หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

บริการล่ามภาษามือเพื่อการประกอบอาชีพทั่วไป

สาขาวิชาชีพบริการการศึกษา วิจัย และภาษา


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ ILS-QTDL-221B

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ บริการล่ามภาษามือเพื่อการประกอบอาชีพทั่วไป

3. ทบทวนครั้งที่ /

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

ISCO 2643 : นักแปล ล่าม และนักภาษาศาสตร์อื่นๆ

TSCO 2444.25 : ล่ามภาษามือ  (Sign language Interpreter)  เสนอสร้างรหัสใหม่

 



6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)
บุคคลต้องมีความรู้ ทักษะ และความสามารถในการปฏิบัติงานล่ามภาษามือตามจรรยาบรรณวิชาชีพ มีความเข้าใจในวัฒนธรรมคนหูหนวกและมีทัศนคติที่ดีในการให้บริการเป็นล่ามภาษามือต่อคนหูหนวกเพื่อให้สามารถสื่อสารสำหรับการทำงานหรือประกอบอาชีพได้กับคนทั่วไป

7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)
สาขาวิชาชีพบริการการศึกษา วิจัย และภาษา สาขาล่ามเพื่อการสื่อสาร อาชีพล่ามภาษามือ

9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
N/A

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)
1) จรรยาบรรณของวิชาชีพล่ามภาษามือ โดยสมาคมล่ามภาษามือแห่งประเทศไทย 2) ประกาศที่กรมส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการกำหนด3) มาตรฐานการปฏิบัติหน้าที่เป็นล่ามภาษามือที่กรมส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการกำหนด4) พระราชบัญญัติส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ พ.ศ. 2550 และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 25565) ระเบียบคณะกรรมการส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ ว่าด้วยบริการล่ามภาษามือ พ.ศ. 2561 

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รหัส PC
(ตามเล่มมาตรฐาน)
รหัส PC
(จากระบบ)
1010101

ปฏิบัติหน้าที่ล่ามภาษามือด้วยมนุษย์สัมพันธ์ที่ดี

PC1.ต้องทักทาย แนะนำตัวเอง และพูดคุยกับผู้รับบริการว่าจะมาทำหน้าที่ล่ามภาษามือให้คนหูหนวกที่เป็นผู้รับบริการและผู้เกี่ยวข้อง เพื่อให้เกิดความคุ้นชินการใช้ภาษามือในการสื่อสาร

1010101.01 182739
1010101

ปฏิบัติหน้าที่ล่ามภาษามือด้วยมนุษย์สัมพันธ์ที่ดี

PC2. ต้องได้รับการยินยอมจากคนหูหนวกที่เป็นผู้รับบริการ ผู้ที่เกี่ยวข้องและผู้รับผิดชอบในการให้ทำหน้าที่ล่ามภาษามือ

1010101.02 182740
1010101

ปฏิบัติหน้าที่ล่ามภาษามือด้วยมนุษย์สัมพันธ์ที่ดี

PC3. ต้องมีทัศนคติที่ดีต่อการให้บริการล่ามภาษามือแก่คนหูหนวก

1010101.03 182741
1010101

ปฏิบัติหน้าที่ล่ามภาษามือด้วยมนุษย์สัมพันธ์ที่ดี

PC4. ปฏิบัติงานล่ามภาษามือด้วยความเข้าใจในวัฒนธรรมคนหูหนวกและชุมชนคนหูหนวก

1010101.04 182742
1010101

ปฏิบัติหน้าที่ล่ามภาษามือด้วยมนุษย์สัมพันธ์ที่ดี

PC5. ต้องเคารพในศักดิ์ศรีและสิทธิของคนหูหนวกที่เป็นผู้รับบริการและผู้เกี่ยวข้อง

1010101.05 182743
1010101

ปฏิบัติหน้าที่ล่ามภาษามือด้วยมนุษย์สัมพันธ์ที่ดี

PC6. ปฏิบัติงานตามจรรยาบรรณวิชาชีพล่ามภาษามือ อย่างเคร่งครัด ไม่สร้างความเสื่อมเสียที่ส่งผลกระทบต่อผู้ร่วมวิชาชีพล่ามภาษามือ

1010101.06 182744
1010102

การใช้ภาษามือไทยในการล่ามภาษามือสำหรับคนหูหนวก เพื่อสื่อสารกับคนทั่วไป

PC1. ทำหน้าที่ล่ามภาษามือโดยจับประเด็น ถอดความหมาย แปลความหมายและถ่ายทอดใจความสำคัญด้วยภาษามือไทยได้อย่างถูกต้องครบถ้วน

1010102.01 182745
1010102

การใช้ภาษามือไทยในการล่ามภาษามือสำหรับคนหูหนวก เพื่อสื่อสารกับคนทั่วไป

PC2. ใช้ภาษามือตามโครงสร้าง ไวยากรณ์ ได้แก่ท่ามือ ตำแหน่งของมือ การเคลื่อนไหวของมือ ทิศทางของฝ่ามือ และการแสดงสีหน้า

1010102.02 182746
1010102

การใช้ภาษามือไทยในการล่ามภาษามือสำหรับคนหูหนวก เพื่อสื่อสารกับคนทั่วไป

PC3.ต้องระมัดระวังคำหรือภาษามือที่ใช้ในการสื่อสาร ต้องไม่ก้าวล่วงสิทธิส่วนตัวของคนหูหนวกที่เป็นผู้รับบริการ

1010102.03 182747
1010102

การใช้ภาษามือไทยในการล่ามภาษามือสำหรับคนหูหนวก เพื่อสื่อสารกับคนทั่วไป

PC4. ประเมินสถานการณ์แล้วเลือกใช้การแปลให้สอดคล้องกับสถานการณ์ 

1010102.04 182748
1010103

การทำงานร่วมกันของล่ามภาษามือ

PC1. ล่ามภาษามือตกลงรายละเอียดการทำงานร่วมกัน ก่อนปฏิบัติงาน 

1010103.01 182749
1010103

การทำงานร่วมกันของล่ามภาษามือ

PC2. ร่วมปรึกษากับทีมล่ามภาษามือเพื่อพัฒนาตนเองหลังการปฏิบัติงาน

1010103.02 182750
1010104

ฟังและแปลความเป็นภาษามือสำหรับคนหูหนวก เพื่อสื่อสารกับคนทั่วไปในสถานการณ์ต่างๆ

PC1.ฟังและแปลเป็นภาษามือสำหรับการประกอบอาชีพและใช้ชีวิตประจำวันในการทำงาน

1010104.01 182751
1010104

ฟังและแปลความเป็นภาษามือสำหรับคนหูหนวก เพื่อสื่อสารกับคนทั่วไปในสถานการณ์ต่างๆ

PC2.แปลภาษามือเป็นภาษาพูดให้คนหูดีเข้าใจในสิ่งที่คนหูหนวกต้องการสื่อสาร

1010104.02 182752
1010104

ฟังและแปลความเป็นภาษามือสำหรับคนหูหนวก เพื่อสื่อสารกับคนทั่วไปในสถานการณ์ต่างๆ

PC3.ฟังและแปลเป็นภาษามือให้คนหูหนวกเข้าใจความหมาย และสามารถปฏิบัติได้ 


1010104.03 182753
1010104

ฟังและแปลความเป็นภาษามือสำหรับคนหูหนวก เพื่อสื่อสารกับคนทั่วไปในสถานการณ์ต่างๆ

PC 4.แปลจากข้อความเป็นภาษามือให้คนหูหนวกเข้าใจและสามารถปฏิบัติได้

1010104.04 182754
1010104

ฟังและแปลความเป็นภาษามือสำหรับคนหูหนวก เพื่อสื่อสารกับคนทั่วไปในสถานการณ์ต่างๆ

PC5. จับประเด็นและถอดความหมายอย่างครบถ้วน โดยไม่อธิบายเพิ่มเติมใดๆ

1010104.05 182755
1010105

การทำงานร่วมกับล่ามภาษามือคนหูหนวกกรณีให้บริการคนหูหนวกที่ไม่สามารถใช้ภาษามือไทยได้

PC1. ในการปฏิบัติงานจะต้องมีทั้งล่ามหูดีและล่ามคนหูหนวกเพื่อช่วยสื่อสารด้วยภาษามือธรรมชาติหรือภาษามือประดิษฐ์

1010105.01 182756
1010105

การทำงานร่วมกับล่ามภาษามือคนหูหนวกกรณีให้บริการคนหูหนวกที่ไม่สามารถใช้ภาษามือไทยได้

PC2. ล่ามหูหนวกและล่ามหูดีตกลงรายละเอียดการปฏิบัติร่วมกัน ก่อนให้บริการสำหรับคนหูหนวกที่ไม่

1010105.02 182757
1010105

การทำงานร่วมกับล่ามภาษามือคนหูหนวกกรณีให้บริการคนหูหนวกที่ไม่สามารถใช้ภาษามือไทยได้

PC3. ล่ามคนหูหนวกมีหน้าที่แปลรับส่งข้อมูลให้คนหูหนวกที่ใช้ภาษามือธรรมชาติหรือภาษามือประดิษฐ์

1010105.03 182758
1010105

การทำงานร่วมกับล่ามภาษามือคนหูหนวกกรณีให้บริการคนหูหนวกที่ไม่สามารถใช้ภาษามือไทยได้

PC4.ล่ามหูดีมีหน้าที่แปลจากล่ามหูหนวกให้คนหูดี และแปลภาษาพูดเป็นภาษามือไทยให้ล่ามคนหูหนวกเพื่อสื่อสารกับคนหูหนวก

1010105.04 182759

12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)
N/A

13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

1)    ความรู้เกี่ยวกับภาษามือไทย มาตรฐานภาษามือไทยตามที่สมาคมคนหูหนวกแห่งประเทศไทยเผยแพร่

2)    ความรู้เกี่ยวกับการปฏิบัติงานล่ามที่ดี ตามคู่มือมาตรฐานการปฏิบัติหน้าที่ล่ามภาษามือ

3)    ความรู้เกี่ยวกับวัฒนธรรมของคนหูหนวก

4)    ความรู้เกี่ยวกับจรรยาบรรณวิชาชีพล่ามภาษามือ

5)    ความรู้เกี่ยวกับกฎหมาย ประกาศ ระเบียน ข้อบังคับ ที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติหน้าที่ล่ามภาษามือ

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1)    ระบุ อธิบายหรือแสดงท่าภาษามือ สำหรับงานบริการคนหูหนวกด้านการประกอบอาชีพและการทำงาน

2)    ระบุหรืออธิบายความรู้การปฏิบัติหน้าที่งานล่ามภาษามือที่ดี

3)    ระบุหรืออธิบายวัฒนธรรมของคนหูหนวก และการอยู่ร่วมกันในสังคนคนหูหนวก

4)    ระบุหรืออธิบายการปฏิบัติตนตามจรรยาบรรณวิชาชีพล่ามภาษามือ

5)    ระบุหรืออธิบายกฎหมาย ข้อบังคับ หรือระเบียนที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติหน้าที่ล่ามภาษามือ

6)    หนังสือรับรองความรู้ที่เกี่ยวข้อง อาทิ เอกสารการศึกษาหรือการฝึกอบรมที่เกี่ยวกับภาษามือไทยหรือการประกอบอาชีพล่ามภาษามือ หรือการปฏิบัติงานล่ามภาษามือด้านการประกอบอาชีพและการทำงานของคนหูหนวก

 


14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

14.1     หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

1)    ระบุ อธิบายหรือแสดงท่าภาษามือ สำหรับงานบริการคนหูหนวกด้านการประกอบอาชีพและการทำงาน

2)    ระบุหรืออธิบายความรู้การปฏิบัติหน้าที่งานล่ามภาษามือที่ดี

3)    ระบุหรืออธิบายวัฒนธรรมของคนหูหนวก และการอยู่ร่วมกันในสังคนคนหูหนวก

4)    ระบุหรืออธิบายการปฏิบัติตนตามจรรยาบรรณวิชาชีพล่ามภาษามือ

5)    ระบุหรืออธิบายกฎหมาย ข้อบังคับ หรือระเบียนที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติหน้าที่ล่ามภาษามือ

6)    หนังสือรับรองความรู้ที่เกี่ยวข้อง อาทิ เอกสารการศึกษาหรือการฝึกอบรมที่เกี่ยวกับภาษามือไทยหรือการประกอบอาชีพล่ามภาษามือ หรือการปฏิบัติงานล่ามภาษามือด้านการประกอบอาชีพและการทำงานของคนหูหนวก



14.2     หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)  

1)    หนังสือรับรองความสามารถการทำหน้าที่ล่ามภาษามือ อาทิ เอกสารรับรองประสบการณ์ทำงานเป็นล่ามภาษามือไทยหรือการฝึกงานล่ามภาษามือ ที่ออกให้โดยหน่วยงานที่น่าเชื่อถือ อาทิ สมาคม สมาพันธ์ ชมรม เครือข่ายที่ให้บริการคนหูหนวก องค์กรเครือข่ายล่ามภาษามือ

2)    หนังสือคำขอหรือสัญญาว่าจ้าง ปฏิบัติหน้าที่เป็นล่ามภาษามือในลักษณะงานล่ามที่เกี่ยวกับการประกอบอาชีพและการทำงานของคนหูหนวก ที่ออกให้โดยหน่วยงานหรือผู้รับบริการ (ในที่นี่หมายถึงหน่วยงานรัฐ เอกชน นิติบุคคล หรือคนหูหนวก หรือคนหูดีที่ร้องขอใช้บริการล่ามภาษามือ)

3)    แสดงหรือสาธิตการปฏิบัติหน้าที่ฟังและแปลภาษามือสำหรับช่วยคนหูหนวกในสถานการณ์เกี่ยวกับการประกอบอาชีพและการทำงานของคนหูหนวก

4)    หลักฐานอื่นๆ ที่แสดงได้ถึงการปฏิบัติหน้าที่ล่ามภาษามือ อาทิ วิดีทัศน์ สื่อที่ผ่านช่องทางสาธารณะ ที่ได้รับอนุญาติจากผู้รับบริการให้เผยแพร่เพื่อประกอบการประเมินตามหน่วยสมรรถนะนี้

14.3     คำแนะนำในการประเมิน

1)    ผู้รับการประเมินต้องเป็นสมาชิกขององค์กรเครือข่ายล่ามภาษามือ เช่น สมาคมล่ามภาษามือแห่งประเทศไทย ชมรมล่ามภาษามือคนหูหนวกแห่งประเทศไทย

2)    เจ้าหน้าที่สอบต้องทำการประเมินล่ามภาษามือหูหนวกให้จัดประเมินโดยคำนึงถึงระดับการได้ยินและวิธีการสื่อสารเป็นรายบุคคล 

3)    เจ้าหน้าที่สอบตรวจประเมินหลักฐาน โดยพิจารณาจากร่องรอยหลักฐานที่เกี่ยวข้อง ทั้งหลักฐานด้านปฏิบัติงาน และหลักฐานด้านความรู้

 


15. ขอบเขต (Range Statement)

ปฏิบัติหน้าที่ล่ามภาษามือเพื่อการสื่อสารให้กับคนหูหนวกเพื่อรับบริการในการเข้าถึงโอกาสในการทำงาน การประกอบอาชีพ โดยสามารถใช้ภาษามือไทยที่เกี่ยวข้องกับการทำงานสำหรับคนหูหนวก

คำอธิบาย

1)    คนหูหนวกที่ไม่สามารถใช้ภาษามือไทยได้ หมายถึง คนหูหนวกที่ไม่ได้เข้ารับการศึกษาหรือไม่จบการศึกษาตามมาตรฐานการศึกษาของคนหูหนวก คนหูหนวกที่ไม่สามารถใช้ภาษามือไทยในการสื่อสาร แต่สามารถใช้ภาษากาย และการอ่านปาก 

2)    ล่ามภาษามือคนหูดี หมายถึง คนหูดีผู้ทำหน้าที่ล่ามภาษามือ 

3)    ล่ามภาษามือคนหูหนวก หมายถึง คนหูหนวกผู้ทำหน้าที่ล่ามภาษามือ

 


16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
N/A

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
N/A

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

เจ้าหน้าที่สอบพิจารณาหลักฐานจากแฟ้มสะสมผลงานที่เป็นเอกสารรับรองผลงาน รับรองความรู้ความสามารถที่ผ่านมาก่อนหน้า หากไม่ชัดเจนหรือมีปริมาณไม่เพียงพอให้เชื่อถือได้ ให้ประเมินสมรรถนะของผู้เข้ารับการประเมินด้วยเครื่องมือประเมินความรู้และทักษะ ให้ครอบคลุมเกณฑ์การปฏิบัติงาน ทักษะและความรู้ที่ต้องการของหน่วยสมรรถนะนี้

1)    ประเมินภาคความรู้ด้วยแบบการสัมภาษณ์เชิงเทคนิค

2)    ประเมินภาคความรู้ด้วยเอกสารรับรองการศึกษาฝึกอบรม

3)    ประเมินความรู้และความสามารถจากประสบการณ์ด้วยแฟ้มสะสมผลงานของผู้รับการประเมิน

 



ยินดีต้อนรับ