมกันกับเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Performance Criteria) ทักษะและความรู้ที่ต้องการ 

       (ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)

              1)  หลักฐาน/หนังสือรับรองการทำงาน หรือการผ่านงานที่ออกโดยหน่วยงานที่เชื่อถือได้

              2)  แฟ้มสะสมงาน

       (ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

              1)  หลักฐานคุณวุฒิการศึกษา

              2)  หลักฐานการผ่านการอบรม หรือการประชุมเชิงปฏิบัติการ

              3)  ผลการสอบข้อเขียน

              4)  ผลการทดสอบสัมภาษณ์/ปฏิบัติ

       (ค) คำแนะนำในการประเมิน

              1)  ผู้ประเมินจะดำเนินการตรวจประเมินความรู้เกี่ยวกับการคัดเลือกเมล็ดยาง การนำเมล็ดยางมาเพาะเมล็ดงอกในแปลงเพาะเมล็ด การวางแนวและกำหนดระยะปลูกเมล็ดสดและเมล็ดงอกในแปลงกิ่งตายางพันธุ์ดี การปลูกเมล็ดสดและเมล็ดงอกในหลุมแล้วติดตาในแปลงผลิตกิ่งตายางพันธุ์ดี การปลูกต้นตอตายางพันธุ์ดีและต้นยางเพาะชำถุงในแปลงผลิตกิ่งตายางพันธุ์ดี โดยพิจารณาจากหลักฐานด้านความรู้

              2) หลักฐานที่ต้องการเพื่อแสดงถึงหน่วยสมรรถนะนี้ ต้องมีความสัมพันธ์กับข้อกำหนดของหน่วยสมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงานในหน่วยสมรรถนะนี้ โดยหลักฐานในที่นี้ต้องแสดงถึง 

                     •  ความรู้และทักษะที่เกี่ยวข้อง

                     •  วิธีการปฏิบัติงานในแปลง กฎหมาย กฎเกณฑ์ และระเบียบต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง

                     •  ขอบเขตด้านอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง

       (ง) วิธีการประเมิน

              1)  การสอบข้อเขียน

              2)  การสอบสัมภาษณ์

              3)  การสอบปฏิบัติ

       ขอบเขต (Range Statement) อธิบายถึงการปฏิบัติงานที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะนี้ระบุองค์ประกอบ ในการดำเนินงานด้านการบริหารจัดการทั่วไปให้มีความเหมาะสม โดยต้องดำเนินงานเป็นไปตามกฎหมาย กฎระเบียบ ข้อบังคับ มาตรฐาน แผนการดำเนินงาน และนโยบายของเจ้าของแปลงและผู้ประกอบการผลิตต้นยางพาราพันธุ์ดี ซึ่งต้องดำเนินไปอย่างต่อเนื่อง

       (ก)  คำแนะนำ

              N/A

       (ข) คำอธิบายรายละเอียด

              1)  หลักการคัดเลือกเมล็ดพันธุ์ยางที่เหมาะสมเพื่อผลิตเป็นต้นตอสำหรับติดตา มี 3 วิธี ได้แก่ (1) การเลือกเมล็ดจากต้นยางที่มีอายุ 20 ปีขึ้นไป โดยหากเป็นต้นยางพื้นเมืองยิ่งดีเนื่องจากมีความต้านทานโรคและมีระบบรากที่ดี เลือกเมล็ดที่มีอายุไม่เกิน 2 สัปดาห์ นับตั้งแต่เก็บจากต้น-ขนส่ง-ปลูก (2) เมล็ดยางที่สุ่มเก็บ 1 กิโลกรัม ถ้านับจำนวนเมล็ดได้ 200-240 เมล็ด  แสดงว่าเปอร์เซ็นต์การงอกสูง (3) เมล็ดยางที่ถูกทุบให้แตก ถ้าเนื้อในแน่นเต็มเปลือกและมีน้ำยางออก แสดงว่าเปอร์เซ็นต์การงอกสูง  

              2)  อุปกรณ์ในการคัดเลือกเมล็ดพันธุ์ยาง (ใช้สำหรับคัดเลือกเมล็ดพันธุ์ยางตามวิธีที่ 2 และ 3) ได้แก่ เครื่องชั่งกิโลสำหรับชั่งเมล็ดยาง ถุงพลาสติกใส่เมล็ดยาง 1 กิโลกรัม ค้อนขนาดเล็กสำหรับทุบเมล็ดยาง 

              3)  ขั้นตอนการเพาะเมล็ดงอกในแปลงเพาะเมล็ด เริ่มจากการเตรียมแปลงเพาะเมล็ด โดยยกร่องกว้าง 1.20 เมตร ยาวตามความต้องการ ใช้ทรายหรือขยุยมะพร้าวหรือขี้เลื่อยเก่าๆ กลบบนแปลงเพาะแล้วเกลี่ยให้เรียบ นำเมล็ดยางเพาะโดยเกลี่ยให้เรียบเพียงชั้นเดียว นำกระสอบป่านคลุมทับอีกครั้ง รดน้ำให้ชุ่ม ควรรดน้ำด้วยสปริงเกอร์หรือน้ำหยดทุกวัน วันละ 2 ครั้ง เช้า-เย็น ครั้งละ 1 ชั่วโมง  หลังจากนั้นประมาณ 1 สัปดาห์ เริ่มเก็บเมล็ดที่งอกไปปลูกทุกวัน 

              4)  วัสดุและอุปกรณ์การยกร่องและเพาะเมล็ดงอก ได้แก่ อุปกรณ์ยกร่อง (จอบขุด รถไถขนาดเล็ก รถไถเดินตาม) คลาด ทราย ขยุยมะพร้าว ขี้เลื่อยเก่าๆ กระสอบป่าน

              5)  คัดเลือกเมล็ดงอกไปปลูกเพื่อผลิตเป็นต้นตอยาง  วิธีการคัดเลือกเมล็ดงอกที่นำไปปลูกได้ ดูจากรากที่งอกจากเมล็ดมีลักษณะเป็นตุ่มสีขาวขนาดประมาณเท่าหัวไม้ขีดไฟ ส่วนเมล็ดที่งอกหลังการเพาะ 15 วัน คัดทิ้งหมดเพราะจะได้ต้นตอยางที่ไม่แข็งแรง

              6)  หลักการวางแนวปลูกและกำหนดระยะปลูกเมล็ดสดและเมล็ดงอกในแปลงผลิตกิ่งตายางพันธุ์ดี ควรวางแนวปลูกในแนวตะวันออก-ตะวันตก เพราะทำให้แสงแดดส่องเข้ามาได้เต็มที่และช่วยป้องกันโรคยางที่เกิดจากเชื้อรา สำหรับพื้นที่ลาดชัน ควรปลูกขวางพื้นที่เพื่อป้องกันการชะล้างและเพิ่มความสะดวกในการปฏิบัติงาน สำหรับระยะในการปลูกที่นิยมกันคือ 1x2 เมตร (ได้จำนวน 800 ต้นต่อไร่) 1X1 เมตร และ 1.5x1.5 เมตร เพราะจะได้กิ่งตาที่สมบูรณ์และสะดวกในการปฏิบัติงาน 

              7)  ขั้นตอนการปลูกเมล็ดสดและเมล็ดงอกในแปลงผลิตกิ่งตายางพันธุ์ดี  (1) เตรียมหลุมปลูกขนาด 50x50x50 เซนติเมตร ใส่หน้าดินรองก้นหลุมและกลบหลุมด้วยปุ๋ยหินฟอสเฟต 25% P2O5  ประมาณ 125 กรัมต่อหลุมผสมกับดินก้นหลุมเพื่อช่วยเร่งการเจริญเติบโตของราก (2) ใส่เมล็ดปลูก จำนวน 3 เมล็ดต่อหลุม ให้ด้านแบนของเมล็ดอยู่ล่างหรือทางปลายรากลงแล้วกลบดินพอมิด รดน้ำให้ชุ่ม ระยะห่างระหว่างเมล็ดเท่าๆ กัน และควรวางเป็นเส้นตรงเพื่อป้องกันแถวยางไม่ตรงกัน

              8)  อุปกรณ์การปลูกเมล็ดสดและเมล็ดงอกในแปลงผลิตกิ่งตายางพันธุ์ดี ประกอด้วย จอบ บุ้งกี๋ ไม้ปลายแหลม 

              9) หลักการเลือกต้นตอที่เหมาะสมสำหรับติดตาในแปลงผลิตกิ่งตายางพันธุ์ดี เมื่อต้นตอยางมีเส้นผ่าศูนย์กลาง 1 เซนติเมตร   ณ ระดับความสูงจากพื้นดิน 1 นิ้วครึ่ง คัดต้นที่แข็งแรงที่สุด 1 ต้นเพื่อติดตาเป็นแม่พันธุ์ ต้นที่เหลือคัดทิ้งหรือหากแข็งแรงทั้งหมดอาจติดตาทั้งหมดแล้วย้ายปลูกที่อื่นหรือจำหน่าย

              10)  การติดตาต้นตอในแปลงผลิตกิ่งตายางพันธุ์ดีอย่างถูกวิธี  มีขั้นตอนคือ (1) ทำความสะอาดลำต้นบริเวณที่จะติดตา (2) เฉือนเปลือกเปิดแผลจากบนลงล่างกว้างประมาณ 1 เซนติเมตร ยาว 8-9 เซนติเมตร ตัดเปลือกที่เฉือนออกให้เหลือลิ่มความยาวประมาณ 1 เซนติเมตร และสูงจากพื้นดินประมาณ 1-2 เซนติเมตร (3) เฉือนแผ่นตา (4) แต่งแผ่นตาให้มีขนาดใกล้เคียงกัน (5) ลอกเนื้อไม้จากแผ่นตา (6) ตัดส่วนที่มือสัมผัสออก (7) นำแผ่นตาที่ได้ไปเสียบเข้ากับลิ่มและตัดส่วนที่มือสัมผัสอีกด้านทิ้ง แล้วพันแผ่นตาด้วยแผ่นพลาสติกใสแบบวนขึ้นให้ต่ำจากรอยแผลด้านล่างประมาณ 1 เซนติเมตร และเหนือจากแผลด้านบนประมาณ 1 นิ้วเพื่อป้องกันน้ำซึมเข้าสู่แผล (5) มัดปลายต้นยางทุกๆ 5 ต้นเข้าด้วยกัน จะช่วยให้แสงแดดส่องเข้าถึงตาได้มากขึ้น เพื่อให้ตาเจริญเติบโตและติดสนิทกับต้นตอ

              11)  วัสดุและอุปกรณ์ที่ใช้ในการติดตายางพันธุ์ดี ได้แก่ ภาชนะใส่อุปกรณ์ติดตายาง กิ่งตายางพันธุ์ดี กรรไกตัดแต่งกิ่ง มีดติดตา เศษผ้าสำหรับทำความสะอาดต้นตอยาง แผ่นพลาสติกใสขนาดกว้าง ½ นิ้ว หนา 0.05 มิลลิเมตร

              12)  ตรวจสอบผลการติดตายางพันธุ์ดี หมายถึง หลังจากติดตาแล้ว 3 สัปดาห์ ถ้าแผ่นตายังมีสีเขียวอยู่แสดงว่าติดตาสำเร็จ ให้ใช้ปลายมีดคมกรีดลงบนแผ่นพลาสติกด้านข้างของต้นตอ แกะแผ่นพลาสติกออก ส่วนต้นที่มีแผ่นตาสีคล้ำแสดงว่าการติดตาไม่สำเร็จ ให้ใช้ปลายมีดคมกรีดบนแผ่นพลาสติกด้านหน้าแผ่นตา แกะแผ่นพลาสติกออก ใช้อีกด้านของต้นตอสำหรับติดตาซ้ำได้อีกครั้ง

              13)  ขั้นตอนการปลูกต้นตอตายางพันธุ์ดีและต้นยางชำถุงในหลุม เตรียมหลุมปลูกขนาด 50x50x50  โดยใส่หน้าดินรองก้นหลุม แล้วปลูกต้นตอตายางพันธุ์ดีหรือต้นยางเพาะชำถุงที่แกะถุงออกแล้ว หลังปลูกให้กลบหลุมด้วยปุ๋ยหินฟอสเฟต 25% P2O5 ประมาณ 125 กรัมผสมกับดินก้นหลุมเพื่อช่วยเร่งการเจริญเติบโตของรากแล้วรดน้ำให้ชุ่ม

              14)  ต้นยางชำถุง หมายถึง ต้นตายางที่ติดตาด้วยตายางพันธุ์ดี แล้วนำมาบำรุงรักษาในถุงจนตายางพันธุ์ดีนั้นเจริญเติบโตเป็นยอดใหม่ เกิดกลุ่มใบที่เรียกว่าวงฉัตร ใบไม่น้อยกว่า 1 วงฉัตร 

1)  ประเมินจากแบบสอบข้อเขียน

2)  ประเมินโดยการสัมภาษณ์ตามแบบทดสอบที่กำหนดไว้

3)  ประเมินโดยการสอบปฏิบัติ

4)  ประเมินจากหลักฐานอื่นๆ เช่น หนังสือรับรอง เอกสารรับรองการผ่านการอบรม หนังสือรับรองการทำงาน/ผ่านงาน โดยต้องดำเนินการควบคู่กับการสัมภาษณ์