ISCO 3212 : เจ้าหน้าที่เทคนิคในห้องปฏิบัติการทางการแพทย์และพยาธิวิทยา

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

1. สามารถเขียนขั้นตอนการปฏิบัติงาน  (Work instruction) ในการทำให้ปราศจากเชื้อเครื่องมือแพทย์  

2. สามารถแนะนำและตอบข้อซักถามเกี่ยวกับการใช้งานของเครื่องมือแพทย์

3. สามารถควบคุมกำกับ และนิเทศงานการทำให้ปราศจากเชื้อ การป้องกันและควบคุมการติดเชื้อ งานอาชีวอนามัยและความปลอดภัย

 

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1. ความรู้เกี่ยวกับการปฏิบัติงานการทำให้เครื่องมือแพทย์ปราศจากเชื้อ 7 ขั้นตอน

2. ความรู้เกี่ยวกับการจัดการวางแผน วิเคราะห์ ประเมินคุณภาพ และพัฒนาคุณภาพ

3. ความรู้เกี่ยวกับการป้องกันและควบคุมการติดเชื้อ งานอาชีวอนามัยและความปลอดภัย การบริหารจัดการความเสี่ยง

 

14.1 หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)

1. แสดงและอธิบายขั้นตอนการปฏิบัติงาน (Work instruction) เกี่ยวกับกระบวนการทำให้ปราศจากเชื้อ 7 ขั้นตอน การนำเครื่องมือแพทย์จากภายนอกมาใช้ (Loaner Management) ขั้นตอนการเรียกคืนเครื่องมือ (recall) และการนำเครื่องมือแพทย์แบบใช้ครั้งเดียวทิ้ง มาใช้ซ้ำ (Reuse)

2. แสดงและอธิบายวิธีการรายงานบันทึกการปฏิบัติงาน แสดงข้อมูลต่างๆที่ได้ปฏิบัติในการทำให้ปราศจากเชื้อ 7 ขั้นตอน โดยแสดงเป็นข้อมูลดิบหรือข้อมูลเชิงสถิติที่แปลความหมายเป็นตาราง แผนภูมิ แผนภาพ ฯลฯ

3. แสดงและอธิบายวิธีการมอบหมายงานรายวัน (Daily Assignment) และการจัดทำตารางเวร

3. แสดงและอธิบายวิธีการมอบหมายภาระงานในความรับผิดชอบของแต่ละตำแหน่ง (Job Assignment)

4. แสดงและอธิบายวิธีจัดทำแผนพัฒนารายบุคคล (IDP) และการประเมินสมรรถนะประจำปี

5. แสดงและอธิบายวิธีการเขียน Service profile บอกว่าหน่วยงานหรือทีมมีหน้าที่ทำอะไร ให้แก่ใคร ทำให้เกิดคุณค่าอะไร ซึ่งสามารถใช้เป็นเครื่องมือสำหรับวางแผนและติดตามการพัฒนาคุณภาพ และการบรรลุเป้าหมายของหน่วยงาน

6. แสดงหรืออธิบายวิธีการจัดเก็บเอกสารและข้อมูล แบบบันทึกต่าง ๆ ของงานปราศจากเชื้อ

7. แสดงหรืออธิบายผลลัพธ์ของตัวชี้วัดที่เกี่ยวข้องกับงานปราศจากเชื้อ

8. แสดงหรืออธิบายวิธีการให้บริการเครื่องมือแพทย์ปราศจากเชื้อตามบริบทขององค์กร

9. แสดงหรืออธิบายวิธีการจัดหาวัสดุ เวชภัณฑ์ทางการแพทย์ให้เพียงพอ เหมาะสมตามบริบท ทั้งในกรณีปฏิบัติงานประจำ ฉุกเฉิน หรือเมื่อเกิดอุบัติภัย

10. แสดงหรืออธิบายวิธีการประสานงานในการจัดการด้านทรัพยากรเครื่องมือแพทย์ ที่ให้บริการรักษาพยาบาลและการผลิต

11. แสดงหรืออธิบายวิธีการจัดเตรียม จัดหา และ บำรุงรักษาเชิงป้องกันเครื่องมือแพทย์ได้อย่างเพียงพอเหมาะสม คุ้มค่าและทันสมัยต่อสถานการณ์ ทั้งในภาวะปกติและภาวะฉุกเฉิน

14.2 หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

1. ระบุและอธิบายขั้นตอนการปฏิบัติงาน (Work instruction) ในแต่ละขั้นตอนของการทำให้ปราศจากเชื้อเครื่องมือแพทย์      

2. ระบุและอธิบายหลักการป้องกันและควบคุมการติดเชื้อ งานอาชีวอนามัยและความปลอดภัยที่เกี่ยวข้องกับการทำให้ปราศจากเชื้อ เช่น การสวมอุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล การป้องกันอุบัติเหตุจากการปฏิบัติงาน การได้รับวัคซีน การล้างมือ ฯลฯ โดยการสัมภาษณ์

3. เอกสาร หนังสือรับรอง หรือวุฒิบัตร ที่แสดงถึงการผ่านการศึกษา การอบรม ในความรู้ที่เกี่ยวข้องกับงาน (ตามข้อ 13) หรือความรู้ที่เกี่ยวข้องที่แสดงถึงการพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง

14.3 คำแนะนำในการประเมิน

1. ผู้เข้ารับการประเมินในหน่วยสมรรถนะนี้ ต้องมีความรู้เกี่ยวกับการจัดทำขั้นตอนการปฏิบัติงานในการทำให้ปราศจากเชื้อ การจัดการงานบุคคลและควบคุมกำกับ รวมทั้งการจัดการพื้นที่ในงานจ่ายกลางให้ได้มาตรฐานตามหลักของการป้องกันและควบคุมการติดเชื้อ ซึ่งผู้เข้ารับการประเมินควรเตรียมหลักฐานที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะนี้ ทั้งหลักฐานการปฏิบัติงาน และหลักฐานความรู้มาเพื่อประกอบการพิจารณาด้วย

2. เจ้าหน้าที่สอบตรวจประเมินหลักฐาน โดยพิจารณาจากร่องรอยหลักฐานที่เกี่ยวข้องทั้งหลักฐานการปฏิบัติงาน และหลักฐานด้านความรู้ ตามข้อ 14

เป็นผู้ปฏิบัติงานในสถานพยาบาล สถานประกอบการเพื่อสุขภาพหรือสถานประกอบการที่ต้องมีกิจกรรมการทำลายเชื้อหรือฆ่าเชื้อ เครื่องมือ เครื่องใช้ วัสดุ อุปกรณ์ ที่มีความมุ่งหมายใช้เฉพาะสำหรับมนุษย์และสัตว์ โดยปฏิบัติงานในการทำความสะอาดเครื่องมือแพทย์ประเภทต่างๆตามคู่มือมาตรฐานการปฏิบัติงานของหน่วยงานและเป็นไปตามแนวปฏิบัติการทำลายเชื้อและทำให้ปราศจากเชื้อแพทย์ (Thailand CSSA Guidelines for Disinfection and Sterilization of Medical Devices)

(ก)    คำแนะนำ

(1)    ศึกษาและทำความเข้าใจแนวปฏิบัติการทำลายเชื้อและทำให้ปราศจากเชื้อแพทย์ (Thailand CSSA Guidelines for Disinfection and Sterilization of Medical Devices)

(2)    ศึกษาและทำความเข้าใจแนวทางการปฏิบัติสำหรับการทำลายเชื้อและการทำให้ปราศจากเชื้อของเครื่องมือแพทย์ในสถานพยาบาล;  The APSIC Guidelines for Disinfection and Sterilization of Instruments in  Health Care Facilities.

(3)    ศึกษาและทำความเข้าใจแนวทางประเมินสมรรถนะงานจ่ายกลาง; ชมรมศูนย์กลางงานปราศจากเชื้อแห่งประเทศไทย.(2556).

(ข) คำอธิบายรายละเอียด

มาตรฐานตามหลักของการป้องกันและควบคุมการติดเชื้อ ประกอบด้วย 

(1)    การเขียนขั้นตอนการปฏิบัติงาน (Work instruction) ในแต่ละขั้นตอนของการทำให้ปราศจากเครื่องมือแพทย์  

(2)    การจัดเก็บบันทึกข้อมูลในทุกขั้นตอนของกระบวนการ และมีการควบคุมกำกับติดตามประเมินผลการปฏิบัติอย่างต่อเนื่อง

(3)    การเขียนขั้นตอนการนำเครื่องมือแพทย์จากภายนอกมาใช้ ( loaner management)

(4)    การเขียนขั้นตอนในการเรียกคืนเครื่องมือแพทย์ (recall) 

(5)    การคัดเลือกผลิตภัณฑ์ และวิธีการที่นำมาใช้ในการทำให้ปราศจากเชื้อเครื่องมือแพทย์

(6)    วิธีการปฏิบัติในการจัดหา คัดสรร วัสดุ เวชภัณฑ์  เครื่องมือแพทย์

(7)    การเขียนระบุหน้าที่ความรับผิดชอบ คุณสมบัติ การศึกษา การฝึกอบรมของผู้บริหารและบุคลากร 

(8)    การดำเนินงานด้านควบคุมป้องกันการติดเชื้อ

(9)    การดำเนินงานด้านความปลอดภัยและสุขภาพของบุคลากร

(10)    การจัดการภาวะฉุกเฉินหรือเกิดภัยพิบัติต่างๆ

(11)    การกำหนดตัวชี้วัด ครอบคลุมมิติของคุณภาพด้านปัจจัยนำเข้า กระบวนการ และผลลัพธ์ของประสิทธิภาพการทำงาน

(12)    การจัดการพื้นที่ เส้นทางสัญจรของบุคลากร เครื่องมือแพทย์ และสาธารณูปโภค ได้แก่ ระบบระบายอากาศ ระบบน้ำ ระบบแสงสว่าง 

กระบวนการทำให้ปราศจากเชื้อ คือ การปฏิบัติงานตามกระบวนการ 7 ขั้นตอนตามมาตรฐาน ดังต่อไปนี้ 

(1)    การรับเครื่องมือปนเปื้อน (Received)

(2)    การล้างทำความสะอาด (Cleaning)

(3)    การห่อบรรจุ (Packaging)

(4)    การจัดเรียงเข้าเครื่องทำให้ปราศจากเชื้อ (Loading)

(5)    การทำให้ปราศจากเชื้อ (Sterilization)

(6)    การจัดเก็บ (Storage)

(7)    การจ่ายเครื่องมือแพทย์ปลอดเชื้อ (Distribution)

การทำให้ปราศจากเชื้อ (Sterilization) คือ การกำจัดหรือทำลายเชื้อจุลชีพทุกชนิดรวมทั้งสปอร์ของเชื้อแบคทีเรีย โดยวิธีการทางกายภาพ ได้แก่ การอบไอน้ำภายใต้ความดัน (autoclave) การอบไอร้อน การอบแก๊สหรือการใช้น้ำยาทำลายเชื้อระดับสูง

เครื่องมือแพทย์จากภายนอกโรงพยาบาล (Loaner) คือ เครื่องมือแพทย์ที่ขอยืมจากบริษัทมาใช้ในการทำหัตถการทางการแพทย์ให้ผู้ป่วย

Recall คือ การเรียกคืนเครื่องมือแพทย์กลับคืนมายังหน่วยงานที่ทำให้เครื่องมือแพทย์ปราศจากเชื้อ

ภาวะฉุกเฉิน (ทางสาธารณสุข) คือ เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นอย่างปัจจุบันทันด่วน  เหตุการณ์การเกิดโรคและภัยคุกคามสุขภาพ ได้แก่ โรคและภัยสุขภาพที่มากับภัยธรรมชาติ ภัยสุขภาพที่เกิดจากสารเคมี ภัยสุขภาพที่เกิดจากกัมมันตภาพรังสี โรคติดต่อ และเหตุการณ์ที่ก่อให้เกิดการบาดเจ็บและอุบัติภัย

ภัยพิบัติ คือ ภัยที่ก่อให้เกิดความเสียหายต่อชีวิตและทรัพย์สิน โดยส่งผลกระทบต่อภาวะเศรษฐกิจและวิถีชีวิตของผู้คนในสังคมทั้งระยะสั้นและระยะยาว

ตัวชี้วัด คือ หน่วยวัดความสำเร็จของการปฏิบัติงานที่ถูกกำหนดขึ้น โดยหน่วยที่วัดควรเป็นตัวเลขที่นับได้จริง และสื่อถึงเป้าหมายในการปฏิบัติงาน เพื่อความชัดเจนในการกำหนดเป้าหมาย การติดตามและการประเมินผลในการปฏิบัติงานด้านต่างๆ

คุณภาพ คือ ระดับของคุณลักษณะของสิ่งต่างๆ อาทิ ผลิตภัณฑ์บริการ กระบวนการ  ตามความต้องการและความคาดหวังของลูกค้าและผู้มีส่วนได้ส่วนเสียอื่นที่เกี่ยวข้อง

การประเมินผลงาน (Performance appraisal) คือ กระบวนการที่เป็นระบบ (Systematic Process) ซึ่งถูกพัฒนาขึ้นเพื่อทำการวัดคุณค่าของบุคลากรในการปฏิบัติงานภายในช่วงระยะเวลาที่กำหนด โดยอยู่บนพื้นฐานของความเป็นระบบและมีมาตรฐานแบบเดียวกัน

การประเมินสมรรถนะ (Competency Assessment) คือ กระบวนการในการประเมินความรู้ ทักษะ ความสามารถ พฤติกรรมการทำงานของบุคคล รวมทั้งคุณลักษณะที่แสดงออกและเปรียบเทียบกับระดับสมรรถนะที่คาดหวังในตำแหน่งงานนั้นๆ เพื่อกำหนดวิธีการพัฒนาบุคคลหรือนำไปใช้ในการวางแผนการบริหารและพัฒนาทรัพยากรบุคคล

แผนพัฒนารายบุคคล (Individual Development Plan: IDP) คือการวางแผนพัฒนาบุคลากรรายบุคคลที่เน้นการสื่อสาร การตัดสินใจร่วมกันระหว่างบุคลากรกับผู้บังคับบัญชาชั้นต้น ในการพัฒนาจุดเด่นและข้อควรพัฒนา/ปรับปรุงสิ่งที่จำเป็นของแต่ละบุคคลเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการปฏิบัติงานตามสายอาชีพและบรรลุเป้าหมายขององค์กร

 

เจ้าหน้าที่สอบพิจารณาหลักฐานจากแฟ้มสะสมผลงานที่เป็นเอกสารรับรองผลงาน รับรองความรู้ความสามารถที่ผ่านมาก่อนหน้าแล้วให้ประเมินสมรรถนะของผู้เข้ารับการประเมินด้วยเครื่องมือประเมินความรู้ ทักษะ ความสามารถ ให้ครอบคลุมเกณฑ์การปฏิบัติงาน ทักษะ และความรู้ที่ต้องการของหน่วยสมรรถนะนี้

1) ประเมินภาคความรู้ด้วยแบบสัมภาษณ์เชิงเทคนิค

2) ประเมินภาคความรู้ก่อนหน้าด้วยเอกสารรับรองการศึกษาฝึกอบรม

3) ประเมินภาคความรู้และความสามารถก่อนหน้าด้วยแฟ้มสะสมผลงานของผู้รับการประเมิน