TPQI-NET PROFESSIONAL QUALIFICATION

1. รหัสหน่วยสมรรถนะ

GPW-OIYY-344A

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ

ควบคุมงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (Preventive Maintenance: PM) และเชิงแก้ไข (Corrective Maintenance: CM)

3. ทบทวนครั้งที่

1 / 2564

4. สร้างใหม่

ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)
	อาชีพผู้ปฏิบัติงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำ ISCO-08 3115 เจ้าหน้าที่/ช่างเทคนิควิศวกรรมเครื่องกล

6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)

ผู้ที่ผ่านหน่วยสมรรถนะนี้ จะสามารถควบคุมงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (Preventive Maintenance: PM) และเชิงแก้ไข (Corrective Maintenance: CM) โดยควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM) และเชิงแก้ไข (CM) ได้

7. สำหรับระดับคุณวุฒิ

1	2	3	4	5	6	7	8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)
	กลุ่มอาชีพสาขาวิชาชีพพลังงานและพลังงานทดแทน สาขางานผลิตไฟฟ้าจากพลังน้ำ

9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
	N/A

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)

10.1 กฎกระทรวงควบคุมสถานประกอบกิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ พ.ศ. 256010.2 กฎกระทรวงกำหนดมาตรฐานในการบริหาร จัดการ และดำเนินการด้านความปลอดภัย อาชีว อนามัยและสภาพแวดล้อมในการทำงานเกี่ยวกับสารเคมีอันตราย พ.ศ. 255610.3 กฎกระทรวงกำหนดมาตรฐานในการบริหาร จัดการ และดำเนินการด้านความปลอดภัย อาชีว อนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงานเกี่ยวกับความร้อน แสงสว่าง และเสียง พ.ศ. 255910.4 กฎกระทรวง กำหนดมาตรฐานในการบริหาร จัดการ และดำเนินการด้านความปลอดภัยอาชีว อนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงานเกี่ยวกับที่อับอากาศ พ.ศ. 256210.5 ประกาศกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน เรื่อง หลักเกณฑ์และวิธีการ การใช้เชือก ลวดสลิง และรอก พ.ศ. 255310.6 ประกาศกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน เรื่อง หลักเกณฑ์และวิธีการอบรมหลักสูตรการปฏิบัติหน้าที่ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ให้สัญญาณแก่ผู้บังคับปั้นจั่น ผู้ยึดเกาะวัสดุ หรือผู้ควบคุมการใช้ปั้นจั่น และการอบรมทบทวนการทำงานเกี่ยวกับปั้นจั่น พ.ศ. 255410.7 ประกาศกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน เรื่อง หลักเกณฑ์และวิธีการทดสอบส่วนประกอบและอุปกรณ์ของปั้นจั่น10.8 ประกาศกระทรวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อม ฉบับที่ 3 (พ.ศ.2539) เรื่อง กำหนดมาตรฐานควบคุมการระบายน้ำทิ้งจากแหล่งกำเนิดประเภทโรงงานอุตสาหกรรมและนิคมอุตสาหกรรม

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)

หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC)	เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria)	รหัส PC (ตามเล่มมาตรฐาน)	รหัส PC (จากระบบ)
HPG-MC02-5-001-01 ควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)	1. ตรวจสอบงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM) ในระบบ CMMS	HPG-MC02-5-001-01.01	168675
HPG-MC02-5-001-01 ควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)	2. จัดทำเอกสารประกอบการทำงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน	HPG-MC02-5-001-01.02	168676
HPG-MC02-5-001-01 ควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)	3. เตรียมชิ้นส่วนอะไหล่และเครื่องมือพิเศษสำหรับงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)	HPG-MC02-5-001-01.03	168677
HPG-MC02-5-001-01 ควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)	4. แก้ไขปัญหาที่เกิดระหว่างงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)	HPG-MC02-5-001-01.04	168678
HPG-MC02-5-001-01 ควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)	5. รับรองรายงานผลงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)	HPG-MC02-5-001-01.05	168679
HPG-MC02-5-001-02 ควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข (CM)	1. ตรวจสอบงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข (CM) ในระบบ CMMS	HPG-MC02-5-001-02.01	168680
HPG-MC02-5-001-02 ควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข (CM)	2. จัดทำเอกสารประกอบการทำงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข	HPG-MC02-5-001-02.02	168681
HPG-MC02-5-001-02 ควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข (CM)	3. เตรียมชิ้นส่วนอะไหล่และเครื่องมือพิเศษสำหรับงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข (CM)	HPG-MC02-5-001-02.03	168682
HPG-MC02-5-001-02 ควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข (CM)	4. แก้ไขปัญหาระหว่างงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข (CM)	HPG-MC02-5-001-02.04	168683
HPG-MC02-5-001-02 ควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข (CM)	5. รับรองรายงานผลการทดสอบอุปกรณ์หลังงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข (CM)	HPG-MC02-5-001-02.05	168684

12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)
	N/A

13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

ทักษะในการทำงานด้านเทคนิค (Technical Skills)

1.   ทักษะการบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้า

2.   ทักษะการวิเคราะห์ผลและแก้ปัญหา

3.   การเตรียมวัสดุอุปกรณ์และเครื่องมือสำหรับงานบำรุงรักษาได้ถูกต้องเหมาะสม

4.   การบริหารจัดการ และวางแผนการทำงาน (ระยะเวลา กำลังคน อะไหล่ ฯลฯ) สำหรับงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้า

5.   ทักษะการใช้งานระบบการจัดการงานบำรุงรักษาด้วยคอมพิวเตอร์ (CMMS)

6.   ทักษะการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลในการปฏิบัติงาน

ทักษะในการทำงาน (Soft Skills)

7.   ทักษะการควบคุมงาน

8.   ทักษะการติดต่อประสานงาน

9.   ทักษะการสอนงานเบื้องต้น

10.   ทักษะการทำงานร่วมกับผู้อื่น (Team Working)

11.   ทักษะความเป็นผู้นำ (Leadership)

12.   ทักษะการเจรจาต่อรอง (Negotiation)

13.   ทักษะการใช้ภาษาอังกฤษในการปฏิบัติงาน

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1.   ความรู้ในการเลือกใช้เครื่องมือในงานบำรุงรักษา

2.   วิธีการใช้เครื่องมือในงานบำรุงรักษา

3.   ความรู้เกี่ยวกับความปลอดภัยในการใช้เครื่องมือในงานบำรุงรักษาระหว่างปฏิบัติงาน

4.   วิธีการใช้งานระบบการจัดการงานบำรุงรักษาด้วยคอมพิวเตอร์ (CMMS)

5.   การใช้เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ในการบริหารงานซ่อมบำรุงและควบคุมอุปกรณ์คลังอะไหล่

6.   ระบบการจัดการอะไหล่เพื่อการซ่อมบำรุง/การบำรุงรักษาอะไหล่ที่เก็บรักษา

7.   ปัญหาและอุปสรรคการบำรุงรักษาอะไหล่ในองค์กร

8.   คำศัทพ์ภาษาอังกฤษทางเทคนิคในการปฏิบัติงาน

14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

หลักฐานที่ต้องการในหน่วยสมรรถนะนี้จะใช้ในการพิจารณาประกอบ ร่วมกันกับการประเมินตามเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รวมทั้งทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge) ซึ่งหลักฐานที่ต้องการ สามารถใช้ทดแทนความรู้และทักษะในหน่วยสมรรถนะนั้นได้ โดยเจ้าหน้าที่สอบจะพิจารณารายละเอียดตามความรู้และทักษะในหน่วยสมรรถนะนั้น ๆ และยกเว้นการสอบใน หน่วยสมรรถนะนั้นได้

(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence) หรือ

1.   ใบรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ (ถ้ามี)

2.   แบบบันทึกผลการสังเกตการปฏิบัติงาน (ถ้ามี)

3.   แบบรวบรวม/แฟ้มสะสมผลงานการปฏิบัติงาน (ถ้ามี)

4.   หลักฐานการอบรมด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสิ่งแวดล้อม (ถ้ามี)

(ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence) หรือ

1.   หลักฐานการศึกษา

2.   ใบรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ (ถ้ามี)

3.   แบบรวบรวม/แฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio) การปฏิบัติงาน (ถ้ามี)

(ค) คำแนะนำในการประเมิน

ผู้เข้ารับการประเมินสามารถนำหลักฐานการปฏิบัติงานและหลักฐานความรู้มาประกอบในการประเมิน โดยรวบรวมข้อมูลตามรายละเอียดที่แสดงใน Checklist รายการ

(ง) วิธีการประเมิน

1. พิจารณาหลักฐานความรู้ ที่ผู้เข้ารับการประเมินนำมาแสดง เช่น ใบรับรองฯ

2. พิจารณาหลักฐานการปฏิบัติงาน แสดงหลักฐานการผ่านการอบรม/ใบรับรองจากสถานประกอบการ (ถ้ามี)

15. ขอบเขต (Range Statement)

ขอบเขตของการประเมินสมรรถนะในหน่วยสมรรถนะนี้ ผู้เข้ารับการประเมินจะถูกประเมินทักษะในการควบคุมงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (Preventive Maintenance: PM) และเชิงแก้ไข (Corrective Maintenance: CM) โดยควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM) และเชิงแก้ไข (CM)

(ก) คำแนะนำ

ผู้เข้ารับการประเมินจะต้องทราบถึงหลักของการการควบคุมงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (Preventive Maintenance: PM) และเชิงแก้ไข (Corrective Maintenance: CM)

(ข) คำอธิบายรายละเอียด

1.   อุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้า (อุปกรณ์หลัก) ประกอบด้วย

•   Generator

-    Generator Air Cooler

-    Generator Lube Oil System

-    Generator Bearing

-    Generator Brake

-    Generator Shaft

•   Turbine

-    Turbine Runner / Turbine Blade

-    Turbine Lube. Oil System

-    Turbine Bearing

-    Turbine Shaft Seal

-    Turbine Shaft

•   Inlet Valve

-    Inlet Valve

-    Servo Motor

-    Pressure Control Oil System

•   Compressed Air

-    Air Compressor

-    Air Tank

-    Air Valve

•   Turbine Control (Governor Control)

-    E/H Convertor

-    Distributing Valve

-    Wicket Gate / Needle Valve Servo Motor

-    Wicket Gate / Needle Valve

-    Pressure Control Oil System

•   Power Water Supply

-    Intake Gate & Oil Control Unit

-    Penstock / Conduit

•   Cooling Water

-    Cooling Water Pump

-    Main Strainer

-    Pressure Reducing Valve

-    Safety Valve

**อุปกรณ์หลัก คือ อุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำที่หากเกิดปัญหาจะส่งผลกระทบต่อกำลังการผลิตของโรงไฟฟ้าพลังน้ำหรือความพร้อมจ่ายไฟฟ้าของโรงไฟฟ้าพลังน้ำ (Reliability) โดยตรง

2.   อุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้า (อุปกรณ์สนับสนุน) เช่น

-    Fire Protection System

-    Ventilation & Air Conditioning System

-    Crane

**อุปกรณ์สนับสนุน คือ อุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำที่หากเกิดปัญหาจะไม่ส่งผลกระทบต่อกำลังการผลิตของโรงไฟฟ้าพลังน้ำหรือความพร้อมจ่ายไฟฟ้าของโรงไฟฟ้าพลังน้ำ (Reliability) โดยตรง

3.   ตรวจสอบงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทั้ง PM และ CM ในระบบ โดยการเข้าไปในระบบเพื่อตรวจสอบงานที่จะต้องปฏิบัติในสัปดาห์ เพื่อนำมาวางแผนกำลังคน อุปกรณ์ และการเข้าปฏิบัติงาน

4.   จัดทำเอกสารประกอบการทำงานบำรุงรักษา โดยการรวบรวมข้อมูลจากคู่มือผู้ผลิต เหตุการณ์ ความรู้ ประสบการณ์ที่ผ่านมา และประวัติการบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลต่างๆ นำมาทำเป็นเอกสารเพื่อใช้ในการปฏิบัติงานให้เกิดประสิทธิผลสูงสุด

5.   เตรียมชิ้นส่วนอะไหล่และเครื่องมือพิเศษสำหรับงานบำรุงรักษา โดยสำรวจและจัดทำเป็นบัญชีหรือฐานข้อมูล เพื่อดำเนินการจัดหาหรือเตรียมอะไหล่ให้พร้อมกับงานบำรุงรักษาตลอดเวลา

6.   แก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นระหว่างงานบำรุงรักษา โดยใช้ความรู้ ความสามารถ และประสบการณ์ที่ผ่านมา หรือสอบถามจากผู้รู้ เพื่อนำมาปรับใช้กับงานที่เกิดขึ้นในขณะนั้นได้อย่างเหมาะสม

7.   รับรองรายงานผลการบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกล โดยตรวจสอบความถูกต้องของรายงานและให้ข้อเสนอแนะทีมงานได้

16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
	N/A

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
	N/A

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

18.1 เครื่องมือประเมิน ควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)

(1)   ข้อสอบข้อเขียนแบบปรนัย เช่น ทดสอบความรู้เกี่ยวกับการควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)

(2)   ข้อสอบข้อเขียนแบบอัตนัย เช่น ทดสอบความรู้เกี่ยวกับการควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)

(3)   การสัมภาษณ์เชิงเทคนิค เช่น การสอบสัมภาษณ์เกี่ยวกับการควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (PM)

18.2 เครื่องมือประเมิน ควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข (CM)

(1)   ข้อสอบข้อเขียนแบบปรนัย เช่น ทดสอบความรู้เกี่ยวกับการควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข (CM)

(2)   ข้อสอบข้อเขียนแบบอัตนัย เช่น ทดสอบความรู้เกี่ยวกับการควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข (CM)

(3)   การสัมภาษณ์เชิงเทคนิค เช่น การสอบสัมภาษณ์เกี่ยวกับการควบคุมการปฏิบัติงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงแก้ไข (CM)

หน่วยสมรรถนะ

ควบคุมงานบำรุงรักษาอุปกรณ์ทางกลโรงไฟฟ้าพลังน้ำเชิงป้องกัน (Preventive Maintenance: PM) และเชิงแก้ไข (Corrective Maintenance: CM)

กลับ

ยินดีต้อนรับ