หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

บำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน Preventive Maintenance (PM)

สาขาวิชาชีพพลังงานและพลังงานทดแทน


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ GPW-EBZR-379A

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ บำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน Preventive Maintenance (PM)

3. ทบทวนครั้งที่ 1 / 2564

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

อาชีพผู้ปฏิบัติงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำ 

ISCO-08 3113 เจ้าหน้าที่/ช่างเทคนิควิศวกรรมเครื่องมือวัดและควบคุม



6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)
ผู้ที่ผ่านหน่วยสมรรถนะนี้ จะสามารถบำรุงรักษาอุปกรณ์ควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำ โดยปฏิบัติการบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน Preventive Maintenance (PM) ได้

7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)
กลุ่มอาชีพสาขาวิชาชีพพลังงานและพลังงานทดแทน สาขางานผลิตไฟฟ้าจากพลังน้ำ

9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
N/A

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)
10.1 กฎกระทรวงกำหนดมาตรการ ความปลอดภัยเกี่ยวกับระบบไฟฟ้าในโรงงาน พ.ศ. 255010.2 ประกาศคณะกรรมการส่งเสริมการพัฒนาฝีมือแรงงาน เรื่อง มาตรฐานฝีมือแรงงานแห่งชาติสาขาอาชีพช่างไฟฟ้าภายในอาคาร 10.3 ประกาศกรมสวัสดิการและคุ้มครองงาน เรื่อง หลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขการฝึกอบรมผู้บริหาร หัวหน้างาน และลูกจ้าง ด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน10.4 ประกาศกระทรวงอุตสาหกรรม เรื่อง การป้องกันและระงับอัคคีภัยในโรงงาน พ.ศ. 255210.5 กฎกระทรวงกำหนดมาตรฐานในการบริหาร จัดการ และดำเนินการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน ในสถานที่ที่มีอันตรายจากการตกจากที่สูงและที่ลาดชัน จากวัสดุกระเด็น ตกหล่น และพังทลายและจากการตกลงไปในภาชนะเก็บหรือรองรับวัสดุ พ.ศ. 2564 10.6 กฎกระทรวง กำหนดมาตรฐานการตรวจสุขภาพลูกจ้างซึ่งทำงานเกี่ยวกับปัจจัยเสี่ยง พ.ศ. 256310.7 กฎกระทรวงกำหนดมาตรฐานในการบริหารจัดการและดำเนินการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงานเกี่ยวกับที่อับอากาศ พ.ศ. 256210.8 กฎกระทรวงกำหนดมาตรฐานในการบริหาร จัดการ และดำเนินการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงานเกี่ยวกับไฟฟ้า พ.ศ. 255810.9 กฎหมายด้านความปลอดภัยเกี่ยวกับการทำงานกับสารเคมีกฎกระทรวงกำหนดมาตรฐานในการบริหาร จัดการ และดำเนินการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัยและสิ่งแวดล้อมในการทำงานเกี่ยวกับสารเคมีอันตราย พ.ศ. 255610.10 กฎกระทรวง กำหนดมาตรฐานในการบริหารและการจัดการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักร ปั้นจั่น และหม้อน้ำ พ.ศ. 255210.11 ข้อกำหนดการสอบเทียบเครื่องมือวัด

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รหัส PC
(ตามเล่มมาตรฐาน)
รหัส PC
(จากระบบ)
HPG-MC05-4-001-01

ปฏิบัติการบำรุงรักษาระบบควบคุมโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน Preventive Maintenance (PM)

1. อ่านแบบไฟฟ้า (Electrical Drawing), Schematic Diagram, แบบ P&ID, แบบเครื่องกล (Mechanical Drawing) และคู่มือประกอบของระบบควบคุมโรงไฟฟ้าพลังน้ำ

HPG-MC05-4-001-01.01 169275
HPG-MC05-4-001-01

ปฏิบัติการบำรุงรักษาระบบควบคุมโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน Preventive Maintenance (PM)

2. เตรียมเครื่องมือและเอกสารสำหรับการปฏิบัติงานบำรุงรักษาระบบควบคุมโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)

HPG-MC05-4-001-01.02 169276
HPG-MC05-4-001-01

ปฏิบัติการบำรุงรักษาระบบควบคุมโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน Preventive Maintenance (PM)

3. ตรวจสอบสภาพการทำงานและความผิดปกติของอุปกรณ์เบื้องต้นพร้อมทั้งรายงานรายละเอียดงานการบำรุงรักษาระบบควบคุมโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)

HPG-MC05-4-001-01.03 169277
HPG-MC05-4-001-01

ปฏิบัติการบำรุงรักษาระบบควบคุมโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน Preventive Maintenance (PM)

4. ปฏิบัติงานบำรุงรักษาระบบควบคุมโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM) ตามแผนที่ได้รับมอบหมาย

HPG-MC05-4-001-01.04 169278
HPG-MC05-4-001-01

ปฏิบัติการบำรุงรักษาระบบควบคุมโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน Preventive Maintenance (PM)

5. รายงานผลบำรุงรักษาระบบควบคุมโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM) พร้อมทั้งบันทึกในเอกสารและระบบการจัดการงานบำรุงรักษาด้วยคอมพิวเตอร์ (CMMS)

HPG-MC05-4-001-01.05 169279
HPG-MC05-4-001-02

ปฏิบัติการบำรุงรักษาเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน Preventive Maintenance (PM)

1. อ่านแบบไฟฟ้า (Electrical Drawing), Schematic Diagram, แบบ P&ID, แบบเครื่องกล (Mechanical Drawing) และคู่มือประกอบของเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำ

HPG-MC05-4-001-02.01 169280
HPG-MC05-4-001-02

ปฏิบัติการบำรุงรักษาเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน Preventive Maintenance (PM)

2. เตรียมเครื่องมือและเอกสารสำหรับการปฏิบัติงานบำรุงรักษาเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)

HPG-MC05-4-001-02.02 169281
HPG-MC05-4-001-02

ปฏิบัติการบำรุงรักษาเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน Preventive Maintenance (PM)

3. ตรวจสอบสภาพการทำงานและความผิดปกติของอุปกรณ์เบื้องต้นพร้อมทั้งรายงานรายละเอียดงานการบำรุงรักษาเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)

HPG-MC05-4-001-02.03 169282
HPG-MC05-4-001-02

ปฏิบัติการบำรุงรักษาเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน Preventive Maintenance (PM)

4. ปฏิบัติงานบำรุงรักษาเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM) ตามแผนที่ได้รับมอบหมาย

HPG-MC05-4-001-02.04 169283
HPG-MC05-4-001-02

ปฏิบัติการบำรุงรักษาเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน Preventive Maintenance (PM)

5. รายงานผลบำรุงรักษาเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM) พร้อมทั้งบันทึกในเอกสารและระบบการจัดการงานบำรุงรักษาด้วยคอมพิวเตอร์ (CMMS)

HPG-MC05-4-001-02.05 169284

12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)

N/A


13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

ทักษะในการทำงานด้านเทคนิค (Technical Skills)

1. ทักษะการอ่านและการใช้คู่มือปฏิบัติงานทั้งด้านเทคนิคและความปลอดภัยของอุปกรณ์ไฟฟ้าโรงไฟฟ้าพลังน้ำได้ เช่น แบบไฟฟ้า (Electrical Drawing), Schematic Diagram, แบบ P&ID, แบบเครื่องกล (Mechanical Drawing) และคู่มือประกอบของระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำ

2. ทักษะการสังเกตเพื่อรวบรวมปัญหาและหาสาเหตุ ด้วยวิธีสังเกต ได้ยิน ได้กลิ่น และประสาทสัมผัส เช่น การเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิ 

3. ทักษะการบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้า

4. การเตรียมวัสดุอุปกรณ์และเครื่องมือสำหรับการบำรุงรักษาได้ถูกต้องเหมาะสม

5. แก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นจากอุปกรณ์ในระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำ (กรณีเกิดความผิดปกติ)

6. ทักษะการใช้งานระบบการจัดการงานบำรุงรักษาด้วยคอมพิวเตอร์ (CMMS)

7. ทักษะการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลในการปฏิบัติงาน

ทักษะในการทำงาน (Soft Skills)

8. ทักษะการติดต่อประสานงาน

9. ทักษะการใช้ภาษาอังกฤษในการปฏิบัติงาน

10. ทักษะการทำงานร่วมกับผู้อื่น (Team Working)

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1. หลักการทำงานของระบบควบคุมโรงไฟฟ้าพลังน้ำและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำ

2. ความรู้เกี่ยวกับการใช้เครื่องมือในงานบำรุงรักษาได้อย่างปลอดภัย

3. วิธีการใช้เครื่องมือในการบำรุงรักษา

4. ความรู้เกี่ยวกับความปลอดภัยในการใช้เครื่องมือในการบำรุงรักษาในการปฏิบัติงาน

5. หลักการอ่านรหัส Kraftwerk Kennzeichen System (KKS CODE) ของอุปกรณ์ในโรงไฟฟ้าพลังน้ำ

6. วิธีการใช้งานระบบการจัดการงานบำรุงรักษาด้วยคอมพิวเตอร์ (CMMS)

7. คำศัพท์ภาษาอังกฤษทางเทคนิคในการปฏิบัติงาน


14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

หลักฐานที่ต้องการในหน่วยสมรรถนะนี้จะใช้ในการพิจารณาประกอบ ร่วมกันกับการประเมินตามเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รวมทั้งทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge) ซึ่งหลักฐานที่ต้องการ สามารถใช้ทดแทนความรู้และทักษะในหน่วยสมรรถนะนั้นได้ โดยเจ้าหน้าที่สอบจะพิจารณารายละเอียดตามความรู้และทักษะในหน่วยสมรรถนะนั้น ๆ และยกเว้นการสอบใน หน่วยสมรรถนะนั้นได้

(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence) หรือ

1. ใบรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ (ถ้ามี)

2. แบบบันทึกผลการสังเกตการปฏิบัติงาน (ถ้ามี)

3. แบบรวบรวม/แฟ้มสะสมผลงานการปฏิบัติงาน (ถ้ามี)

4. หลักฐานการอบรมด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสิ่งแวดล้อม (ถ้ามี)

(ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence) หรือ

1. หลักฐานการศึกษา

2. ใบรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ (ถ้ามี)

3. แบบบันทึกผลการสัมภาษณ์ (ถ้ามี)

4. แบบบันทึกผลการสอบข้อเขียน (ถ้ามี)  

5. แบบรวบรวม/แฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio) การปฏิบัติงาน (ถ้ามี)

(ค) คำแนะนำในการประเมิน

ผู้เข้ารับการประเมินสามารถนำหลักฐานการปฏิบัติงานและหลักฐานความรู้มาประกอบในการประเมิน โดยรวบรวมข้อมูลตามรายละเอียดที่แสดงใน Checklist รายการ

(ง) วิธีการประเมิน

1. พิจารณาหลักฐานความรู้ ที่ผู้เข้ารับการประเมินนำมาแสดง เช่น ใบรับรองฯ

2. พิจารณาหลักฐานการปฏิบัติงาน แสดงหลักฐานการผ่านการอบรม/ใบรับรองจากสถาน ประกอบการ (ถ้ามี)


15. ขอบเขต (Range Statement)

ขอบเขตของการประเมินสมรรถะในหน่วยสมรรถนะนี้ ผู้เข้ารับการประเมินจะถูกประเมินทักษะในงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน Preventive Maintenance (PM)

(ก) คำแนะนำ 

ผู้เข้ารับการประเมินจะต้องปฏิบัติการบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน Preventive Maintenance (PM)  โดยต้องทราบถึงหลักของการดำเนินการของงานบำรุงรักษาระบบควบคุมและเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน Preventive Maintenance (PM)

(ข) คำอธิบายรายละเอียด

1. ระบบควบคุม ประกอบด้วย

• Distributed Control System (DCS)

Controller Hardware

- Power Supplies Module

- Central Processing Unit (CPU) (Controller)

- I/O Module

- I/O Terminal Board

- Serial Communication Module

- Ethernet Communication Module

Human Machine Interface (HMI) Hardware

- Operator Station (OPS)

- Engineering Workstation (EWS)

- Interface Card

- Operator Keyboard

- Monitor (LCD, LED Screen)   

Sequence of Events Server (SOE SVR)

Historical Data Server (HDSR)

Open Platform Communications Server (OPC-Server)

Network Hardware

- Hub/Switch

- Fiber Optic Converters

- Network Time Server

- Surge Arrester between Antenna and Time server

• Programable Logic Control (PLC)

- Power Supplies

- Control Processing Unit (CPU)

- I/O module

- Programming Device

- Ethernet Communication Module

- Hub/Switch

- Fiber Optic converter

2. เครื่องมือวัด ประกอบด้วย

• Pressure Measurements

- Pressure Transmitter

- Differential Pressure Transmitter

• Flow Measurements

- Flow Transmitter 

• Sensors

- Acceleration, Vibration Sensor

- Proximity Sensor

- Weather Sensor

• Level Measurements

- Level Transmitter

• Temperature Sensors

- Thermocouple

- Resistance Temperature Detector (RTD)

• Switch

- Pressure Switch

- Differential Pressure Switch

- Level Switch

- Flow Switch

- Vibration Switch

- Temperature Switch

- Limit Switches

• Gauge

- Pressure Gauge

- Differential Pressure Gauge

- Flow Indicator

- Temperature Gauge

- Level Gauge

- Vacuum Gauge

- Dial Gauge

• Safety และ Miscellaneous Sensor

- Gas Detector

- Flame, Fire, Smoke, Heat Detector

• Valve

- Motor Operate Valve

- Servo Valve

- Butterfly Valve

- Globe Valve

- Digital (IoT)

- Wireless

- Media converter

- Hub/switch

- Fiber optic

• Telemetry System

- Weather Sensor

- Level Sensor

-  Pressure Sensor

- Rain Sensor

3. เตรียมเครื่องมือและเอกสาร โดยดำเนินการเตรียมเครื่องมือ เช่น เครื่องมือวัด, Consumable Part, Spare Part เป็นต้น โดยอุปกรณ์ที่เตรียมทั้งหมดจะเป็นการเตรียมตาม Work Instruction (WI) ของงานบำรุงรักษาเชิงป้องกัน (PM) และเอกสาร เช่น ใบงาน Work Order, Lock Out Tag Out (LOTO), Work Instruction (WI), Inspection Sheet เป็นต้น ที่เกี่ยวข้องกับงานบำรุงรักษาเชิงป้องกัน (PM)

4. ตรวจสอบสภาพการทำงานและความผิดปกติของอุปกรณ์เบื้องต้น โดยดำเนินการตรวจสอบความผิดปกติของอุปกรณ์เบื้องต้น เช่น Analyzer ไม่ส่งสัญญาณ Output  Pressure Gauge เข็มค้างอยู่ที่ค่าวัดที่ค่าหนึ่ง ๆ เป็นต้น ตรวจสอบพื้นที่และประเมินความปลอดภัยก่อนเริ่มปฏิบัติงาน รวมถึงประสานงานกับหน่วยงานเดินเครื่องโรงไฟฟ้าพลังน้ำเพื่อเข้าพื้นที่ปฏิบัติงาน

5. รายงานรายละเอียดงานการบำรุงรักษาเชิงป้องกัน (PM) ผู้ปฏิบัติงานจะต้องเปิดระบบเพื่อดูงานที่ต้องทำงานบำรุงรักษาเชิงป้องกัน (PM) ในแต่ละสัปดาห์ โดยทำการจัดแผนการทำงานก่อนการทำงานในแต่ละสัปดาห์

6. ปฏิบัติงานบำรุงรักษาโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM) โดยดำเนินปฏิบัติงานบำรุงรักษา ทดสอบอุปกรณ์และประสานงานกับหน่วยงานเดินเครื่องโรงไฟฟ้าพลังน้ำเพื่อคืนพื้นที่ปฏิบัติงาน

7. รายงานผลบำรุงรักษาโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM) โดยรายงานผลงานบำรุงรักษาเชิงป้องกัน (PM) ซึ่งรวมถึงระบุและรายงานปัญหากรณีที่ไม่สามารถปฏิบัติงานบำรุงรักษาเชิงป้องกัน ได้แก่ อุปกรณ์ที่มี Tag แขวนอยู่, อุปกรณ์นั้นไม่ได้ถูกใช้งาน และอุปกรณ์ที่รออะไหล่สำหรับการบำรุงรักษา เป็นต้น ให้กับหัวหน้างาน

8. บันทึกในเอกสารและระบบการจัดการงานบำรุงรักษา โดยหลังจากที่หัวหน้างานเห็นชอบหรืออนุมัติรายงานผลบำรุงรักษาเชิงป้องกัน (PM) แล้ว จึงทำการบันทึกผลงานบำรุงรักษาเชิงป้องกัน (PM) ในระบบการจัดการงานบำรุงรักษาด้วยคอมพิวเตอร์ (CMMS)


16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
N/A

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
N/A

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

18.1 เครื่องมือประเมิน ปฏิบัติการบำรุงรักษาระบบควบคุมโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน Preventive Maintenance (PM)

(1) ข้อสอบข้อเขียนแบบปรนัย เช่น ทดสอบความรู้เกี่ยวกับการปฏิบัติการบำรุงรักษาระบบควบคุมโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน Preventive Maintenance (PM)

(2) การสัมภาษณ์เชิงเทคนิค เช่น การสอบสัมภาษณ์เกี่ยวกับการปฏิบัติการบำรุงรักษาระบบควบคุมโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน Preventive Maintenance (PM)

18.2 เครื่องมือประเมิน ปฏิบัติการบำรุงรักษาเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน Preventive Maintenance (PM)

(1) ข้อสอบข้อเขียนแบบปรนัย เช่น ทดสอบความรู้เกี่ยวกับการปฏิบัติการบำรุงรักษาเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน Preventive Maintenance (PM)

(2) การสัมภาษณ์เชิงเทคนิค เช่น การสอบสัมภาษณ์เกี่ยวกับการปฏิบัติการบำรุงรักษาเครื่องมือวัดโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน Preventive Maintenance (PM)



ยินดีต้อนรับ