7126 ช่างประปาและวางท่อ

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

1) ทักษะการตัดท่อ

2) ทักษะการเชื่อมท่อด้วยไฟฟ้า

3) ทักษะในการอ่านแบบก่อสร้าง

4) ทักษะในการใช้เครื่องมือที่เกี่ยวข้อง

5) ทักษะในการทดสอบการติดตั้ง

 

(ข) ความต้องการด้านความรู้

1) ความรู้เรื่องขนาดของท่อรวมถึงข้อต่อแต่ละชนิด

2) ความรู้เกี่ยวกับคุณสมบัติของท่อ

3) ความรู้เรื่องวิธีการตัดและเชื่อมท่อ

4) ความรู้เรื่องการเชื่อมท่อแบบต่างๆ

5) ความรู้เกี่ยวกับวิธีการทดสอบการเชื่อมท่อ

 

(ก)   หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence) อาทิ

    1) ใบรับรองการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการ

    2) แบบบันทึกรายการจากการสังเกต

(ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence) อาทิ

    1) ใบรับรองการเข้ารับการฝึกอบรม

    2) ใบรับรองการผ่านการประเมิน

    3) ใบประกาศนียบัตรวุฒิการศึกษา       

(ค) คำแนะนำในการประเมิน

    1) ผู้ประเมินตรวจประเมินเกี่ยวกับการประกอบท่อโดยใช้ความร้อนด้วยไฟฟ้า โดยพิจารณาจากร่องรอยหลักฐานที่เกี่ยวข้องทั้งหลักฐานการปฏิบัติงาน และหลักฐานความรู้

(ง) วิธีการประเมิน

    1) พิจารณาตามหลักฐานการปฏิบัติงาน

    2) พิจารณาตามหลักฐานความรู้

(ก) คำอธิบายรายละเอียด

    1) ประกอบท่อโดยใช้ความร้อนด้วยไฟฟ้า คือ กระบวนการประกอบท่อที่ใช้วิธีการเชื่อมด้วยไฟฟ้า ในการอาร์คบริเวณแนวเชื่อมให้หลอมละลายติดกัน โดยอาจใช้ลวดเชื่อม (filler metal) หรือไม่ใช้ก็ได้

    2) กระบวนการเชื่อม Fusion Welded นี้มีด้วยกันหลายวิธี เช่น Shield Mental Arc Welding (SMAW), Gas Tungsten Arc Welding (GTAW หรือ TIG) และ GAS Metal Arc Welding (GMAW หรือ MIG) เป็นต้น

    3) การผลิตท่อด้วยกระบวนการเชื่อม Fusion Welded มีทั้งแบบตะเข็บตรง (Longitudinal welded seam) และตะเข็บ Spiral (Spiral  welded seam)ชนิดท่อที่ใช้ดัวยวิธีการเชื่อมความร้อนโดยใช้กระแสไฟฟ้า เช่น ท่อโลหะ ท่อเหล็ก ท่อเหล็กเหนียว(ST) ท่อเหล็กอาบสังกาสี (GI) เป็นต้น

    4) เครื่องมือที่ใช้ในการประกอบท่อโดยใช้ความร้อนด้วยไฟฟ้าประกอบด้วย

        4.1) อุปกรณ์เครื่องมือในการตัดท่อ อาทิ เลื่อยตัดท่อ เครื่องตัดท่อ เป็นต้น

        4.2) เครื่องมือเชื่อมท่อด้วยความร้อน เช่น เครื่องเชื่อมท่อตามชนิดท่อ ลวดเชื่อม เป็นต้น

        4.3) อุปกรณ์ทำความสะอาด อาทิ ผ้าทำความสะอาด ฟองน้ำ ถังน้ำ ไม้กวาด เป็นต้น

        4.4) วัสดุที่ใช้ในการต่อ อาทิ ท่อและอุปกรณ์ท่อ เป็นต้น

    5) การประกอบท่อโดยใช้ความร้อนด้วยไฟฟ้าแบบ SMAW มีวิธีดังนี้

        5.1) เลือกเครื่องเชื่อมแบบที่ต้องการ D.C./A.C. และต่อสายดิน (Ground) ให้ถูกต้อง

        5.2) เลือกใช้หน้ากากให้เหมาะสมกับใบหน้า และชนิดของกระจก เพื่อป้องกันรังสี อัลตร้าไวโอเลต

        5.3) ตรวจดูสายเชื่อมและสายดินให้เรียบร้อย ข้อต่อสายต้องแน่นเพื่อป้องกันไฟรั่ว

        5.4) นำสายดินคีบชิ้นงาน หรือโต๊ะทำงานให้แน่น และสะอาดปราศจากสนิม

        5.5) หมุนปรับกระแสไฟบนเครื่องเชื่อมให้เหมาะสมกับงานเชื่อม ซึ่งขึ้นอยู่กับชนิดและความหนาของโลหะ และไม่ควรปรับประแสไฟขณะเครื่องเชื่อมกำลังทำงานอยู่ ควรปิดสวิตซ์ก่อนปรับกระแสไฟ

        5.6) ใช้ตัวจับลวดเชื่อมคีบลวดเชื่อมให้แน่น ทางด้านปลายที่ไม่มีฟลั๊กหุ้ม

        5.7) ถือลวดเชื่อมให้ตั้งตรง แล้วจ่อไว้ใกล้ ๆ บริเวณที่จะเริ่มต้นเชื่อม อย่าให้แตะชิ้นงาน จนกว่าจะใช้หน้ากากบังให้เรียบร้อย

        5.8) จี้ลวดเชื่อมลงบนแผ่นงานเบา ๆ แล้วรีบยกมือกระดกขึ้น เพื่อลวดเชื่อมห่างจากแผ่นงาน โดยเร็วและเดินลวดเชื่อมไปข้างหน้าช้า ๆ ฝึกทำจนเชื่อมได้เป็นอย่างดี ถ้าลวดเชื่อมติดชิ้นงานดึงไม่ออก ต้องอ้าหัวจับลวดเชื่อมออกหรือปิดสวิตซ์แล้วตีออก แล้วทำการเชื่อมใหม่เหมือนเดิม

        5.9) ควรถือลวดเชื่อมให้เอียงออกจากแนวเชื่อมประมาณ 15 - 30 องศา

        5.10) หลังจากเชื่อมได้แล้วต้องทำความสะอาดรอยเชื่อม โดยใช้ค้อนเคาะสแล็กที่เกาะอยู่ตามแนวเชื่อม แล้วใช้แปรงลวดปัดให้สะอาด

    6) Personal Protective Equipment: PPE เป็นอุปกรณ์เพื่อในการทำงานใช้สวมใส่ร่างกาย หรือ ติดตั้งเพื่อวัตถุประสงค์ให้เกิดความปลอดภัย ทั้งในบ้าน ที่ทำงาน ที่สาธารณะ อาคาร และพื้นที่ที่ต้องการความปลอดภัย

    7) ปฏิบัติตามข้อกำหนดมาตรฐานติดตั้งตามหน่วยงาน เช่น มาตรฐานงานวางท่อของการประปานครหลวง หรือมาตรฐานงานวางท่อของการประปาส่วนภูมิภาค หรือมาตรฐานการติดตั้งท่อประปาของกรมโยธาธิการและผังเมือง หรือมาตรฐานผู้ผลิต เป็นต้น

    8) ปฏิบัติงานตามข้อกำหนดความปลอดภัยตามคู่มือการบริหารจัดการความปลอดภัย  อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงาน ของกองตรวจความปลอดภัยแรงงาน กรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน หรือสมาคมส่งเสริมความปลอดภัยและอนามัยในการทำงาน (ประเทศไทย) หรือสถานประกอบการกำหนด เป็นต้น

(ก) เครื่องมือประเมิน เตรียมความพร้อมเครื่องมือ วัสดุและอุปกรณ์สำหรับการติดตั้ง

    1) แบบฟอร์มประเมินผลการสังเกตการณ์

    2) แบบฟอร์มประเมินผลการสาธิตการปฏิบัติงาน

    3) แบบฟอร์มประเมินผลการสัมภาษณ์

    4) ผลข้อสอบข้อเขียน

ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน

(ข) เครื่องมือประเมิน เชื่อมท่อสุขาภิบาลภายในอาคารโดยใช้ความร้อนด้วยไฟฟ้าตามข้อกำหนด

    1) แบบฟอร์มประเมินผลการสังเกตการณ์

    2) แบบฟอร์มประเมินผลการสาธิตการปฏิบัติงาน

    3) แบบฟอร์มประเมินผลการสัมภาษณ์

    4) ผลข้อสอบข้อเขียน

ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน

(ค) เครื่องมือประเมิน ตรวจสอบความเรียบร้อยของการประกอบท่อโดยใช้ความร้อนด้วยไฟฟ้า

    1) แบบฟอร์มประเมินผลการสังเกตการณ์

    2) แบบฟอร์มประเมินผลการสาธิตการปฏิบัติงาน

    3) แบบฟอร์มประเมินผลการสัมภาษณ์

    4) ผลข้อสอบข้อเขียน

ดูรายละเอียดจากคู่มือประเมิน