หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

บำรุงรักษาระบบไฟฟ้ารถจักรยานยนต์

สาขาวิชาชีพบริการยานยนต์


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ ASV-ROLI-181A

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ บำรุงรักษาระบบไฟฟ้ารถจักรยานยนต์

3. ทบทวนครั้งที่ 2 / 2566

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

ช่างบำรุงรักษารถจักรยานยนต์


1 7231 ช่างเครื่องและช่างซ่อมเครื่องยนต์ยานยนต์

6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)
เป็นผู้ที่มีความสามารถในการปฏิบัติงานบำรุงรักษาระบบไฟฟ้ารถจักรยานยนต์ได้ตามคู่มือซ่อม ประกอบด้วย ตรวจสอบการทำงาน รับตั้งและเปลี่ยนชิ้นส่วนระบบไฟแสงสว่าง ตรวจสอบการทำงาน ปรับตั้งและเปลี่ยนชิ้นส่วนระบบไฟสัญญาณ ตรวจสอบการทำงาน และเปลี่ยนชิ้นส่วนมาตรวัด ตรวจสอบสภาพและแรงเคลื่อนแบตเตอรี่ ตรวจสอบแรงเคลื่อนไฟชาร์จ ตรวจสอบการรั่วของกระแสไฟ ตรวจสอบการทำงานของคอยล์ไฟชาร์จอัลเตอร์เนเตอร์ ตรวสอบระบบเรคกูเลเตอร์/เรคติไฟเออร์ ตรวจสอบการทำงานของสวิทซ์สตาร์ท ตรวจสอบการทำงานของรีเลย์สตาร์ท ตรวจสอบสายมอเตอร์สตาร์ท ตรวจสอบมอเตอร์สตาร์ท ตรวจสอบประกายไฟหัวเทียนตรวจสอบแรงเคลื่อนปฐมภูมิคอยล์จุดระเบิดตรวจสอบแรงเคลื่อนไฟฟ้าของตัวตรวจจับตำแหน่งของ เพลาข้อเหวี่ยง ตรวจสอบจังหวะจุดระเบิด ตรวจสอบ ปรับตั้ง เปลี่ยนหัวเทียน ตรวจสอบการทำงานของสวิทซ์จุดระเบิด ตรวจสอบการทำงานของสวิทซ์ตัดการทำงานของเครื่องยนต์ที่ขาตั้งข้าง และตรวจสอบการทำงานของระบบตัดการทำงานของเครื่องยนต์ที่รอเดินเบาได้ตามคู่มือซ่อม

7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)
บริการยานยนต์

9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
N/A

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)
N/A

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รหัส PC
(ตามเล่มมาตรฐาน)
รหัส PC
(จากระบบ)
IV120121

ตรวจสอบ ปรับตั้ง และเปลี่ยนชิ้นส่วนระบบไฟแสงสว่าง/ไฟสัญญาณ/มาตรวัด

ตรวจสอบการทำงานปรับตั้งและเปลี่ยนชิ้นส่วนระบบไฟแสงสว่างได้ตามคู่มือซ่อม

IV120121.01 192646
IV120121

ตรวจสอบ ปรับตั้ง และเปลี่ยนชิ้นส่วนระบบไฟแสงสว่าง/ไฟสัญญาณ/มาตรวัด

ตรวจสอบการทำงานปรับตั้งและเปลี่ยนชิ้นส่วนระบบไฟสัญญาณได้ตามคู่มือซ่อม

IV120121.02 192647
IV120121

ตรวจสอบ ปรับตั้ง และเปลี่ยนชิ้นส่วนระบบไฟแสงสว่าง/ไฟสัญญาณ/มาตรวัด

ตรวจสอบการทำงานและเปลี่ยนชิ้นส่วนมาตรวัดได้ตามคู่มือซ่อม

IV120121.03 192648
IV120122

ตรวจสอบระบบไฟชาร์จ

ตรวจสอบสภาพและแรงเคลื่อนแบตเตอรี่ได้ตามคู่มือซ่อม

IV120122.01 192649
IV120122

ตรวจสอบระบบไฟชาร์จ

ตรวจสอบแรงเคลื่อนไฟชาร์จได้ตามคู่มือซ่อม

IV120122.02 192650
IV120122

ตรวจสอบระบบไฟชาร์จ

ตรวจสอบการรั่วของกระแสไฟได้ตามคู่มือซ่อม

IV120122.03 192651
IV120123

ตรวจสอบระบบมอเตอร์สตาร์ท

ตรวจสอบการทำงานของสวิทซ์สตาร์ทได้ตามคู่มือซ่อม

IV120123.01 192652
IV120123

ตรวจสอบระบบมอเตอร์สตาร์ท

ตรวจสอบมอเตอร์สตาร์ทได้ตามคู่มือซ่อม

IV120123.02 192653
IV120124

ตรวจสอบระบบจุดระเบิด

ตรวจสอบประกายไฟหัวเทียนได้ตามคู่มือซ่อม

IV120124.01 192654
IV120124

ตรวจสอบระบบจุดระเบิด

ตรวจสอบแรงเคลื่อนปฐมภูมิคอยล์จุดระเบิดได้ตามคู่มือซ่อม

IV120124.02 192655
IV120124

ตรวจสอบระบบจุดระเบิด

ตรวจสอบแรงเคลื่อนไฟฟ้าของตัวตรวจจับตำแหน่งของเพลา ข้อเหวี่ยง ได้ตามคู่มือซ่อม

IV120124.03 192656
IV120124

ตรวจสอบระบบจุดระเบิด

ตรวจสอบ ปรับตั้ง และเปลี่ยนหัวเทียน ได้ตามคู่มือซ่อม

IV120124.04 192657
IV120125

ตรวจสอบระบบไฟฟ้าควบคุมเครื่องยนต์

ตรวจสอบการทำงานของสวิทซ์จุดระเบิดได้ตามคู่มือซ่อม

IV120125.01 192658
IV120125

ตรวจสอบระบบไฟฟ้าควบคุมเครื่องยนต์

ตรวจสอบการทำงานของสวิทซ์ตัดการทำงานของเครื่องยนต์ ที่ขาตั้งข้างได้ตามคู่มือซ่อม

IV120125.02 192659
IV120125

ตรวจสอบระบบไฟฟ้าควบคุมเครื่องยนต์

ตรวจสอบการทำงานของระบบตัดการทำงานของเครื่องยนต์ที่รอบเดินเบาได้ตามคู่มือซ่อม

IV120125.03 192660

12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)

N/A


13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

1. สามารถตรวจสอบการทำงานปรับตั้งและเปลี่ยนชิ้นส่วนระบบไฟแสงส ว่างได้ตามคู่มือซ่อม

2. สามารถตรวจสอบการทำงานปรับตั้งและเปลี่ยนชิ้นส่วนระบบไฟสัญญาณได้ตามคู่มือซ่อม

3. สามารถตรวจสอบการทำงานและเปลี่ยนชิ้นส่วนมาตรวัดได้ตามคู่มือซ่อม

4. สามารถตรวจสอบสภาพและแรงเคลื่อนแบตเตอรี่ได้ตามคู่มือซ่อม

5. สามารถตรวจสอบแรงเคลื่อนไฟชาร์จได้ตามคู่มือซ่อม

6. สามารถตรวจสอบการรั่วของกระแสไฟได้ตามคู่มือซ่อม

7. สามารถตรวจสอบการทำงานของสวิทซ์สตาร์ทได้ตามคู่มือซ่อม

8. สามารถตรวจสอบการทำงานของรีเลย์สตาร์ทได้ตามคู่มือซ่อม

9. สามารถตรวจสอบมอเตอร์สตาร์ทได้ตามคู่มือซ่อม

10. สามารถตรวจสอบประกายไฟหัวเทียนได้ตามคู่มือซ่อม 

11. สามารถตรวจสอบแรงเคลื่อนปฐมภูมิคอยล์จุดระเบิดได้ตามคู่มือซ่อม

12. สามารถตรวจสอบแรงเคลื่อนไฟฟ้าของตัวตรวจจับตำแหน่งของเพลา ข้อเหวี่ยงได้ตามคู่มือซ่อม

13. สามารถตรวจสอบ ปรับตั้ง และเปลี่ยนหัวเทียนได้ตามคู่มือซ่อม

14. สามารถตรวจสอบการทำงานของสวิทซ์จุดระเบิดได้ตามคู่มือซ่อม 

15. สามารถตรวจสอบการทำงานของสวิทซ์ตัดการทำงานของเครื่องยนต์ ที่ขาตั้งข้างได้ตามคู่มือซ่อม

16. สามารถตรวจสอบการทำงานของระบบตัดการทำงานของเครื่องยนต์ที่รอบเดินเบาได้ตามคู่มือซ่อม

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1. มีความรู้ด้านตรวจสอบ ปรับตั้ง และเปลี่ยนชิ้นส่วนระบบไฟแสงสว่าง/ไฟสัญญาณ/มาตรวัด

2. มีความรู้ด้านตรวจสอบระบบไฟชาร์จ

3. มีความรู้ด้านตรวจสอบระบบมอเตอร์สตาร์ท

4. มีความรู้ด้านตรวจสอบระบบจุดระเบิด

5. มีความรู้ด้านตรวจสอบระบบไฟฟ้าควบคุมเครื่องยนต์


14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)

    1. แสดงการบำรุงรักษาระบบไฟฟ้ารถจักรยานยนต์

    2. แสดงการใช้เครื่องมือในการถอดประกอบ ปรับประกอบ ถอดเปลี่ยน บำรุงรักษาระบบไฟฟ้า รถจักรยานยนต์

    3. แสดงการตรวจสอบ ปรับตั้ง และเปลี่ยนชิ้นส่วนระบบไฟแสงสว่าง/ไฟสัญญาณ/มาตรวัด

    4. แสดงการตรวจสอบระบบไฟชาร์จ

    5. แสดงตรวจสอบระบบมอเตอร์สตาร์ท

    6. แสดงการตรวจสอบระบบจุดระเบิด

    7. แสดงการตรวจสอบระบบไฟฟ้าควบคุมเครื่องยนต์

    8. แสดงหลักฐานเอกสารเกี่ยวกับการปฏิบัติงานเช่น ใบรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ ใบกำหนดหน้าที่ ภาพถ่าย วีดีโอการปฏิบัติงาน หรือ ผลจากการปฏิบัติงาน เป็นต้น    

(ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

    1. ระบุหรืออธิบายการบำรุงรักษาระบบไฟฟ้ารถจักรยานยนต์

    2. ระบุหรืออธิบายการใช้เครื่องมือในการถอดประกอบ ปรับประกอบ ถอดเปลี่ยน บำรุงรักษาระบบไฟฟ้ารถจักรยานยนต์

    3. ระบุหรืออธิบายการตรวจสอบ ปรับตั้ง และเปลี่ยนชิ้นส่วนระบบไฟแสงสว่าง/ไฟสัญญาณ/มาตรวัด

    4. ระบุหรืออธิบายการตรวจสอบระบบไฟชาร์จ

    5. ระบุหรืออธิบายตรวจสอบระบบมอเตอร์สตาร์ท

    6. ระบุหรืออธิบายการตรวจสอบระบบจุดระเบิด

    7. ระบุหรืออธิบายการตรวจสอบระบบไฟฟ้าควบคุมเครื่องยนต์

    8. หลักฐานความรู้ด้านเอกสาร เช่นใบรับรองความรู้จากสถานประกอบการ แฟ้มสะสมผลการปฏิบัติงาน ใบประกาศนียบัตร หรือวุฒิบัตร เป็นต้น    

(ค) คำแนะนำในการประเมิน

    หลักฐานที่ต้องการแสดงสมรรถนะในส่วนนี้ ต้องมีความสัมพันธ์และตอบโจทย์สมรรถนะ และเกณฑ์การปฏิบัติงานในหน่วยสมรรถนะนี้ โดยต้องแสดงถึง

    1. ความรู้และทักษะที่เกี่ยวข้อง

    2.วิธีปฏิบัติงานในสถานที่ทำงานและกฎหมายที่เกี่ยวข้อง

    3.ขอบเขตด้านอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง

    โดยเจ้าหน้าที่สอบตรวจประเมินหลักฐาน โดยพิจารณาจากร่องรอยหลักฐานที่เกี่ยวข้อง ทั้งหลักฐานด้านปฏิบัติงาน และหลักฐานด้านความรู้

(ง) วิธีการประเมิน

    1. การสอบข้อเขียน

    2. การสาธิตการปฏิบัติงาน

    3. การสัมภาษณ์

    4. การประเมินเทียบโอนประสบการณ์


15. ขอบเขต (Range Statement)

(ก) คำแนะนำรายละเอียด

    ขอบเขต (Range Statement) เป็นส่วนที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะในภาพรวม ซึ่งจะเป็นการระบุสถานการณ์หรือสภาพแวดล้อมของงานที่เกี่ยวข้องกับสมรรถนะนี้ ที่มีผลกระทบต่อการปฏิบัติงาน มีลักษณะสำคัญใน 4 กลุ่ม กล่าวคือ ขั้นตอน ระเบียบ หรือวิธีปฏิบัติงานในสถานที่ทำงาน(workplace procedures) สถานที่ทำงาน (Worksite) สภาวะในการทำงาน (Operating  condition) และข้อมูลเ/เอกสาร(Information / Document)

(ข) คำอธิบายรายละเอียด

    I) ขั้นตอน ระเบียบ หรือ วิธีปฏิบัติงานในสถานที่ทำงาน (workplace procedures) บำรุงรักษาระบบไฟฟ้ารถจักรยานยนต์ประกอบด้วยความสามารถในการทำงานดังต่อไปนี้

        - ตรวจสอบ ปรับตั้ง และเปลี่ยนชิ้นส่วนระบบไฟแสงสว่าง/ไฟสัญญาณ/มาตรวัด ประกอบด้วย ตรวจสอบการทำงานปรับตั้งและเปลี่ยนชิ้นส่วนระบบไฟ แสงสว่างได้ตามคู่มือซ่อม ตรวจสอบการทำงานปรับตั้งและเปลี่ยนชิ้นส่วนระบบไฟสัญญาณได้ตามคู่มือซ่อม ตรวจสอบการทำงานและเปลี่ยนชิ้นส่วนมาตรวัดได้ตามคู่มือซ่อม

        -  ตรวจสอบระบบไฟชาร์จ ตรวจสอบสภาพและแรงเคลื่อนแบตเตอรี่ได้ตามคู่มือซ่อมตรวจสอบแรงเคลื่อนไฟชาร์จได้ตามคู่มือซ่อม ตรวจสอบการรั่วของกระแสไฟได้ตามคู่มือซ่อม

        - ตรวจสอบระบบมอเตอร์สตาร์ท ตรวจสอบการทำงานของสวิทซ์สตาร์ทได้ตามคู่มือซ่อม ตรวจสอบการทำงานของรีเลย์สตาร์ทได้ตามคู่มือซ่อม ตรวจสอบมอเตอร์สตาร์ทได้ตามคู่มือซ่อม

        -  ตรวจสอบระบบจุดระเบิด ตรวจสอบประกายไฟหัวเทียนได้ตามคู่มือซ่อม ตรวจสอบแรงเคลื่อนปฐมภูมิคอยล์จุดระเบิดได้ตามคู่มือซ่อม ตรวจสอบแรงเคลื่อนไฟฟ้าของตัวตรวจจับตำแหน่งของเพลา ข้อเหวี่ยงได้ตามคู่มือซ่อม

        - ตรวจสอบระบบไฟฟ้าควบคุมเครื่องยนต์ ตรวจสอบการทำงานของสวิทซ์จุดระเบิดได้ตามคู่มือซ่อม ตรวจสอบการทำงานของสวิทซ์ตัดการทำงานของเครื่องยนต์ ที่ขาตั้งข้างได้ตามคู่มือซ่อม ตรวจสอบการทำงานของระบบตัดการทำงานของเครื่องยนต์ที่รอบเดินเบาได้ตามคู่มือซ่อม

    II) สถานที่ทำงาน (Worksite)

        -ทำความสะอาด บำรุงรักษา จัดเก็บเครื่องมือและอุปกรณ์เสริมต่างๆ โดยคำนึงถึงระบบ 5 ส และความปลอดพภัยในการทำงาน

    III) สภาวะในการทำงาน (Operating  condition)

        - ข้อปฏิบัติด้านความปลอดภัย ประกอบด้วย ความปลอดภัยส่วนบุคคลและความปลอดภัยในการปฏิบัติงาน เช่น การแต่งกาย การสวมใส่อุปกรณ์ป้องกัน

        - ข้อปฏิบัติในสถานการณ์ฉุกเฉิน เช่น กรณีไฟไหม้ กรณีอุบัติเหตุในสถานที่ทำงาน

        - อุปกรณ์ เครื่องมือ อุปกรณ์ตรวจสอบ ปรับตั้ง และเปลี่ยนชิ้นส่วนระบบไฟแสงสว่าง/ไฟสัญญาณ/มาตรวัด อุปกรณ์ตรวจสอบระบบไฟชาร์จ อุปกรณ์ตรวจสอบระบบมอเตอร์สตาร์ท อุปกรณ์ตรวจสอบระบบจุดระเบิด อุปกรณ์ตรวจสอบระบบไฟฟ้าควบคุมเครื่องยนต์

    IV) ข้อมูลเ/เอกสาร(Information / Document)

        - คู่มือการใช้งาน(คู่มือซ่อม)


16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
N/A

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
N/A

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

เจ้าหน้าที่สอบพิจารณาหลักฐานจากแฟ้มสะสมผลงานที่เป็นเอกสารรับรองผลงาน รับรองความรู้ความสามารถที่ผ่านมาก่อนหน้า หากไม่ชัดเจนหรือมีปริมาณไม่เพียงพอให้เชื่อถือได้ ให้ประเมินสมรรถนะของผู้เข้ารับการประเมินด้วยเครื่องมือประเมินความรู้และทักษะ ให้ครอบคลุมเกณฑ์การปฏิบัติงาน ทักษะและความรู้ที่ต้องการของหน่วยสมรรถนะนี้ ได้แก่

1) ประเมินภาคความรู้ด้วยข้อสอบข้อเขียนแบบตัวเลือก

2) ประเมินภาคความรู้และประสบการณ์ด้วยแบบการสัมภาษณ์เชิงเทคนิค 

3) ประเมินภาคความสามารถด้วยแบบทดสอบการสาธิตการปฏิบัติงาน

4) ประเมินความรู้และความสามารถจากประสบการณ์ด้วยแฟ้มสะสมผลงานของผู้รับการประเมิน



ยินดีต้อนรับ