นักทำแผนที่และนักสํารวจ

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

1.    ทักษะด้านเทคโนโลยีภูมิสารสนเทศ

2.    ทักษะการวางแผนและวิเคราะห์โครงการ

3.    ทักษะการบรูณาการแผนและนโยบาย

4.    ทักษะในการใช้เทคโนโลยีภูมิสารสนเทศ

5.    ทักษะในการใช้คอมพิวเตอร์

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1.  ความรู้ด้านองค์ประกอบของเทคโนโลยีภูมิสารสนเทศ

2.  ความรู้ด้านการใช้ประโยชน์เทคโนโลยีภูมิสารสนเทศ

3.  ความรู้ด้านเส้นโครงแผนที่และระบบพิกัด (Map and Map Projection)

4.  ความรู้ด้านการอ่านแผนที่

5.  ความรู้ด้านหลักการเบื้องต้นระบบสารสนเทศภูมิสารสนเทศ

 

(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)

      N/A 

(ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

      1. ใบรับรองการเข้ารับการฝึกอบรม

      2. ใบประกาศนียบัตรวุฒิการศึกษา

(ค) คำแนะนำในการประเมิน

      1. ผู้ประเมินตรวจประเมินเกี่ยวกับการกำหนดวัตถุประสงค์โครงการโดยพิจารณาร่องรอยหลักฐานที่เกี่ยวข้องทั้งหลักฐานการปฏิบัติงาน และหลักฐานความรู้

(ง) วิธีการประเมิน

      1. พิจารณาตามหลักฐานการปฏิบัติงาน

 

(ก) คำแนะนำ

      หน่วยสมรรถนะนี้เป็นการทดสอบ โดยในการประเมินต้องคำนึงถึงข้อปฏิบัติดังต่อไปนี้ ผู้เข้ารับการประเมินสามารถแสดงความรู้ และสามารถจัดทำข้อมูลทางภูมิศาสตร์ ระบุข้อมูลที่จำเป็นหรือต้องการในงาน หรือโครงการตามที่หน่วยงานหรือองค์กร ต้องการได้อย่างเหมาะสม

(ข) คำอธิบายรายละเอียด

      กระบวนการในระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ (Geographic Information System Procedure) สามารถแบ่งได้ออกเป็น 4 ขั้นตอน โดยมีรายละเอียดดังนี้ 

1)  การวิเคราะห์ปัญหาและการกำหนดวัตถุประสงค์ (Objective and Problem Recognition) การวิเคราะห์ปัญหาและการกำหนดวัตถุประสงค์เป็นขั้นตอนแรกและสำคัญที่สุดในการดำเนินงานที่เกี่ยวกับระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ ทั้งนี้ผู้ปฏิบัติที่ต้องการนำระบบ GIS เพื่อไปประยุกต์ใช้นั้น จะต้องทราบวัตถุประสงค์ที่ชัดเจนก่อนการดำเนินงานในขั้นตอนต่างๆ

2) การจัดเตรียมฐานข้อมูล (Database Preparation) ในการจัดเตรียมสถานข้อมูลประกอบด้วยส่วนต่างๆที่สำคัญ คือ

   การนำเข้าข้อมูล (Data Capture) การนำเข้าข้อมูลเชิงพื้นที่เป็นการแปลงข้อมูลเชิงพื้นที่ให้เป็นข้อมูลเชิงตัวเลข (Digital Data) วิธีการที่ใช้ในการนำเข้าข้อมูลเชิงพื้นที่นั้นมีหลายรูปแบบด้วยกัน

    การตรวจสอบและแก้ไขข้อมูล (Data Verification and Correction) ถือเป็นขั้นตอนที่มีความสำคัญ เนื่องจากข้อมูลต่างๆที่จะนำไปดำเนินการในการวิเคราะห์ ไม่เช่นนั้นแล้วข้อมูลที่ไม่ถูกต้อง ก็จะส่งผลให้ผลลัพธ์ที่ได้จากการวิเคราะห์หรือการคำนวณมีความคลาดเคลื่อนไปจากสิ่งที่ควรจะเป็น

     การจัดเก็บข้อมูลในระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ (Data Storage in GIS Format) การจัดเก็บข้อมูลเชิงพื้นที่ ไม่ว่าจะอยู่ในรูปแบบ จุดเส้น หรือ โพลีกอน จะถูกจัดเก็บโดยอ้างอิงจากค่าพิกัดทางภูมิศาสตร์เสมอ  

   การสร้างความสัมพันธ์เชิงพื้นที่ (Spatial Topology) ข้อมูลเชิงพื้นที่โดยทั่วไปจะมีลักษณะเฉพาะของแต่ละข้อมูล (Each Graphic Object) ข้อมูลจะสามารถแสดงรายละเอียดของแต่ละข้อมูลได้อย่างสมบูรณ์จะต้องมีการเชื่อมโยงข้อมูลเชิงพื้นที่ (Spatial Data) และข้อมูลเชิงเฉพาะ (Attribute Data) ที่เป็นลักษณะเฉพาะของแต่ละข้อมูลนั้นๆเข้าด้วยกัน หลังจากการสร้างความสัมพันธ์เชิงพื้นที่แล้วข้อมูลต่างๆจะสามารถนำมาวิเคราะห์เชิงพื้นที่ได้ ทำให้การวิเคราะห์ข้อมูลเป็นไปอย่างสมบูรณ์และรวดเร็ว

   การจัดการฐานข้อมูลระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ (Geographic Information System Database Management) ในการจัดเก็บข้อมูลจะดำเนินการโดยจัดสร้างเป็นฐานข้อมูล (Database) ที่ประกอบไปด้วยข้อมูลเชิงพื้นที่จะขึ้นอยู่กับความเหมาะสมในการนำไปประยุกต์ใช้งานที่ต้องการ โดยการจัดเก็บจะอยู่ในรูปแบบและลักษณะที่เชื่อมโยงและมีความสัมพันธ์กับข้อมูลเชิงเฉพาะ(Attribute Data) หรือข้อมูลเชิงบรรยาย (Descriptive Data) ข้อมูลจะมีความถูกต้อง และรวดเร็วต่อการปรับแก้และเรียกใช้

3) การวิเคราะห์ข้อมูล (Data Analysis) ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์มีความสามารถในการนำเข้าข้อมูลเชิงพื้นที่หลายชั้นข้อมูลมาซ้อนทับกัน(Overlay) เพื่อทำการวิเคราะห์โดยใช้คอมพิวเตอร์ตามวัตถุประสงค์หรือตามแบบจำลอง (Model) หรือโมเดลทางคณิตศาสตร์ ทั้งนี้ เนื่องจากชั้นข้อมูลต่างๆถูกจัดเก็บโดยอ้างอิงค่าพิกัดทางภูมิศาสตร์

4) การแสดงผลข้อมูล (Data Presentation) การแสดงผลจากการวิเคราะห์ด้วยระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ มักจะแสดงผลด้วยตัวอักษร (Texts) และรูปภาพ (Images) หรือใช้แสดงร่วมกัน นอกจากนี้ยังสามารถแสดงผลในรูปของตาราง (Tables) และแผนภาพ (Charts) ซึ่งผลที่ได้จากการวิเคราะห์มักจะนำไปใช้ในการทำแผนที่ต่างๆ

    ระบบพิกัดทางภูมิศาสตร์ (Georeferencer) นิยมใช้ระบบพิกัดกริด (Grid Coordinate) หรือ UTM (Universal Transverse Mercator) ผู้ปฏิบัติต้องมีความเข้าใจและสามารถอ้างอิงทางภูมิศาสตร์ เชื่อมโยงภาพดิจิตอลไฟล์ที่มีสถานที่ตั้งอยู่ในพื้นที่ทางกายภาพ เชื่อมโยงแผนที่หรือภาพแรสเตอร์ของแผนที่ ได้ตามวัตถุประสงค์ของงาน โครงการ ได้อย่างถูกต้องและสามารถตรวจสอบข้อมูลย้อนกลับได้

 

18.1 เครื่องมือประเมินการจัดเตรียมข้อมูลทางภูมิศาสตร์

     1. สาธิตการปฏิบัติงาน

     ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน

18.2 เครื่องมือประเมินการสร้างข้อมูลทางภูมิศาสตร์

     1. สาธิตการปฏิบัติงาน

     ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน