หน่วยสมรรถนะ
จัดการปลูกพืช เลี้ยงสัตว์และสัตว์น้ำ แบบผสมผสาน
สาขาวิชาชีพเกษตรกรรม
รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ
1. รหัสหน่วยสมรรถนะ | ARC-BPJI-200A |
2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ | จัดการปลูกพืช เลี้ยงสัตว์และสัตว์น้ำ แบบผสมผสาน |
3. ทบทวนครั้งที่ | N/A / 2564 |
4. สร้างใหม่ |
![]() |
ปรับปรุง |
![]() |
5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification) | |
อาชีพเกษตรกรตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง ด้านทฤษฎีใหม่ อาชีพเกษตรกรตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง ด้านเกษตรผสมผสาน |
6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency) | |
หน่วยนี้เกี่ยวข้องกับการจัดการปลูกพืช เลี้ยงสัตว์และสัตว์น้ำ แบบผสมผสาน ประกอบด้วยการจัดระบบการปลูกพืชที่มีลักษณะเกื้อกูลกัน การจัดระบบการปลูกพืช เลี้ยงสัตว์และสัตว์น้ำที่มีลักษณะเกื้อกูลกัน และการจัดการผลผลิตตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง ผู้ปฏิบัติงานจะต้องมีความรู้ความเข้าใจและทักษะในการสำรวจรวบรวมข้อมูล วางแผน และดำเนินการปลูกพืชและเลี้ยงสัตว์ที่มีลักษณะเกื้อกูลกัน ระหว่างพืชกับพืช หรือพืชกับสัตว์และสัตว์น้ำ สามารถจัดระบบกิจกรรมการทำการเกษตรที่เกื้อกูล มีทักษะในการจดบันทึกข้อมูลการดำเนินงาน ผลการดำเนินงาน ปัญหาอุปสรรคและการแก้ไข รวมทั้งรายรับ-รายจ่าย ปฏิบัติงานอย่างถูกต้องตามกฎเกณฑ์/ข้อบังคับ และมีจรรยาบรรณในวิชาชีพ เก็บเกี่ยวและดำเนินการหลังการเก็บเกี่ยวผลผลิตสอดคล้องกับแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง |
7. สำหรับระดับคุณวุฒิ |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
8. กลุ่มอาชีพ (Sector) | |
เกษตรกรตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง |
9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี) | |
N/A |
10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี) | |
N/A |
11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria) |
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) | เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) | รหัส PC (ตามเล่มมาตรฐาน) |
รหัส PC (จากระบบ) |
---|---|---|---|
A211 จัดระบบการเพาะปลูกพืชที่มีลักษณะเกื้อกูลกัน | 1.1 รวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับการเพาะปลูกพืชที่มีลักษณะเกื้อกูลกันที่ใช้ปฏิบัติได้ | A211.01 | 78824 |
A211 จัดระบบการเพาะปลูกพืชที่มีลักษณะเกื้อกูลกัน | 1.2 จัดทำแผนเพาะปลูกพืชให้มีลักษณะเกื้อกูลกันตามวัตถุประสงค์และข้อมูลที่ได้จากการสำรวจ | A211.02 | 78825 |
A211 จัดระบบการเพาะปลูกพืชที่มีลักษณะเกื้อกูลกัน | 1.3 ดำเนินการเพาะปลูกพืชที่มีลักษณะเกื้อกูลกันได้ตามแผนที่กำหนด | A211.03 | 78826 |
A212 จัดระบบการเพาะปลูกพืช เลี้ยงสัตว์และสัตว์น้ำที่มีลักษณะเกื้อกูลกัน | 1.1 รวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับการเพาะปลูกพืช เลี้ยงสัตว์และสัตว์น้ำ ที่มีลักษณะเกื้อกูลกัน | A212.01 | 78827 |
A212 จัดระบบการเพาะปลูกพืช เลี้ยงสัตว์และสัตว์น้ำที่มีลักษณะเกื้อกูลกัน | 1.2 จัดทำแผนเพาะปลูกพืช เลี้ยงสัตว์และสัตว์น้ำที่มีลักษณะเกื้อกูลกันได้ ตรงตามวัตถุประสงค์และข้อมูลที่ได้จากการสำรวจ | A212.02 | 78828 |
A212 จัดระบบการเพาะปลูกพืช เลี้ยงสัตว์และสัตว์น้ำที่มีลักษณะเกื้อกูลกัน | 1.3 ดำเนินการเพาะปลูกพืช เลี้ยงสัตว์และสัตว์น้ำที่มีลักษณะเกื้อกูลกันได้ตามแผนที่กำหนด | A212.03 | 78829 |
A213 จัดการผลผลิตตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง | 1.1 เก็บเกี่ยวผลผลิตด้วยวิธีการและเทคโนโลยีได้เหมาะสมตามที่กำหนด | A213.01 | 78830 |
A213 จัดการผลผลิตตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง | 1.2 ดำเนินการหลังการเก็บเกี่ยวผลผลิตได้ด้วยวิธีการและเทคโนโลยีที่เหมาะสมเพื่อเพิ่มมูลค่า | A213.02 | 78831 |
12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge) | |
N/A |
13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge) | |
(ก) ความต้องการด้านทักษะ ทักษะการจัดการระบบกิจกรรมการเกษตรแบบผสมผสาน อาจจะเป็นการเพาะปลูกพืชหลายชนิดร่วมกัน หรือเพาะปลูกพืชร่วมกับเลี้ยงสัตว์รวมทั้งสัตว์น้ำด้วย โดยมีลักษณะที่เกื้อกูลกัน ให้ประโยชน์ซึ่งกันและกัน (ข) ความต้องการด้านความรู้ 1. วิธีเพาะปลูกพืช เลี้ยงสัตว์และเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ 2. ลักษณะที่เกื้อกูลกันระหว่างพืช สัตว์ และสัตว์น้ำ ที่อยู่ร่วมกัน 3. ระบบกิจกรรมการเกษตรทั้งในเชิงพื้นที่และเวลา เช่น การปลูกพืชหมุนเวียน การปลูกพืชแซม การปลูกพืชร่วมกับเลี้ยงสัตว์/สัตว์น้ำ |
14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide) | |
หลักฐานที่ต้องการจะกำหนดข้อแนะนำเกี่ยวกับการประเมิน และควรที่จะใช้ประกอบร่วมกันกับเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Performance Criteria) และทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge) (ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence) หลักฐานที่แสดงประสบการณ์การทำเกษตรผสมผสาน หรือการจัดระบบกิจกรรมการเกษตรที่เกื้อกูลกัน (ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence) ผลการสอบจากแบบประเมินสมรรถนะด้านความรู้ หรือหลักฐานจากหนังสือรับรองการเข้ารับการฝึกอบรม หรือร่วมกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับเกษตรผสมผสาน ที่ออกโดยหน่วยงานที่เชื่อถือได้ (ค) คำแนะนำในการประเมิน การประเมินจะใช้แบบประเมินสมรรถนะด้านความรู้ (ง) วิธีการประเมิน พิจารณาหลักฐานความรู้: แบบประเมินสมรรถนะด้านความรู้ |
15. ขอบเขต (Range Statement) | |
(ก) คำแนะนำ ควรมีการประเมินด้านคุณธรรมร่วมด้วย เช่น การปฏิบัติงานอย่างมีคุณธรรม ซื่อสัตย์สุจริต อดทน พากเพียร รับผิดชอบ ใช้สติปัญญา และคำนึงถึงผลกระทบต่อตนเอง ชุมชนและสิ่งแวดล้อม (ข) คำอธิบายรายละเอียด 1. การจัดระบบการเพาะปลูกพืชที่มีลักษณะเกื้อกูลกัน หมายถึง การสำรวจรวบรวมข้อมูล วางแผน และดำเนินการเพาะปลูกพืชที่มีลักษณะเกื้อกูลกัน จะพิจารณาชนิดพืช ลักษณะที่เกื้อกูลกัน ระบบการทำการเกษตร เช่น การปลูกพืชแซม ปลูกพืชหมุนเวียน ปลูกพืชเชื่อมโยงต่อเนื่องในรอบการผลิต มีการจดบันทึกข้อมูลการดำเนินงาน โดยมีจรรยาบรรณในวิชาชีพ และปฏิบัติงานอย่างถูกต้องตามกฎหมาย/ข้อบังคับ ตัวอย่างกฎหมาย เช่น พระราชบัญญัติโรคระบาดสัตว์ พ.ศ. 2558, พระราชบัญญัติควบคุมคุณภาพอาหารสัตว์, พระราชบัญญัติควบคุมการฆ่าสัตว์ พ.ศ. 2558, พระราชบัญญัติป้องกันการทารุณกรรมและการจัดสวัสดิภาพสัตว์ พ.ศ. 2557, พระราชบัญญัติการสาธารณสุข มาตรฐานฟาร์ม พ.ศ. 2558, มาตรฐานผลผลิตสัตว์โดยกรมปศุสัตว์, มาตรฐานผลผลิตสัตว์น้ำโดยกรมประมง, มาตรฐานสินค้าเกษตรโดยกรมวิชาการเกษตร, มาตรฐานกระบวนการผลิตมาตรฐาน GAP โดยกรมวิชาการเกษตร, มาตรฐาน GAP ฟาร์มเลี้ยงสัตว์ โดยกรมปศุสัตว์, มาตรฐาน GAP โดยกรมประมง เป็นต้น 2. การจัดระบบการเพาะปลูกพืช และเลี้ยงสัตว์/สัตว์น้ำ ที่มีลักษณะเกื้อกูลกัน หมายถึงการสำรวจรวบรวมข้อมูล วางแผนและดำเนินการเพาะปลูกพืช และเลี้ยงสัตว์/สัตว์น้ำ ที่มีลักษณะเกื้อกูลกัน จะพิจารณาชนิดพืช สัตว์/สัตว์น้ำ ลักษณะที่เกื้อกูลกัน และระบบการทำการเกษตร เช่น การทำนาร่วมกับไม้ผลบนร่องสวนและไม้ดอกไม้ประดับ การทำนาร่วมกับบ่อปลาและไม้ผลรอบบ่อปลา การเลี้ยงกุ้งร่วมกับปลามีการจดบันทึกข้อมูลการดำเนินงาน และปฏิบัติงานอย่างถูกต้องตามกฎหมาย/ข้อบังคับ มีจรรยาบรรณในวิชาชีพ 3. การจัดการระบบกิจกรรมการเกษตรในเชิงพื้นที่ คือการปลูกพืชหลายชนิด หรือปลูกพืชและเลี้ยงสัตว์พร้อมกันในพื้นที่เดียว เช่น การปลูกพืชตระกูลถั่วแซมข้าวโพดซึ่งเป็นพืชหลัก การเลี้ยงผึ้งในสวนผลไม้ การปลูกพืชอาหารสัตว์ในแถวไม้ผลไม้ยืนต้นแล้วเลี้ยงโคควบคู่ด้วย ส่วนการจัดระบบกิจกรรมการเกษตรในเชิงเวลาคือ การปลูกพืชหลายชนิดแต่หมุนเวียนกันไปทีละชนิดตามช่วงเวลา 4. การจัดการผลผลิตตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง ได้แก่ การเก็บเกี่ยวผลผลิตที่อายุและวิธีการที่เหมาะสม การรักษาคุณภาพผลผลิตหลังการเก็บเกี่ยว การสร้างคุณลักษณะเฉพาะของผลผลิต การแปรรูปผลผลิตเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่ม การจัดช่องทางจำหน่ายที่หลากหลาย การสร้างเครื่องหมายการค้า/ตราสินค้า และออกแบบบรรจุภัณฑ์ การใช้กลยุทธ์ทางการตลาดเพื่อจัดจำหน่าย |
16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี) | |
N/A |
17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี) | |
N/A |
18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure) | |
1. ประเมินจากแบบประเมินสมรรถนะด้านความรู้ ซึ่งเป็นแบบปรนัย ชนิด 4 ตัวเลือก 2. รายละเอียดเครื่องมือและเกณฑ์การประเมินอยู่ใน คู่มือมาตรฐานการประเมินสมรรถนะของบุคคลตามมาตรฐานอาชีพ |