หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

ควบคุมถังกรอง

สาขาวิชาชีพธุรกิจสาธารณูปโภคและบริการสาธารณะ


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ PUM-TMSZ-303A

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ ควบคุมถังกรอง

3. ทบทวนครั้งที่ 2 / 2566

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

3132 ช่างเทคนิคควบคุมเครื่องจักรโรงงานบำบัดน้ำ



6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)
ผู้ที่ผ่านสมรรถนะนี้จะสามารถควบคุมถังกรองให้ได้ปริมาณน้ำ และคุณภาพน้ำที่ผ่านถังกรองตามที่กำหนด และถังกรองทำงานได้เต็มประสิทธิภาพ

7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)
เจ้าหน้าที่ควบคุมระบบผลิตน้ำประปา

9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
N/A

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)
N/A

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รหัส PC
(ตามเล่มมาตรฐาน)
รหัส PC
(จากระบบ)
02205.01

ตรวจระบบกรองน้ำก่อนการทำงาน 

1. ตรวจระบบกรองน้ำให้อยู่ในสภาพพร้อมใช้งานตามคู่มือการปฏิบัติงาน

02205.01.01 189025
02205.01

ตรวจระบบกรองน้ำก่อนการทำงาน 

2. ระบุความผิดปกติของระบบกรองน้ำได้อย่างถูกต้อง

02205.01.02 189026
02205.01

ตรวจระบบกรองน้ำก่อนการทำงาน 

3. ระบุสิ่งที่ต้องแก้ไขและซ่อมบำรุงในระบบกรองน้ำได้อย่างครบถ้วนถูกต้อง 

02205.01.03 189027
02205.02

ดูแลระบบกรองน้ำ

1. ปรับอัตราการไหลของน้ำในระบบกรองน้ำได้อย่างถูกต้องตามคู่มือปฏิบัติงาน

02205.02.01 189031
02205.02

ดูแลระบบกรองน้ำ

2. เปิด-ปิดระบบวาล์วในการระบบกรองน้ำได้อย่างถูกต้องตามคู่มือการปฏิบัติงาน

02205.02.02 189032
02205.02

ดูแลระบบกรองน้ำ

3. ระบุความผิดปกติการทำงานของระบบกรองน้ำได้อย่างถูกต้อง

02205.02.03 189033
02205.03

ทำความสะอาดถังกรอง 

1. ปล่อยน้ำหรือลมให้ไหลเข้าทางตอนล่างของถัง เพื่อล้างทำความสะอาดได้ถูกต้องตามคู่มือการปฏิบัติงาน

02205.03.01 189034
02205.03

ทำความสะอาดถังกรอง 

2. ล้างถังกรองได้สะอาด และนำลับมาใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพตามคู่มือการปฏิบัติงาน

02205.03.02 189035
02205.03

ทำความสะอาดถังกรอง 

3. เขียนบันทึกรายงานการล้างถังกรองได้อย่างละเอียดถูกต้อง

02205.03.03 189036

12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)

N/A


13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ




    1. ทักษะการสังเกตเห็นความผิดปกติของระบบถังกรอง และ และอุปกรณ์เบื้องต้น ทางกายภาพได้ (การมองเห็น การได้ยินเสียง)

    2. ทักษะการคำนวณ/คาดการณ์ และการวิเคราะห์ แก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า

    3. ทักษะการใช้งานถังกรอง

    4. ทักษะการใช้งานเครื่องมือวัดเบื้องต้น



(ข) ความต้องการด้านความรู้




    1. ความรู้การใช้งานระบบถังกรอง

    2. ความรู้การใช้งานเครื่องมือวัดเบื้องต้น

    3. ความรู้ด้านความปลอดภัยในการใช้เครื่องมือ อุปกรณ์




14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

  • หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence) อาทิ

    1. ใบรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ

    2. แบบบันทึกรายการจากการสังเกต



  • หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence) อาทิ

    1. ใบรับรองการเข้ารับการฝึกอบรม

    2. ใบรับรองการผ่านการประเมิน

    3. ใบประกาศนียบัตรวุฒิการศึกษา



  •  คำแนะนำในการประเมิน

    1. ผู้ประเมินตรวจประเมินเกี่ยวกับการควบคุมถังกรอง โดยพิจารณาจากร่องรอยหลักฐานที่เกี่ยวข้องทั้งหลักฐานการปฏิบัติงาน และหลักฐานความรู้



  • วิธีการประเมิน

    1. พิจารณาตามหลักฐานการปฏิบัติงาน





พิจารณาตามหลักฐานความรู้


15. ขอบเขต (Range Statement)

  • คำแนะนำ



หน่วยสมรรถนะนี้เป็นการทดสอบการควบคุมถังกรอง โดยในการทดสอบต้องคำนึงถึงข้อปฏิบัติดังต่อไปนี้






    1. ผู้เข้ารับการประเมินต้องให้ความสำคัญกับข้อกำหนดด้านความปลอดภัย และมาตรฐานงานประปา

    2. เจ้าหน้าที่สอบควรมีความพร้อมในการทดสอบ และจะต้องค่อยระมัดระวังอันตรายที่อาจเกิดขึ้นได้



  • คำอธิบายรายละเอียด

    1. การกรอง (Filtration) เป็นกระบวนการทางกายภาพที่ให้น้ำไหลผ่านชั้นตัวกรองที่นิยมใช้ทราย (Sand) เพื่อกำจัดสารแขวนลอยหรือความขุ่นของน้ำที่หลงเหลือจากการตกตะกอนเครื่องกรองที่ใช้ต่อจากการสร้างรวมตะกอนและการตกตะกอนจะถูกเรียกว่าเครื่องทรายกรองเร็ว (Rapid Sand Filter) โดยมีอัตราการกรองที่นิยมใช้ในช่วง 5-10 ลบ.ม./ชม.-ตร.ม. การกรองโดยทั่วไปจะใช้แรงโน้มถ่วงของโลก อย่างไรก็ตาม อาจใช้เป็นเครื่องทรายกรองภายใต้แรงดัน (Pressure Sand Filter) ก็ได้ นอกจากนี้ เมื่อทำการกรองจนกระทั่งเกิดการอุดตันของชั้นกรองระดับหนึ่งต้องทำการล้างย้อน (Back Wash) เพื่อทำความสะอาดชั้นทรายกรองประเภทของถังกรองและระบบการกรอง

    2. ประเภทของถังกรอง แบ่งตามสภาพการไหลผ่านเครื่องกรองได้ 2 แบบ ได้แก่ แบบแรงโน้มถ่วง (Gravity Filter) และแบบใช้ความดัน (Pressure Filter)  

    3. การล้างถังกรอง โดยปกติจะทำการล้างถังกรองทุกครั้งหลังจากการใช้งาน 12 – 24 ชั่วโมง และอย่าปล่อยให้หน้าทรายกรองแห้ง ต้องมีน้ำอยู่หน้าทรายกรองสูงประมาณ 3 – 5 เซนติเมตร ในขณะที่ไม่มีการทำงานของระบบประปา

    4. คู่มือการปฏิบัติงาน หมายถึง คู่มือที่ใช้ประกอบในการปฏิบัติงานในสถานประกอบการนั้นๆ โดยการปฏิบัติงานในที่นี้หมายถึงการปฏิบัติงานควบคุมถังกรอง ซึ่งคู่มือการปฏิบัติงาน ได้แก่ คู่มือกระบวนการหลักด้านกระบวนการผลิตน้ำประปา การประปาส่วนภูมิภาค ฉบับปรับปรุง ครั้งที่ 1 พ.ศ. 2558 และคู่มือการควบคุมการผลิตน้ำประปาผิวดิน สำนักบริหารจัดการน้ำ กรมทรัพยากรน้ำ เป็นต้น

    5. ปฏิบัติตามข้อกำหนดมาตรฐานตามหน่วยงาน เช่น มาตรฐาน ISO 9001:2000 ด้านการผลิตน้ำประปาจาก สถาบันรับรองมาตรฐานไอเอสโอ (สรอ.) มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมน้ำบริโภค มอก. 257-2549 มาตรฐานคุณภาพน้ำประปาของการประปานครหลวงและการประปาส่วนภูมิภาคตามคำแนะนำขององค์การอนามัยโลก WHO หรือมาตรฐานผู้ผลิต

    6. ปฏิบัติงานตามข้อกำหนดความปลอดภัยตามคู่มือการบริหารจัดการความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน ของกองตรวจความปลอดภัยแรงงาน กรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน หรือสมาคมส่งเสริมความปลอดภัยและอนามัยในการทำงาน (ประเทศไทย) หรือสถานประกอบการกำหนด




16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
N/A

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
N/A

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

  • เครื่องมือประเมินการตรวจระบบกรองน้ำก่อนการทำงาน

    1. แบบฟอร์มประเมินผลการสังเกตการณ์

    2. แบบฟอร์มประเมินผลการสาธิตการปฏิบัติงาน

    3. แบบฟอร์มประเมินผลการสัมภาษณ์

    4. ผลข้อสอบข้อเขียน





ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน




  • เครื่องมือประเมินการดูแลระบบกรองน้ำ


    1. แบบฟอร์มประเมินผลการสังเกตการณ์

    2. แบบฟอร์มประเมินผลการสาธิตการปฏิบัติงาน

    3. แบบฟอร์มประเมินผลการสัมภาษณ์

    4. ผลข้อสอบข้อเขียน





ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน




  • เครื่องมือประเมินการทำความสะอาดถังกรอง


    1. แบบฟอร์มประเมินผลการสังเกตการณ์

    2. แบบฟอร์มประเมินผลการสาธิตการปฏิบัติงาน

    3. แบบฟอร์มประเมินผลการสัมภาษณ์

    4. ผลข้อสอบข้อเขียน





ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน



ยินดีต้อนรับ