อาชีพผู้ปฏิบัติงานทดสอบอุปกรณ์ไฟฟ้าแรงสูงในห้องปฏิบัติการ คุณวุฒิวิชาชีพระดับ 4

ISCO-08 3113 พนักงานประจำห้องปฏิบัติการวิศวกรรมไฟฟ้า

 

12.1  ความรู้เรื่องเครื่องจักรกลไฟฟ้า (Electrical Machines) 

12.2  ความรู้เรื่องวงจรไฟฟ้า (Electric Circuits) 

12.3  ความรู้เรื่องวิศวกรรมไฟฟ้าแรงสูง (High Voltage Engineering) 

 

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

1. ทักษะการระบุข้อมูลพิกัดและสภาพเบื้องต้นของสายไฟฟ้าแรงสูงหุ้มฉนวนและอุปกรณ์ประกอบที่ต้องการทดสอบ 

2. ทักษะการเลือกใช้เครื่องมือทดสอบและเครื่องมือวัดสำหรับการทดสอบ 

3. ทักษะการอ่านมาตรฐานที่เกี่ยวข้องเพื่อระบุเงื่อนไขในการทดสอบ 

4. ทักษะการสังเกตสิ่งผิดปกติระหว่างการทดสอบที่อาจนำไปสู่เหตุการณ์อันตราย 

5. ทักษะการทำงานร่วมกับผู้อื่น 

6. ทักษะการสื่อสารเพื่อการติดต่อประสานงานและการรายงานผล 

7. ทักษะการใช้งานโปรแกรมสำนักงานเพื่อการจัดทำรายงานผลทดสอบ 

 

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1. ความรู้เรื่องอุปกรณ์ไฟฟ้าแรงสูง (High Voltage Equipment) ของสายไฟฟ้าแรงสูงหุ้มฉนวนและอุปกรณ์ประกอบ 

2. ความรู้เรื่องเทคนิคการทดสอบไฟฟ้าแรงสูง (High Voltage Engineering Testing Techniques) 

3. ความรู้เรื่องเครื่องมือวัดและการวัด (Instruments and Measurements) 

4. หลักการและขั้นตอนการทดสอบสายไฟฟ้าแรงสูงหุ้มฉนวนและอุปกรณ์ประกอบ ประเภท Routine Tests, Type Tests และ Sample Tests 

5. คำศัพท์ภาษาอังกฤษทางเทคนิคในการปฏิบัติงาน 

 

หลักฐานที่ต้องการในหน่วยสมรรถนะนี้จะใช้ในการพิจารณาประกอบ ร่วมกันกับการประเมินตามเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รวมทั้งทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge) ซึ่งหลักฐานที่ต้องการ สามารถใช้ทดแทนความรู้และทักษะในหน่วยสมรรถนะนั้นได้ โดยเจ้าหน้าที่สอบจะพิจารณารายละเอียดตามความรู้และทักษะในหน่วยสมรรถนะนั้น ๆ และยกเว้นการสอบใน หน่วยสมรรถนะนั้นได้

(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence) หรือ 

1. ใบรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ 

2. แบบบันทึกผลการสังเกตการณ์ปฏิบัติงาน 

3. แบบรวบรวม/แฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio) การปฏิบัติงาน 

4. หลักฐานการอบรมด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสิ่งแวดล้อม 

(ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence) หรือ 

1. หลักฐานการศึกษา (ถ้ามี) 

2. หลักฐานการอบรมในหลักสูตรที่เกี่ยวข้อง (ถ้ามี) 

3. แบบบันทึกผลการสัมภาษณ์ (ถ้ามี) 

4. แบบบันทึกผลการสอบข้อเขียน (ถ้ามี) 

(ค) คำแนะนำในการประเมิน 

ผู้เข้ารับการประเมินสามารถนำหลักฐานการปฏิบัติงานและหลักฐานความรู้มาประกอบในการประเมิน โดยรวบรวมข้อมูลตามรายละเอียดที่แสดงใน Checklist รายการ 

(ง) วิธีการประเมิน 

1. พิจารณาหลักฐานความรู้ ที่ผู้เข้ารับการประเมินนำมาแสดง เช่น หลักฐานการศึกษา 

2. พิจารณาหลักฐานการปฏิบัติงาน เช่น ใบรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ

 

ขอบเขตของการประเมินสมรรถนะในหน่วยสมรรถนะนี้ ผู้เข้ารับการประเมินจะถูกประเมินทักษะและความรู้ในการทดสอบสายไฟฟ้าแรงสูงหุ้มฉนวนและอุปกรณ์ประกอบ ประเภท Routine Tests, Type Tests และ Sample Tests ในห้องปฏิบัติการ

(ก) คำแนะนำ 

ผู้เข้ารับการประเมินจะต้องนำเครื่องคิดเลขมาในการเข้าสอบด้วย 

(ข) คำอธิบายรายละเอียด 

1. สายไฟฟ้าแรงสูงหุ้มฉนวน มีขอบเขตคือ สายไฟฟ้าแรงสูงหุ้มฉนวนสำหรับพิกัดแรงดันตั้งแต่      1 kV (Um = 1.2 kV) ถึง 30 kV (Um = 36 kV) ตามมาตรฐาน IEC 60502-2:2014, Edition 3.0 

2. อุปกรณ์ประกอบ ประกอบด้วย 

- Indoor terminations และ Outdoor terminations 

- Straight joints, Branch joints และ Stop ends 

- Screened plug-in type separable connectors, Unscreened plug-in type separable connectors หรือ Bolted-type separable connectors 

3. รายการเครื่องมือที่ใช้ในการทดสอบ หมายถึง 

- เครื่องมือจ่ายแรงดัน 

- เครื่องมือจ่ายกระแส 

- เครื่องมือวัด 

4. Routine Tests มีขอบเขตคือ 

สายไฟฟ้าแรงสูงหุ้มฉนวน 

- Measurement of the electrical resistance of conductors 

- Partial discharge test 

- Voltage test 

- Electrical test on oversheath of the cable 

อุปกรณ์ประกอบ 

- ไม่มี 

5. Type Tests มีขอบเขตคือ 

สายไฟฟ้าแรงสูงหุ้มฉนวน: Electrical type Tests  

- Bending test

- Partial discharge test 

- Tan δ measurement

- Heating cycle test 

- Impulse test followed by a voltage test

- Voltage test for 4 h 

- Resistivity of semi-conducting screens

- Insulation resistance measurement at ambient temperature

- Insulation resistance measurement at maximum conductor temperature

สายไฟฟ้าแรงสูงหุ้มฉนวน: Non-electrical type Tests 

- Measurement of thickness of insulation

- Measurement of thickness of non-metallic sheaths

- Measurement of thickness of lead sheath

- Tests for determining the mechanical properties of insulation before and after ageing

- Tests for determining the mechanical properties of non-metallic sheaths before and after ageing

- Additional ageing test on pieces of completed cables

- Loss of mass test of PVC sheaths of type ST2

- Pressure test at high temperature on insulations and non-metallic sheaths

- Test on PVC insulation and sheaths at low temperatures

- Test for resistance of PVC insulation and sheaths to cracking (heat shock test)

- Ozone resistance test for EPR and HEPR insulations

- Hot set test for EPR, HEPR and XLPE insulations and elastomeric sheaths

- Oil immersion test for elastomeric sheaths

- Water absorption test on insulation

- Flame spread test on single cables

- Measurement of carbon black content of black PE oversheaths

- Shrinkage test for XLPE insulation

- Thermal stability test for PVC insulation

- Determination of hardness of HEPR insulation

- Determination of the elastic modulus of HEPR insulation

- Shrinkage test for PE oversheaths

- Strippability test for insulation screen

- Water penetration test 

อุปกรณ์ประกอบ 

- AC voltage Tests

- DC voltage Tests 

- Impulse voltage Tests

- Partial discharge test

- Tests at elevated temperature

- Heating cycles voltage test

- Thermal short-circuit test (screen)

- Thermal short-circuit test (conductor)

- Dynamic short-circuit test

- Humidity and salt fog Tests

- Impact test at ambient temperature

- Screen resistance measurement

- Screen leakage current measurement

- Screen fault current initiation test

- Operating force test

- Operating eye test

- Capacitive test point performance

6. Sample Tests มีขอบเขตคือ 

สายไฟฟ้าแรงสูงหุ้มฉนวน 

- Conductor examination 

- Measurement of thickness of insulation and of non-metallic sheaths

- Measurement of thickness of lead sheath

- Measurement of armour wires and tapes

- Measurement of external diameter 

- Voltage test for 4 h

- Hot set test for EPR, HEPR and XLPE insulations and elastomeric sheaths 

อุปกรณ์ประกอบ 

- ไม่มี

 

18.1 เครื่องมือประเมิน จัดเตรียมงานก่อนการทดสอบสายไฟฟ้าแรงสูงหุ้มฉนวนและอุปกรณ์ประกอบ 

(1) ข้อสอบข้อเขียนแบบปรนัย ได้แก่ ทดสอบความรู้เกี่ยวกับการตรวจสอบข้อมูลพิกัดของสายไฟฟ้าแรงสูงหุ้มฉนวนและอุปกรณ์ประกอบที่ต้องการทดสอบ รายการเครื่องมือที่ใช้ในการทดสอบ และเงื่อนไขในการทดสอบ 

(2) การสาธิตการปฏิบัติงาน ได้แก่ ให้สาธิตการตรวจสอบข้อมูลพิกัดและสภาพเบื้องต้นของสายไฟฟ้าแรงสูงหุ้มฉนวนและอุปกรณ์ประกอบ เลือกเครื่องมือที่ใช้ในการทดสอบตามรายการ และตรวจสอบสภาพแวดล้อมในการทดสอบ 

18.2 เครื่องมือประเมิน ทดสอบสายไฟฟ้าแรงสูงหุ้มฉนวนและอุปกรณ์ประกอบ ประเภท Routine Tests 

(1) ข้อสอบข้อเขียนแบบปรนัย ได้แก่ ทดสอบความรู้เกี่ยวกับวงจรทดสอบ ขั้นตอนการทดสอบ การบันทึกผลและการรายงานทดสอบผลสายไฟฟ้าแรงสูงหุ้มฉนวนและอุปกรณ์ประกอบ ประเภท Routine Tests 

(2) การสัมภาษณ์เชิงเทคนิค ได้แก่ การสอบสัมภาษณ์เกี่ยวกับการจัดเตรียมวงจรทดสอบ การปฏิบัติตามขั้นตอนการทดสอบ และการสังเกตสิ่งผิดปกติระหว่างการทดสอบสายไฟฟ้าแรงสูงหุ้มฉนวนและอุปกรณ์ประกอบ ประเภท Routine Tests 

18.3 เครื่องมือประเมิน ทดสอบสายไฟฟ้าแรงสูงหุ้มฉนวนและอุปกรณ์ประกอบ ประเภท Type Tests 

(1) ข้อสอบข้อเขียนแบบปรนัย ได้แก่ ทดสอบความรู้เกี่ยวกับวงจรทดสอบ ขั้นตอนการทดสอบ การบันทึกผลและการรายงานทดสอบผลสายไฟฟ้าแรงสูงหุ้มฉนวนและอุปกรณ์ประกอบ ประเภท Type Tests 

(2) การสัมภาษณ์เชิงเทคนิค ได้แก่ การสอบสัมภาษณ์เกี่ยวกับการจัดเตรียมวงจรทดสอบ การปฏิบัติตามขั้นตอนการทดสอบ และการสังเกตสิ่งผิดปกติระหว่างการทดสอบสายไฟฟ้าแรงสูงหุ้มฉนวนและอุปกรณ์ประกอบ ประเภท Type Tests 

18.4 เครื่องมือประเมิน ทดสอบสายไฟฟ้าแรงสูงหุ้มฉนวนและอุปกรณ์ประกอบ ประเภท Sample Tests 

(1) ข้อสอบข้อเขียนแบบปรนัย ได้แก่ ทดสอบความรู้เกี่ยวกับวงจรทดสอบ ขั้นตอนการทดสอบ การบันทึกผลและการรายงานทดสอบผลสายไฟฟ้าแรงสูงหุ้มฉนวนและอุปกรณ์ประกอบ ประเภท Sample Tests 

(2) การสัมภาษณ์เชิงเทคนิค ได้แก่ การสอบสัมภาษณ์เกี่ยวกับการจัดเตรียมวงจรทดสอบ การปฏิบัติตามขั้นตอนการทดสอบ และการสังเกตสิ่งผิดปกติระหว่างการทดสอบสายไฟฟ้าแรงสูงหุ้มฉนวนและอุปกรณ์ประกอบ ประเภท Sample Tests