3132 ช่างเทคนิคควบคุมเครื่องจักรโรงงานบำบัดน้ำ

N/A

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

1. 
   
   
   
   1. ทักษะการสังเกตเห็นความผิดปกติของสารเคมี (เสื่อมคุณภาพ) และเครื่องจ่ายสารเคมี และอุปกรณ์เบื้องต้น ทางกายภาพได้ (การมองเห็น การได้ยินเสียง)
   
   
   2. ทักษะการจัดเตรียม จัดเก็บ เคลื่อนย้ายสารเคมีได้อย่างถูกต้องและปลอดภัย
   
   
   3. ทักษะการคำนวณ/คาดการณ์ และการวิเคราะห์ แก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า
   
   
   4. ทักษะการคำนวณหาปริมาณและความเข้มข้น ของสารเคมี ที่จะจ่ายเข้าระบบได้อย่างถูกต้องและเหมาะสม
   
   
   
   

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1. 
   
   
   
   1. ความรู้เบื้องต้นที่เกี่ยวกับสารเคมีและการใช้สารเคมี
   
   
   2. ความรู้ด้านความปลอดภัยในการใช้เครื่องมือ อุปกรณ์
   
   
   
   

• หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence) อาทิ
  
  
  
  1. ใบรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ
  
  
  2. แบบบันทึกรายการจากการสังเกต
  
  
  
  


• หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence) อาทิ
  
  
  
  1. ใบรับรองการเข้ารับการฝึกอบรม
  
  
  2. ใบรับรองการผ่านการประเมิน
  
  
  3. ใบประกาศนียบัตรวุฒิการศึกษา
  
  
  
  


• คำแนะนำในการประเมิน
  
  
  
  1. ผู้ประเมินตรวจประเมินเกี่ยวกับการจ่ายสารเคมีสำหรับตกตะกอน โดยพิจารณาจากร่องรอยหลักฐานที่เกี่ยวข้องทั้งหลักฐานการปฏิบัติงาน และหลักฐานความรู้
  
  
  
  


• วิธีการประเมิน
  
  
  
  1. พิจารณาตามหลักฐานการปฏิบัติงาน
  
  
  2. พิจารณาตามหลักฐานความรู้
  
  
  
  

• คำแนะนำ

หน่วยสมรรถนะนี้เป็นการทดสอบการจ่ายสารเคมีสำหรับตกตะกอน โดยในการทดสอบต้องคำนึงถึงข้อปฏิบัติดังต่อไปนี้

• 
  
  
  
  1. ผู้เข้ารับการประเมินต้องให้ความสำคัญกับข้อกำหนดด้านความปลอดภัย และมาตรฐานงานประปา
  
  
  2. เจ้าหน้าที่สอบควรมีความพร้อมในการทดสอบ และจะต้องค่อยระมัดระวังอันตรายที่อาจเกิดขึ้นได้
  
  
  
  


• คำอธิบายรายละเอียด
  
  
  
  1. การสร้างตะกอนและการรวมตะกอน เป็นการเติมสารเคมีที่นิยมใช้คือสารส้ม (Alum) หรือเรียกเป็นชื่อทางเคมีว่าอะลูมิเนียมซัลเฟต เพื่อลดความเสถียรของอนุภาคขนาดเล็กพวกคอลลอยด์ในน้ำหรือความขุ่นของน้ำ ทำให้อนุภาคเหล่านี้รวมตัวกันเป็นของแข็งที่มีขนาดใหญ่และหนักขึ้น โดยอาศัยกระบวนการทางกายภาพร่วมด้วย คือกระบวนการผสมเร็วและผสมช้า นอกจากนี้ ต้องมีการปรับพีเอชของน้ำให้กระบวนการสร้างและรวมตะกอนให้มีประสิทธิภาพโดยสารเคมีที่นิยมใช้ปรับพีเอชในกระบวนการนี้คือปูนขาว
  
  
  2. การคำนวณการปรับจ่ายสารเคมี และสารเคมีที่ใช้ดังนี้
  
  
  
  

คำนวณหาปริมาณสารเคมีที่ใช้การปรับจ่ายสารเคมีเพื่อสร้างตะกอน

1. 
   
   
   
   2. 
      
      
      
      1. ได้ข้อมูลคุณภาพน้ำดิบเพื่อคำนวณหาปริมาณและความเข้มข้น ของสารเคมีที่จะจ่ายเข้าระบบ เพื่อใช้ในการเตรียมสารเคมี
      
      
      2. ได้ปริมาณและความเข้มข้นของสารเคมีที่เหมาะสม
      
      
      3. ได้อัตราการกวนสารเคมีที่เหมาะสม และเวลาในการกวน
      
      
      4. ได้ Flow rate อัตราการผลิตน้ำประปา
      
      
      
      
   
   
   3. สารสร้างตะกอน (Coagulant) คือ สารเคมีชนิดสารอนินทรีย์ที่ใช้ในการทำลายเสถียรภาพอนุภาคคอลลอยด์และสามารถรวมตัวกันเป็น floc ขนาดใหญ่ขึ้น ได้แก่ สารส้ม โพลีอะลูมิเนียมคลอไรด์ (Polyaluminium Chloride) เป็นต้น
   
   
   4. การปรับค่า pH ให้สูงขึ้นโดยการเติมโซดาไฟ ปูนขาว กรดเกลือ (Hydrochloric Acid) หรือด่างทับทิม (Potassium permanganate) เป็นต้น
   
   
   5. เครื่องจ่ายสารเคมี มีหน้าที่สำหรับสูบจ่ายสารเคมี เข้าสู่ระบบการผลิตประปาหรือการปรับปรุงคุณภาพน้ำ ในสถานีผลิตน้ำประปา ได้แก่ เครื่องจ่ายสารเคมีชนิดไดอะแฟรม (Diaphragm Dosing Pump) เครื่องจ่ายสารเคมีชนิดลูกสูบ (Piston Dosing Pump) เครื่องจ่ายสารเคมีชนิดสกรู (Screw Dosing Pump) และเครื่องจ่ายสารเคมีแบบหอยโข่ง (Centrifugal pump) เป็นต้น
   
   
   6. คู่มือการปฏิบัติงาน หมายถึง คู่มือที่ใช้ประกอบในการปฏิบัติงานในสถานประกอบการนั้นๆ โดยการปฏิบัติงานในที่นี้หมายถึงการปฏิบัติงานจ่ายสารเคมีสำหรับตกตะกอน ซึ่งคู่มือการปฏิบัติงาน ได้แก่ คู่มือกระบวนการหลักด้านกระบวนการผลิตน้ำประปา การประปาส่วนภูมิภาค ฉบับปรับปรุง ครั้งที่ 1 พ.ศ. 2558 และคู่มือการควบคุมการผลิตน้ำประปาผิวดิน สำนักบริหารจัดการน้ำ กรมทรัพยากรน้ำ เป็นต้น
   
   
   7. ปฏิบัติตามข้อกำหนดมาตรฐานตามหน่วยงาน เช่น มาตรฐาน ISO 9001:2000 ด้านการผลิตน้ำประปาจาก สถาบันรับรองมาตรฐานไอเอสโอ (สรอ.) มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมน้ำบริโภค มอก. 257-2549 มาตรฐานคุณภาพน้ำประปาของการประปานครหลวงและการประปาส่วนภูมิภาคตามคำแนะนำขององค์การอนามัยโลก WHO หรือมาตรฐานผู้ผลิต
   
   
   8. ปฏิบัติงานตามข้อกำหนดความปลอดภัยตามคู่มือการบริหารจัดการความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน ของกองตรวจความปลอดภัยแรงงาน กรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน หรือสมาคมส่งเสริมความปลอดภัยและอนามัยในการทำงาน (ประเทศไทย) หรือสถานประกอบการกำหนด
   
   
   
   

• เครื่องมือประเมินการคำนวณปริมาณสารเคมีสำหรับการตกตะกอน
  
  
  
  
  1. แบบฟอร์มประเมินผลการสังเกตการณ์
  
  
  2. แบบฟอร์มประเมินผลการสาธิตการปฏิบัติงาน
  
  
  3. แบบฟอร์มประเมินผลการสัมภาษณ์
  
  
  4. ผลข้อสอบข้อเขียน
  
  
  
  

ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน

• เครื่องมือประเมินการปรับอัตราการจ่ายสารเคมีสำหรับตกตะกอน
  
  
  
  
  1. แบบฟอร์มประเมินผลการสังเกตการณ์
  
  
  2. แบบฟอร์มประเมินผลการสาธิตการปฏิบัติงาน
  
  
  3. แบบฟอร์มประเมินผลการสัมภาษณ์
  
  
  4. ผลข้อสอบข้อเขียน
  
  
  
  

ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน

• เครื่องมือประเมินการเขียนรายงานผลการจ่ายสารเคมีสำหรับตกตะกอน
  
  
  
  
  1. แบบฟอร์มประเมินผลการสังเกตการณ์
  
  
  2. แบบฟอร์มประเมินผลการสาธิตการปฏิบัติงาน
  
  
  3. แบบฟอร์มประเมินผลการสัมภาษณ์
  
  
  4. ผลข้อสอบข้อเขียน
  
  
  
  

ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน