หน่วยสมรรถนะ

หน่วยสมรรถนะ

ดำเนินการผลิตผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท

สาขาวิชาชีพการผลิตอาหารและเครื่องดื่ม


รายละเอียดหน่วยสมรรถนะ


1. รหัสหน่วยสมรรถนะ FPC-AQP-2-008ZB

2. ชื่อหน่วยสมรรถนะ ดำเนินการผลิตผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท

3. ทบทวนครั้งที่ - / -

4. สร้างใหม่ ปรับปรุง

5. สำหรับชื่ออาชีพและรหัสอาชีพ (Occupational Classification)


คุณวุฒิวิชาชีพ สาขาวิชาชีพการผลิตอาหารและเครื่องดื่ม สาขาการแปรรูปสัตว์น้ำ อาชีพผู้ปฏิบัติงานผลิต (การผลิตผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท) ชั้น 2



6. คำอธิบายหน่วยสมรรถนะ (Description of Unit of Competency)
มีความรู้ ทักษะฝีมือในการปฏิบัติงานตามขั้นตอนที่กำหนดได้อย่างปลอดภัยเกี่ยวกับการเตรียมสถานที่ปฏิบัติงาน การเตรียมบรรจุภัณฑ์ การบรรจุ การควบคุมกระบวนการฆ่าเชื้อ และการคัดแยก/เก็บรวบรวมของเสีย สำหรับการผลิตผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท ตามมาตรฐานการทำงานที่เกี่ยวข้อง ภายใต้การควบคุมแนะแนวของผู้บังคับบัญชา

7. สำหรับระดับคุณวุฒิ
1 2 3 4 5 6 7 8

8. กลุ่มอาชีพ (Sector)
กลุ่มอาชีพการผลิตผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท (TSIC : C1022

9. ชื่ออาชีพและรหัสอาชีพอื่นที่หน่วยสมรรถนะนี้สามารถใช้ได้ (ถ้ามี)
ไม่ระบุ

10. ข้อกำหนดหรือกฎระเบียบที่เกี่ยวข้อง (Licensing or Regulation Related) (ถ้ามี)
- ประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 349) พ.ศ. 2556 เรื่อง วิธีการผลิต เครื่องมือเครื่องใช้ในการผลิต และการเก็บรักษาอาหารในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิทชนิดที่มีความเป็นกรดต่ำ และชนิดที่ปรับกรด- ประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 355) พ.ศ. 2556 เรื่อง อาหารในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท

11. สมรรถนะย่อยและเกณฑ์การปฏิบัติงาน (Elements and Performance Criteria)
หน่วยสมรรถนะย่อย (EOC) เกณฑ์ในการปฏิบัติงาน (Performance Criteria) รหัส PC
(ตามเล่มมาตรฐาน)
รหัส PC
(จากระบบ)
102021 เตรียมตนเอง สถานที่ปฏิบัติงาน อุปกรณ์ เครื่องมือ และเครื่องจักร ก่อนและหลังการผลิตผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท ตาม GMP 1020211 สถานที่ปฏิบัติงานการผลิตได้รับการดูแลให้มีสภาพพร้อมใช้งานมีความสะอาดถูกสุขลักษณะทั้งก่อนและหลังการปฏิบัติงานตามคู่มือตลอดจนสิ่งของที่ไม่จำเป็นในการปฏิบัติงานได้ถูกกำจัดตามข้อกำหนดเพื่อให้เกิดความปลอดภัยและมีสะดวกในการปฏิบัติงาน 102021.01 89245
102021 เตรียมตนเอง สถานที่ปฏิบัติงาน อุปกรณ์ เครื่องมือ และเครื่องจักร ก่อนและหลังการผลิตผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท ตาม GMP 1020212 อุปกรณ์/เครื่องมือสำหรับการผลิตถูกจัดเตรียมอย่างถูกต้องและครบถ้วนและได้รับการรักษาความสะอาดอย่างถูกสุขลักษณะให้มีความพร้อมในการปฏิบัติงานด้วยความปลอดภัยตลอดจนได้รับการจัดเก็บอย่างถูกต้องในสถานที่ที่กำหนดหลังการปฏิบัติงาน 102021.02 89246
102021 เตรียมตนเอง สถานที่ปฏิบัติงาน อุปกรณ์ เครื่องมือ และเครื่องจักร ก่อนและหลังการผลิตผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท ตาม GMP 1020213 เครื่องจักรสำหรับการผลิตได้รับการบำรุงรักษาอย่างถูกวิธีตามคู่มือการปฏิบัติงานและรักษาความสะอาดอย่างถูกสุขลักษณะให้มีสภาพพร้อมใช้งานด้วยความปลอดภัย 102021.03 89247
102021 เตรียมตนเอง สถานที่ปฏิบัติงาน อุปกรณ์ เครื่องมือ และเครื่องจักร ก่อนและหลังการผลิตผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท ตาม GMP 1020214 อุปกรณ์/สารทำความสะอาดสถานที่ได้รับการเลือกใช้อย่างเหมาะสมกับการปฏิบัติงานตลอดจนได้รับการจัดเก็บอย่างถูกต้องในสถานที่ที่กำหนดหลังการปฏิบัติงาน 102021.04 89248
102022 เตรียมภาชนะบรรจุเพื่อการผลิตสัตว์น้ำในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท ตามชนิดและประเภท 1020221 ภาชนะบรรจุได้รับการเตรียมอย่างถูกต้องตามลำดับขั้นตอนที่กำหนด 102022.01 89249
102022 เตรียมภาชนะบรรจุเพื่อการผลิตสัตว์น้ำในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท ตามชนิดและประเภท 1020222 ภาชนะบรรจุได้รับการทำความสะอาดให้ถูกสุขลักษณะด้วยตนเองหรือเครื่องจักรอัตโนมัติอย่างมีประสิทธิภาพ 102022.02 89250
102022 เตรียมภาชนะบรรจุเพื่อการผลิตสัตว์น้ำในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท ตามชนิดและประเภท 1020223 ภาชนะบรรจุที่ไม่สามารถใช้งานได้ถูกคัดแยกออกจากส่วนที่จะนำมาใช้งานและเก็บรวบรวมในที่ที่กำหนด 102022.03 89251
102023 บรรจุวัตถุดิบสัตว์น้ำหลังการเตรียม และเติม Packing medium ในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิทตามชนิดและประเภท 1020231 วัตถุดิบสัตว์น้ำหลังการเตรียมได้รับการบรรจุและชั่งน้ำหนักอย่างถูกต้องตามชนิดและประเภท ตามจำนวนหน่วยที่ระบุของผลิตภัณฑ์ 102023.01 89252
102023 บรรจุวัตถุดิบสัตว์น้ำหลังการเตรียม และเติม Packing medium ในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิทตามชนิดและประเภท 1020232 ส่วนผสมเพื่อการผลิต ได้รับการชั่งน้ำหนักหรือตวงปริมาตรด้วยตนเองหรือใช้เครื่องจักรอัตโนมัติอย่างมีถูกต้องตามจำนวนหน่วยที่ระบุของผลิตภัณฑ์ 102023.02 89253
102023 บรรจุวัตถุดิบสัตว์น้ำหลังการเตรียม และเติม Packing medium ในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิทตามชนิดและประเภท 1020233 วัตถุดิบสัตว์น้ำหลังการเตรียมที่บรรจุในภาชนะได้รับการเติมPacking medium ด้วยตนเองหรือใช้เครื่องจักรอัตโนมัติอย่างมีประสิทธิภาพตามข้อกำหนดของผลิตภัณฑ์แต่ละชนิด 102023.03 89254
102023 บรรจุวัตถุดิบสัตว์น้ำหลังการเตรียม และเติม Packing medium ในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิทตามชนิดและประเภท 1020234 วัตถุดิบสัตว์น้ำหลังการเตรียมที่บรรจุในภาชนะ และเติมPackingmedium แล้วได้รับการตรวจสอบน้ำหนักสุทธิ (net weight) ก่อนการปิดผนึกอย่างถูกต้อง ตามข้อกำหนดของผลิตภัณฑ์แต่ละชนิด 102023.04 89255
102024 คัดแยก และเก็บรวบรวมของเสียจากการผลิต ตามหลักการและกระบวนการ 1020241 ของเสียจากการผลิตได้รับการคัดแยกประเภทอย่างมีประสิทธิภาพตามข้อกำหนด โดยมีการระบุป้ายบ่งชี้ให้กับของเสียอย่างถูกต้องและชัดเจน 102024.01 89256
102024 คัดแยก และเก็บรวบรวมของเสียจากการผลิต ตามหลักการและกระบวนการ 1020242 ของเสียจากการผลิตได้รับการเก็บรวบรวมตามข้อกำหนดอย่างมีประสิทธิภาพ และเก็บรักษาในสถานที่ที่กำหนด 102024.02 89257

12. ความรู้และทักษะก่อนหน้าที่จำเป็น (Pre-requisite Skill & Knowledge)


- มีความรู้และทักษะการคำนวณคณิตศาสตร์เบื้องต้นด้วยตนเอง หรือใช้เครื่องคำนวณ
- มีความรู้และทักษะการสื่อสารด้วยภาษาไทยได้ดี
- มีความรู้เกี่ยวกับอุปกรณ์หรือเครื่องมือเบื้องต้นในการผลิตผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท


13. ทักษะและความรู้ที่ต้องการ (Required Skills and Knowledge)

(ก) ความต้องการด้านทักษะ

- ทักษะการทำความสะอาดสถานที่ อุปกรณ์ เครื่องมือ และเครื่องจักร



- ทักษะการใช้อุปกรณ์ทำความสะอาด และสารทำความสะอาด



- ทักษะการใช้และบำรุงรักษาอุปกรณ์ และเครื่องมือที่เกี่ยวข้องกับการผลิตผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท



- ทักษะพื้นฐานที่จำเป็นเกี่ยวกับวิธีการใช้งาน และอ่านค่าพารามิเตอร์เบื้องต้นของเครื่องจักรที่เกี่ยวข้องกับการผลิตผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท



- ตรวจสอบสิ่งของที่ไม่จำเป็นต่อการผลิตได้ด้วยตนเอง และกำจัดออกจากบริเวณผลิตตามข้อกำหนด



- ตรวจสอบความสะอาดและตำหนิของภาชนะบรรจุ (บรรจุภัณฑ์) ที่ใช้เพื่อการผลิตผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท



- ป้อนภาชนะบรรจุด้วยตนเอง หรือการป้อนด้วยเครื่องจักร



- บรรจุวัตถุดิบสัตว์น้ำหลังการเตรียมลงภาชนะบรรจุ ตามน้ำหนัก หรือจำนวนหน่วยที่ระบุของผลิตภัณฑ์



- บรรจุ Packing medium ลงภาชนะบรรจุ ตามน้ำหนัก หรือจำนวนหน่วยที่ระบุของผลิตภัณฑ์



- ตรวจสอบน้ำหนักสุทธิ (net weight) ก่อนการปิดผนึก



- คัดแยก และเก็บรวบรวมของเสียจากการผลิต

(ข) ความต้องการด้านความรู้


- หลักการทำความสะอาดสถานที่อุปกรณ์ เครื่องมือ และเครื่องจักรในการปฏิบัติงาน
- วิธีการใช้งาน และการเก็บรักษาอุปกรณ์ทำความสะอาด และสารทำความสะอาดที่ใช้ทำความสะอาดสถานที่ปฏิบัติงาน
- สิ่งของที่ไม่จำเป็นในไลน์ผลิตผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท
- ชนิดและรูปแบบของภาชนะบรรจุ (บรรจุภัณฑ์) สำหรับการผลิตผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท
- เครื่องจักรบรรจุภัณฑ์: ชนิด วิธีการใช้งานเบื้องต้
- กระบวนการผลิตผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท
- ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับความปลอดภัยของอาหารและสุขอนามัยในการผลิตผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท
- หลักการและเทคนิคการบรรจุ Packing medium
- ของเสียที่เกิดขึ้นในการผลิตผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท วิธีการคัดแยก และเก็บรวบรวมตามมาตรการความปลอดภัยของอาหาร


14. หลักฐานที่ต้องการ (Evidence Guide)


(ก) หลักฐานการปฏิบัติงาน (Performance Evidence)
- เอกสารรับรองการการปฏิบัติงานจากสถานประกอบการตามที่กำหนดในรายละเอียดกลุ่มบุคคลในอาชีพ
- เอกสารประเมินผลจากการสาธิตการทำงาน
(ข) หลักฐานความรู้ (Knowledge Evidence) =
- เอกสารรับรองผลการศึกษาตามที่กำหนดในรายละเอียดกลุ่มบุคคลในอาชีพ
- เอกสารรับรองการฝึกอบรมในเรื่องที่เกี่ยวข้อง เช่น ระบบควบคุมคุณภาพและบริหารคุณภาพ หลักการปฏิบัติที่ดีในการประกอบอาหาร (GMP) อาชีวอนามัยและความปลอดภัย (OHS) การใช้เครื่องมือทดสอบ เป็นต้น
- เอกสารประเมินผลจากการสอบข้อเขียน
(ค) คำแนะนำในการประเมิ
- การพิจารณาเข้าสู่กระบวนการประเมินสมรรถนะให้ใช้หลักฐานการปฏิบัติงาน และหลักฐานความรู้ตามที่ระบุ
- การประเมินหน่วยสมรรถนะ โดยวิธีการสอบข้อเขียนและการสาธิตการทำงาน ต้องมีการจำลองสถานการณ์ที่เหมาะสม สถานที่ทำการประเมินต้องไม่มีสภาวะรบกวน และมีสิ่งอำนวยความสะดวก ที่พร้อมใช้งานตามวิธีการประเมินเจ้าหน้าที่สอบต้องมีประสบการณ์ในหน่วยสมรรถนะนี้
- ชนิดของวัตถุดิบสัตว์น้ำที่เลือกใช้เพื่อการสอบสาธิตการทำงาน มี 4 ชนิด คือ ปลาทูน่า ปลาอื่น ๆ ที่ไม่ใช่ปลาทูน่า หอย และกุ้ง
- ผู้เข้ารับการประเมินโดยวิธีการสาธิตการทำงาน สามารถเลือกชนิดของวัตถุดิบสัตว์น้ำ 1 ชนิด เพื่อการทดสอบ ตามคู่มือ และให้แจ้งความจำนงแก่เจ้าหน้าที่ในวันที่ยื่นใบรับสมัครเพื่อขอเข้ารับการประเมิน
(ง) วิธีการประเมิน
- การสอบข้อเขียน
- การสาธิตการทำงาน


15. ขอบเขต (Range Statement)


1. อุปกรณ์ เครื่องมือ และ/หรือเครื่องจักร:
ภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท : กระป๋องโลหะ (can) เพาซ์ (pouch) ถ้วย/ถาดพลาสติก ถ้วย/ถาดอลูมิเนียม ขวดแก้ว
อุปกรณ์: ถุงมือกันน้ำ ตะกร้า/กระบะ/ถังพลาสติก ถาด/กะละมัง/โต๊ะสแตนเลส รถเข็น
เครื่องมือ: เครื่องชั่ง เครื่องมือวัดอุณหภูมิ เครื่องตรวจจับโลหะ เครื่องเอ็กซเรย์ (X-ray)
เครื่องจักร: เครื่องบรรจุ เครื่องล้างกระป๋อง เครื่องเรียงกระป๋องลงตะกร้า เครื่องจักรลำเลียงภาชนะบรรจุผ่านสายพาน เครื่องเทน้ำ(drain) เครื่องนึ่งไอน้ำหรือหม้อนึ่งไอน้ำ หม้อนึ่งฆ่าเชื้อ(retort) เครื่อง exhaust box เครื่องปิดผนึก (seamer
และ sealer) เครื่องปิดผนึกขวดแก้ว (capping machine) พัดลมเป่าทำเย็น (cooling) เครื่องเรียงกระป๋องลงพาเลท เครื่องพันฟิล์ม (wrap machine)
2. สถานที่:
- สถานที่ผลิตผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท
- สถานที่เก็บภาชนะบรรจุ (บรรจุภัณฑ์)
  - ห้องเก็บรักษาอุปกรณ์/เครื่องมือการผลิต
- ห้องเก็บรักษาอุปกรณ์และสารทำความสะอาด
3. มาตรฐานการผลิตอาหารที่เกี่ยวข้อง
  - หลักเกณฑ์และวิธีการที่ดีในการผลิต (GMP)
  - ISO 14000 (ระบบการจัดการสิ่งแวดล้อม)
  - ISO 18000 (ระบบการจัดการอาชีวอนามัยและความปลอดภัย)
- ISO 22000 (ระบบการจัดการความปลอดภัยของอาหาร) ครอบคลุม ISO 9001 HACCP และ ISO 14000
4. ผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท ประกอบด้วย
  - ผลิตภัณฑ์ปลาทูน่าในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท
- ผลิตภัณฑ์ปลาอื่น ๆ ยกเว้นปลาทูน่าในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท
- ผลิตภัณฑ์กุ้งในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท
- ผลิตภัณฑ์หมึกในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท
  - ผลิตภัณฑ์ปูในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท
  - ผลิตภัณฑ์หอยในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท
  - ผลิตภัณฑ์อาหารสัตว์เลี้ยงในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท
5. ส่วนผสม ประกอบด้วย
  - น้ำมีเดีย (Packing medium) ประกอบด้วย กลุ่ม classic packing medium ได้แก่ น้ำเกลือ น้ำมัน น้ำแร่ และซอสมะเขือเทศ กลุ่ม value added medium ได้แก่ มายองเนส เครื่องแกง และกลุ่ม pet food packing medium ได้แก่ เจลลี่ กัม และวิตามิน
  - วัตถุเจือปนอาหาร : เกลือ น้ำตาล กรด สารประกอบฟอสเฟตหรือสารทดแทนสารประกอบฟอสเฟต สี/กลิ่นปรุงแต่ง หรือสิ่งอื่นที่ไม่ใช่เครื่องปรุงรส
  - สารเคมี ได้แก่ EDTA ซัลไฟต์
- ผลผลิตทางการเกษตร : ผัก ผลไม้ เครื่องเทศ แป้ง
6. ป้ายบ่งชี้ ประกอบด้วยหัวข้อสำคัญ: ชื่อวัตถุดิบสัตว์น้ำ ชื่อผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำ รุ่น(lot number) วันที่ เวลา สถานที่ผลิต(lineบรรจุ) ผู้เตรียม/ผู้จัดส่ง code ผลิตภัณฑ์ สถานะ (pass/hold) retort no.(รุ่นที่ผ่านการฆ่าเชื้อ)
7. สิ่งอำนวยความสะดวก ครอบคลุมทั้งระบบน้ำ ระบบลม ระบบไฟฟ้า ระบบทำความเย็น แก๊ส ระบบไอน้ำ และระบบระบายอากาศ
8. อุปกรณ์และสารทำความสะอาด ประกอบด้วย คลอรีนน้ำ น้ำยาทำความสะอาด ถัง/กะละมังพลาสติก ฟองน้ำ ผ้าเช็ดโต๊ะ ไม้ปาดน้ำบนโต๊ะปฏิบัติการ ไม้ปาดน้ำบนพื้น ถุงดำ แปรงขัด
9. อุปกรณ์เกี่ยวกับสุขลักษณะส่วนบุคคล ประกอบด้วย หมวก เน็ตคลุมผม เอี๊ยมพลาสติก รองเท้าบู๊ท ผ้าปิดปากหรือหน้ากากอนามัย ถุงมือยาง


16. หน่วยสมรรถนะร่วม (ถ้ามี)
ไม่ระบุ

17. อุตสาหกรรมร่วม/กลุ่มอาชีพร่วม (ถ้ามี)
ไม่ระบุ

18. รายละเอียดกระบวนการและวิธีการประเมิน (Assessment Description and Procedure)


ประเมินผลทางด้านความรู้ ทักษะ และเจตคติของการดำเนินการผลิตสัตว์น้ำและผลิตภัณฑ์สัตว์น้ำในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท โดยใช้วิธีการทดสอบข้อเขียนและการสาธิตการทำงาน ตามรายละเอียดที่กำหนดในคู่มือ



ยินดีต้อนรับ