2113 นักเคมี

N/A

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

1. 
   
   
   
   1. ทักษะการตรวจสอบและวิเคราะห์คุณภาพน้ำดิบได้ตามหลักการที่ถูกต้อง และใช้เครื่องมือใน LAB ได้อย่าถูกต้องและปลอดภัย
   
   
   2. ทักษะการบันทึก/สรุปผลการวิเคราะห์ตามผลการทดลองจริงที่ได้จากการเก็บตัวอย่างน้ำดิบ
   
   
   3. ทักษะการทวนสอบค่าวิเคราะห์ หรือทำการทดสอบซ้ำ ตามแผน หรือในกรณีที่พบค่าที่ผิดปกติ
   
   
   4. ทักษะการคำนวณ/คาดการณ์
   
   
   5. ทักษะการวิเคราะห์ และการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า
   
   
   
   

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1. 
   
   
   
   1. ความรู้เกี่ยวกับความสำคัญของการวิเคราะห์คุณภาพน้ำดิบ
   
   
   2. ความรู้เบื้องต้น ขั้นตอน วิธี ในการวิเคราะห์คุณภาพน้ำดิบ
   
   
   3. ความรู้ด้านความปลอดภัยในการใช้เครื่องมือ อุปกรณ์
   
   
   
   

• หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence) อาทิ
  
  
  
  1. ใบรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ
  
  
  2. แบบบันทึกรายการจากการสังเกต
  
  
  
  


• หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence) อาทิ
  
  
  
  1. ใบรับรองการเข้ารับการฝึกอบรม
  
  
  2. ใบรับรองการผ่านการประเมิน
  
  
  3. ใบประกาศนียบัตรวุฒิการศึกษา
  
  
  
  


•  คำแนะนำในการประเมิน
  
  
  
  1. ผู้ประเมินตรวจประเมินเกี่ยวกับการตรวจสอบคุณภาพน้ำดิบ โดยพิจารณาจากร่องรอยหลักฐานที่เกี่ยวข้องทั้งหลักฐานการปฏิบัติงาน และหลักฐานความรู้
  
  
  
  


• วิธีการประเมิน
  
  
  
  1. พิจารณาตามหลักฐานการปฏิบัติงาน 
  
  
  2. พิจารณาตามหลักฐานความรู้ 
  
  
  3. พิจารณาจากการข้อสอบข้อเขียน
  
  
  4. พิจารณาจากการสอบปฏิบัติ
  
  
  
  

• คำแนะนำ

หน่วยสมรรถนะนี้เป็นการทดสอบการตรวจสอบคุณภาพน้ำดิบ โดยในการทดสอบต้องคำนึงถึงข้อปฏิบัติดังต่อไปนี้

• 
  
  
  
  1. เจ้าหน้าที่สอบควรมีความพร้อมในการทดสอบ และจะต้องค่อยระมัดระวังอันตรายที่อาจเกิดขึ้นได้
  
  
  2. มีรายการเครื่องมือ วัสดุ อุปกรณ์ สำหรับการทดสอบประเมินเพื่อตรวจสอบเครื่องมือก่อนและหลังการทดสอบ
  
  
  3. เครื่องมือ วัสดุ อุปกรณ์ ที่ใช้ทดสอบต้องพร้อมสำหรับการทดสอบประเมินทุกครั้งก่อนการทดสอบประเมิน
  
  
  
  


• คำอธิบายรายละเอียด

การตรวจสอบ และวิธีการในการวิเคราะห์คุณภาพน้ำดิบ

1. 
   
   
   
   1. การตรวจสอบและวิเคราะห์คุณภาพน้ำดิบ เริ่มต้นจากการวัดค่า ทดสอบคุณภาพน้ำดิบซึ่งเป็นการตรวจวิเคราะห์คุณภาพน้ำทางกายภาพ และทดสอบการตกตะกอนทางเคมีของน้ำ เช่น วิธี Jar test เพื่อนำข้อมูลคุณภาพน้ำดิบไปคำนวณหาปริมาณความต้องการสารเคมีในการปรับปรุงคุณภาพน้ำดิบในหน่วยสารละลาย เช่น PPM ด้วยวิธีต่างๆ เป็นต้น
   
   
   2. การตรวจวัดความเป็น กรด – ด่าง สามารถใช้ชุดทดสอบแบบ Test Kits ซึ่งสามารถอ่านผลทันทีโดยเทียบกับสีมาตรฐานที่อยู่ด้านข้างของหลอด
   
   
   3. การทดสอบตกตะกอนทางเคมีของน้ำโดยวิธี Jar test เพื่อคำนวณหาปริมาณความต้องการสารเคมีในการปรับปรุงคุณภาพน้ำดิบ ในหน่วยสารละลาย เช่น PPM เพื่อช่วยในการตกตะกอนทางเคมีของน้ำในการผลิตน้ำประปา ซึ่งปัจจัยในการตกตะกอนนั้นขึ้นอยู่กับค่า pH สี ความขุ่น ส่วนประกอบของสารต่างๆ ที่อยู่ในน้ำ ชนิดของตัวตกตะกอนที่เราใช้ รวมทั้ง อุณหภูมิ อัตราเร็วของสารที่ผสมระยะเวลาในการผสม ซึ่งน้ำแต่ละแห่งแต่ละชนิดก็ต้องการปริมาณสารที่ตกตะกอนในปริมาณที่ต่างกัน Jar Test  จึงเป็นเหมือนการเลียนแบบสภาวะของบ่อบำบัด ขั้นตอนของการทดลองคือ เติมสารที่ทำให้ตกตะกอนลงไปในน้ำแล้วกวนอย่างรวดเร็วในช่วงสั้นๆ เพื่อให้สารผสมเป็นเนื้อเดียวกัน จากนั้นลดความเร็วลงโดยใช้ระยะเวลานานขึ้นเพื่อให้ตะกอนเกาะกลุ่มกัน จากนั้นหยุดกวนเพื่อให้เกิดการตกตะกอน ซึ่งมีวัตถุประสงค์เพื่อหาปริมาณของสารที่ทำให้ตกตะกอนที่เหมาะสมกับน้ำดิบ
   
   
   4. วัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ทดสอบตกตะกอนทางเคมีของน้ำโดยวิธี Jar test ได้แก่ ขวดวัดปริมาตร 1000 ml  เครื่องชั่ง (Analytical balance) สารที่ทำให้เกิดการตกตะกอน เครื่องกวนสาร(Magnetic stirrer) เครื่อง Jar บีกเกอร์ ปิเปต นาฬิกาจับเวลา เครื่องวัดค่าความขุ่น และหลอดเก็บตัวอย่าง เป็นต้น
   
   
   5. โดยการตรวจสอบและวิเคราะห์คุณภาพน้ำดิบทางกายภาพเพื่อใช้ในการคำนวณการปรับจ่ายสารเคมีที่เหมาะสมเข้าระบบการผลิตน้ำประปา โดยมีการตรวจวิเคราะห์คุณภาพน้ำดิบตามตาราง ดังนี้
   
   
   
   

1. 
   
   
   
   6. คู่มือการปฏิบัติงาน หมายถึง คู่มือที่ใช้ประกอบในการปฏิบัติงานในสถานประกอบการนั้นๆ โดยการปฏิบัติงานในที่นี้หมายถึงการปฏิบัติงานตรวจสอบคุณภาพน้ำดิบ ซึ่งคู่มือการปฏิบัติงาน ได้แก่ การติดตามตรวจสอบคุณภาพน้ำ กรมควบคุมมลพิษ หรือการตรวจวัดคุณภาพน้ำในระบบผลิตและระบบจำหน่าย หรือการประปาส่วนภูมิภาคคู่มือการควบคุมการผลิตน้ำประปาผิวดิน สำนักบริหารจัดการน้ำ กรมทรัพยากรน้ำ เป็นต้น
   
   
   7. ปฏิบัติตามข้อกำหนดมาตรฐานตามหน่วยงาน เช่น มาตรฐาน มาตรฐานคุณภาพน้ำประปาของการประปานครหลวงและการประปาส่วนภูมิภาคตามคำแนะนำขององค์การอนามัยโลก WHO หรือมาตรฐานผู้ผลิต
   
   
   
   

• เครื่องมือประเมินการตรวจวิเคราะห์คุณภาพน้ำดิบทางกายภาพ
  
  
  
  1. แบบฟอร์มประเมินผลการสังเกตการณ์
  
  
  2. แบบฟอร์มประเมินผลการสาธิตการปฏิบัติงาน
  
  
  3. แบบฟอร์มประเมินผลการสัมภาษณ์
  
  
  4. ผลข้อสอบข้อเขียน
  
  
  
  

ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน

• เครื่องมือประเมินการวิเคราะห์หาความต้องการสารเคมีในการปรับปรุงคุณภาพน้ำดิบ
  
  
  
  
  1. แบบฟอร์มประเมินผลการสังเกตการณ์
  
  
  2. แบบฟอร์มประเมินผลการสาธิตการปฏิบัติงาน
  
  
  3. แบบฟอร์มประเมินผลการสัมภาษณ์
  
  
  4. ผลข้อสอบข้อเขียน
  
  
  
  

ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน

• เครื่องมือประเมินการเขียนรายงานผลการตรวจวิเคราะห์คุณภาพน้ำดิบ
  
  
  
  
  1. แบบฟอร์มประเมินผลการสังเกตการณ์
  
  
  2. แบบฟอร์มประเมินผลการสาธิตการปฏิบัติงาน
  
  
  3. แบบฟอร์มประเมินผลการสัมภาษณ์
  
  
  4. ผลข้อสอบข้อเขียน
  
  
  
  

ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน