หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

ควบคุมงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (Preventive Maintenance: PM) และเชิงแก้ไข (Corrective Maintenance: CM)

สาขาวิชาชีพพลังงานและพลังงานทดแทน


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ GPW-XKFM-384A

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ ควบคุมงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (Preventive Maintenance: PM) และเชิงแก้ไข (Corrective Maintenance: CM)

3. ทบทวนครั้งที่ 1 / 2564

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

อาชีพผู้ปฏิบัติงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำ 

ISCO-08 3113 เจ้าหน้าที่/ช่างเทคนิควิศวกรรมเครื่องมือวัดและควบคุม

6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)
ผู้ที่ผ่านหน่วยสมรรถนะนี้ จะสามารถควบคุมงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (Preventive Maintenance: PM) และเชิงแก้ไข (Corrective Maintenance: CM) โดยควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM) และเชิงแก้ไข (CM) ได้

7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)
กลุ่มอาชีพสาขาวิชาชีพพลังงานและพลังงานทดแทน สาขางานผลิตไฟฟ้าจากพลังน้ำ

9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
N/A

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)
10.1 กฎกระทรวงกำหนดมาตรการ ความปลอดภัยเกี่ยวกับระบบไฟฟ้าในโรงงาน พ.ศ. 255010.2 ประกาศคณะกรรมการส่งเสริมการพัฒนาฝีมือแรงงาน เรื่อง มาตรฐานฝีมือแรงงานแห่งชาติสาขาอาชีพช่างไฟฟ้าภายในอาคาร 10.3 ประกาศกรมสวัสดิการและคุ้มครองงาน เรื่อง หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการฝึกอบรมผู้บริหาร หัวหน้างาน และลูกจ้าง ด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน10.4 ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่อง การป้องกันและระงับอัคคีภัยในโรงงาน พ.ศ. 255210.5 กฎกระทรวงกำหนดมาตรฐานในการบริหาร จัดการ และดำเนินการด้านความปลอดภัย อาชีว อนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน ในสถานที่ที่มีอันตรายจากการตกจากที่สูงและที่ลาดชัน จากวัสดุกระเด็น ตกหล่น และพังทลายและจากการตกลงไปในภาชนะเก็บหรือรองรับวัสดุ พ.ศ. 2564 10.6 กฎกระทรวง กำหนดมาตรฐานการตรวจสุขภาพลูกจ้างซึ่งทำงานเกี่ยวกับปัจจัยเสี่ยง พ.ศ. 256310.7 กฎกระทรวงกำหนดมาตรฐานในการบริหารจัดการและดำเนินการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงานเกี่ยวกับที่อับอากาศ พ.ศ. 256210.8 กฎกระทรวงกำหนดมาตรฐานในการบริหาร จัดการ และดำเนินการด้านความปลอดภัย อาชีว อนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงานเกี่ยวกับไฟฟ้า พ.ศ. 255810.9 กฎหมายด้านความปลอดภัยเกี่ยวกับการทำงานกับสารเคมีกฎกระทรวงกำหนดมาตรฐานในการบริหาร จัดการ และดำเนินการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัยและสิ่งแวดล้อมในการทำงานเกี่ยวกับสารเคมีอันตราย พ.ศ. 255610.10 กฎกระทรวง กำหนดมาตรฐานในการบริหารและการจัดการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักร ปั้นจั่น และหม้อน้ำ พ.ศ. 256410.11 ข้อกำหนดการสอบเทียบเครื่องมือวัด

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รหัส PC
(ตามเล่มมาตรฐาน)		 รหัส PC
(จากระบบ)
HPG-MC05-5-001-01

ควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)

1. ตรวจสอบงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)  ในระบบ CMMS

 HPG-MC05-5-001-01.01 169192
HPG-MC05-5-001-01

ควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)

2. จัดทำเอกสารประกอบการทำงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน  (PM)

 HPG-MC05-5-001-01.02 169193
HPG-MC05-5-001-01

ควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)

3. เตรียมชิ้นส่วนอะไหล่และเครื่องมือพิเศษสำหรับงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)

 HPG-MC05-5-001-01.03 169194
HPG-MC05-5-001-01

ควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)

4. แก้ไขปัญหาที่เกิดระหว่างงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)

 HPG-MC05-5-001-01.04 169195
HPG-MC05-5-001-01

ควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)

5. รับรองรายงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)

 HPG-MC05-5-001-01.05 169196
HPG-MC05-5-001-02

ควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข (CM)

1. ตรวจสอบงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (CM) ในระบบ CMMS

 HPG-MC05-5-001-02.01 169197
HPG-MC05-5-001-02

ควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข (CM)

2. จัดทำเอกสารประกอบการทำงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข  (CM)

 HPG-MC05-5-001-02.02 169198
HPG-MC05-5-001-02

ควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข (CM)

3. เตรียมชิ้นส่วนอะไหล่และเครื่องมือพิเศษสำหรับงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข (CM)

 HPG-MC05-5-001-02.03 169199
HPG-MC05-5-001-02

ควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข (CM)

4. แก้ไขปัญหาระหว่างงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข (CM)

 HPG-MC05-5-001-02.04 169200
HPG-MC05-5-001-02

ควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข (CM)

5. รับรองรายงานผลการทดสอบอุปกรณ์หลังงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข (CM)

 HPG-MC05-5-001-02.05 169201

12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)

N/A

13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

ทักษะในการทำงานด้านเทคนิค (Technical Skills)

1. ทักษะการบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำ

2. ทักษะการวิเคราะห์ผลและแก้ปัญหา

3. การเตรียมวัสดุอุปกรณ์และเครื่องมือสำหรับงานบำรุงรักษาได้ถูกต้องเหมาะสม

4. การบริหารจัดการ และวางแผนการทำงาน (ระยะเวลา กำลังคน อะไหล่ ฯลฯ) สำหรับงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำ

5. ทักษะการใช้งานระบบการจัดการงานบำรุงรักษาด้วยคอมพิวเตอร์ (CMMS)

6. ทักษะการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลในการปฏิบัติงาน

ทักษะในการทำงาน (Soft Skills)

7. ทักษะการควบคุมงาน

8. ทักษะการติดต่อประสานงาน

9. ทักษะการสอนงานเบื้องต้น

10. ทักษะการทำงานร่วมกับผู้อื่น (Team Working)

11. ทักษะความเป็นผู้นำ (Leadership)

12. ทักษะการเจรจาต่อรอง (Negotiation)

13. ทักษะการใช้ภาษาอังกฤษในการปฏิบัติงาน

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1. การเลือกใช้เครื่องมือในงานบำรุงรักษา

2. วิธีการใช้เครื่องมือในงานบำรุงรักษา

3. ความรู้เกี่ยวกับความปลอดภัยในการใช้เครื่องมือในงานบำรุงรักษาระหว่างปฏิบัติงาน

4. วิธีการใช้งานระบบการจัดการงานบำรุงรักษาด้วยคอมพิวเตอร์ (CMMS)

5. การใช้เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ในการบริหารงานซ่อมบำรุงและควบคุมอุปกรณ์คลังอะไหล่

6. ระบบการจัดการอะไหล่เพื่อการซ่อมบำรุง/การบำรุงรักษาอะไหล่ที่เก็บรักษา

7. ปัญหาและอุปสรรคการบำรุงรักษาอะไหล่ในองค์กร

8. คำศัพท์ภาษาอังกฤษทางเทคนิคในการปฏิบัติงาน

14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

หลักฐานที่ต้องการในหน่วยสมรรถนะนี้จะใช้ในการพิจารณาประกอบ ร่วมกันกับการประเมินตามเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รวมทั้งทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge) ซึ่งหลักฐานที่ต้องการ สามารถใช้ทดแทนความรู้และทักษะในหน่วยสมรรถนะนั้นได้ โดยเจ้าหน้าที่สอบจะพิจารณารายละเอียดตามความรู้และทักษะในหน่วยสมรรถนะนั้น ๆ และยกเว้นการสอบใน หน่วยสมรรถนะนั้นได้

(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence) หรือ

1. ใบรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ (ถ้ามี)

2. แบบบันทึกผลการสังเกตการปฏิบัติงาน (ถ้ามี)

3. แบบรวบรวม/แฟ้มสะสมผลงานการปฏิบัติงาน (ถ้ามี)

4. หลักฐานการอบรมด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสิ่งแวดล้อม (ถ้ามี)

(ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence) หรือ

1. หลักฐานการศึกษา

2. ใบรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ (ถ้ามี)

3. แบบรวบรวม/แฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio) การปฏิบัติงาน (ถ้ามี)

(ค) คำแนะนำในการประเมิน

ผู้เข้ารับการประเมินสามารถนำหลักฐานการปฏิบัติงานและหลักฐานความรู้มาประกอบในการประเมิน โดยรวบรวมข้อมูลตามรายละเอียดที่แสดงใน Checklist รายการ

(ง) วิธีการประเมิน

1. พิจารณาหลักฐานความรู้ ที่ผู้เข้ารับการประเมินนำมาแสดง เช่น ใบรับรองฯ

2. พิจารณาหลักฐานการปฏิบัติงาน แสดงหลักฐานการผ่านการอบรม/ใบรับรองจากสถานประกอบการ (ถ้ามี)

15. ขอบเขต (Range Statement)

ขอบเขตของการประเมินสมรรถนะในหน่วยสมรรถนะนี้ ผู้เข้ารับการประเมินจะถูกประเมินทักษะในการควบคุมงานบำรุงรักษาอุปกรณ์โรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (Preventive Maintenance: PM) และเชิงแก้ไข (Corrective Maintenance: CM)

(ก) คำแนะนำ 

ผู้เข้ารับการประเมินจะต้องควบคุมงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำ เชิงป้องกัน (Preventive Maintenance: PM) และเชิงแก้ไข (Corrective Maintenance: CM)  โดยต้องทราบถึงหลักของการดำเนินการควบคุมงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำ เชิงป้องกัน (Preventive Maintenance: PM) และเชิงแก้ไข (Corrective Maintenance: CM)

(ข) คำอธิบายรายละเอียด

1. ระบบควบคุม ประกอบด้วย

• Distributed Control System (DCS)

Controller Hardware

- Power Supplies Module

- Central Processing Unit (CPU) (Controller)

- I/O Module

- I/O Terminal Board

- Serial Communication Module

- Ethernet Communication Module

Human Machine Interface (HMI) Hardware

- Operator Station (OPS)

- Engineering Workstation (EWS)

- Interface Card

- Operator Keyboard

- Monitor (LCD, LED Screen)   

Sequence of Events Server (SOE SVR)

Historical Data Server (HDSR)

Open Platform Communications Server (OPC-Server)

Network Hardware

- Hub/Switch

- Fiber Optic Converters

- Network Time Server

- Surge Arrester between Antenna and Time server

• Programable Logic Control (PLC)

- Power Supplies

- Control Processing Unit (CPU)

- I/O module

- Programming Device

- Ethernet Communication Module

- Hub/Switch

- Fiber Optic converter

2. เครื่องมือวัด ประกอบด้วย

• Pressure Measurements

- Pressure Transmitter

- Differential Pressure Transmitter

• Flow Measurements

- Flow Transmitter 

• Sensors

- Acceleration, Vibration Sensor

- Proximity Sensor

- Weather Sensor

• Level Measurements

- Level Transmitter

• Temperature Sensors

- Thermocouple

- Resistance Temperature Detector (RTD)

• Switch

- Pressure Switch

- Differential Pressure Switch

- Level Switch

- Flow Switch

- Vibration Switch

- Temperature Switch

- Limit Switches

• Gauge

- Pressure Gauge

- Differential Pressure Gauge

- Flow Indicator

- Temperature Gauge

- Level Gauge

- Vacuum Gauge

- Dial Gauge

• Safety และ Miscellaneous Sensor

- Gas Detector

- Flame, Fire, Smoke, Heat Detector

• Valve

- Motor Operate Valve

- Servo Valve

- Butterfly Valve

- Globe Valve

- Digital (IoT)

- Wireless

- Media converter

- Hub/switch

- Fiber optic

• Telemetry System

- Weather Sensor

- Level Sensor

-  Pressure Sensor

- Rain Sensor

3. เอกสารประกอบการทำงาน สำหรับงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (Preventive Maintenance: PM) เป็นการปรับปรุง Work Instruction และ Inspection Sheet ก่อนนำเข้าระบบ CMMS  ส่วนงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข (Corrective Maintenance: CM) เป็นการปรับปรุงรายงานก่อนนำเข้าระบบ CMMS

4. ระบบบริหารจัดการงานบำรุงรักษาด้วยคอมพิวเตอร์ (CMMS) มีการใช้ในงานต่าง ๆ เช่น

4.1 การใช้งานระบบทั่วไป เช่น การตรวจสอบงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (Preventive Maintenance: PM) และเชิงแก้ไข (Corrective Maintenance: CM), การออก Work Order เป็นต้น

4.2 การใช้ระบบ CMMS ในการบริหารงานบำรุงรักษาและควบคุมคลังอะไหล่

4.3 การใช้ระบบ CMMS ในการจัดซื้อจัดจ้าง

16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
N/A

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
N/A

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

18.1 เครื่องมือประเมิน ควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)

(1) ข้อสอบข้อเขียนแบบปรนัย เช่น ทดสอบความรู้เกี่ยวกับการควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)

(2) ข้อสอบข้อเขียนแบบอัตนัย เช่น ทดสอบความรู้เกี่ยวกับการควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)

(3) การสัมภาษณ์เชิงเทคนิค เช่น การสอบสัมภาษณ์เกี่ยวกับการควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)

18.2 เครื่องมือประเมิน ควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข (CM)

(1) ข้อสอบข้อเขียนแบบปรนัย เช่น ทดสอบความรู้เกี่ยวกับการควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข (CM)

(2) ข้อสอบข้อเขียนแบบอัตนัย เช่น ทดสอบความรู้เกี่ยวกับการควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข (CM)

(3) การสัมภาษณ์เชิงเทคนิค เช่น การสอบสัมภาษณ์เกี่ยวกับการควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข (CM)

กลับ

ยินดีต้อนรับ