หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

ซ่อมระบบเบรกชนิดใช้ลมทั้งระบบสำหรับรถบรรทุกและรถบัส

สาขาวิชาชีพบริการยานยนต์


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ ASV-UDUG-284A

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ ซ่อมระบบเบรกชนิดใช้ลมทั้งระบบสำหรับรถบรรทุกและรถบัส

3. ทบทวนครั้งที่ 2 / 2566

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

ช่างซ่อมระบบเครื่องล่างรถบรรทุกและรถบัส


1 7231 ช่างเครื่องและช่างซ่อมเครื่องยนต์ยานยนต์

6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)
ผู้ที่ผ่านหน่วยสมรรถนะนี้จะสามารถปฏิบัติงาน วิเคราะห์ความผิดปกติ ซ่อมเปลี่ยน และปรับแต่งระบบเบรกชนิดใช้ลมทั้งระบบได้ตามคู่มือซ่อม ประกอบด้วย ตรวจสอบ ทดสอบและซ่อมระบบเบรกชนิดใช้ลมทั้งระบบ ซ่อมเปลี่ยนชิ้นส่วนระบบเบรกชนิดใช้ลมทั้งระบบ ตรวจสอบและซ่อมปั๊มลมเปลี่ยนชุดซ่อมระบบปั๊มลม ตรวจสอบและซ่อมวาล์วลมชนิดต่างๆ เปลี่ยนชุดซ่อมวาล์วลมชนิดต่างๆ ปรับตั้งและตรวจสอบวาล์วลมชนิดต่าง ๆต่อท่อและทดสอบทางเดินระบบลม รู้สัญลักษณ์การต่อท่อทางเดินระบบลม ทำความสะอาดและเก็บเครื่องมือได้ตามที่กำหนด ปฏิบัติงานตามคู่มือซ่อมความปลอดภัยและสิ่งแวดล้อม

7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)
บริการยานยนต์

9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
-

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)
-

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รหัส PC
(ตามเล่มมาตรฐาน)
รหัส PC
(จากระบบ)
IV90131

ตรวจสอบและซ่อมระบบเบรกชนิดใช้ลมทั้งระบบได้ตามคู่มือซ่อม

ตรวจสอบความผิดปกติระบบเบรกชนิดใช้ลมทั้งระบบได้ตาม คู่มือซ่อม

IV90131.01 192250

ซ่อมเปลี่ยนชิ้นส่วนระบบเบรกชนิดใช้ลมทั้งระบบได้ตามคู่มือ ซ่อม

IV90131.02 192251

ตรวจสอบ/ทดสอบระบบเบรกชนิดใช้ลมทั้งระบบได้ตามคู่มือ ซ่อม

IV90131.03 192252

ทำความสะอาดและเก็บเครื่องมือได้ตามกำหนด

IV90131.04 192253
IV90132

ตรวจสอบและซ่อมปั๊มลมได้ตามคู่มือซ่อม

เปลี่ยนชุดซ่อมระบบปั๊มลมได้ตามคู่มือซ่อม

IV90132.01 192280

ปรับตั้งค่าความดันได้ตามคู่มือซ่อม

IV90132.02 192281

ตรวจสอบ/ทดสอบการทำงานของปั๊มลมได้ตามคู่มือซ่อม

IV90132.03 192282

ทำความสะอาดและเก็บเครื่องมือได้ตามที่กำหนด

IV90132.04 192283

ปฏิบัติงานตามคู่มือซ่อมความปลอดภัยและสิ่งแวดล้อม

IV90132.05 192284
IV90133

ตรวจสอบและซ่อมวาล์วลมชนิดต่างๆ ได้ตามคู่มือซ่อม

เปลี่ยนชุดซ่อมวาล์วลมชนิดต่างๆ ได้ตามคู่มือซ่อม

IV90133.01 192292

ปรับตั้งและตรวจสอบวาล์วลมชนิดต่าง ๆ ได้ตามคู่มือซ่อม

IV90133.02 192293

ทำความสะอาดและเก็บเครื่องมือได้ตามที่กำหนด

IV90133.03 192294

ปฏิบัติงานตามคู่มือซ่อมความปลอดภัยและสิ่งแวดล้อม

IV90133.04 192295
IV90134

ต่อท่อทางเดินระบบลมได้ตามคู่มือซ่อม

รู้สัญลักษณ์การต่อท่อทางเดินระบบลมได้ตามคู่มือซ่อม

IV90134.01 192296

ต่อท่อทางเดินลมตามวงจรได้ตามคู่มือซ่อม

IV90134.02 192297

ทดสอบและปรับค่าแรงดันลมได้ตามคู่มือซ่อม

IV90134.03 192298

ทำความสะอาดและเก็บเครื่องมือได้ตามที่กำหนด

IV90134.04 192299

ปฏิบัติงานตามคู่มือซ่อมความปลอดภัยและสิ่งแวดล้อม

IV90134.05 192300

12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)

-


13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

1 สามารถตรวจสอบความผิดปกติระบบเบรกชนิดใช้ลมทั้งระบบได้ตามคู่มือซ่อม

2.สามารถซ่อมเปลี่ยนชิ้นส่วนระบบเบรกชนิดใช้ลมทั้งระบบได้ตามคู่มือซ่อม

3. สามารถตรวจสอบ/ทดสอบระบบเบรกชนิดใช้ลมทั้งระบบได้ตามคู่มือซ่อม

4. สามารถทำความสะอาดและเก็บเครื่องมือได้ตามกำหนด

5. สามารถเปลี่ยนชุดซ่อมระบบปั๊มลมได้ตามคู่มือซ่อม

6. สามารถปรับตั้งค่าความดันได้ตามคู่มือซ่อม

7. สามารถตรวจสอบ/ทดสอบการทำงานของปั๊มลมได้ตามคู่มือซ่อม

8. สามารถปฏิบัติงานตามคู่มือซ่อมความปลอดภัยและสิ่งแวดล้อม

9. สามารถเปลี่ยนชุดซ่อมวาล์วลมชนิดต่างๆ ได้ตามคู่มือซ่อม

10. สามารถปรับตั้งและตรวจสอบวาล์วลมชนิดต่าง ๆ ได้ตามคู่มือซ่อม

11. สามารถรู้สัญลักษณ์การต่อท่อทางเดินระบบลมได้ตามคู่มือซ่อม

12. สามารถต่อท่อทางเดินลมตามวงจรได้ตามคู่มือซ่อม

13. สามารถทดสอบและปรับค่าแรงดันลมได้ตามคู่มือซ่อม

 

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1. มีความรู้ตรวจสอบและซ่อมระบบเบรกชนิดใช้ลมทั้งระบบได้ตามคู่มือซ่อม

2. มีความรู้ตรวจสอบและซ่อมปั๊มลมได้ตามคู่มือซ่อม

3. มีความรู้ตรวจสอบและซ่อมวาล์วลมชนิดต่างๆ ได้ตามคู่มือซ่อม

4.มีความรู้ ต่อท่อทางเดินระบบลมได้ตามคู่มือซ่อม

 


14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)

    1. แสดงผลงานการซ่อมระบบเบรกชนิดใช้ลมทั้งระบบสำหรับรถบรรทุกและรถบัส

    2. แสดงการเลือก เตรียม เครื่องมือได้ถูกต้องกับการซ่อมระบบเบรกชนิดใช้ลมทั้งระบบสำหรับรถบรรทุกและรถบัส

    3. แสดงการตรวจสอบและตรวจสอบและซ่อมระบบเบรกชนิดใช้ลมทั้งระบบ

    4. แสดงการตรวจสอบและซ่อมปั๊มลม

    5. แสดงการตรวจสอบและซ่อมวาล์วลมชนิดต่างๆ

    6. แสดงการต่อท่อทางเดินระบบลม

    7. แสดงหลักฐานเอกสารเกี่ยวกับการปฏิบัติงานเช่น  ใบรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ  ใบกำหนด  หน้าที่ ภาพถ่าย วีดิโอการปฏิบัติงาน หรือ  ผลงานจากการปฏิบัติงาน เป้นต้น

   (ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

    1. ระบุหรืออธิบายการซ่อมระบบเบรกชนิดใช้ลมทั้งระบบสำหรับรถบรรทุกและรถบัส

    2. ระบุหรืออธิบายการเตรียม เครื่องมือได้ถูกต้องกับการซ่อมระบบเบรกชนิดใช้ลมทั้งระบบสำหรับรถบรรทุกและรถบัส

    3. ระบุหรืออธิบายการแสดงการตรวจสอบและตรวจสอบและซ่อมระบบเบรกชนิดใช้ลมทั้งระบบ

    4. ระบุหรืออธิบายการแสดงการตรวจสอบและซ่อมปั๊มลม

    5. ระบุหรืออธิบายการแสดงการตรวจสอบและซ่อมวาล์วลมชนิดต่างๆ

    6. ระบุหรืออธิบายการแสดงการต่อท่อทางเดินระบบลม

    7. หลักฐานความรู้ด้านเอกสาร เช่นใบรับรองความรู้จากสถานประกอบการ แฟ้มสะสมผลการปฏิบัติงาน ใบประกาศนียบัตร หรือวุฒิบัตร เป็นต้น

(ค) คำแนะนำในการประเมิน

    หลักฐานที่ต้องการแสดงสมรรถนะในส่วนนี้ ต้องมีความสัมพันธ์และตอบโจทย์สมรรถนะ และเกณฑ์การปฏิบัติงานในหน่วยสมรรถนะนี้ โดยต้องแสดงถึง

    1. ความรู้และทักษะที่เกี่ยวข้อง

    2.วิธีปฏิบัติงานในสถานที่ทำงานและกฎหมายที่เกี่ยวข้อง

    3.ขอบเขตด้านอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง

    โดยเจ้าหน้าที่สอบตรวจประเมินหลักฐาน โดยพิจารณาจากร่องรอยหลักฐานที่เกี่ยวข้อง ทั้งหลักฐานด้านปฏิบัติงาน และหลักฐานด้านความรู้

(ง) วิธีการประเมิน

    1. การสาธิตการปฏิบัติงาน

    2. การสัมภาษณ์

    3. การประเมินเทียบโอนประสบการณ์

 


15. ขอบเขต (Range Statement)

(ก) คำแนะนำรายละเอียด

    ขอบเขต (Range Statement) เป็นส่วนที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะในภาพรวม ซึ่งจะเป็นการระบุสถานการณ์หรือสภาพแวดล้อมของงานที่เกี่ยวข้องกับสมรรถนะนี้ ที่มีผลกระทบต่อการปฏิบัติงาน มีลักษณะสำคัญใน 4 กลุ่ม กล่าวคือ ขั้นตอน ระเบียบ หรือวิธีปฏิบัติงานในสถานที่ทำงาน(workplace procedures) สถานที่ทำงาน (Worksite) สภาวะในการทำงาน (Operating  condition) และข้อมูลเ/เอกสาร (Information / Document)    

(ข) คำอธิบายรายละเอียด

    I) ขั้นตอน ระเบียบ หรือ วิธีปฏิบัติงานในสถานที่ทำงาน(workplace procedures)

     ซ่อมระบบเบรกชนิดใช้ลมทั้งระบบสำหรับรถบรรทุกและรถบัส ประกอบด้วยความสามารถในการทำงานดังต่อไปนี้

    -  ตรวจสอบและซ่อมระบบเบรกชนิดใช้ลมทั้งระบบได้ตามคู่มือซ่อม ประกอบด้วย ตรวจสอบความผิดปกติระบบเบรกชนิดใช้ลมทั้งระบบได้ตาม คู่มือซ่อม ซ่อมเปลี่ยนชิ้นส่วนระบบเบรกชนิดใช้ลมทั้งระบบได้ตามคู่มือ ซ่อมตรวจสอบ/ทดสอบระบบเบรกชนิดใช้ลมทั้งระบบได้ตามคู่มือ ซ่อมทำความสะอาดและเก็บเครื่องมือได้ตามกำหนด

    -  ตรวจสอบและซ่อมปั๊มลมได้ตามคู่มือซ่อม เปลี่ยนชุดซ่อมระบบปั๊มลมได้ตามคู่มือซ่อม ปรับตั้งค่าความดันได้ตามคู่มือซ่อม ตรวจสอบ/ทดสอบการทำงานของปั๊มลมได้ตามคู่มือซ่อม ทำความสะอาดและเก็บเครื่องมือได้ตามที่กำหนดปฏิบัติงานตามคู่มือซ่อมความปลอดภัยและสิ่งแวดล้อม

    -  ตรวจสอบและซ่อมวาล์วลมชนิดต่างๆ ได้ตามคู่มือซ่อม    เปลี่ยนชุดซ่อมวาล์วลมชนิดต่างๆ ได้ตามคู่มือซ่อม ปรับตั้งและตรวจสอบวาล์วลมชนิดต่าง ๆ ได้ตามคู่มือซ่อม ทำความสะอาดและเก็บเครื่องมือได้ตามที่กำหนด ปฏิบัติงานตามคู่มือซ่อมความปลอดภัยและสิ่งแวดล้อม

    - ต่อท่อทางเดินระบบลมได้ตามคู่มือซ่อม สัญลักษณ์การต่อท่อทางเดินระบบลมได้ตามคู่มือซ่อม ต่อท่อทางเดินลมตามวงจรได้ตามคู่มือซ่อมทดสอบและปรับค่าแรงดันลมได้ตามคู่มือซ่อม ทำความสะอาดและเก็บเครื่องมือได้ตามที่กำหนด ปฏิบัติงานตามคู่มือซ่อมความปลอดภัยและสิ่งแวดล้อม

    II) สถานที่ทำงาน (Worksite)

      -ทำความสะอาด บำรุงรักษา จัดเก็บเครื่องมือและอุปกรณ์เสริมต่างๆ โดยคำนึงถึงระบบ 5 ส และความปลอดพภัยในการทำงาน

    III) สภาวะในการทำงาน (Operating  condition)

    - ใช้เครื่องมือวัดและเครื่องมือพิเศษในงานบริการยานยนต์ ประกอบด้วย เลือก เตรียม เครื่องมือได้ถูกต้องกับงาน  ใช้เครื่องมือได้ถูกต้องกับงาน  บำรุงรักษาและจัดเก็บเครื่องมือได้อย่างถูกวิธี  

    - เครื่องมือตรวจสอบและซ่อมระบบเบรกชนิดใช้ลมทั้งระบบ เครื่องมือตรวจสอบและซ่อมปั๊มลม เครื่องมือตรวจสอบและซ่อมวาล์วลมชนิดต่างๆ เครื่องมืต่อท่อทางเดินระบบลมได้ตามคู่มือซ่อม

    IV) ข้อมูลเ/เอกสาร(Information / Document)

        -คู่มือการใช้งาน(คู่มือซ่อม)

 


16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
-

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
-

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

เจ้าหน้าที่สอบพิจารณาหลักฐานจากแฟ้มสะสมผลงานที่เป็นเอกสารรับรองผลงาน รับรองความรู้ความสามารถที่ผ่านมาก่อนหน้า หากไม่ชัดเจนหรือมีปริมาณไม่เพียงพอให้เชื่อถือได้ ให้ประเมินสมรรถนะของผู้เข้ารับการประเมินด้วยเครื่องมือประเมินความรู้และทักษะ ให้ครอบคลุมเกณฑ์การปฏิบัติงาน ทักษะและความรู้ที่ต้องการของหน่วยสมรรถนะนี้ ได้แก่

1) ประเมินภาคความรู้และประสบการณ์ด้วยแบบการสัมภาษณ์เชิงเทคนิค 

2) ประเมินภาคความสามารถด้วยแบบทดสอบการสาธิตการปฏิบัติงาน

3) ประเมินความรู้และความสามารถจากประสบการณ์ด้วยแฟ้มสะสมผลงานของผู้รับการประเมิน