นักทำแผนที่และนักสํารวจ

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

1.    ทักษะด้านเทคโนโลยีภูมิสารสนเทศ

2.    ทักษะการวางแผนและวิเคราะห์โครงการ

3.    ทักษะการบรูณาการแผนและนโยบาย

4.    ทักษะในการใช้เทคโนโลยีภูมิสารสนเทศ

5.    ทักษะในการใช้คอมพิวเตอร์

(ข) ความต้องการด้านความรู้

  1.  ความรู้ด้านองค์ประกอบของเทคโนโลยีภูมิสารสนเทศ

  2.  ความรู้ด้านการใช้ประโยชน์เทคโนโลยีภูมิสารสนเทศ

  3.  ความรู้ด้านเส้นโครงแผนที่และระบบพิกัด (Map and Map Projection)

  4.  ความรู้ด้านการอ่านแผนที่

  5.  ความรู้ด้านหลักการเบื้องต้นระบบสารสนเทศภูมิสารสนเทศ

 

(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)

      N/A

(ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

     1. ใบรับรองการเข้ารับการฝึกอบรม

     2. ใบประกาศนียบัตรวุฒิการศึกษา

(ค) คำแนะนำในการประเมิน

     1. ผู้ประเมินตรวจประเมินเกี่ยวกับการกำหนดวัตถุประสงค์โครงการโดยพิจารณาร่องรอยหลักฐานที่เกี่ยวข้องทั้งหลักฐานการปฏิบัติงาน และหลักฐานความรู้

(ง) วิธีการประเมิน

     1. พิจารณาตามหลักฐานการปฏิบัติงาน

 

(ก) คำแนะนำ

หน่วยสมรรถนะนี้เป็นการทดสอบ โดยในการประเมินต้องคำนึงถึงข้อปฏิบัติดังต่อไปนี้

  1)    ผู้เข้ารับการประเมินสามารถแสดงความรู้ และสามารถวิเคราะห์ข้อมูลทางภูมิศาสตร์ขั้นพื้นฐาน ระบุข้อมูลที่จำเป็นหรือต้องการในงาน หรือโครงการตามที่หน่วยงานหรือองค์กร ต้องการได้อย่างเหมาะสม

(ข)  คำอธิบายรายละเอียด

  กระบวนการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพื้นที่ ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ใช้ในการวิเคราะห์ปัญหา โดยทั่วไปเป็นการแสดงผลระหว่างความสัมพันธ์ของทอพอโลยี (Topology) กับข้อมูลเชิงบรรยาย โดยไม่ต้องผ่านขั้นตอนการทำงาน เช่น ระบุลักษณะประจำของกราฟฟิก การวัดระยะทาง การคำนวณพื้นที่ เป็นต้น หรือแม้กระทั่งการวิเคราะห์ที่มีความซับซ้อนมากขึ้น การค้นหาผลของการซ้อนทับปัจจัย การวิเคราะห์เส้นทางเข้าถึงที่ใกล้ที่สุด การประเมินค่าใช้จ่ายในการเดินทาง การวิเคราะห์พื้นที่เหมาะสมในการปลูกพืช การพยากรณ์แนวโน้มการเปลี่ยนแปลง เป็นต้น รูปแบบการทำงานดังกล่าว ผู้ปฏิบัติงานเป็นฝ่ายตั้งถามและเลือกใช้ความสามารถในการทำงานของระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ แบ่งออกตามลักษณะการทำงานได้ 4 กลุ่มหลัก ได้แก่ การค้นข้อมูลเชิงพื้นที่ (Spatial search) การซ้อนทับเชิงพื้นที่ (Spatial overlay) การสร้างแนวกันชน (Buffer operation) และการประมาณค่าเชิงพื้นที่ (Spatial interpretation) โดยในแต่ละกระบวนการ สามารถจำแนกลักษณะการทำงานที่มีความคล้ายคลึงกันได้ดังนี้

    การค้นหาเชิงพื้นที่  ถือเป็นพื้นฐานของการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพื้นที่ ซึ่งผู้ปฏิบัติงานต้องการทราบข้อมูล

ต่าง ๆ เพื่อใช้ในประกอบการตัดสินใจ ไม่ว่าจะเป็นการสอบถามเพื่อทราบรายละเอียดเกี่ยวกับตำแหน่งพิกัดทางภูมิศาสตร์ การสอบโดยการตั้งเงื่อนไข (Condition) แนวโน้มการเปลี่ยนแปลง (Trend) รูปแบบการเปลี่ยนแปลง (Pattern) การสร้างแบบจำลอง (Modeling) ทั้งนี้การค้นข้อมูลเชิงพื้นที่แบ่งออกเป็นการค้นหาจากข้อมูลลักษณะประจำ การค้นหาจากข้อมูลเชิงพื้นที่โดยตรง และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพื้นที่ร่วมกับข้อมูลเชิงบรรยาย

การซ้อนทับเชิงพื้นที่ จำเป็นต้องวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยมากกว่า 1 ปัจจัย วิธีการที่นิยมใช้ตอบโจทย์ปัญหาเชิงพื้นที่ลักษณะดังกล่าว คือ “การซ้อนทับข้อมูล” ตามเงื่อนไขที่ได้จากการวิเคราะห์ซึ่งอาจเป็นแบบคณิตศาสตร์ หรือตรรกศาสตร์ เพื่อได้มาซึ่งผลลัพธ์ที่ต้องการบนพื้นที่ใดพื้นที่หนึ่ง แต่ละชั้นข้อมูลจำเป็นต้องมีระบบพิกัดที่ตรงกัน ผลการซ้อนทับจะได้ชั้นข้อมูลใหม่ที่สามารถตอบโจทย์ที่ต้องการได้ ลักษณะการซ้อนทับชั้นข้อมูล ประเภทจุด เส้น และพื้นที่รูปปิด

    การสร้างแนวกันชน หลักการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพื้นที่ที่ได้รับความนิยม คือ การหาพื้นที่ใกล้เคียง (ใกล้ชิด)  ของวัตถุ กระบวนการดังกล่าวนอกจากใช้ตอบคำถามว่าตำแหน่งไหนอยู่ที่ใดแล้ว ยังตอบได้ว่ามีสิ่งใดอยู่ใกล้กับวัตถุเป้าหมายอีกด้วย วิธีการฟังก์ชันใกล้เคียง การคำนวณค่าที่อยู่ใกล้เคียง การคำนวณพื้นที่ส่วนที่ขยายออก 

และการคำนวนเพื่อค้นหา 

   การประมาณค่าเชิงพื้นที่ เป็นการพยากรณ์แนวโน้มการเปลี่ยนแปลงที่ยังไม่เกิดขึ้น รวมถึงการประมาณค่าข้อมูลที่ไม่เพียงพอ การประมาณค่าดังกล่าวนอกจากจะใช้เพื่อวิเคราะห์ค่าที่สูญหายไปแล้ว ยังใช้เพื่อจำลองความสัมพันธ์ระหว่างข้อมูล เพื่อวิเคราะห์ลักษณะภูมิประเทศ แนวโน้มการกระจายตัวของประชากรในพื้นที่หนึ่ง เพื่อวิเคราะห์ความหนาแน่นของข้อมูล

 

18.1 เครื่องมือประเมินการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพื้นที่ (Spatial Data) 

     1. สาธิตการปฏิบัติงาน

     ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน

18.2 เครื่องมือประเมินการสืบค้นข้อมูล (Query database) 

     1. สาธิตการปฏิบัติงาน

     ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน