หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

วางท่อลอดใต้ดินแบบดันท่อลอด

สาขาวิชาชีพธุรกิจสาธารณูปโภคและบริการสาธารณะ


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ PUM-ANJF-340A

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ วางท่อลอดใต้ดินแบบดันท่อลอด

3. ทบทวนครั้งที่ 2 / 2566

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

7126 ช่างประปาและวางท่อ



6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)
ผู้ที่ผ่านสมรรถนะนี้จะสามารถวางท่อขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางตั้งแต่ 100 มม. ลอดใต้ดินแบบดันท่อลอดตามแบบกำหนดและตามข้อกำหนดมาตรฐาน (Pipe Jacking)

7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)
ช่างวางท่อประปาภายนอก

9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
N/A

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)
N/A

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รหัส PC
(ตามเล่มมาตรฐาน)
รหัส PC
(จากระบบ)
03113.01

เตรียมงานวางท่อลอดใต้ดินแบบดันท่อลอดได้อย่างถูกต้อง

1. ตรวจแนวและระดับการวางท่อถูกต้องตามแบบกำหนดได้

03113.01.01 189491
03113.01

เตรียมงานวางท่อลอดใต้ดินแบบดันท่อลอดได้อย่างถูกต้อง

2. ตรวจตำแหน่งบ่อดันและบ่อรับท่อไปตามแบบกำหนด

03113.01.02 189492
03113.01

เตรียมงานวางท่อลอดใต้ดินแบบดันท่อลอดได้อย่างถูกต้อง

3.เลือกเครื่องมือและอุปกรณ์สำหรับงานวางท่อลอดใต้ดินแบบดันท่อลอดได้อย่างถูกต้อง

03113.01.03 189493
03113.01

เตรียมงานวางท่อลอดใต้ดินแบบดันท่อลอดได้อย่างถูกต้อง

4.อ่านแบบวางท่อเพื่อนำไปปฏิบัติงานได้อย่างถูกต้อง

03113.01.04 189494
03113.02

สร้างบ่อดันและบ่อรับท่อตามแบบและข้อกำหนดมาตรฐาน

1. ขุดบ่อดันและบ่อรับตามแบบกำหนดและข้อกำหนดมาตรฐาน

03113.02.01 189495
03113.02

สร้างบ่อดันและบ่อรับท่อตามแบบและข้อกำหนดมาตรฐาน

2. ประกอบหัวเจาะสำหรับวางท่อลอดใต้ดินแบบดันท่อลอดได้อย่างถูกต้อง

03113.02.02 189496
03113.02

สร้างบ่อดันและบ่อรับท่อตามแบบและข้อกำหนดมาตรฐาน

3. ประกอบขาตั้งท่อและดันไฮโดรลิคสำหรับวางท่อลอดใต้ดินแบบดันท่อลอดได้อย่างถูกต้อง

03113.02.03 189497
03113.02

สร้างบ่อดันและบ่อรับท่อตามแบบและข้อกำหนดมาตรฐาน

4. วางเครื่องจักรและอุปกรณ์สำหรับวางท่อลอดใต้ดินแบบดันท่อลอดได้อย่างถูกต้อง

03113.02.04 189498
03113.02

สร้างบ่อดันและบ่อรับท่อตามแบบและข้อกำหนดมาตรฐาน

5. ต่อเชื่อมสายเครื่องจักรและอุปกรณ์สำหรับวางท่อลอดใต้ดินแบบดันท่อลอดเข้าด้วยกันได้อย่างถูกต้อง

03113.02.05 189499
03113.02

สร้างบ่อดันและบ่อรับท่อตามแบบและข้อกำหนดมาตรฐาน

6. เจาะรูตำแหน่งดันต่อได้ตามแบบกำหนด

03113.02.06 189500
03113.02

สร้างบ่อดันและบ่อรับท่อตามแบบและข้อกำหนดมาตรฐาน

7. ปฏิบัติงานตามข้อกำหนดความปลอดภัย

03113.02.07 189501
03113.03

ดันท่อลอดใต้ดินได้ตามแบบกำหนดและข้อกำหนดมาตรฐาน

1. ควบคุมหัวเจาะดันท่อลอดตามแบบกำหนดและข้อกำหนดมาตรฐาน

03113.03.01 189502
03113.03

ดันท่อลอดใต้ดินได้ตามแบบกำหนดและข้อกำหนดมาตรฐาน

2. ใช้เครื่องมือประกอบท่อและอุปกรณ์ท่อตามแบบกำหนด

03113.03.02 189503
03113.03

ดันท่อลอดใต้ดินได้ตามแบบกำหนดและข้อกำหนดมาตรฐาน

3. ตรวจความถูกต้องรอยประกอบท่อและอุปกรณ์ตามข้อกำหนดมาตรฐาน

03113.03.03 189504
03113.03

ดันท่อลอดใต้ดินได้ตามแบบกำหนดและข้อกำหนดมาตรฐาน

4. เคลือบพื้นผิวท่อตามแบบกำหนด

03113.03.04 189505
03113.03

ดันท่อลอดใต้ดินได้ตามแบบกำหนดและข้อกำหนดมาตรฐาน

5. ปฏิบัติงานตามข้อกำหนดความปลอดภัย

03113.03.05 189506
03113.04

ปิดบ่อรับและบ่อส่งตามแบบกำหนด

1. รื้อถอนเครื่องจักรและอุปกรณ์สำหรับดันท่อลอดใต้ดินโดยมีท่อปลอกได้อย่างถูกต้อง

03113.04.01 189507
03113.04

ปิดบ่อรับและบ่อส่งตามแบบกำหนด

2. ใช้เครื่องมือกลบวัสดุปิดบ่อรับและบ่อส่งให้ได้ความหนาตามแบบกำหนด

03113.04.02 189508
03113.04

ปิดบ่อรับและบ่อส่งตามแบบกำหนด

3. ใช้เครื่องมือบดอัดวัสดุปิดบ่อรับและบ่อส่งให้ได้ความแน่นตามแบบกำหนด

03113.04.03 189509
03113.04

ปิดบ่อรับและบ่อส่งตามแบบกำหนด

4. ปฏิบัติงานตามข้อกำหนดความปลอดภัย

03113.04.04 189510

12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)

N/A


13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ




    1. ทักษะการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์สร้างบ่อดันและบ่อรับท่อเจาะดันท่อลอด

    2. ทักษะการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์เจาะดันท่อลอด

    3. ทักษะการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ประกอบท่อและอุปกรณ์ท่อ

    4. ทักษะการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ปิดบ่อรับและบ่อส่งเจาะดันท่อลอด

    5. ทักษะการวิเคราะห์และแก้ปัญหาโดยใช้ทฤษฎีและเทคนิคอย่างอิสระด้วยตนเอง



(ข) ความต้องการด้านความรู้




    1. ความรู้และหลักการปฏิบัติงานให้เกิดความปลอดภัยในการทำงาน

    2. ความรู้ในการอ่านแบบก่อสร้างวางท่อและสัญลักษณ์ในแบบ

    3. ความรู้ชนิดวัสดุท่อและอุปกรณ์ท่อ

    4. ความรู้ของมาตรฐานงานก่อสร้างวางท่อ

    5. ความรู้วิธีการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์สร้างบ่อดันและบ่อรับท่อเจาะดันท่อลอด

    6. ความรู้วิธีการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์เจาะดันท่อลอด

    7. ความรู้วิธีการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ประกอบท่อและอุปกรณ์ท่อ

    8. ความรู้วิธีการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ปิดบ่อรับและบ่อส่งเจาะดันท่อลอด




14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

  • หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence) อาทิ

    1. ใบรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ

    2. แบบบันทึกรายการจากการสังเกต



  • หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence) อาทิ

    1. ใบรับรองการเข้ารับการฝึกอบรม

    2. ใบรับรองการผ่านการประเมิน

    3. ใบประกาศนียบัตรวุฒิการศึกษา



  • คำแนะนำในการประเมิน

    1. ผู้ประเมินตรวจประเมินเกี่ยวกับ วางท่อลอดใต้ดินแบบดันท่อลอด โดยพิจารณาจากร่องรอยหลักฐานที่เกี่ยวข้องทั้งหลักฐานการปฏิบัติงาน และหลักฐานความรู้



  • วิธีการประเมิน

    1. พิจารณาตามหลักฐานการปฏิบัติงาน

    2. พิจารณาตามหลักฐานความรู้





 


15. ขอบเขต (Range Statement)

การวางท่อลอดใต้ดินแบบดันท่อลอด (Pipe Jacking หรือ Microtunneling) คือ การเจาะวางท่อแบบไม่เปิดล่องดินวิธีหนึ่ง เริ่มจากการเตรียมบ่อส่งอีกฝั่งหนึ่งและบ่อรับอีกฝั่งหนึ่ง เพื่อทําการเจาะลอดผ่านในระดับความลึกที่กําหนด หลังจากนั้นจึงนําท่อลงไปยังบ่อส่งและเชื่อมกับหัวเจาะ และจึงทําการดันท่อลอดผ่านออกมายังบ่อรับ ซึ่งวิธีการขุดเจาะแบบดังกล่าวเป็นหนึ่งในทางเลือกสําหรับการวางท่อผ่านถนน หรือทางรถไฟ ซึ่งมีระยะทางสั่น และมีเนื้อที่สําหรับการวางเครื่องจักรไม่มาก




  • คำแนะนำ


    1. ผู้เข้ารับการประเมินต้องแสดงความรู้และทักษะในการวางท่อลอดใต้ดินแบบดันท่อลอดให้ได้ตามแบบกำหนดและตามข้อกำหนดมาตรฐาน



  • คำอธิบายรายละเอียด

    1. ท่อที่นิยมใช้ในงานวางท่อลอดใต้ดินแบบดันท่อลอด เช่น ท่อเหล็กเหนียว (ST) ท่ออาบสังกะสี (GI) ท่อเหล็กหล่อ (CI) ท่อเหล็กหล่อเหนียว (DI) ท่อ HDPE เป็นต้น

    2. กลุ่มที่ต้องประสานงานและปรึกษา เช่น ช่างรางวัด ช่างปูน ช่างไฟฟ้า ช่างตอกเสาเข็ม ผู้ควบคุมเครื่องจักร ช่างเชื่อม วิศวกร เป็นต้น

    3. พื้นที่ในบ่อรับดันและบ่อรับ (Shaft) ประกอบด้วย Deep Wall, Point Wall, Concrete Slab, Thrust Wall, Entrance Ring เป็นต้น

    4. เครื่องจักรในบ่อรับดันและบ่อรับ ประกอบด้วย หัวเจาะ (Bit Head) ขาตั้งท่อและดันไฮโดรลิค (Jacking System) เครื่องจักรกำจัดสลัดจ์ (Sludge System) เครื่องจักรจ่ายสารหล่อลื่น (Lubricator System) ห้องควบคุมหัวเจาะ (Operation Cabin) เครื่องกำเนิดไฟฟ้า (Generator) เป็นต้น

    5. เครื่องมือและอุปกรณ์ที่ใช้ในการประกอบท่อและอุปกรณ์ท่อ เช่น ถุงมือ ค้อนปอนด์ ประแจ ไขควง เครื่องจับยึดดันท่อ ขาตั้งระดับ น้ำยาประสาน น้ำยาหล่อลื่น เครื่องเชื่อมความร้อน เป็นต้น

    6. เครื่องมือและอุปกรณ์ที่ในการเคลือบผิวท่อ เช่น แปรงทา น้ำยาทำความสะอาด สีรองพื้น, Inner Tape, Outer Tape เป็นต้น

    7. เครื่องแต่งกายสำหรับปฏิบัติงานวางท่อ ได้แก่ หมวกนิรภัย แว่นตานิรภัย เสื้อสะท้อนแสง (Safety Vest) รองเท้าบู๊ทพื้นยาง/บูทนิรภัย/รองเท้านิรภัย ถุงมือนิรภัย จุกอุดหู เป็นต้น

    8. ปฏิบัติตามข้อกำหนดมาตรฐานติดตั้งตามหน่วยงาน เช่น มาตรฐานงานวางท่อของการประปานครหลวง หรือมาตรฐานงานวางท่อของการประปาส่วนภูมิภาค หรือมาตรฐานการติดตั้งท่อประปาของกรมโยธาธิการและผังเมือง หรือมาตรฐานท่อระบบสุขาภิบาลของกรมโยธาธิการและผังเมือง หรือมาตรฐานผลิตภัณฑ์ของสำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม หรือมาตรฐานผู้ผลิต

    9. ปฏิบัติงานตามข้อกำหนดความปลอดภัยตามคู่มือการบริหารจัดการความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน ของกองตรวจความปลอดภัยแรงงาน กรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน หรือสมาคมส่งเสริมความปลอดภัยและอนามัยในการทำงาน (ประเทศไทย) หรือสถานประกอบการกำหนด




16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
N/A

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
N/A

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

  • เครื่องประเมิน เตรียมงานวางท่อลอดใต้ดินแบบดันท่อลอดได้อย่างถูกต้อง

    1. แบบฟอร์มประเมินผลการสังเกตการณ์

    2. แบบฟอร์มประเมินผลการสาธิตการปฏิบัติงาน

    3. แบบฟอร์มประเมินผลการสัมภาษณ์

    4. ผลข้อสอบข้อเขียน





ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน




  • เครื่องประเมิน สร้างบ่อดันและบ่อรับท่อตามแบบและข้อกำหนดมาตรฐาน


    1. แบบฟอร์มประเมินผลการสังเกตการณ์

    2. แบบฟอร์มประเมินผลการสาธิตการปฏิบัติงาน

    3. แบบฟอร์มประเมินผลการสัมภาษณ์

    4. ผลข้อสอบข้อเขียน





ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน




  • เครื่องประเมิน ดันท่อลอดใต้ดินได้ตามแบบกำหนดและข้อกำหนดมาตรฐาน


    1. แบบฟอร์มประเมินผลการสังเกตการณ์

    2. แบบฟอร์มประเมินผลการสาธิตการปฏิบัติงาน

    3. แบบฟอร์มประเมินผลการสัมภาษณ์

    4. ผลข้อสอบข้อเขียน





ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน




  • เครื่องประเมิน ปิดบ่อรับและบ่อส่งตามแบบกำหนด


    1. แบบฟอร์มประเมินผลการสังเกตการณ์

    2. แบบฟอร์มประเมินผลการสาธิตการปฏิบัติงาน

    3. แบบฟอร์มประเมินผลการสัมภาษณ์

    4. ผลข้อสอบข้อเขียน





ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน



ยินดีต้อนรับ