209 ช่างเทคนิคซ่อมบำรุงทางรถไฟ

00001 ปฏิบัติงานกับไฟฟ้าแรงสูงบนทางวิ่งรถไฟฟ้าตามหลักความปลอดภัย

00002 ปฏิบัติงานในที่สูงตามหลักความปลอดภัย

00003 ปฏิบัติงานในที่อับอากาศตามหลักความปลอดภัย

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

1. ทักษะการสื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพในระหว่างการปฏิบัติงาน


2. ทักษะการปฏิบัติงานตามคู่มือ/แผนการปฏิบัติงานซ่อมบำรุงหมอนรองราง


3. ทักษะการทำงานร่วมกับผู้อื่นในระหว่างการปฏิบัติงานอย่างมีประสิทธิภาพ


4. ทักษะการแก้ไขปัญหา/เหตุการเฉพาะหน้าในการปฏิบัติงานซ่อมบำรุงหมอนรองราง


5. ทักษะการอ่านค่าพิกัด/ค่ามาตรฐานต่างๆ ของวัสดุและงานที่เกี่ยวข้อง


6. ทักษะการใช้เครื่องมือและอุปกรณ์ในการติดตั้ง/เปลี่ยนหมอนรองราง


7. ทักษะการทำงานอย่างเป็นระบบโดยปราศจากการบาดเจ็บของตนเองและผู้อื่นหรือเกิดความเสียหายของเครื่องมือและอุปกรณ์


8. ทักษะการติดตั้ง/เปลี่ยนหมอนรองราง


9. ทักษะการปรับตั้งระยะความกว้างของรางรถไฟหรือขนาดทาง (Track Gauge)


10. ทักษะการเลือกและใช้อุปกรณ์ป้องกันภัยส่วนบุคคล


11. ทักษะการบำรุงรักษาเครื่องมือและอุปกรณ์ในการซ่อมบำรุงทาง


12. ทักษะการเขียนรายงาน

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1. ความปลอดภัยในการปฏิบัติงานซ่อมบำรุงทางรถไฟ


2. ขั้นตอนการติดตั้ง/เปลี่ยนหมอนรองราง


3. ปัญหาที่อาจเกิดขึ้นในระหว่างการติดตั้ง/เปลี่ยนหมอนรองราง


4. ข้อกำหนด/มาตรฐานในการจัดระยะหมอน


5. เครื่องมือเครื่องจักรที่ต้องใช้ในการติดตั้ง/เปลี่ยนหมอนรองราง


6. การรวบรวมข้อมูลและเขียนรายงาน

(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)

1. หนังสือรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ หรือ


2. แบบฟอร์มบันทึกภาระงานที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะนี้ หรือ


3. แฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio) หรือ


4. หนังสือรับรองการผ่านงานที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะนี้จากสถานประกอบการ

(ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

1. ใบรับรองผลการศึกษา หรือ


2. ใบรับรองผ่านการอบรมในหลักสูตรด้านการซ่อมบำรุงทางรถไฟ หรือ


3. ประกาศนียบัตร/วุฒิบัตรผ่านการอบรมในหลักสูตรที่เกี่ยวข้องกับงานก่อสร้าง/ซ่อมบำรุงทางรถไฟ

(ค) คำแนะนำในการประเมิน

      ผู้ที่เข้ารับการประเมินในหน่วยสมรรถนะนี้ จะต้องแสดงหลักฐานการปฏิบัติงานและหลักฐานความรู้ ที่มีประเด็นและจุดสังเกตของหลักฐานสอดคล้องกับรายละเอียดที่ระบุไว้ในหน่วยสมรรถนะนี้

วิธีการประเมิน

1. การประเมินความรู้และทักษะปฏิบัติในหน่วยสมรรถนะนี้ จะต้องดำเนินการโดยองค์กรที่มีหน้าที่รับการรับรองสมรรถนะของบุคคลตามมาตรฐานอาชีพที่ขึ้นทะเบียนเท่านั้น


2. การประเมินความรู้ในหน่วยสมรรถนะนี้ กำหนดให้ทำการสอบข้อเขียนแบบปรนัย 4 ตัวเลือก ส่วนการประเมินทักษะการปฏิบัติงานนั้น กำหนดให้ทำการสัมภาษณ์ ก่อนสาธิตการปฏิบัติงานภายใต้การจำลองสถานการณ์ที่เหมาะสมกับการประเมิน หรืออาจจะพิจารณาจากแฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio)

(ก) คำแนะนำ

1. สำหรับผู้เข้ารับการประเมินในหน่วยสมรรถนะนี้ ต้องสามารถปฏิบัติงานซ่อมบำรุงหมอนไม้ (Timber Sleeper) แก้ไข/ปรับตั้งระยะความกว้างของรางรถไฟหรือขนาดทาง (Track Gauge) ได้อย่างถูกต้องตามขั้นตอนและมาตรฐานที่กำหนดในคู่มือการปฏิบัติงาน รวมทั้งเลือกใช้เครื่องมือ เครื่องจักร และวัสดุอุปกรณ์ที่เกี่ยวข้องกับงานได้อย่างเหมาะสม นอกจากนี้ ผู้เข้ารับการประเมินควรเตรียมหลักฐานที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะนี้ ทั้งหลักฐานการปฏิบัติงาน และหลักฐานความรู้ มาเพื่อประกอบการพิจารณาด้วย


2. สำหรับเจ้าหน้าที่สอบจะต้องพิจารณาหลักฐานการปฏิบัติงานและหลักฐานความรู้ให้ตรงตามที่ระบุไว้ในหน่วยสมรรถนะนี้

(ข) คำอธิบายรายละเอียด

1. การติดตั้ง/เปลี่ยนหมอนอาจรวมถึง:

• การวางรางใหม่


• การเปลี่ยนหมอนบางส่วนในทางเดิม


• การเปลี่ยนหมอนทั้งหมดในทางเดิม


• การเปลี่ยนหมอนทั้งหมดจากชนิดหนึ่งไปเป็นอีกชนิดหนึ่งในทางเดิม


• การเปลี่ยนหมอนบางส่วนจากชนิดหนึ่งไปเป็นอีกชนิดหนึ่งในทางเดิม

2. การซ่อมแซมหมอนอาจรวมถึง:

• การเจาะรูใหม่ในหมอนไม้


• การเปลี่ยนแผ่นหมอนรองรางใหม่


• การเปลี่ยนวัสดุ Insulator


• การเปลี่ยนหมอนที่แตกหักหรือชำรุดเสียหาย

3. ชนิดของหมอนรองราง:

• หมอนไม้


• หมอนคอนกรีต


• หมอนเหล็ก

4. ระยะห่างของหมอนอาจจะแตกต่างกันเนื่องจาก:

• มิติของราง


• ชนิดของรอยต่อ


• ชนิดของหมอนรองราง


• ปริมาณการใช้จราจรและประเภทชั้นทาง

5. การถอดและใส่หมอน:

• ด้วยเครื่องจักรกล


• ด้วยแรงคน

6. ขอบเขตการปฏิบัติงานซ่อมบำรุงหมอน:

• เปลี่ยนหมอนที่ชำรุด


• จัดหมอนให้ได้ระยะที่ถูกต้อง


• จัดหมอนที่เฉให้ได้ฉาก


• เปลี่ยนเครื่องยึดเหนี่ยวรางที่ชำรุดหรือเสื่อมคุณภาพ


• หยอดน้ำมันสลักเกลียวยึดคลิ๊ป


• แยกรางให้ถูกต้อง


• จัดแผ่นยางรองรางและแท่นยางรองคลิ๊ปให้อยู่ในลักษณะที่ถูกต้อง


• จัดคลิ๊ปให้อยู่ในลักษณะที่ถูกต้อง


• ดัดแนวรางให้ถูกต้องทั้งทางตรงและทางโค้ง

7. เครื่องมือที่ต้องใช้ในการซ่อมบำรุงหมอน:

• ฆ้อนตีตะปูราง / ฆ้อนใหญ่ / ฆ้อนไม้


• คีมหามหมอน


• คราดยาว / คราดสั้น


• โซ่ขึ้นหมอน / โซ่ล่ามรถ


• ชะแลงดัดราง / ชะแลงกีบหมู


• เหล็กกะรางธรรมดา / เหล็กกระทุ้งหิน


• บิเตอร์มือ


• ประแจเลื่อน / ประแจปากตาย / ประแจกระบอก / ประแจบ๊อกซ์ขนาดต่างๆ


• แม่แรงยกราง


• พลั่ว, เสียม, จอบ


• เครื่องจัดระยะหมอน

8. วิธีการสื่อสารอาจรวมถึง:

• การใช้วิทยุสื่อสาร / โทรศัพท์มือถือ


• การให้สัญญานมือ

9. การแจ้งข้อมูล:

• ผ่านระบบอิเล็คทรอนิกส์


• เขียนลงในแบบฟอร์ม/เอกสาร/แผนงาน


• สื่อสารด้วยปากเปล่าแบบ Face-to-face

10. เครื่องมือและอุปกรณ์ป้องกันภัยส่วนบุคคลที่ต้องใช้ในระหว่างการปฏิบัติงาน:

• เสื้อกั๊กความปลอดภัยสะท้อนแสง


• อุปกรณ์ป้องกันเสียง


• อุปกรณ์ป้องกันใบหน้าและดวงตา เช่น แว่นกันแดด, แว่นตานิรภัย, หน้ากากกันฝุ่น


• หมวกนิรภัย


• ถุงมือ


• รองเท้านิรภัย


• วิทยุสื่อสาร / โทรศัพท์มือถือ


• ไฟฉาย


• ป้ายสัญญานต่างๆ


• ธงสัญญาน: สีเขียว สีแดง

11. ข้อมูล/เอกสารต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง:

• คู่มือการปฏิบัติงาน นโยบาย และกระบวนการปฏิบัติงานขององค์กร/สถานประกอบการ


• สมุดบันทึก/เก็บข้อมูล


• ขั้นตอนการปฏิบัติงานในภาคสนาม


• คำแนะนำด้านเทคนิค


• คู่มือการผลิต หรือคำแนะนำการใช้อุปกรณ์ในการปฏิบัติงาน และคู่มือการใช้งาน


• คู่มือความปลอดภัยในการทำงาน


• แผน QA /การควบคุมข้อมูลและเอกสาร


• เงื่อนไข/สัญญา/ข้อตกลงในการปฏิบัติงาน

การประเมินในหน่วยสมรรถนะนี้ กำหนดให้เลือกใช้การประเมินจากวิธีดังต่อไปนี้

1. เครื่องมือประเมินการเตรียมเครื่องมือและวัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ในการซ่อมบำรุง

• ข้อสอบข้อเขียน แบบปรนัย 4 ตัวเลือก


• สัมภาษณ์

2. เครื่องมือประเมินการเปลี่ยนและติดตั้งหมอนรองราง

• ข้อสอบข้อเขียน แบบปรนัย 4 ตัวเลือก


• สาธิตการปฏิบัติงานในสถานการณ์จำลอง


• พิจารณาจากแฟ้มสะสมผลงาน (Portfolio)

3. เครื่องมือประเมินการแก้ไข/ปรับตั้งขนาดทาง (Track Gauge)

• ข้อสอบข้อเขียน แบบปรนัย 4 ตัวเลือก


• สาธิตการปฏิบัติงานในสถานการณ์จำลอง

4. เครื่องมือประเมินการตรวจสอบความเรียบร้อยของงานหลังการซ่อมบำรุง

• ข้อสอบข้อเขียน แบบปรนัย 4 ตัวเลือก


• สาธิตการปฏิบัติงานในสถานการณ์จำลอง