หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

ควบคุมการสั่งจ่ายไฟฟ้า

สาขาวิชาชีพพลังงานและพลังงานทดแทน


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ GPW-QBDP-503A

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ ควบคุมการสั่งจ่ายไฟฟ้า

3. ทบทวนครั้งที่ 1 / 2564

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

ผู้ควบคุมกระบวนการผลิตไฟฟ้า ระดับ 4

ISCO-08 

 



6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)
ผู้ที่ผ่านหน่วยสมรรถนะนี้สามารถควบคุมระบบการสั่งจ่ายไฟฟ้าผ่านระบบคอมพิวเตอร์ ตรวจสอบการทำงานและติดตามสถานะการพร้อมจ่ายไฟฟ้า  ความสม่ำเสมอ ความถี่ สัญญาณของระบบส่งจ่ายไฟฟ้า และรายงานผลปริมาณเชื้อเพลิงที่เข้าสู่ระบบผลิตไฟฟ้าให้สมดุลกับการสั่งจ่าย รวมถึงประสานงานกับเจ้าหน้าที่ภาคสนามเพื่อแจ้งคำสั่งเดินระบบไฟฟ้า และจัดทำรายงานประจำวัน (Daily report) ในการเชื่อมระบบไฟฟ้า 

7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)
กลุ่มอาชีพที่เกี่ยวข้องกับสาขาวิชาชีพพลังงานและพลังงานทดแทน สาขาเทคโนโลยีชีวมวลและเทคโนโลยีก๊าซชีวภาพ อุตสาหกรรมผลิตไฟฟ้า หรืออุตสาหกรรมอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง

9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
-N/A-

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)
1) ประกาศคณะกรรมการกำกับกิจการพลังงาน เรื่อง หลักเกณฑ์การสั่งเดินเครื่องโรงไฟฟ้าสำหรับผู้รับใบอนุญาตควบคุมระบบไฟฟ้า พ.ศ. 25642)  ระเบียบการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคว่าด้วยการใช้ไฟฟ้าและบริการ พ.ศ. 25623)  ระเบียบการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคว่าด้วยข้อกำหนดการปฏิบัติการระบบโครงข่ายไฟฟ้า พ.ศ. 25594)  ข้อกำหนดเกี่ยวกับการปฎิบัติการระบบโครงข่ายไฟฟ้า (Operation Code) ของการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย5) กฎกระทรวงกำหนดมาตรฐานในการบริหารและการจัดการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัยและสภาพแวดล้อมในการทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักร ปั้นจั่น และหม้อน้ำ พ.ศ. 25426) กฎกระทรวง กําหนดมาตรฐานในการบริหาร จัดการ และดําเนินการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทํางานเกี่ยวกับไฟฟ้า พ.ศ. 25427) พรบ. ความปลอดภัย อาชีวอนามัยและสภาพแวดล้อมในการทำงาน พ.ศ. 2554 

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รหัส PC
(ตามเล่มมาตรฐาน)
รหัส PC
(จากระบบ)
BMG-EP01-4-0021

ควบคุมระบบการสั่งจ่ายไฟฟ้าผ่านระบบคอมพิวเตอร์

1. อธิบายกระบวนการผลิตไฟฟ้า

BMG-EP01-4-0021.01 171108
BMG-EP01-4-0021

ควบคุมระบบการสั่งจ่ายไฟฟ้าผ่านระบบคอมพิวเตอร์

2. อธิบายการทำงานของระบบสั่งจ่ายไฟฟ้าผ่านระบบคอมพิวเตอร์

BMG-EP01-4-0021.02 171109
BMG-EP01-4-0021

ควบคุมระบบการสั่งจ่ายไฟฟ้าผ่านระบบคอมพิวเตอร์

3. อ่านและใช้คู่มือการปฏิบัติงานด้วยระบบคอมพิวเตอร์

BMG-EP01-4-0021.03 171110
BMG-EP01-4-0021

ควบคุมระบบการสั่งจ่ายไฟฟ้าผ่านระบบคอมพิวเตอร์

4. ควบคุมระบบการสั่งจ่ายไฟฟ้าผ่านระบบคอมพิวเตอร์

BMG-EP01-4-0021.04 171111
BMG-EP01-4-0021

ควบคุมระบบการสั่งจ่ายไฟฟ้าผ่านระบบคอมพิวเตอร์

5. ตรวจสอบการทำงานของระบบสั่งจ่ายไฟฟ้า

BMG-EP01-4-0021.05 171112
BMG-EP01-4-0021

ควบคุมระบบการสั่งจ่ายไฟฟ้าผ่านระบบคอมพิวเตอร์

6. บันทึกค่าการสั่งจ่ายไฟฟ้า

BMG-EP01-4-0021.06 171113
BMG-EP01-4-0021

ควบคุมระบบการสั่งจ่ายไฟฟ้าผ่านระบบคอมพิวเตอร์

7. รายงานผลการสั่งจ่ายไฟฟ้า

BMG-EP01-4-0021.07 171114
BMG-EP01-4-0022 ติดตามสถานะของระบบจ่ายไฟฟ้า

1. บันทึกผลการเริ่มส่งจ่ายไฟฟ้า และค่าวัดในระบบคอมพิวเตอร์

BMG-EP01-4-0022.01 171115
BMG-EP01-4-0022 ติดตามสถานะของระบบจ่ายไฟฟ้า

2. ตรวจสอบค่าไอเสียที่เกิดขึ้นในระบบผลิตไฟฟ้า 

BMG-EP01-4-0022.02 171116
BMG-EP01-4-0022 ติดตามสถานะของระบบจ่ายไฟฟ้า

3. ติดตามสถานะ ความสม่ำเสมอ ความถี่สัญญาณของระบบส่งจ่ายไฟฟ้า

BMG-EP01-4-0022.03 171117
BMG-EP01-4-0022 ติดตามสถานะของระบบจ่ายไฟฟ้า

4. รายงานปริมาณเชื้อเพลิงที่เข้าสู่ระบบผลิตไฟฟ้าให้สมดุลกับการสั่งจ่ายไฟฟ้า

BMG-EP01-4-0022.04 171118
BMG-EP01-4-0023

ประสานงานเจ้าหน้าที่ภาคสนาม (วิศวกร) ในการแจ้งคำสั่งในการเดินระบบผลิตไฟฟ้า

1. ประสานงานเจ้าหน้าที่ภาคสนามเพื่อเตรียมพร้อมระบบผลิตไฟฟ้า

BMG-EP01-4-0023.01 171123
BMG-EP01-4-0023

ประสานงานเจ้าหน้าที่ภาคสนาม (วิศวกร) ในการแจ้งคำสั่งในการเดินระบบผลิตไฟฟ้า

2. บันทึกการเริ่มเดินระบบผลิตไฟฟ้า 

BMG-EP01-4-0023.02 171124
BMG-EP01-4-0023

ประสานงานเจ้าหน้าที่ภาคสนาม (วิศวกร) ในการแจ้งคำสั่งในการเดินระบบผลิตไฟฟ้า

3. ควบคุมสั่งการเดินเครื่องระบบผลิตไฟฟ้า

BMG-EP01-4-0023.03 171125
BMG-EP01-4-0023

ประสานงานเจ้าหน้าที่ภาคสนาม (วิศวกร) ในการแจ้งคำสั่งในการเดินระบบผลิตไฟฟ้า

4. ปฏิบัติตามคำสั่งการเดินระบบผลิตไฟฟ้า

BMG-EP01-4-0023.04 171126
BMG-EP01-4-0024

จัดทำรายงานประจำวัน (Daily report) ในการเชื่อมระบบไฟฟ้า

1. จัดทำรายงานประจำวันในการเชื่อมระบบ

BMG-EP01-4-0024.01 171119
BMG-EP01-4-0024

จัดทำรายงานประจำวัน (Daily report) ในการเชื่อมระบบไฟฟ้า

2. บันทึกค่าวัดที่เกี่ยวข้องในการผลิตไฟฟ้า

BMG-EP01-4-0024.02 171120
BMG-EP01-4-0024

จัดทำรายงานประจำวัน (Daily report) ในการเชื่อมระบบไฟฟ้า

3. บันทึกสถิติค่าไอเสียที่เกิดขึ้นในระบบผลิตไฟฟ้า

BMG-EP01-4-0024.03 171121
BMG-EP01-4-0024

จัดทำรายงานประจำวัน (Daily report) ในการเชื่อมระบบไฟฟ้า

4. รายงานผลการดำเนินงานประจำวัน

BMG-EP01-4-0024.04 171122

12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)

-N/A-


13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

1. ทักษะในการติดต่อสื่อสาร การใช้วิทยุสื่อสาร

2. ทักษะในการอ่านและการใช้ภาษาเชิงวิศวกรรมศาสตร์หรือเชิงเทคนิค

3. ทักษะในการวิเคราะห์ใช้ตรรกะและเหตุผลในการระบุจุดแข็งและจุดอ่อนและสรุปแนวทางการแก้ปัญหา

4. ทักษะในการติดต่อประสานงาน ระหว่างฝ่ายหรือแผนกที่ทำงานหรือต้องรับทราบข้อมูลเกี่ยวข้องกัน

5. ความรู้ในการใช้ระบบควบคุมผ่านระบบโปรแกรมควบคุมคอมพิวเตอร์ หรือการใช้งานในระบบ SCADA

 

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1. ความรู้ด้านการใช้งานอุปกรณ์ในกระบวนการผลิตไฟฟ้าและหม้อไอน้ำ 

2. ความรู้ด้านการใช้งานอุปกรณ์ในกระบวนการผลิตเครื่องยนต์ก๊าซ หรือกังหันก๊าซ

3. ความรู้ด้านสมบัติทางด้านการผลิตไฟฟ้า หรือไฟฟ้ากำลัง 

4. ความรู้การปฏิบัติขั้นพื้นฐานและขั้นสูงด้านเครื่องจักรและอุปกรณ์

5. ความรู้ด้านการใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์ที่เกี่ยวข้องกับการสั่งจ่ายไฟฟ้า

6. ความรู้เกี่ยวกับ พรบ.ความปลอดภัยและกฎหมายที่เกี่ยวข้อง

 


14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

หลักฐานที่ต้องการจะใช้ในการพิจารณาประกอบร่วมกันกับการประเมินตามเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รวมทั้งทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)

1. หลักฐาน/หนังสือรับรองการทำงาน หรือการผ่านงาน 

2. หนังสือรับรองคุณวุฒิที่เป็นที่ยอมรับ

3. แฟ้มสะสมงาน ได้แก่ เอกสารผ่านการฝึกอบรมในเรื่องที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติงาน เอกสารตัวอย่างโครงการ หรือผลงานของผู้ปฏิบัติงานที่เคยดำเนินงานมาแล้ว รวมถึง รางวัลหรือผลงานในการปฏิบัติงานด้านที่เกี่ยวข้อง เป็นต้น

(ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

1. หลักฐานคุณวุฒิการศึกษา

2. หลักฐานการผ่านการอบรม หรือการประชุมเชิงปฏิบัติการในด้านที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะ 

(ค) คำแนะนำในการประเมิน

1. ผู้ประเมินจะดำเนินการตรวจประเมินเกี่ยวกับการวางแผนการจัดซื้อ-จัดหาวัตถุดิบโดยพิจารณาหลักฐานด้านความรู้

2. หลักฐานที่ต้องการเพื่อแสดงถึงหน่วยสมรรถนะนี้ ต้องมีความสัมพันธ์และตอบโจทย์ตามข้อกำหนดของหน่วยสมรรถนะย่อย และเกณฑ์การปฏิบัติงานในหน่วยสมรรถนะนี้ โดยหลักฐานในที่นี้ ต้องแสดงถึง 

-    ความรู้และทักษะที่เกี่ยวข้อง

-    วิธีการปฏิบัติงานในสถานที่ทำงาน และกฎหมายหรือเกณฑ์ ระเบียบต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง

-    ขอบเขตด้านอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง

(ง) วิธีการประเมิน

1. สอบข้อเขียน ข้อสอบปรนัย/ข้อสอบอัตนัย

2. สอบสัมภาษณ์

3. สอบสถานการณ์จำลอง

 


15. ขอบเขต (Range Statement)

(ก) คำแนะนำ 

-N/A-

 (ข) คำอธิบายรายละเอียด 

ผู้ดำเนินการด้านควบคุมการส่งจ่ายไฟฟ้า จะต้องมีความรู้ระบบการสั่งจ่ายไฟฟ้าผ่านระบบคอมพิวเตอร์อ่านและเข้าใจคู่มือปฏิบัติ ดังนี้

1. ควบคุมระบบสั่งจ่ายไฟฟ้าผ่านระบบคอมพิวเตอร์ หมายถึง การปฏิบัติงานในห้องควบคุม (Control room) ที่สั่งการผ่านระบบคอมพิวเตอร์ เช่น ระบบศูนย์สั่งจ่ายไฟอัตโนมัติ SCADA (Supervisory Control and Data Acquisition) สามารถสั่งจ่ายไฟได้รวดเร็ว แม่นยำ เก็บรวบรวมข้อมูลในระยะไกลด้วยระบบคอมพิวเตอร์

2. ติดตามสถานะ ความสม่ำเสมอของระบบจ่ายไฟฟ้า หมายถึง การตรวจติดตาม (Monitor) ผ่านหน้าจอระบบคอมพิวเตอร์ ซึ่งจะแสดงภาพของระบบผลิตไฟฟ้าทั้งระบบ 

3. ค่าวัดในระบบคอมพิวเตอร์ หมายถึง ค่ามาตรวัดต่าง ๆ ที่ต่อเชื่อมกับระบบผลิตไฟฟ้า เช่น อุณหภูมิ ความดันไอน้ำหรือก๊าซ อัตราไหลของไอน้ำหรือก๊าซ ค่าระดับน้ำในหม้อไอน้ำ ค่าความถี่ของกระแสไฟฟ้า กำลังผลิตเป็นเมกกะวัตต์ เป็นต้น

4. ค่าไอเสีย หมายถึง ค่าวัดปริมาณไอเสียที่เกิดขึ้นภายหลังกระบวนการผลิตไฟฟ้าที่เกิดขึ้น และถูกปล่อยออกสู่ปล่องไอเสีย ได้แก่ ปริมาณองค์ประกอบออกไซด์ของคาร์บอน ปริมาณองค์ประกอบของก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ ปริมาณองค์ประกอบของก๊าซไนโตรเจน จัดทำเป็นสถิติเพื่อรายงานต่อหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น กรมโรงงานอุตสาหกรรม เป็นต้น

 


16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
-N/A-

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
-N/A-

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

1. ประเมินจากแบบสอบข้อเขียน

2. ประเมินโดยการสัมภาษณ์ตามแบบทดสอบที่กำหนดไว้ 

3. การประเมินจากหลักฐานอื่น ๆ เช่น หนังสือรับรอง เอกสารรับรองการผ่านการอบรม หนังสือรับรองการทำงาน/ผ่านงาน จะต้องดำเนินการควบคู่กับการสัมภาษณ์ร่วมด้วย

 



ยินดีต้อนรับ