หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

จ่ายสารเคมีประปาชุมชน

สาขาวิชาชีพธุรกิจสาธารณูปโภคและบริการสาธารณะ


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ PUM-HUQD-311A

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ จ่ายสารเคมีประปาชุมชน

3. ทบทวนครั้งที่ 2 / 2566

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

3132 ช่างเทคนิคควบคุมเครื่องจักรโรงงานบำบัดน้ำ

6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)
ผู้ที่ผ่านสมรรถนะนี้จะสามารถจัดหา/จัดเตรียมสารเคมีได้ถูกต้อง เพียงพอ ตามมาตรฐานการปฏิบัติงาน และสามารถผสมสารเคมี ปรับอัตราการจ่ายสารเคมีได้อย่างถูกต้องตามชนิดและปริมาณที่กำหนด

7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)
พนักงานผลิตน้ำประปาชุมชน

9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
N/A

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)
N/A

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รหัส PC
(ตามเล่มมาตรฐาน)		 รหัส PC
(จากระบบ)
02213.01

เตรียมสารเคมี

1. ใช้ผลการตรวจสอบน้ำดิบกับตารางการเติมสารเพิ่มหาค่าความเข้มข้นของสารเคมีในการผลิตน้ำดิบได้อย่างถูกต้อง

 02213.01.01 189141
02213.01

เตรียมสารเคมี

2. ผสมสารละลายให้ได้ตามปริมาณและสัดส่วนกำหนดได้อย่างถูกต้องตามคู่มือการปฏิบัติงาน

 02213.01.02 189142
02213.01

เตรียมสารเคมี

3. บรรจุสารละลายให้เครื่องจ่ายสารเคมีตามข้อกำหนดได้อย่างถูกต้องตามคู่มือการปฏิบัติงาน

 02213.01.03 189143
02213.02

ปรับอัตราการจ่ายสารเคมี

1. ตรวจความพร้อมเครื่องจ่ายสารเคมีได้อย่างถูกต้องตามคู่มือการปฏิบัติงาน 

 02213.02.01 189144
02213.02

ปรับอัตราการจ่ายสารเคมี

2. ตั้งค่าเครื่องจ่ายสารเคมีได้อย่างถูกต้องตามคู่มือการปฏิบัติงาน

 02213.02.02 189145
02213.02

ปรับอัตราการจ่ายสารเคมี

3. จ่ายสารเคมีทั้งชนิด และปริมาณได้อย่างถูกต้องตามคู่มือการปฏิบัติงาน

 02213.02.03 189146

12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)

N/A

13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ




    1. ทักษะการสังเกตเห็นความผิดปกติของสารเคมี (เสื่อมคุณภาพ) และเครื่องจ่ายสารเคมี และอุปกรณ์เบื้องต้น ทางกายภาพได้ (การมองเห็น การได้ยินเสียง)

    2. ทักษะการจัดเตรียม จัดเก็บ เคลื่อนย้ายสารเคมีได้อย่างถูกต้องและปลอดภัย

    3. ทักษะการคำนวณอัตราจ่ายสารละลายของเครื่องจ่ายสารเคมี

    4. ทักษะการผสมและบรรจุสารเคมีได้อย่างถูกต้องและปลอดภัย



(ข) ความต้องการด้านความรู้




    1. ความรู้เบื้องต้นที่เกี่ยวกับสารเคมี การใช้สารเคมี การผสมสารเคมี และการบรรจุสารเคมี

    2. ความรู้ด้านความปลอดภัยในการปฏิบัติงาน การใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ การแต่งกาย

    3. ความรู้ในการใช้เครื่องจ่ายสารเคมี

    4. ความรู้คณิตศาสตร์ การบวก ลบ คูณ หาร การหาค่าร้อยละ และการเทียบบัญญัติไตรยางศ์

14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

  • หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence) อาทิ

    1. ใบรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ

    2. แบบบันทึกรายการจากการสังเกต



  • หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence) อาทิ

    1. ใบรับรองการเข้ารับการฝึกอบรม

    2. ใบรับรองการผ่านการประเมิน

    3. ใบประกาศนียบัตรวุฒิการศึกษา



  •  คำแนะนำในการประเมิน

    1. ผู้ประเมินตรวจประเมินเกี่ยวกับการจ่ายสารเคมีประปาชุมชน โดยพิจารณาจากร่องรอยหลักฐานที่เกี่ยวข้องทั้งหลักฐานการปฏิบัติงาน และหลักฐานความรู้



  • วิธีการประเมิน

    1. พิจารณาตามหลักฐานการปฏิบัติงาน





พิจารณาตามหลักฐานความรู้

15. ขอบเขต (Range Statement)

หน่วยสมรรถนะนี้เป็นการทดสอบการจ่ายสารเคมีประปาชุมชน โดยในการทดสอบต้องคำนึงถึงข้อปฏิบัติดังต่อไปนี้สามารถเตรียม ผสมและปรับตั้งอัตราการจ่ายสารเคมีได้ตามข้อกำหนด




  • คำแนะนำ



หน่วยสมรรถนะนี้เป็นการทดสอบการจ่ายสารเคมีประปาชุมชน โดยในการทดสอบต้องคำนึงถึงข้อปฏิบัติดังต่อไปนี้สามารถเตรียม ผสมและปรับตั้งอัตราการจ่ายสารเคมีได้ตามข้อกำหนด






    1. ผู้เข้ารับการประเมินต้องให้ความสำคัญกับข้อกำหนดด้านความปลอดภัย และมาตรฐานงานประปา

    2. เจ้าหน้าที่สอบควรมีความพร้อมในการทดสอบ และจะต้องค่อยระมัดระวังอันตรายที่อาจเกิดขึ้นได้



  • คำอธิบายรายละเอียด



ระบบประปาชุมชนจะเป็นระบบผลิตน้ำประปาที่มีกำลังผลิตไม่เกิน 1,000 ลูกบาศก์เมตร/วัน ในส่วนงานของการควบคุมการจ่ายสารเคมี มีรายละเอียดดังนี้






    1. สามารถเตรียม ผสมและปรับตั้งอัตราการจ่ายสารเคมีได้ตามข้อกำหนด

    2. สารเคมีที่ใช้ในการผลิตน้ำประปา ได้แก่ สารส้ม ปูนขาว คลอรีน แมงนีเซียม และอื่นๆ เป็นต้น

    3. สถานะสารเคมี เช่น เป็นก้อน เป็นผง เป็นของเหลว และก๊าซ เป็นต้น

    4. เครื่องมือและอุปกรณ์ในงาน เช่น เครื่องจ่ายสารเคมี ตาชั่งน้ำหนัก เครื่องกวนสารเคมี ถังบรรจุสารเคมี เป็นต้น

    5. วิธีการคำนวณอัตราจ่ายสารละลายของเครื่องจ่ายสารเคมี ได้แก่ วิธีการเทียบอัตราส่วน และวิธีการตวงจับเวลา เป็นต้น

    6. คู่มือการปฏิบัติงาน หมายถึง คู่มือที่ใช้ประกอบในการปฏิบัติงานในสถานประกอบการนั้นๆ โดยการปฏิบัติงานในที่นี้หมายถึงการปฏิบัติงานจ่ายสารเคมีประปาชุมชน ซึ่งคู่มือการปฏิบัติงาน ได้แก่ คู่มือกระบวนการหลักด้านกระบวนการผลิตน้ำประปา การประปาส่วนภูมิภาค ฉบับปรับปรุง ครั้งที่ 1 พ.ศ. 2558 และคู่มือการควบคุมการผลิตน้ำประปาผิวดิน สำนักบริหารจัดการน้ำ กรมทรัพยากรน้ำ เป็นต้น

    7. ปฏิบัติตามข้อกำหนดมาตรฐานตามหน่วยงาน เช่น มาตรฐาน ISO 9001:2000 ด้านการผลิตน้ำประปาจาก สถาบันรับรองมาตรฐานไอเอสโอ (สรอ.) มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมน้ำบริโภค มอก. 257-2549 มาตรฐานคุณภาพน้ำประปาของการประปานครหลวงและการประปาส่วนภูมิภาคตามคำแนะนำขององค์การอนามัยโลก WHO หรือมาตรฐานผู้ผลิต เป็นต้น





ปฏิบัติงานตามข้อกำหนดความปลอดภัยตามคู่มือการบริหารจัดการความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน ของกองตรวจความปลอดภัยแรงงาน กรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน หรือสมาคมส่งเสริมความปลอดภัยและอนามัยในการทำงาน (ประเทศไทย) หรือสถานประกอบการกำหนด เป็นต้น

16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
N/A

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
N/A

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

  • เครื่องมือประเมินการเตรียมสารเคมี

    1. แบบฟอร์มประเมินผลการสังเกตการณ์

    2. แบบฟอร์มประเมินผลการสาธิตการปฏิบัติงาน

    3. แบบฟอร์มประเมินผลการสัมภาษณ์

    4. ผลข้อสอบข้อเขียน





ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน




  • เครื่องมือประเมินการปรับอัตราการจ่ายสารเคมี


    1. แบบฟอร์มประเมินผลการสังเกตการณ์

    2. แบบฟอร์มประเมินผลการสาธิตการปฏิบัติงาน

    3. แบบฟอร์มประเมินผลการสัมภาษณ์

    4. ผลข้อสอบข้อเขียน





ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน

กลับ

ยินดีต้อนรับ