อาชีพผู้ปฏิบัติงานทดสอบอุปกรณ์ไฟฟ้าแรงสูงภาคสนาม คุณวุฒิวิชาชีพระดับ 4

ISCO-08 3113 เจ้าหน้าที่/ช่างเทคนิควิศวกรรมไฟฟ้ากำลัง

 

12.1 ทักษะความรู้ทางไฟฟ้าขั้นพื้นฐาน

12.2 ทักษะการทำงานเกี่ยวกับอุปกรณ์ไฟฟ้าทั่วไป

12.3 ทักษะการใช้อุปกรณ์ และเครื่องมือวัดทางไฟฟ้าทั่วไป

 

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

ทักษะในการทำงานด้านเทคนิค (Technical Skills)

1. ทักษะจัดเตรียมเครื่องมือทดสอบและเอกสารที่เกี่ยวข้องสำหรับงานทดสอบทางไฟฟ้า

2. ทักษะการใช้อุปกรณ์และเครื่องมือทดสอบทางไฟฟ้า

3. ทักษะการทดสอบอุปกรณ์ไฟฟ้าอื่นทางไฟฟ้า

4. ทักษะการรายงานผลการทดสอบทางไฟฟ้าเบื้องต้น

ทักษะในการทำงาน (Soft Skills)

5. ทักษะการติดต่อประสานงาน

6. ทักษะการใช้ภาษาอังกฤษในการปฏิบัติงาน

7. ทักษะการใช้งานคอมพิวเตอร์ในการปฏิบัติงาน  

8. ทักษะการทำงานร่วมกับผู้อื่น (Team Working)

9. ทักษะการนำเสนอผลงาน

 

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1. หลักการทำงานเบื้องต้นและโครงสร้างของอุปกรณ์กลุ่มหม้อแปลงไฟฟ้า

2. ข้อมูลจำเพาะทางเทคนิคของอุปกรณ์กลุ่มหม้อแปลงไฟฟ้า

3. หลักการทดสอบของอุปกรณ์กลุ่มหม้อแปลงไฟฟ้า

4. พารามิเตอร์ที่จำเป็นสำหรับการบันทึกผลการทดสอบอุปกรณ์กลุ่มหม้อแปลงไฟฟ้า

5. คำศัพท์ภาษาอังกฤษทางเทคนิคในการปฏิบัติงาน

 

หลักฐานที่ต้องการในหน่วยสมรรถนะนี้จะใช้ในการพิจารณาประกอบ ร่วมกันกับการประเมินตามเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รวมทั้งทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge) ซึ่งหลักฐานที่ต้องการ สามารถใช้ทดแทนความรู้และทักษะในหน่วยสมรรถนะนั้นได้ โดยเจ้าหน้าที่สอบจะพิจารณารายละเอียดตามความรู้และทักษะในหน่วยสมรรถนะนั้น ๆ และยกเว้นการสอบใน หน่วยสมรรถนะนั้นได้

(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence) หรือ

1. ใบรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ 

2. แบบบันทึกผลการสังเกตการปฏิบัติงาน 

3. แบบรวบรวม/แฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio) การปฏิบัติงาน 

4. หลักฐานการอบรมด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสิ่งแวดล้อม 

(ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence) หรือ

1. หลักฐานการศึกษา (ถ้ามี) 

2. หลักฐานการอบรมในหลักสูตรที่เกี่ยวข้อง (ถ้ามี) 

3. แบบบันทึกผลการสัมภาษณ์ (ถ้ามี) 

4. แบบบันทึกผลการสอบข้อเขียน (ถ้ามี) 

(ค) คำแนะนำในการประเมิน

ผู้เข้ารับการประเมินสามารถนำหลักฐานการปฏิบัติงานและหลักฐานความรู้มาประกอบในการประเมิน โดยรวบรวมข้อมูลตามรายละเอียดที่แสดงใน Checklist รายการ

(ง) วิธีการประเมิน

1. พิจารณาหลักฐานความรู้ ที่ผู้เข้ารับการประเมินนำมาแสดง เช่น หลักฐานการศึกษา 

2. พิจารณาหลักฐานการปฏิบัติงาน เช่น ใบรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ

 

ขอบเขตของการประเมินสมรรถนะในหน่วยสมรรถนะนี้ ผู้เข้ารับการประเมินจะถูกประเมินทักษะและความรู้ในการจัดเตรียมเครื่องมือทดสอบและเอกสารสำหรับงานทดสอบทางไฟฟ้า และการทดสอบ หม้อแปลงไฟฟ้า, หม้อแปลงเครื่องมือวัด (Instrument Transformer) และ Shunt Reactor ทางไฟฟ้า และรวมถึงรายงานผลการทดสอบทางไฟฟ้าเบื้องต้น 

(ก) คำแนะนำ 

N/A

(ข) คำอธิบายรายละเอียด 

1. อุปกรณ์กลุ่มหม้อแปลงไฟฟ้า ประกอบด้วย 

1.1 หม้อแปลงไฟฟ้า ประกอบด้วยหม้อแปลงไฟฟ้ากำลัง (Power Transformer) คือหม้อแปลงที่มีขนาดพิกัดกำลังมากกว่า 500 kVA และหม้อแปลงไฟฟ้าในระบบจำหน่าย (Distribution Transformer) คือหม้อแปลงที่มีขนาดพิกัดกำลัง 500 kVA ลงมา โดยเป็นหม้อแปลงไฟฟ้าที่ระบายความร้อนด้วย อากาศ น้ำมัน หรือฉนวนไฟฟ้าอื่นๆ

1.2 หม้อแปลงเครื่องมือวัด (Instrument Transformer) ประกอบด้วย หม้อแปลงกระแส (Current Transformer) และหม้อแปลงแรงดัน (Voltage transformer) โดยเป็นหม้อแปลงเครื่องมือวัดที่ระบายความร้อนด้วย อากาศ น้ำมัน หรือฉนวนไฟฟ้าอื่นๆ โดยติดตั้งใช้งานที่สถานีไฟฟ้าแรงสูงที่มีอากาศเป็นฉนวน (AIS) หรือที่ติดตั้งใช้งานภายในสถานีไฟฟ้าแรงสูงที่มีแก๊สเป็นฉนวน (GIS)

1.3 Shunt Reactor ประกอบด้วย Shunt Reactor และ Neutral Reactor ที่ใช้งานในสถานีไฟฟ้าแรงสูง ตั้งแต่ระดับแรงดัน 22 kV ถึง 500 kV โดยเป็น Shunt Reactor ที่ระบายความร้อนด้วยฉนวนเหลว

2. เครื่องมือทดสอบและเอกสารที่เกี่ยวข้องสำหรับงานทดสอบ หม้อแปลงไฟฟ้า ทางไฟฟ้า ดังนี้ 

2.1 เครื่องมือทดสอบ ประกอบด้วย เครื่องมือที่ใช้ในการทดสอบหม้อแปลงไฟฟ้าในหัวข้อการทดสอบต่างๆ เช่น เครื่อง Transformer Turn Ratio Test Set หรือ เครื่อง Multi-function Transformer Test Set เป็นต้น

2.2 เอกสารที่เกี่ยวข้อง ประกอบด้วย 

(1) ข้อมูลรายละเอียดทางเทคนิคของ หม้อแปลงไฟฟ้า ที่จะทำการทดสอบ 

(2) เอกสารคู่มือการใช้งานเครื่องมือทดสอบ 

(3) แบบฟอร์มบันทึกผลการทดสอบทางไฟฟ้าของ หม้อแปลงไฟฟ้า หรือ แบบฟอร์มรายงานผลการทดสอบ 

(4) มาตรฐานการทดสอบที่เกี่ยวข้องทั้งในรูปแบบของเอกสารหรืออิเล็กทรอนิกส์ไฟล์ เป็นต้น

3. ทดสอบ หม้อแปลงไฟฟ้า ทางไฟฟ้า โดยจะดำเนินการทดสอบในหัวข้อต่าง ๆ ดังนี้

3.1 Visual inspection

3.2 Transformer Turn Ratio Measurement

3.3 Exciting Current Measurement

3.3 Single phase Leakage Reactance Measurement

3.4 Three phase Equivalent Impedance Measurement

3.5 Winding Resistance Measurement

3.6 Insulation Resistance Measurement 

3.7 Inusulation Power Factor/Dissipation Factor and Capacitance                 Measurement (Winding&Bushing)

3.8 Bushing Current Transformer Tests

3.9 Temperature controller Tests

3.10 Oil Dielectric Breakdown Voltage Test

4. รายงานผลการทดสอบทางไฟฟ้าเบื้องต้น ของหม้อแปลงไฟฟ้า โดยจะดำเนินการบันทึกพารามิเตอร์ที่ได้จากเครื่องมือทดสอบโดยตรง ข้อมูลทางเทคนิคที่เกี่ยวข้องกับการทดสอบทางไฟฟ้า การตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูล และการสรุปผลการทดสอบเบื้องต้น 

5. เครื่องมือทดสอบและเอกสารที่เกี่ยวข้องสำหรับงานทดสอบ หม้อแปลงเครื่องมือวัด (Instrument Transformer) ทางไฟฟ้า ดังนี้ 

5.1 เครื่องมือทดสอบ ประกอบด้วย เครื่องมือที่ใช้ในการทดสอบหม้อแปลงเครื่องมือวัดในหัวข้อการทดสอบต่างๆ เช่น เครื่อง Transformer Turn Ratio Test Set หรือ เครื่อง Multi-function Transformer Test Set เป็นต้น

5.2 เอกสารที่เกี่ยวข้อง ประกอบด้วย 

(1) ข้อมูลรายละเอียดทางเทคนิคของ หม้อแปลงเครื่องมือวัด ที่จะทำการทดสอบ 

(2) เอกสารคู่มือการใช้งานเครื่องมือทดสอบ 

(3) แบบฟอร์มบันทึกผลการทดสอบทางไฟฟ้าของ หม้อแปลงเครื่องมือวัด หรือแบบฟอร์มรายงานผลการทดสอบ 

(4) มาตรฐานการทดสอบที่เกี่ยวข้องทั้งในรูปแบบของเอกสารหรืออิเล็กทรอนิกส์ไฟล์ เป็นต้น

6. ทดสอบ หม้อแปลงเครื่องมือวัด (Instrument Transformer) ทางไฟฟ้า โดยจะดำเนินการทดสอบในหัวข้อต่าง ๆ ดังนี้

6.1 Visual inspection

6.2 Turn Ratio Measurement

6.3 Exciting Current Measurement

6.4 Winding Resistance Measurement

6.5 Insulation Resistance Measurement

6.6 Inusulation Power Factor/Dissipation Factor and Capacitance Measurement

7. รายงานผลการทดสอบทางไฟฟ้าเบื้องต้น ของ หม้อแปลงเครื่องมือวัด (Instrument Transformer) โดยจะดำเนินการบันทึกพารามิเตอร์ที่ได้จากเครื่องมือทดสอบโดยตรง ข้อมูลทางเทคนิคที่เกี่ยวข้องกับการทดสอบทางไฟฟ้า การตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูล และการสรุปผลการทดสอบเบื้องต้น 

8. เครื่องมือทดสอบและเอกสารที่เกี่ยวข้องสำหรับงานทดสอบ Shunt Reactor ทางไฟฟ้า ดังนี้ 

8.1 เครื่องมือทดสอบ ประกอบด้วย เครื่องมือที่ใช้ในการทดสอบ Shunt Reactor ในหัวข้อการทดสอบต่างๆ เช่น เครื่อง เครื่อง Multi-function Transformer Test Set เป็นต้น

8.2 เอกสารที่เกี่ยวข้อง ประกอบด้วย 

(1) ข้อมูลรายละเอียดทางเทคนิคของ Shunt Reactor ที่จะทำการทดสอบ 

(2) เอกสารคู่มือการใช้งานเครื่องมือทดสอบ 

(3) แบบฟอร์มบันทึกผลการทดสอบทางไฟฟ้าของ Shunt Reactor หรือแบบฟอร์มรายงานผลการทดสอบ 

(4) มาตรฐานการทดสอบที่เกี่ยวข้องทั้งในรูปแบบของเอกสารหรืออิเล็กทรอนิกส์ไฟล์ เป็นต้น

9. ทดสอบ Shunt Reactor ทางไฟฟ้า โดยจะดำเนินการทดสอบในหัวข้อต่างๆ ดังนี้

9.1 Visual inspection

9.2 Exciting Current Measurement

9.3 Winding Resistance Measurement

9.4 Insulation Resistance Measurement

9.5 Inusulation Power Factor/Dissipation Factor and Capacitance Measurement (Winding&Bushing)

9.6 Bushing Current Transformer Tests

9.7 Temperature controller Tests

9.8 Oil Dielectric Breakdown Voltage Test

10. รายงานผลการทดสอบทางไฟฟ้าเบื้องต้น ของ Shunt Reactor โดยจะดำเนินการบันทึกพารามิเตอร์ที่ได้จากเครื่องมือทดสอบโดยตรง ข้อมูลทางเทคนิคที่เกี่ยวข้องกับการทดสอบทางไฟฟ้า การตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูล และการสรุปผลการทดสอบเบื้องต้น

 

18.1 เครื่องมือประเมิน ทดสอบ หม้อแปลงไฟฟ้า ทางไฟฟ้า 

(1) ข้อสอบข้อเขียนแบบปรนัย เช่น ทดสอบความรู้เกี่ยวกับการจัดเตรียมเครื่องมือทดสอบ ขั้นตอนการทดสอบ การบันทึกผลและการรายงานทดสอบผล หม้อแปลงไฟฟ้า ทางไฟฟ้าเบื้องต้น

(2) การสัมภาษณ์เชิงเทคนิค เช่น การสอบสัมภาษณ์เกี่ยวกับการจัดเตรียมเครื่องมือทดสอบ ขั้นตอนการทดสอบ การสังเกตสิ่งผิดปกติระหว่างการทดสอบ การบันทึกผลและการรายงานทดสอบผล หม้อแปลงไฟฟ้า ทางไฟฟ้าเบื้องต้น 

18.2 เครื่องมือประเมิน ทดสอบ หม้อแปลงเครื่องมือวัด (Instrument Transformer) ทางไฟฟ้า 

(1) ข้อสอบข้อเขียนแบบปรนัย เช่น ทดสอบความรู้เกี่ยวกับการจัดเตรียมเครื่องมือทดสอบ ขั้นตอนการทดสอบ การบันทึกผลและการรายงานทดสอบผล หม้อแปลงเครื่องมือวัด (Instrument Transformer) ทางไฟฟ้าเบื้องต้น

(2) การสัมภาษณ์เชิงเทคนิค เช่น การสอบสัมภาษณ์เกี่ยวกับการการจัดเตรียมเครื่องมือทดสอบ ขั้นตอนการทดสอบ การสังเกตสิ่งผิดปกติระหว่างการทดสอบ การบันทึกผลและการรายงานทดสอบผล หม้อแปลงเครื่องมือวัด (Instrument Transformer) ทางไฟฟ้าเบื้องต้น 

18.3 เครื่องมือประเมิน ทดสอบ Shunt Reactor ทางไฟฟ้า 

(1) ข้อสอบข้อเขียนแบบปรนัย เช่น ทดสอบความรู้เกี่ยวกับการจัดเตรียมเครื่องมือทดสอบ ขั้นตอนการทดสอบ การบันทึกผลและการรายงานทดสอบผล Shunt Reactor ทางไฟฟ้าเบื้องต้น

(2) การสัมภาษณ์เชิงเทคนิค เช่น การสอบสัมภาษณ์เกี่ยวกับการจัดเตรียมเครื่องมือทดสอบ ขั้นตอนการทดสอบ การสังเกตสิ่งผิดปกติระหว่างการทดสอบ การบันทึกผลและการรายงานทดสอบผล Shunt Reactor ทางไฟฟ้าเบื้องต้น