หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

ออกแบบระบบเกษตรตามวัตถุประสงค์

สาขาวิชาชีพเกษตรกรรม


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ ARC-WWTF-395A

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ ออกแบบระบบเกษตรตามวัตถุประสงค์

3. ทบทวนครั้งที่ 1 / 2564

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)

รหัสอาชีพ  ISCO-08    

2132 ผู้ให้คำปรึกษาด้านการเกษตร การป่าไม้ และการประมง

3142 ที่ปรึกษาและผู้ชำนาญด้านเกษตรกรรม

2133 นักนิเวศวิทยา

2133 ที่ปรึกษาด้านสิ่งแวดล้อม

 



6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)
ผู้ที่ผ่านหน่วยสมรรถนะนี้สามารถออกแบบการใช้พื้นที่เพื่อทำการเกษตรได้ตามวัตถุประสงค์ วิเคราะห์พื้นที่เพื่อกำหนดระบบเกษตรได้ตามความต้องการของลูกค้า รวมทั้งทำการวิเคราะห์ชุมชนและสังคมในพื้นที่ทำเกษตรก่อนการออกแบบระบบเกษตร และสามารถออกแบบผังฟาร์มได้

7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)
กลุ่มอาชีพที่เกี่ยวข้องทางด้านเกษตรกรรม เช่น สาขาเกษตรปราดเปรื่อง สาขาเทคโนโลยีการเกษตรสาขาส่งเสริมการเกษตร สาขาเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำเศรษฐกิจ สาขาเกษตรกรรมตามแนวพระราชดำเริเศรษฐกิจพอเพียง สาขาเพาะปลูกพืชเศรษฐกิจ 

9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
-N/A-

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)
กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับที่ดิน-    พรบ. การขุดดินถมดิน พ.ศ. 2543-    พรบ. การเช่าที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ.2524 และที่แก้ไขเพิ่มเติม-    พรบ. พัฒนาที่ดิน พ.ศ.2551-    พรบ. ปฎิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. 2558-    พรบ. การปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2532กฎหมายสิ่งแวดล้อม-    พรบ. ส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อม พ.ศ. 2535-    มาตรฐานน้ำทิ้งจากฟาร์มสุกร-    กฎหมาย/มาตรฐาน อื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง 

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รหัส PC
(ตามเล่มมาตรฐาน)
รหัส PC
(จากระบบ)
321

วิเคราะห์ความต้องการและกำหนดระบบเกษตรตามความต้องการของลูกค้า

1. รับข้อมูลและวิเคราะห์ความต้องการทำเกษตรของลูกค้า

321.01 150986
321

วิเคราะห์ความต้องการและกำหนดระบบเกษตรตามความต้องการของลูกค้า

2. วิเคราะห์พื้นที่เกษตรและระบบเกษตรที่เหมาะสมกับพื้นที่

321.02 150987
321

วิเคราะห์ความต้องการและกำหนดระบบเกษตรตามความต้องการของลูกค้า

3. ให้คำแนะนำและกำหนดระบบเกษตรตามความต้องการของลูกค้า

321.03 150988
322

วิเคราะห์ชุมชนโดยรอบและสังคมในพื้นที่ทำเกษตร

1. กำหนดประเด็นที่ต้องการศึกษา

322.01 150989
322

วิเคราะห์ชุมชนโดยรอบและสังคมในพื้นที่ทำเกษตร

2. วางแผนการวิเคราะห์ชุมชนและสังคมแบบมีส่วนร่วม

322.02 150990
322

วิเคราะห์ชุมชนโดยรอบและสังคมในพื้นที่ทำเกษตร

3. รับฟังความคิดเห็นของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในชุมชน

322.03 150991
322

วิเคราะห์ชุมชนโดยรอบและสังคมในพื้นที่ทำเกษตร

4. วิเคราะห์ปัญหาและและความต้องการ

322.04 150992
323

ออกแบบผังฟาร์ม/ภูมิทัศน์ฟาร์ม

1. รวบรวมข้อมูลเพื่อการออกแบบ (ความต้องการจากเจ้าของฟาร์ม/ข้อมูลผลการวิเคราะห์พื้นที่)

323.01 150993
323

ออกแบบผังฟาร์ม/ภูมิทัศน์ฟาร์ม

2. ออกแบบภูมิทัศน์ฟาร์ม

323.02 150994
323

ออกแบบผังฟาร์ม/ภูมิทัศน์ฟาร์ม

3. ออกแบบผังฟาร์ม

323.03 150995

12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)

-N/A-


13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

- ทักษะในการประยุกต์ใช้หลักการเกษตรกับการทำงาน

- ทักษะในการคิดประยุกต์ วิเคราะห์ วางแผน

- ทักษะในการปรับบริบทการทำงานให้เข้ากับสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลง

- ทักษะในการออกแบบ

- ทักษะในการสื่อสาร

- ทักษะการออกแบบเชิงภูมิสังคม (Geosocial)

 

(ข) ความต้องการด้านความรู้

- ความรู้เกี่ยวกับลักษณะพื้นที่ พืช สัตว์ ประมง ในพื้นที่

- ความรู้เกี่ยวกับระบบเกษตร

- ความรู้เกี่ยวกับลักษณะชุมชนในพื้นที่ทำเกษตร

- ความรู้เกี่ยวกับการทำฟาร์มเกษตรและการจัดวางผังฟาร์ม

- ความรู้ในหลักการการออกแบบ

- ความรู้เกี่ยวกับสารเคมีอันตรายในการทำฟาร์ม

- ความรู้เกี่ยวกับกฎหมาย/มาตรฐาน ที่เกี่ยวข้องกับหน่วยสมรรถนะ

- ความรู้เกี่ยวกับหลักการออกแบบเชิงภูมิสังคม (Geosocial)

 


14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)

หลักฐานที่ต้องการจะใช้ในการพิจารณาประกอบร่วมกันกับการประเมินตามเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รวมทั้งทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)



(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)

-หลักฐานการออกแบบระบบเกษตร



 (ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence)

- หลักฐานการอบรมที่เกี่ยวข้องกับการออกแบบระบบเกษตร

- หลักฐานการอบรมที่เกี่ยวข้องกับการวิเคราะห์ชุมชน



(ค) คำแนะนำในการประเมิน

-N/A-



(ง) วิธีการประเมิน

    ผู้ประเมินทำการประเมินตามรายละเอียดในหน่วยสมรรถนะโดย

1.    พิจารณาจากหลักฐานความรู้/สัมภาษณ์

2.    พิจารณาจากหลักฐานการฝึกอบรมในหลักสูตรที่เกี่ยวข้อง

 


15. ขอบเขต (Range Statement)



ขอบเขตของการประเมินสมรรถนะในหน่วยสมรรถนะนี้ ผู้เข้ารับการประเมินจะถูกสัมภาษณ์ตามรายละเอียดในหน่วยสมรรถนะ 



(ก)    คำแนะนำ 

-N/A-



(ข) คำอธิบายรายละเอียด 

            การออกแบบ หมายถึง การถ่ายทอดรูปแบบจากความคิดออกมาเป็นผลงาน ที่ผู้อื่น

สามารถมองเห็น รับรู้ หรือสัมผัสได้ เพื่อให้มีความเข้าใจในผลงานร่วมกัน ผู้ที่ออกแบบจะเรียกว่า

“นักออกแบบ” ซึ่งหมายถึงคนที่ทางานวิชาชีพในสาขาการออกแบบที่แตกต่างกันไป โดยใช้ความรู้

ความสามารถในเรื่องต่างๆ ทั้งด้านศาสตร์และศิลป์ หลอมรวมกันเพื่อใช้ในการออกแบบงานนั้นๆ



ระบบเกษตรที่เหมาะสมกับพื้นที่: การประยุกต์ใช้ระบบเกษตรตามสภาพพื้นที่เป็นการนำระบบที่ลูกค้า/เจ้าของที่ดินต้องการ เช่น การทำเกษตรแบบผสมผสาน การทำเกษตรอินทรีย์ เกษตรทฤษฎีใหม่ เป็นต้น มาประยุกต์การทำงานให้เข้ากับสภาพพื้นที่ โดยมีขั้นตอนการทำงาน เช่น ตรวจสอบพันธ์พืช/สัตว์ ที่สามารถเพาะปลูกและเลี้ยงได้ในพื้นที่ ตามกิจกรรมที่ลูกค้าต้องการ ในแต่ละกิจกรรมอาจมีรายละเอียดปลีกย่อย เช่น ระบบการเกษตรแบบผสมผสานที่มีการใช้สารเคมี หลีกเลี่ยงการใช้สารเคมี หรือเกษตรธรรมชาติ มีสัตว์หรือพื้ช



รูปแบบกิจกรรมเป็นตัวกำหนด เช่น 

- กิจกรรมพืชเป็นหลัก โดยมีรายได้หลักจากพืช

- กิจกรรมเลี้ยงสัตว์เป็นหลัก โดยมีรายได้หลักจากการเลี้ยงสัตว์

- กิจกรรมประมงเป็นหลัก โดยมีรายได้หลักจากการประมง

- กิจกรรมไร่นาป่าผสมหรือวนเกษตรเป็นหลัก มีการจัดการป่าไม้เป็นหลักร่วมกับการเกษตรทุกแขนง



ลักษณะของสภาพพื้นที่เป็นตัวกำหนดระบบเกษตร เช่น ระบบเกษตรแบบผสมผสานในพื้นที่สูงระบบเกษตรผสมผสานในพื้นที่ราบเชิงเขา ระบบเกษตรผสมผสานในพื้นที่ดอน ระบบเกษตรผสมผสานในพื้นที่ราบลุ่ม

อ้างอิง: กรมวิชาการเกษตร 



การจัดวางระบบฟาร์ม เช่น ระบบน้ำ ระบบระบายอากาศ ระบบน้ำทิ้ง ระบบควบคุมอัตโนมัติ ระบบทำความเย็น ระบบเทคโนโลยีต่างๆ จะต้องมีการจัดวางในช่วงของการออกแบบ



ขั้นตอนการจัดวางผังฟาร์ม มีองค์ประกอบดังต่อไปนี้

1. ศึกษาบริบทเกี่ยวกับงานที่จะวางผัง ซึ่งฟาร์มแต่ละประเภทจะมีบริบทที่แตกต่างกันตามรายละเอียดที่เจ้าของฟาร์มหรือเจ้าของโครงการต้องการ ในฐานะผู้ว่าจ้าง รายละเอียดที่ผู้ว่าจ้างมีความประสงค์จะให้ผู้รับจ้างทำอะไรบ้าง เช่น 1) การบอกขอบเขตของงานให้ชัดเจน 2) ระยะเวลาที่ต้องการ 3) สิ่งที่ผู้ว่าจ้างต้องการให้ดำเนินการ 4) มีกี่ขั้นตอนและแต่ละขั้นตอนประกอบด้วยอะไรบ้าง 5) ผลกระทบจากการปฏิบัติงานตามสัญญาและการผิดสัญญา และ 6) วิธีการดูแลงานของผู้ว่าจ้าง

2. ศึกษาองค์ประกอบของงาน ที่จำเป็นต้องมีตามประเภทของฟาร์มอย่างละเอียด  โดยอาจศึกษาจากตำราง และศึกษาโครงสร้างของฟาร์มแต่ละประเภท

3.วิเคราะห์สภาพที่ตั้งฟาร์ม ต้องทำโดยละเอียด ต้องทำการสำรวจเพื่อให้ได้ข้อมูลที่ถูกต้องทั้งสภาพแวดล้อมภายในและข้างเคียง โดยเฉพาะข้อมูลที่เป็นประโยชน์ เช่น แหล่งน้ำ แม่น้ำ ลำคลอง ทางระบายน้ำตามธรรมชาติ ระบบโครงสร้างพื้นฐาน ภูมิประเทศ/ภูมิทัศน์ ทรัพยากรธรรมชาติ เพื่อที่จะช่วยในการใช้ประโยชน์จากที่ดินให้เกิดประโยชน์สูงสุด เลือกประเภทของฟาร์มได้อย่างเหมาะสมและง่ายต่อการบริหารจัดการฟาร์ม

4. ศึกษาปัจจัยที่สนับสนุนต่างๆ เช่น การคมนาคมขนส่ง การสาธารณูปโภค ระบบการสื่อสารและโทรคมนาคม แหล่งน้ำ แหล่งเก็บขยะ ปฏิกูล การกำจัด บ่อบำบัด

5. ศึกษาประชากรข้างเคียงและเพื่อนบ้าน การตั้งถิ่นฐาน ประชากรดั้งเดิม สภาพสังคมความเป็นอยู่

6. ศึกษาพื้นที่ทางธรรมชาติ โดยสภาพทางธรรมชาติหรือพื้นที่ข้างเคียงควรสงวนไว้ซึ่งความอุดมสมบูรณ์และสภาพทางธรรมชาติ

7. กำหนดวิสัยทัศน์ฟาร์ม เพื่อการพัฒนาฟาร์มรองรับการเปลี่ยนแปลง สะท้อนต่อการดำเนินธุรกิจของฟาร์มและเพื่อสร้างแรงบันดาลใจให้กับผู้เกี่ยวข้องกับฟาร์มดำเนินธุรกิจฟาร์มให้บรรลุเป้าหมาย

 


16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
-N/A-

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
-N/A-

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)

-    ข้อสอบข้อเขียน ข้อสอบปรนัย 4 ตัวเลือก (ทดสอบความรู้ตามเกณฑ์การปฎิบัติงาน)

-    ข้อสัมภาษณ์ ตามรายละเอียดในหน่วยสมรรถนะโดยวัดความรู้และทักษะในการปฏิบัติงาน โดยผู้เข้ารับการประเมินสามารถนำหลักฐานการปฎิบัติงาน (Portfolio) มาเป็นส่วนประกอบการสัมภาษณ์ได้ (ถ้ามี) โดยเจ้าหน้าที่สอบจะพิจารณาควบคู่กับการสัมภาษณ์ โดยมีรายละเอียดเบื้องต้นตาม Check-list

 



ยินดีต้อนรับ