หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

การใช้เครื่องมือหรืออุปกรณ์พื้นฐานตรวจสอบอัญมณี

สาขาวิชาชีพอัญมณี เครื่องประดับ และโลหะมีค่า


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ GEM-BJDQ-037B

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ การใช้เครื่องมือหรืออุปกรณ์พื้นฐานตรวจสอบอัญมณี

3. ทบทวนครั้งที่ /

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

1. อาชีพนักวิเคราะห์พลอยสี



2. อาชีพนักวิเคราะห์เพชร


1 7313 ช่างทำเครื่องเพชรพลอยและรูปพรรณ และโลหะมีค่า

6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)
หน่วยสมรรถนะนี้ใช้กับผู้ปฎิบัติงานในห้องปฏิบัติการตรวจสอบอัญมณี หรือผู้ปฏิบัติงานที่เกี่ยวข้องกับการตรวจสอบอัญมณีในอุตสาหกรรมอัญมณีและเครื่องประดับ โดยมีการใช้เครื่องมือหรืออุปกรณ์พื้นฐานในการตรวจสอบอัญมณี หน่วยสมรรถนะนี้ใช้ในสภาพแวดล้อมในรูปแบบของการทำงานแบบประจำที่เกี่ยวข้องกับการตรวจสอบอัญมณี ผู้ปฏิบัติงานต้องมีความรู้และทักษะในเรื่องของเครื่องมือหรืออุปกรณ์พื้นฐานตรวจสอบอัญมณี เพื่อที่จะให้ผู้ปฏิบัติงานสามารถใช้เครื่องมือหรืออุปกรณ์ตรวจสอบอัญมณีได้เบื้องต้น และสามารถทำงานตามข้อกำหนดของหน่วยงานที่ทำงานได้

7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)
กลุ่มวิชาชีพอัญมณีและเครื่องประดับ

9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
N/A

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)
N/A

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รหัส PC
(ตามเล่มมาตรฐาน)
รหัส PC
(จากระบบ)
50000101

เตรียมเครื่องมือและบำรุงรักษาเครื่องมือตรวจสอบอัญมณี

1. ตรวจสภาพความพร้อมของเครื่องมือหรืออุปกรณ์ตรวจสอบอัญมณีให้อยู่ในสภาพพร้อมใช้งาน

50000101.01 159530
50000101

เตรียมเครื่องมือและบำรุงรักษาเครื่องมือตรวจสอบอัญมณี

2. ตรวจสภาพความพร้อมของอุปกรณ์ระบบไฟฟ้าที่เชื่อมต่อกับเครื่องมือหรืออุปกรณ์ตรวจสอบอัญมณี

50000101.02 159531
50000101

เตรียมเครื่องมือและบำรุงรักษาเครื่องมือตรวจสอบอัญมณี

3. จัดเก็บและทำความสะอาดเครื่องมือหรืออุปกรณ์ภายหลังการตรวจสอบ

50000101.03 159532
50000102

ใช้เครื่องมือหรืออุปกรณ์ตรวจสอบอัญมณี

1. ใช้เครื่องมือหรืออุปกรณ์ตรวจสอบอัญมณีตามหลักการของเครื่องมือ

50000102.01 159533
50000102

ใช้เครื่องมือหรืออุปกรณ์ตรวจสอบอัญมณี

2. อ่านค่าจากเครื่องมือตรวจสอบอัญมณี

50000102.02 159534
50000102

ใช้เครื่องมือหรืออุปกรณ์ตรวจสอบอัญมณี

3. บันทึกผลที่ได้จากการอ่านค่าเครื่องมือตรวจสอบอัญมณี

50000102.03 159535
50000102

ใช้เครื่องมือหรืออุปกรณ์ตรวจสอบอัญมณี

4. วิเคราะห์ผลจากการใช้เครื่องมือตรวจสอบอัญมณี

50000102.04 159536

12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)
N/A

13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

1. แสดงการใช้เครื่องมือตรวจสอบอัญมณี



2. แสดงการตรวจสอบความพร้อมของเครื่องมือตรวจสอบก่อนและหลังปฏิบัติงาน



3. แสดงการจัดเก็บและดูแลรักษาเครื่องมือตรวจสอบอัญมณี



4. สามารถอ่านค่าจากเครื่องมือตรวจสอบอัญมณี



5. บันทึกผลการทดสอบการปฏิบัติงาน



6. สามารถวิเคราะห์ผลจากการใช้เครื่องมือตรวจสอบอัญมณี

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1. ความรู้ ความเข้าใจในเครื่องมือหรืออุปกรณ์ตรวจสอบอัญมณี ได้แก่ หลักการทำงานของเครื่องมือ ข้อจำกัด วิธีการนำไปใช้งาน การวิเคราะห์ผลที่ได้จากการทดสอบ การจัดเก็บและบำรุงรักษา



2. ความรู้เกี่ยวกับการเลือกใช้เครื่องมือหรืออุปกรณ์ตรวจสอบอัญมณีให้เหมาะสมกับลักษณะของอัญมณีที่ทำการทดสอบ


14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

หลักฐานที่ต้องการจะกำหนดข้อแนะนำเกี่ยวกับการประเมิน และควรที่จะใช้ประกอบร่วมกันกับเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Performance Criteria) และทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)



(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)



1. แสดงการใช้เครื่องมือตรวจสอบอัญมณี



2. แสดงการตรวจสอบความพร้อมของเครื่องมือตรวจสอบก่อนและหลังปฏิบัติงาน



3. แสดงการจัดเก็บและดูแลรักษาเครื่องมือตรวจสอบอัญมณี



4. ใบบันทึกผลการสาธิตการปฏิบัติงาน



(ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)



1. อธิบายเกี่ยวกับหลักการทำงานของเครื่องมือตรวจสอบ



2. อธิบายเกี่ยวกับข้อจำกัดของเครื่องมือตรวจสอบ



3. อธิบายเกี่ยวกับวิธีการใช้งานของเครื่องมือตรวจสอบ



4. อธิบายเกี่ยวกับการวิเคราะห์ผลที่ได้จากการทดสอบ



5. อธิบายเกี่ยวกับการจัดเก็บและบำรุงรักษาเครื่องมือตรวจสอบ



6. ใบบันทึกผลการทดสอบข้อเขียน



 (ค) คำแนะนำในการประเมิน



ผู้ประเมินตรวจประเมินเกี่ยวกับการใช้เครื่องมือตรวจสอบอัญมณีด้วยวิธีพื้นฐาน โดยพิจารณาจากหลักฐานที่เกี่ยวข้อง ทั้งหลักฐานการปฏิบัติงาน และหลักฐานด้านความรู้



 (ง) วิธีการประเมิน



1. ข้อสอบข้อเขียน แบบทดสอบปรนัย ชนิด 4 ตัวเลือก



2. การสาธิตการปฏิบัติงาน


15. ขอบเขต (Range Statement)

(ก) คำแนะนำ



ผู้เข้ารับการประเมินต้องมีความรู้และทักษะในเรื่องของเครื่องมือหรืออุปกรณ์ตรวจสอบอัญมณีด้วยวิธีพื้นฐาน  ซึ่งเน้นถึงการปฏิบัติในห้องปฏิบัติการตรวจสอบอัญมณี และอัญมณีในหน่วยสมรรถนะนี้เป็นชนิดที่ผ่านการเจียระไนแล้ว แต่ยังไม่เข้าตัวเรือนเครื่องประดับ ผู้เข้าประเมินควรมีความรู้และทักษะที่สำคัญในการใช้เครื่องมือตรวจสอบอัญมณี ได้แก่ หลักการทำงานของเครื่องมือ ข้อจำกัด วิธีการใช้งาน การจัดเก็บ และการดูแลรักษา



(ข) คำอธิบายรายละเอียด



ในหน่วยสมรรถนะนี้ ครอบคลุมเครื่องมือหรืออุปกรณ์พื้นฐานตรวจสอบอัญมณี ดังนี้




  • แว่นกำลังขยาย 10 เท่า (10x Lens หรือ Loupe)

  • แผ่นกรองสี (Chelsea filter)

  • ไดโครสโคป (Dichroscope)

  • กล้องจุลทรรศน์อัญมณี (Gem stereo-microscope)

  • เครื่องชั่งแบบไฮโดรสแตติก (Hydrostatic balance)

  • โพลาริสโคป (Polariscope) และแท่งแก้ว (Conoscope)

  • รีแฟรกโตมิเตอร์ (Refractometer)

  • สเปกโทรสโคป (Spectroscope)

  • หลอดรังสีอัลตราไวโอเลต (UV-lamp)


16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
N/A

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
N/A

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

18.1 เครื่องมือการประเมิน



1. ข้อสอบข้อเขียน แบบทดสอบปรนัย ชนิด 4 ตัวเลือก



2. การสาธิตการปฏิบัติงาน



ดูรายละเอียดจากคู่มือการประเมิน



ยินดีต้อนรับ