หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

ประกอบท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวม

สาขาวิชาชีพธุรกิจสาธารณูปโภคและบริการสาธารณะ


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ PUM-GABW-331A

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ ประกอบท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวม

3. ทบทวนครั้งที่ 2 / 2566

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

7126 ช่างประปาและวางท่อ



6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)
ผู้ที่ผ่านสมรรถนะนี้จะสามารถตัดท่อ ประกอบท่อขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางตั้งแต่ 100 มม. และอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมได้อย่างถูกต้องตามข้อกำหนดมาตรฐาน ได้แก่ ข้อต่อแบบสวมอัด ข้อต่อแบบแหวนยาง และข้อต่อแบบสวมล็อค

7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)
ช่างประปาภายนอก (การประกอบท่อ) ระดับ 3 ช่างบริการประปาชุมชน ระดับ 4

9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
N/A

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)
N/A

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รหัส PC
(ตามเล่มมาตรฐาน)		 รหัส PC
(จากระบบ)
03104.01

ตัดท่อได้ตามแบบกำหนด

1. เลือกเครื่องมือและตั้งค่าเครื่องมือเพื่อตัดแต่งท่อได้อย่างถูกต้อง

 03104.01.01 189364
03104.01

ตัดท่อได้ตามแบบกำหนด

2. ใช้เครื่องมือตัดแต่งท่อให้ได้ตามขนาดที่แบบกำหนด

 03104.01.02 189365
03104.01

ตัดท่อได้ตามแบบกำหนด

3. เก็บเครื่องมือให้พร้อมใช้งานครั้งถัดไปตามที่คู่มือกำหนด

 03104.01.03 189366
03104.02

ต่อท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมอัดได้ตามแบบกำหนด

1. เลือกเครื่องมือและอุปกรณ์เพื่อต่อท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมอัดได้อย่างถูกต้อง

 03104.02.01 189367
03104.02

ต่อท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมอัดได้ตามแบบกำหนด

2. ทาน้ำยาประสานบริเวณปลายท่อและอุปกรณ์ได้อย่างถูกต้อง

 03104.02.02 189368
03104.02

ต่อท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมอัดได้ตามแบบกำหนด

3. สวมดันท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบส่วมอัดได้ตามแบบกำหนด

 03104.02.03 189369
03104.02

ต่อท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมอัดได้ตามแบบกำหนด

4. ตรวจความถูกต้องของจุดประกอบท่อและข้อต่อแบบสวมอัดตามแบบกำหนด

 03104.02.04 189370
03104.02

ต่อท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมอัดได้ตามแบบกำหนด

5. เก็บเครื่องมือให้พร้อมใช้งานครั้งถัดไปตามที่คู่มือกำหนด

 03104.02.05 189371
03104.03

ต่อท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมแหวนยางได้ตามแบบกำหนด

1. เลือกเครื่องมือและอุปกรณ์เพื่อต่อท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมแหวนยางได้อย่างถูกต้อง

 03104.03.01 189372
03104.03

ต่อท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมแหวนยางได้ตามแบบกำหนด

2. สวมแหวนยางให้อยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้อง

 03104.03.02 189373
03104.03

ต่อท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมแหวนยางได้ตามแบบกำหนด

3. สวมดันท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมแหวนยางได้ตามแบบกำหนด

 03104.03.03 189374
03104.03

ต่อท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมแหวนยางได้ตามแบบกำหนด

4. ตรวจความถูกต้องของจุดประกอบท่อและข้อต่อแบบสวมแหวนยางได้ตามแบบกำหนด

 03104.03.04 189375
03104.03

ต่อท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมแหวนยางได้ตามแบบกำหนด

5. เก็บเครื่องมือให้พร้อมใช้งานครั้งถัดไปตามที่คู่มือกำหนด

 03104.03.05 189376
03104.4

ต่อท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมล็อคได้ตามแบบกำหนด

1. เลือกเครื่องมือและอุปกรณ์เพื่อต่อท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมล็อคได้อย่างถูกต้อง

 03104.4.01 189377
03104.4

ต่อท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมล็อคได้ตามแบบกำหนด

2. สวมดันท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมล็อคได้ตามแบบกำหนด

 03104.4.02 189378
03104.4

ต่อท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมล็อคได้ตามแบบกำหนด

3. ตรวจความถูกต้องของจุดประกอบท่อและข้อต่อแบบสวมล็อคได้ตามแบบกำหนด

 03104.4.03 189379
03104.4

ต่อท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมล็อคได้ตามแบบกำหนด

4. เก็บเครื่องมือให้พร้อมใช้งานครั้งถัดไปตามที่คู่มือกำหนด

 03104.4.04 189380

12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)

N/A

13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ




    1. ทักษะการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ตัดท่อ

    2. ทักษะการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ประกอบท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมอัด

    3. ทักษะการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ประกอบท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมแหวนยาง

    4. ทักษะการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ประกอบท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมล็อค



(ข) ความต้องการด้านความรู้




    1. ความรู้ชนิดวัสดุท่อและอุปกรณ์ท่อ

    2. ความรู้วิธีการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ตัดท่อ

    3. ความรู้วิธีการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ประกอบท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมอัด

    4. ความรู้วิธีการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ประกอบท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมแหวนยาง

    5. ความรู้วิธีการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ประกอบท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมล็อค

14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

  • หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence) อาทิ

    1. ใบรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ

    2. แบบบันทึกรายการจากการสังเกต



  • หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence) อาทิ

    1. ใบรับรองการเข้ารับการฝึกอบรม

    2. ใบรับรองการผ่านการประเมิน

    3. ใบประกาศนียบัตรวุฒิการศึกษา



  • คำแนะนำในการประเมิน

    1. ผู้ประเมินตรวจประเมินเกี่ยวกับ การประกอบท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมอัด ข้อต่อแบบแหวนยาง และข้อต่อแบบสวมล็อค โดยพิจารณาจากร่องรอยหลักฐานที่เกี่ยวข้องทั้งหลักฐานการปฏิบัติงาน และหลักฐานความรู้



  • วิธีการประเมิน

    1. พิจารณาตามหลักฐานการปฏิบัติงาน

    2. พิจารณาตามหลักฐานความรู้

15. ขอบเขต (Range Statement)

สามารถวัดขนาด ตั้งระดับ ตัด ง่อ ต่อ ประกอบ บรรจบท่อขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางตั้งแต่ 100 มม. และอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมอัด ข้อต่อแบบแหวนยาง และข้อต่อแบบสวมล็อค ได้อย่างถูกต้อง ตามแบบกำหนดและข้อกำหนดมาตรฐาน เริ่มตั้งแต่ตัดท่อ ประกอบท่อ ชุดข้อต่อและอุปกรณ์ท่อเข้าด้วยกัน ร่วมทั้งทำความสะอาดและเก็บรักษาท่อและเครื่องมืออุปกรณ์หลังการใช้งานได้อย่างถูกต้องตามที่คู่มือกำหนด




  • คำแนะนำ


    1. ผู้เข้ารับการประเมินต้องแสดงความรู้และทักษะในการประกอบท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมอัด ข้อต่อแบบแหวนยาง และข้อต่อแบบสวมล็อคได้อย่างถูกต้องตามข้อกำหนดมาตรฐาน



  • คำอธิบายรายละเอียด

    1. เครื่องมือที่ใช้ตัดท่อ เช่น กรรไกรตัด ครีมตัด เครื่องมือเลื่อย เครื่องเลื่อยอัตโนมัติ ใบมีด เครื่องตัดแบบเลื่อยสายพาน เลื่อยวงเดือน และ Cutting Machine เป็นต้น

    2. ห้ามใช้เครื่องมือที่มีความร้อนสูงกับท่อที่มีส่วนผสมของพลาสติกและยาง เช่น ท่อพีวีซี (PVC) ท่อพีอี (PE) ท่อพีพี (PP) ท่อพีบี (PB) ท่อ HDPE เป็นต้น

    3. เครื่องมือและอุปกรณ์ที่ใช้ประกอบท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อ เช่น ผ้าเช็ดทำความสะอาด เครื่องตั้งท่อและดึงท่อ ประแจฝาแคป ประแจเลื่อน ประแจคอม้า ประแจปากใต้ น้ำยาประสานแบบธรรมดา น้ำยาประสานแบบเข้มข้น น้ำยาหล่อลื่น ค้อนปอนด์ กระดาษทราย แปรงทา แหวนยาง (Rubber Seal) เป็นต้น

    4. ท่อที่ใช้กับข้อต่อแบบสวมอัด ข้อต่อแบบสวมแหวนยาง และข้อต่อแบบสวมล็อค เช่น ท่อพีวีซี (PVC) ท่อพีอี (PE) ท่อพีพี (PP) ท่อพีบี (PB) ท่อHDPE เป็นต้น

    5. ท่อใยหิน (AC) ใช้ข้อต่อแบบสวมแหวนยางเท่านั้น

    6. อุปกรณ์ท่อ วาล์ว ส่วนประกอบท่อที่ต้องสามารถติดตั้งได้ เช่น ข้อต่อท่อ เกลี่ยวท่อ หม้อลม (Air Chamber) ประตูระบายอากาศ (Air Release Valve) วาล์วเข้ามุม (Angle Valve) วาล์วบอล (Ball Valve) โบล์วออฟ (Blow Off) วาล์วผีเสื้อ (Butterfly Valve) วาล์วกันกลับ (Check Valve) วาล์วกระบังลม (Diaphragm Valve) หัวดับเพลิง (Fire Hydrant) วาล์วลูกลอย (Float Valve) วาล์วหัวกระโหลก (Foot Valve) ประตูน้ำ (Gate Valves) วาล์วโกลบ (Globe Valve) วาล์วอุด (Plug Valve) อุปกรณ์วัดความดัน (Pressure Gauge) วาล์วลดความดัน (Pressure Reducing Valve) ที่กรองผง (Strainer) อุปกรณ์ป้องกนการกระแทกของน้ำ (Water Hammer Arrestors) มาตรวัดน้ำ (Water Meter) และอื่นๆ เป็นต้น

    7. ควรใช้ท่อ ข้อต่อ น้ำยาประสาน น้ำยาหล่อลื่น ที่เป็นยี่ห้อเดี่ยวกันในการประกอบท่อ

    8. ตรวจความถูกต้องของจุดประกอบท่อและข้อต่อ เช่น สังเกตดูว่า ข้อต่อ ท่อ และอุปกรณ์ท่อหลุดออกจากหลังโดนกระทำด้วยแรงดึงและแรงดันหรือไม่ สังเกตดูว่ามีน้ำซึมออกบริเวณรอยต่อหลังจากมีการส่งจ่ายน้ำหรือไม่ สังเกตดูว่าท่อหรืออุปกรณ์ถูกสวมดันจนอยู่ในระยะที่กำหนดของตัวอุปกรณ์หรือไม่ นำไม้บรรทัดสอดใส่เข้าไประหว่างรอยประกอบท่อและอุปกรณ์ว่าทะลุผ่านไปได้หรือไม่ ใช้แรงดึงหรือบิดรอยประกอบท่อและอุปกรณ์ท่อให้หลุดแยกจากกันได้หรือไม่ เป็นต้น

    9. เก็บเครื่องมือให้พร้อมใช้งานครั้งถัดไปตามที่คู่มือกำหนด ได้แก่ ทำความสะอาดเครื่องหลังใช้งาน จัดเก็บเครื่องมือหลังใช้งาน เช่น นำเครื่องมือบรรจุใส่ซอง ห่อ กล่องหลังใช้งาน ทาน้ำมันเคลือบเครื่องมือหลังใช้งาน ล็อก Safety เครื่องมือหลังใช้งาน ล้างทำความสะอาดหรือทาสารเคลือบเครื่องมือตามคำแนะนำคู่มือ เก็บเครื่องมือในพื้นที่ที่เหมาะตามคำแนะนำคู่มือ ม้วนและมัดเก็บสายไฟฟ้าได้อย่างถูกต้อง เป็นต้น

    10. ปฏิบัติตามข้อกำหนดมาตรฐานติดตั้งตามหน่วยงาน เช่น มาตรฐานงานวางท่อของการประปานครหลวง หรือมาตรฐานงานวางท่อของการประปาส่วนภูมิภาค หรือมาตรฐานการติดตั้งท่อประปาของกรมโยธาธิการและผังเมือง หรือมาตรฐานท่อระบบสุขาภิบาลของกรมโยธาธิการและผังเมือง หรือมาตรฐานผลิตภัณฑ์ของสำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม หรือมาตรฐานผู้ผลิต

16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
N/A

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
N/A

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

  • เครื่องประเมิน ตัดท่อได้ตามแบบกำหนด

    1. แบบฟอร์มประเมินผลการสังเกตการณ์

    2. แบบฟอร์มประเมินผลการสาธิตการปฏิบัติงาน

    3. แบบฟอร์มประเมินผลการสัมภาษณ์

    4. ผลข้อสอบข้อเขียน





ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน




  • เครื่องประเมิน ต่อท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมอัดได้ตามแบบกำหนด


    1. แบบฟอร์มประเมินผลการสังเกตการณ์

    2. แบบฟอร์มประเมินผลการสาธิตการปฏิบัติงาน

    3. แบบฟอร์มประเมินผลการสัมภาษณ์

    4. ผลข้อสอบข้อเขียน





ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน




  • เครื่องประเมิน ต่อท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมแหวนยางได้ตามแบบกำหนด


    1. แบบฟอร์มประเมินผลการสังเกตการณ์

    2. แบบฟอร์มประเมินผลการสาธิตการปฏิบัติงาน

    3. แบบฟอร์มประเมินผลการสัมภาษณ์

    4. ผลข้อสอบข้อเขียน





ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน




  • เครื่องประเมิน ต่อท่อและอุปกรณ์ท่อด้วยข้อต่อแบบสวมล็อคได้ตามแบบกำหนด


    1. แบบฟอร์มประเมินผลการสังเกตการณ์

    2. แบบฟอร์มประเมินผลการสาธิตการปฏิบัติงาน

    3. แบบฟอร์มประเมินผลการสัมภาษณ์

    4. ผลข้อสอบข้อเขียน





ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน

กลับ

ยินดีต้อนรับ